Phì đại tuyến tiền liệt: triệu chứng, chẩn đoán và cách điều trị

Phì đại tuyến tiền liệt có các tên gọi khác như u xơ tiền liệt tuyến, tăng sản lành tính tuyến tiền liệt, phì đại tuyến tiền liệt lành tính, phì đại nhiếp tuyến. Phì đại tiền liệt tuyến bắt đầu xuất hiện ở độ tuổi 30, tuy nhiên sau độ tuổi 50 mới xuất hiện các triệu chứng của bệnh. Bệnh lành tính và có thể chữa khỏi hoàn toàn, không dẫn đến ung thư tiền liệt tuyến. Tuy nhiên, nó gây ra nhiều khó chịu cho người bệnh.

Thế nào là phì đại tiền liệt tuyến?

Tuyến tiền liệt là một tuyến nội tiết nằm bao quanh niệu đạo (là cấu trúc dạng ống dẫn nước tiểu từ bàng quang ra ngoài qua dương vật). Tuyến tiền liệt thường tăng kích thước ở người lớn tuổi.

Phì đại tuyến tiền liệt là một trong những bệnh tuyến tiền liệt thường gặp. Thông thường, nó lành tính không diễn tiến thành ung thư.

Triệu chứng của phì đại tuyến tiền liệt

Nhiều bệnh nhân nam mắc phì đại tuyến tiền liệt lành tính không biểu hiện triệu chứng. Khi xuất hiện thì những triệu chứng thường gặp là:

• Tiểu nhiều lần, đặc biệt vào ban đêm.
• Gặp khó khăn khi đi tiểu (thường đứng lâu hoặc gắng sức để đi tiểu).
• Dòng nước tiểu yếu.
• Rò rỉ nước tiểu.
• Còn cảm giác mắc tiểu hoặc tiểu không hết.

Trong những trường hợp nặng, bệnh nhân không thể đi tiểu được hay còn gọi là bí tiểu. Bí tiểu là một triệu chứng nặng của bệnh và cần được điều trị.

Chẩn đoán

Để chẩn đoán bệnh, bác sĩ cần hỏi triệu chứng bệnh và thăm khám hậu môn trực tràng. Thăm khám hậu môn trực tràng thông qua việc đưa ngón tay vào hậu môn bệnh nhân để thăm khám vùng tiền liệt tuyến nằm phía trước. Thăm khám hậu môn trực tràng giúp đánh giá được kích thước và mật độ của tuyến tiền liệt.

Bên cạnh việc hỏi bệnh và thăm khám, bác sĩ có thể cần đến các xét nghiệm máu và xét nghiệm nước tiểu để đánh giá tình trạng bệnh, đặc biệt là tình trạng nhiễm trùng tiểu kèm theo.

Giảm triệu chứng bệnh tại nhà

Bệnh nhân có thể cải thiện triệu chứng của bệnh thông qua các cách như:

• Hạn chế uống quá nhiều nước, đặc biệt là trước khi đi ngủ
• Không dùng rượu bia hay các thức uống có cồn khác. Hạn chế uống cà phê. Rượu và cà phê có thể làm bạn đi tiểu thường xuyên hơn.
• Không dùng thuốc cảm cúm, thuốc chống dị ứng. Những nhóm thuốc trên chứa thành phần kháng histamin hoặc nhóm decongestants làm cho triệu chứng bệnh nặng thêm.
• Thực hành việc đi tiểu theo phương pháp “double voiding”. Có nghĩa là sau đã tiểu xong, hay dừng lại thêm một ít thời gian để cố gắng đi tiểu thêm lần nữa ngay sau lần đầu.

Xem thêm: Biến chứng và cách phòng ngừa phì đại tuyến tiền liệt lành tính

Khi nào cần khám và điều trị?

Nếu bạn có bất cứ triệu chứng nào liệt kê ở trên, hay đến khám tại các cơ sở y tế để được chẩn đoán nguyên nhân phì đại tuyến tiền liệt. Những triệu chứng kể trên có thể gặp phải ở nhiều bệnh lý khác nhau. Do đó, quan trọng nhất là bạn cần phải được thăm khám và chẩn đoán bởi bác sĩ chuyên khoa.

Bệnh có thể điều trị ở nhiều thời điểm bằng nhiều phương pháp khác nhau. Nếu những triệu chứng không ảnh hưởng quá nhiều đến sinh hoạt thì đôi khi bạn chỉ cần theo dõi mà không cần phải điều trị. Tuy nhiên, đến khi bệnh ảnh hưởng nghiêm trọng tới việc đi tiểu là lúc cần điều trị. Nếu không điều trị sẽ dẫn đến nhiều bệnh lý nguy hiểm.

Điều trị phì đại tiền liệt tuyến

Những phương pháp điều trị phì đại tuyến tiền liệt có thể gồm có:

• Điều trị bảo tồn, theo dõi bệnh: Điều trị bảo tồn, theo dõi bệnh về những diễn tiến của triệu chứng là một sự lựa chọn nếu triệu chứng của bệnh nhẹ và không ảnh hưởng nhiều đến sinh hoạt của người bệnh.
• Dùng thuốc: Có 2 nhóm thuốc điều trị phì đại tuyến tiền liệt. Đầu tiên là nhóm thuốc giãn cơ xung quanh niệu quản. Thứ hai là nhóm thuốc ngăn ngừa diễn tiến lớn lên thêm hay giúp giảm kích thước tiền liệt tuyến. Một vài trường hợp cần phải phối hợp điều trị cả hai nhóm thuốc trên. Việc sử dụng thuốc phù hợp và hiệu quả cần sự chỉ định của bác sĩ điều trị chuyên khoa.
• Phẫu thuật: Phẫu thuật có thể giúp điều trị tình trạng bệnh thông qua việc cắt bỏ bớt một phần tuyến tiền liệt gây ra triệu chứng. Việc phẫu thuật có nhiều phương pháp khác nhau và việc lựa chọn tùy thuộc vào bác sĩ điều trị và tình trạng bệnh nhân.

Lựa chọn phương pháp điều trị thích hợp

Lựa chọn phương pháp điều trị thích hợp còn phụ thuộc vào 2 yếu tố:

• Mức độ nặng của triệu chứng ảnh hưởng đến sinh hoạt của bệnh nhân.
• Mức độ tuân thủ điều trị của bệnh nhân với những phương pháp điều trị khác nhau.

Nếu phương pháp điều trị không ảnh hưởng nhiều đến sinh hoạt của người bệnh, đôi khi không cần điều trị mà chỉ cần theo dõi. Mặc khác, nếu triệu chứng ảnh hưởng nhiều đến sinh hoạt và công việc thì đó là lúc cần phải điều trị.

Bác sĩ có thể sẽ bắt đầu điều trị bằng thuốc trước. Nếu việc dùng thuốc không giảm triệu chứng như mong muốn thì mổ phì đại tuyến tiền liệt được cân nhắc lựa chọn.

Lưu ý rằng phương pháp điều trị nào cũng có mặt lợi và hại. Dùng thuốc có những tác dụng phụ mà người bệnh gặp phải. Luôn tồn tại nguy cơ của cuộc phẫu thuật. Những biến chứng về khả năng tình dục kèm theo sau phẫu thuật cũng có thể xảy ra.

Lưu ý trước khi điều trị

Khi đã quyết định điều trị bệnh, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ về những vấn đề sau:

• Mức độ cải thiện triệu chứng mong đợi của phương pháp điều trị.
• Những rủi ro, biến chứng và tác dụng không mong muốn của phương pháp điều trị là gì.
• Nếu không điều trị thì những vấn đề phải đối mặt là gì?

Kết luận

Trên đây là những thông tin cơ bản về bệnh lý phì đại tuyến tiền liệt. Hy vọng bài viết đã cung cấp được những thông tin bước đầu giúp người đọc dễ dàng tiếp tục tìm hiểu thêm về bệnh lý thường gặp này.