Ung thư trung biểu mô màng phổi: Hiếm gặp nhưng nguy hiểm

Ung thư trung biểu mô màng phổi là một bệnh ung thư của lớp màng bảo vệ bên ngoài phổi, được gọi là màng phổi. Nguyên nhân gây ung thư phổ biến là do hít phải sợi amiăng. Tại Việt Nam, amiăng được tìm thấy chủ yếu trong sản xuất tấm lợp A-C. Amiăng xâm nhập vào cơ thể và gây hại chủ yếu qua đường hô hấp, khi người lao động hít phải bụi amiăng phát tán trong môi trường. Các công việc phát sinh bụi chủ yếu trong quy trình sản xuất (xé bao, nghiền, trộn, khoan,…) hay trong khi sử dụng (khoan cắt, phá dỡ đập các tấm lợp, vật liệu có chứa amiăng). Người tiếp xúc với amiăng có thể mắc các bệnh nguy hiểm, bao gồm: bệnh bụi phổi–amiăng, ung thư phổi, ung thư trung biểu mô ác tính (màng phổi, màng bụng, màng tim), tràn dịch và dày dính màng phổi, ung thư thực quản, buồng trứng.

1. Tổng quan về ung thư trung biểu mô

Ung thư trung biểu mô màng phổi là dạng ung thư trung biểu mô phổ biến nhất, chiếm 80 – 90% trong tất cả các chẩn đoán.

Mỗi năm, có khoảng 2.500 người được chẩn đoán mắc bệnh.

Các triệu chứng của ung thư thường bao gồm khó thở, đau ngực, ho khan và mệt mỏi.

Chẩn đoán thường bao gồm nhiều xét nghiệm, trong đó có chụp phim và sinh thiết.

U trung biểu mô thường được điều trị bằng hóa trị, phẫu thuật, xạ trị và liệu pháp miễn dịch.

Tiên lượng bệnh nhân sẽ thay đổi tùy theo từng trường hợp cụ thể. Nhìn chung, tuổi thọ trung bình từ sáu đến mười hai tháng sau khi chẩn đoán.

2. Tiên lượng của u trung biểu mô màng phổi

Giống như tất cả các loại u trung biểu mô ác tính, tiên lượng cho u trung biểu mô màng phổi là xấu. Đối với những bệnh nhân không được điều trị, thời gian sống trung bình là sáu tháng.

Các yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến tiên lượng của bệnh nhân ung thư trung biểu mô màng phổi ác tính là:

• Loại tế bào (mô bệnh học)
• Giai đoạn ung thư
• Giới tính và tuổi của bệnh nhân

Tuy nhiên, một số phương pháp điều trị có thể cải thiện tuổi thọ, ví dụ như phẫu thuật kết hợp với hóa trị. Theo dữ liệu gần đây, trong thập kỷ qua, bệnh nhân ung thư trung biểu mô ác tính đã sống sót lâu hơn khi được áp dụng các phương pháp điều trị hiện đại. Một số bệnh nhân có thể kéo dài thời gian sống sau khi chẩn đoán. Một bệnh nhân được chẩn đoán mắc u trung biểu mô màng phổi vào năm 2005 với tiên lượng sống ban đầu là 15 tháng. Sau khi điều trị, bệnh nhân đã sống sót sau hơn 10 năm.

3. Triệu chứng của u trung biểu mô màng phổi

Sau khi tiếp xúc với amiăng, có thể mất 10 đến 50 năm để xuất hiện các triệu chứng của ung thư trung biểu mô màng phổi. Các triệu chứng liên quan ngực và hệ hô hấp thường xuất hiện đầu tiên. Các triệu chứng bao gồm:

• Đau ngực
• Ho khan. Giai đoạn trễ có thể ho ra máu.
• Nuốt khó.
• Mệt mỏi
• Sốt
• Tràn dịch màng phổi
• Đổ mồ hôi về đêm
• Khó thở
• Sụt cân

4. Chẩn đoán như thế nào?

Chẩn đoán u trung biểu mô màng phổi thường bao gồm nhiều xét nghiệm.

• Một hoặc nhiều lần chụp phim, có thể là X-quang hoặc CT. Được thực hiện đầu tiên để xác định khối u hoặc di căn.
• Nếu một khối u được phát hiện, các xét nghiệm máu có thể được thực hiện để tìm một số dấu ấn sinh học. Các dấu ấn sinh học có thể giúp phân biệt ung thư trung biểu mô với các tình trạng khác
• Hiện nay, sinh thiết là cách duy nhất để chẩn đoán xác định u trung biểu mô màng phổi ác tính. Nội soi lồng ngực có thể được thực hiện để lấy mẫu mô hoặc dịch để phân tích. Sau khi sinh thiết, nhà giải phẫu bệnh học sẽ đọc để đưa ra chẩn đoán xác định, bao gồm loại tế bào và giai đoạn bệnh.

5. Phân giai đoạn ung thư và tiên lượng theo giai đoạn

Khi phân giai đoạn khối u, các bác sĩ sẽ dựa vào kích thước của khối u và u xâm lấn các mô, cơ quan lân cận. Ngoài ra, phân giai đoạn còn phải dựa vào hạch bạch huyết và di căn xa.

Sau khi giai đoạn được xác định, bác sĩ sẽ lập kế hoạch điều trị hiệu quả cho từng trường hợp cụ thể.

6. Phương pháp điều trị u biểu mô màng phổi

• U trung biểu mô màng phổi thường được điều trị bằng phương pháp đa phương thức. Điều trị kết hợp các phương pháp như phẫu thuật, hóa trị và xạ trị. Điều trị sẽ chủ yếu phụ thuộc vào loại tế bào và giai đoạn bệnh. Nói chung, kế hoạch điều trị không nhằm mục đích chữa bệnh.
• Phẫu thuật là điều trị phổ biến cho bệnh nhân. Phẫu thuật có thể mang hướng tích cực với mục tiêu kéo dài tuổi thọ, hoặc ít tích cực hơn với mục tiêu giảm nhẹ triệu chứng (giảm bớt sự khó chịu). Phẫu thuật có thể là một lựa chọn cho bệnh nhân ung thư trung biểu mô ác tính giai đoạn sớm. Cắt bỏ màng phổi là một lựa chọn phẫu thuật phổ biến liên quan đến việc loại bỏ niêm mạc phổi và thành ngực, cũng như các mô và cơ quan bị ảnh hưởng khác.
• Một lựa chọn khác là phẫu thuật cắt phổi – màng phổi. Thủ tục tích cực hơn bao gồm loại bỏ phổi bị ảnh hưởng, một phần của cơ hoành và màng ngoài của tim và phổi. Các báo cáo cho thấy những ca phẫu thuật này có thể kéo dài tuổi thọ đến ba năm hoặc lâu hơn, đặc biệt là khi kết hợpvới hóa trị và/hoặc xạ trị.

Ung thư trung biểu mô màng phổi tuy là bệnh hiếm gặp nhưng có tiên lượng rất xấu. Ngày nay, người bệnh được điều trị bằng nhiều phương thức kết hợp khác nhau. Nhờ các tiến bộ, tỉ lệ sống còn trên các bệnh nhân này được cải thiện cũng như chất lượng sống được nâng cao. Người bệnh có các triệu chứng gợi ý, đặc biệt là những người có tiếp xúc với ami ăng nên đến các cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời.

Bác sĩ : Nguyễn Lê Vũ Hoàng

Xem thêm bài viết liên quan:

• Ung thư thanh quản : Nguyên nhân bệnh, Dấu hiệu phát hiện và hướng điều trị
• Viêm thanh quản cấp: Những điều cần biết!
• Khó thở thanh quản: Dấu hiệu, nguyên nhân và cách điều trị