Xơ gan: Cách phòng bệnh và điều trị

Xơ gan là bệnh không hiếm gặp trong cuộc sống hiện nay. Có nhiều nguyên nhân gây ra xơ gan. Trong đó, viêm gan siêu vi và nghiện rượu là những nguyên nhân thường gặp và có thể phòng tránh được. Tổn thương gan do xơ thường không thể hồi phục. Nhưng nếu xơ gan được chẩn đoán sớm và nguyên nhân được điều trị, có thể ngăn ngừa gan bị tổn thương nặng hơn. Hãy cùng Thạc sĩ, Bác sĩ Thái Việt Nguyên tìm hiểu các cách phòng tránh xơ gan, cũng như những phương pháp điều trị nếu không may mắc phải căn bệnh này.

Tổng quan về xơ gan

Xơ gan hình thành khi có những tổn thương trên gan, khiến gan tự sửa chữa và hình thành các nốt xơ hóa (sẹo). Gan bị xơ sẽ mất dần chức năng.

Xơ gan do rất nhiều nguyên nhân gây ra. Trong số đó, thường gặp nhất là viêm gan mạn tính và nghiện rượu.

Bệnh xơ gan khi tiến triển có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm, đe dọa tính mạng.

Tổn thương gan do xơ thường không thể hồi phục. Nhưng nếu gan xơ được chẩn đoán sớm và nguyên nhân được điều trị tốt,  điều này có thể ngăn ngừa gan bị tổn thương nặng hơn.

Phòng ngừa xơ gan như thế nào?

Một số nguyên nhân gây xơ gan hiếm gặp và không thể phòng tránh như các bệnh lý bẩm sinh. Nhưng các nguyên nhân gây xơ gan thường gặp lại có thể phòng tránh được trong đa số trường hợp. Bạn có thể giảm nguy cơ mắc bệnh xơ gan bằng cách thực hiện các điều sau để chăm sóc gan:

• Hạn chế uống rượu bia. Không uống rượu nếu bạn đã bị xơ gan và giảm uống nếu bạn đang mắc một loại bệnh gan nào đó. Thay vào đó bạn có thể dùng trà actiso giúp gan khỏe mạnh vào mỗi buổi sáng.
• Ăn một chế độ ăn uống lành mạnh. Ăn nhiều rau quả và trái cây. Chọn ngũ cốc nguyên hạt và loại đạm nạc. Giảm ăn chất béo và thực phẩm chiên rán nhiều dầu mỡ.
• Duy trì cân nặng khỏe mạnh. Lượng mỡ thừa trong cơ thể có thể làm tổn thương gan. Bàn với bác sĩ về kế hoạch giảm cân nếu bạn bị thừa cân, béo phì.
• Giảm nguy cơ viêm gan. Dùng chung kim tiêm và quan hệ tình dục không an toàn có thể làm tăng nguy cơ mắc viêm gan B và C. Tiêm ngừa viêm gan B đầy đủ giúp bạn phòng ngừa được bệnh.

Nếu bạn lo lắng về nguy cơ mắc bệnh xơ gan, hãy nói chuyện với bác sĩ về những cách bạn có thể làm để giảm nguy cơ mắc bệnh.

Xem thêm: Viêm gan B và chủng ngừa Viêm gan B: Một số điều cần biết

Chẩn đoán bệnh xơ gan như thế nào?

Ở giai đoạn sớm, xơ gan thường có ít triệu chứng. Bệnh thường được phát hiện dựa trên khám sức khoẻ định kì. Để giúp xác nhận chẩn đoán, các bác sĩ có thể thực hiện các xét nghiệm sau:

Xét nghiệm máu

Các bác sĩ có thể cần xét nghiệm máu để kiểm tra chức năng gan. Bạn cũng được xét nghiệm máu để xác nhận tình trạng nhiễm virus viêm gan B, C. Dựa trên kết quả xét nghiệm máu, các bác sĩ có thể chẩn đoán được nguyên nhân nền tảng của xơ gan. Xét nghiệm máu còn giúp chẩn đoán mức độ của xơ gan.

Siêu âm gan

Siêu âm phương pháp sử dụng sóng siêu âm qua một thiết bị đầu dò đặc biệt. Mục đích để quan sát hình ảnh (dạng đen trắng) của cơ quan nội tạng trong cơ thể. Qua siêu âm gan, bác sỹ có thể chẩn đoán được một số loại bệnh gan như gan nhiễm mỡ, xơ gan, khối u,…Với bệnh xơ gan, siêu âm gan sẽ cho hình ảnh thể hiện rõ nét kết cấu của gan và tình trạng xơ hóa hay các bất thường khác.

Cộng hưởng từ đàn hồi

Giúp phát hiện sự xơ cứng của gan. Các phương tiện khác như chụp cắt lớp vi tính hay chụp cộng hưởng từ cũng có thể được chỉ định.

Sinh thiết

Trong một số trường hợp, các bác sĩ cần lấy một mẩu mô từ gan để chẩn đoán chính xác giai đoạn bệnh.

Một số xét nghiệm khác nhầm phát hiện biến chứng của bệnh

Ví dụ như phát hiện biến chứng ung thư gan bằng xét nghiệm máu định kì hoặc siêu âm gan.

Điều trị bệnh xơ gan như thế nào?

Điều trị xơ gan phụ thuộc vào nguyên nhân và mức độ tổn thương gan. Mục tiêu của việc điều trị là làm giảm tiến triển của bệnh. Bên cạnh đó, việc điều trị triệu chứng và biến chứng cũng rất quan trọng. Bạn cần phải nhập viện nếu tổn thương gan nghiêm trọng.

Điều trị nguyên nhân gây ra xơ gan

Ở giai đoạn sớm của xơ gan, cần phải giảm thiểu tổn thương của gan bằng cách điều trị nguyên nhân nền tảng. Các điều trị có thể bao gồm:

• Cai rượu bia. Bệnh nhân xơ gan cần phải ngừng uống rượu. Nếu đã có tình trạng nghiện, cần tham vấn ý kiến bác sĩ để điều trị tình trạng nghiện rượu.
• Giảm cân. Ở bệnh nhân thừa cân béo phì, giảm cân giúp làm chậm diễn tiến của xơ gan. 
• Kiểm soát virus viêm gan B, C bằng thuốc kháng virus. Các loại thuốc này có thể ức chế sự phát triển của virus viêm gan, làm chậm tiến trình bệnh.
• Điều trị các triệu chứng và biến chứng của xơ gan.

Ngoài ra, cần bổ sung các chất dinh dưỡng thiếu hụt do gan xơ (suy giảm chức năng gan làm giảm sản xuất một số loại chất dinh dưỡng cho cơ thể).

Điều trị biến chứng của xơ gan

Gồm điều trị các tình trạng sau:

• Báng bụng (dịch trong ổ bụng).
• Nhiễm trùng.
• Điều trị bệnh não gan.
• Tầm soát ung thư gan bằng xét nghiệm máu định kì hoặc siêu âm gan.

Tham vấn ý kiến bác sĩ điều trị để có phương thức điều trị phù hợp nhất cho từng tình trạng bệnh cụ thể.

Phẫu thuật ghép gan

Ở những trường hợp giai đoạn tiến triển, nếu tìm được gan phù hợp, phẫu thuật ghép gan có thể được thực hiện.

Có rất nhiều nguyên nhân gây xơ gan. Nhưng viêm gan siêu vi và nghiện rượu là những nguyên nhân thường gặp nhất và có thể phòng tránh được. Hạn chế uống rượu bia, chích ngừa viêm gan B, tránh dùng chung kim tiêm và quan hệ tình dục an toàn là những cách đơn giản bạn có thể làm để giảm nguy cơ mắc bệnh.