Nổi hạch ở cổ: Có phải là ung thư?
Nội dung bài viết
Ung thư ở vùng đầu cổ đang gia tăng, dù là ở bất kể độ tuổi nào. Ung thư đầu cổ biểu hiện rất đa dạng, tùy vào vị trí u. Tuy nhiên, có một dấu hiệu đặc biệt quan trọng, có thể quyết định bệnh diễn tiến tốt hay xấu, đó là hạch cổ.
Ở người bình thường có khoảng 600 – 700 hạch, phân bố khắp cơ thể, nhưng chỉ một phần nhỏ có thể sờ thấy tại vùng dưới hàm, nách, bẹn. Nó được xem như một phần của hệ thống miễn dịch.
Hạch cổ có nhiệm vụ gì?
Hạch cổ giống như một nơi tập kết để loại bỏ chất độc hại lưu thông trong máu vùng đầu mặt. Khi có quá nhiều mầm bệnh, mầm bệnh sẽ bị “thu gom”, làm hạch sưng to lên.
Nếu có ung thư, hạch cũng bắt các tế bào ung thư, làm chậm sự lan truyền ung thư. Đến một lúc nào đó, các tế bào ung thư sẽ tràn ngập trong hạch. Do đó, hiện tượng nổi hạch vùng cổ cần quan tâm vì cảnh báo nhiều bệnh lý nguy hiểm.
Khi hạch có dấu hiệu sưng, nóng, đỏ, đau, chúng ta cần đi thăm khám để tìm ra các bệnh lý liên quan, từ nhẹ như viêm họng cấp, cho đến các bệnh lý ác tính, ung thư. Vấn đề quan trọng ở đây là xác định được hạch sưng to là do viêm đơn thuần, hay do ung thư.
Xem ngay cách xác đinh hach ở cổ có phải là ung thư trong video dưới dây nhé!
Tại sao bạn bị nổi hạch cổ?
Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng nổi hạch cổ, nhìn chung được xếp vào 3 nhóm nguyên nhân chính sau:
1. Do viêm nhiễm
- Nổi hạch cổ có thể cảnh báo sự nhiễm trùng từ vùng Tai – Mũi – Họng (viêm họng, viêm amiđan, viêm xoang, viêm tai giữa, viêm các tuyến nước bọt, và cả tình trạng viêm miệng – sâu răng…).
- Viêm hạch còn gặp ở bệnh nhân bị suy giảm miễn dịch, gầy yếu, người già…, một số trường hợp viêm hạch do sử dụng thuốc (Hydantoines, Carbamazepine, Rifampicine, Penicilline…) với cơ chế chưa rõ.
- Viêm họng hạt (viêm họng mãn tính) có thể dẫn đến tình trạng hạch cổ.
2. Hạch viêm do ung thư máu
Nổi hạch ở cổ có thể là triệu chứng của bệnh Hodgkin, bệnh bạch cầu cấp… Đặc điểm chung của hạch loại này: sờ hạch thấy chắc, di động, ấn không đau, có thể kèm dấu hiệu tại gan, lách và bệnh lý liên quan đến máu (thiếu máu, xuất huyết dưới da…).
3. Hạch to do di căn từ ung thư vị trí khác
Các hạch di căn thường kèm các triệu chứng tại Tai – Mũi – Họng như: nuốt khó, nhức tai (gợi ý ung thư vòm họng, thanh quản), nói khó hay khó thở (gợi ý ung thư vùng thanh quản), nghẹt mũi và chảy máu mũi (gợi ý ung thư vòm hay mũi xoang), nghe kém và ù tai (gợi ý ung thư vòm)…
Ngoài ra, hạch cổ còn gặp trong di căn từ ung thư dạ dày, ung thư vú…
Trong các ung thư đường hô hấp trên, Ung thư vòm là loại đáng nghi ngại nhất. Lý do là vì, bệnh thường được chẩn đoán muộn vì các khối u nằm sâu, khó quan sát được trực tiếp. Khi phát hiện, u đã lớn, xâm lấn rộng, tiên lượng xấu.
Với ung thư vòm, triệu chứng nổi hạch ở cổ xuất hiện từ rất sớm, có khi chưa thấy cả khối u ở vòm. Nổi hạch đôi khi chính là triệu chứng làm bệnh nhân lo lắng và đi khám. Do đó, y khoa có cụm từ “con sinh trước cha”, để nhấn mạnh hơn dấu hiệu chỉ điểm của hạch cổ trong phát hiện sớm ung thư vòm.
Ung thư vòm họng là bệnh lý ác tính, tìm hiểu về dấu hiệu cảnh báo và cách tầm soát ung thư vòm họng để hạn chế nguy cơ tử vong do bệnh gây ra nhé!
Như vậy, thay vì chủ quan và bỏ qua, bạn cần đến gặp bác sĩ ngay để được thăm khám kỹ khi nổi hạch bất thường tại cổ.
Khi khám hạch, bác sĩ sẽ chú ý những đặc điểm gì?
- Phân loại hạch thuộc vị trí nào, xác định số lượng hạch.
- Nhận định hình dạng, kích thước hạch: hạch tròn thường nghi ngờ hạch ung thư, hạch bầu dục thường nghĩ hạch viêm.
- So sánh vị trí hạch hai bên.
- Sự di động của hạch: hạch cứng, dính vào mô xung quanh thường nghi ngờ hạch ung thư.
- Với các bác sĩ chuyên khoa Tai Mũi Họng, ngoài việc khám thật kỹ các hạch dựa trên những tính chất trên, khi nghi ngờ có khối ung thư từ nơi khác di căn, bác sĩ sẽ chủ động nội soi nhằm phát hiện bất thường tại vòm, hay tại họng – thanh quản…
Nếu nghi ngờ bản thân mắc phải ung thư vòm họng, tìm hiểu bài viết Nghi ngờ ung thư vòm họng, cần chuẩn bị những gì trước khi đi khám? để có thể chuẩn bị thật tốt cho buổi khám bác sĩ của mình!
Hạch cổ rất quan trọng. Hạch cổ không những góp phần bảo vệ cơ thể mà còn phản ánh sớm nhất, đúng nhất tình trạng bệnh lý của mỗi người. Phải chăng, lâu nay chúng ta đã quá chủ quan với sức khỏe mình. Nếu vô tình sờ quanh cổ, thấy những khối hạch đáng nghi ngại, bạn nên sớm đến gặp bác sĩ.
Với các hạch nghi ngờ ác tính hay do di căn ung thư, những phương pháp như nội soi Tai Mũi Họng, siêu âm, sinh thiết… sẽ giúp bạn chẩn đoán và điều trị sớm bệnh của mình.
Nguồn tham khảo / Source
Trang tin y tế YouMed chỉ sử dụng các nguồn tham khảo có độ uy tín cao, các tổ chức y dược, học thuật chính thống, tài liệu từ các cơ quan chính phủ để hỗ trợ các thông tin trong bài viết của chúng tôi. Tìm hiểu về Quy trình biên tập để hiểu rõ hơn cách chúng tôi đảm bảo nội dung luôn chính xác, minh bạch và tin cậy.
- Patrick J. Bradley. "Head and neck cancer". ABC of Ear, Nose and Throat. 6th edition. pp 139-144.
- Nhan Trường Sơn. Tai Mũi Họng nhập môn, Khám hạch cổ. NXB Y học. Trang 368-374.
- "Phát hiện sớm ung thư đường ăn và đường thở trên". Bộ môn Tai Mũi Họng, Đại học Y Dược Tp.HCM. NXB Y học. Trang 200-210.