Người trên 65 tuổi cũng cần tiêm vắc-xin ngừa phế cầu khuẩn
Nội dung bài viết
Phế cầu khuẩn gây ra nhiều bệnh lý nghiêm trọng có thể dẫn đến tử vong ở trẻ nhỏ và người cao tuổi. Vắc-xin là biện pháp hiệu quả để phòng những bệnh gây ra bởi loại vi khuẩn này. Vậy, người già có cần tiêm vắc-xin phế cầu không? Những lưu ý gì khi tiêm vắc-xin cho đối tượng này? Hãy cùng tìm hiểu với YouMed nào!
Vắc-xin phế cầu phòng bệnh gì?
Phế cầu khuẩn là gì?
Người già có cần tiêm vắc-xin phế cầu không? Trước khi tìm hiểu vấn đề này, bạn cần hiểu rõ phế cầu gây ra những bệnh lý nào và cách thức gây bệnh.
Phế cầu khuẩn (tên khoa học là Streptococcus pneumoniae) là một trong những vi khuẩn phổ biến của hệ vi khuẩn chí vùng hầu họng. Tỷ lệ người lành mang phế cầu thay đổi tuỳ theo:
- Độ tuổi.
- Môi trường sinh sống.
- Thời tiết (mùa).
- Tình trạng nhiễm trùng đường hô hấp trên (tỷ lệ trung bình dao động từ 25 – 70% dân số).

Các bệnh gây ra bởi phế cầu khuẩn
Bệnh viêm phổi
Viêm phổi do phế cầu là một trong những nguyên nhân cướp đi sinh mạng của nhiều trẻ em nhất trên thế giới. Theo thống kê năm 2018, đã có hơn 800.000 trẻ nhỏ chết do bệnh viêm phổi. Đối với trẻ dưới 5 tuổi thì tỷ lệ tử vong lên tới 15%. Cứ mỗi 39 giây, trên thế giới có thêm một bé chết vì viêm phổi.
Tại Việt Nam, hằng năm có khoảng 2,9 triệu lượt trẻ nhỏ mắc viêm phổi. Khoảng 4.000 trẻ tử vong vì 1 trong 4 căn bệnh nguy hiểm do phế cầu gây ra.
Không chỉ ở trẻ nhỏ, viêm phổi do phế cầu còn là nguyên nhân gây tử vong nhanh ở người cao tuổi, người mắc các bệnh mạn tính, người có sức đề kháng suy yếu…
Bệnh có thể tiến triển nhanh và để lại nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được chẩn đoán và chữa trị kịp thời. Nếu may mắn được khỏi bệnh, người bệnh cũng có thể mắc di chứng như liệt, điếc, mù và chậm phát triển về thần kinh.
Vì vậy, người trưởng thành và người già có cần tiêm vắc-xin phế cầu không là một vấn đề cần phải được tìm hiểu rõ để giảm thiểu tối đa nguy cơ mắc loại vi khuẩn này.
Bệnh viêm màng não
Viêm màng não do phế cầu là bệnh lý đặc biệt nghiêm trọng do vi khuẩn này gây ra. Hậu quả là làm cho lớp màng não – lớp vỏ bao bên ngoài bảo vệ não và vùng tủy sống – bị viêm.
Bệnh này có thể xảy ra ở bất kỳ mọi lứa tuổi nào. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như:
- Tê liệt chân tay.
- Động kinh.
- Mù.
- Điếc.
- Phù não.
- Hôn mê.
- Tử vong.
Bệnh viêm tai giữa
Theo thống kê của WHO, hàng năm có hơn 350 triệu ca viêm tai giữa cấp ở trẻ nhỏ dưới 5 tuổi. Hầu hết những trường hợp này xảy ra ở trẻ em dưới 2 tuổi. Hơn 33% trong số đó (đặc biệt là trẻ nhỏ dưới 1 tuổi) sẽ bị tái nhiễm trùng nhiều lần trong năm. Thậm chí, một số trường hợp nặng, cần phải can thiệp phẫu thuật.
Không chỉ ở trẻ, mà người lớn cũng có nguy cơ mắc bệnh viêm tai giữa. Nếu không được chữa trị kịp thời, người bệnh có thể gặp các biến chứng như:
- Thủng màng nhĩ.
- Suy giảm thính lực.
- Viêm xương chũm.
- Liệt mặt.
- Áp xe não.
- Viêm màng não.
- Trường hợp biến chứng áp xe não có thể nguy hiểm đến tính mạng.

Bệnh nhiễm trùng máu
Theo thống kê, có đến 20% trẻ em tử vong do nhiễm trùng máu (nhiễm khuẩn huyết). Tỷ lệ người lớn mắc bệnh cũng khá cao, đặc biệt là ở người cao tuổi (gấp 13 lần so với người trẻ). Nguyên nhân là do hệ miễn dịch của người cao tuổi đã bị suy yếu, rất dễ bị vi khuẩn phế cầu tấn công vào máu dẫn đến nhiễm trùng.
Khi vi khuẩn xâm nhập vào hệ tuần hoàn, chúng sẽ sản sinh ra những độc tố khiến người mắc bị nhiễm độc. Đồng thời, nó sẽ gây tổn thương các cơ quan trong cơ thể. Điều này khiến cơ thể người mắc bệnh bị suy yếu.
Ngoài ra, bệnh còn gây rối loạn đông máu trong thời gian máu bị nhiễm khuẩn. Lúc này lượng máu di chuyển đến tay, chân cũng như các cơ quan nội tạng khác cũng suy giảm. Điều này đồng nghĩa với việc sẽ thiếu oxy và các chất dinh dưỡng để nuôi cơ thể.
Biến chứng nghiêm trọng nhất của nhiễm trùng máu là sốc nhiễm khuẩn. Điều này dẫn đến tình trạng suy đa tạng ở trẻ nhỏ và tử vong ở người lớn tuổi.
Vắc-xin phòng bệnh
Hiện nay đã có vắc-xin phòng ngừa phế cầu khuẩn Prevenar 13, được sản xuất bởi công ty Pfizer là vắc-xin phòng phế cầu khuẩn được sử dụng cho trẻ và người trưởng thành. Vậy, người già có cần tiêm vắc-xin phế cầu không? Tìm hiểu câu trả lời ở phần tiếp theo bạn nhé!
Cần tiêm vắc-xin phòng phế cầu cho người trên 65 tuổi
Người già có cần tiêm vắc-xin phế cầu không? Người trưởng thành, đặc biệt là những người trên 65 tuổi đều có nguy cơ mắc các bệnh có liên quan đến phế cầu khuẩn. Đặc biệt, ở người cao tuổi, thường mắc các bệnh mạn tính, hệ miễn dịch của họ đặc biệt suy giảm. Đây là yếu tố nguy cơ cao dễ nhiễm bệnh và các biến chứng nghiêm trọng có liên quan đến vi khuẩn phế cầu.
Người già trên 65 tuổi sau khi tiêm vắc-xin phòng ngừa phế cầu sẽ có hiệu quả kích thích cơ thể tạo ra những kháng thể chống lại chúng. Những kháng thể này giúp bảo vệ cơ thể khỏi những bệnh có thể mắc phải nếu nhiễm vi khuẩn phế cầu.

Tác dụng phụ có thể có sau khi tiêm vắc-xin phòng phế cầu
Một số tác dụng phụ có thể gặp phải sau tiêm như:
- Phản ứng tại chỗ tiêm: Nổi mẩn đỏ, chai cứng, sưng đau vùng tiêm…
- Phản ứng toàn thân: Sốt, nhức đầu, buồn nôn, nôn, buồn ngủ, giảm cảm giác thèm ăn, tiêu chảy.
Những phản ứng phụ này thường xuất hiện thoáng qua và sẽ hết sau 1 – 2 ngày.
Một số chú ý khi tiêm vắc-xin phòng phế cầu đối với người lớn tuổi
Người già có cần tiêm vắc-xin phế cầu không? Ngoài vấn đề này, bạn cần quan tâm một số vấn đề cần lưu ý khi tiêm phòng ở người lớn tuổi như sau:
- Ở người lớn tuổi, vắc-xin phòng phế cầu được tiêm một liều duy nhất.
- Cần lưu ý chống chỉ định khi tiêm vắc-xin như có dị ứng với bất kỳ thành phần nào trong vắc-xin, bệnh nhân giảm tiểu cầu hoặc có bất kỳ rối loạn đông máu nào.
- Người cao tuổi thường có những bệnh lý mạn tính mắc kèm. Vì vậy, cần phải hỏi ý kiến của bác sĩ trước khi muốn sử dụng bất kỳ loại vắc-xin hay thuốc nào.
Trên đây là một số gợi ý mà YouMed cung cấp cho bạn để trả lời cho câu hỏi người già có cần tiêm vắc-xin phế cầu không? Nếu có bất kỳ thắc mắc nào liên quan đến việc chủng ngừa vắc-xin phòng phế cầu khuẩn, hãy liên hệ ngay bác sĩ để được giải đáp bạn nhé!
Nguồn tham khảo / Source
Trang tin y tế YouMed chỉ sử dụng các nguồn tham khảo có độ uy tín cao, các tổ chức y dược, học thuật chính thống, tài liệu từ các cơ quan chính phủ để hỗ trợ các thông tin trong bài viết của chúng tôi. Tìm hiểu về Quy trình biên tập để hiểu rõ hơn cách chúng tôi đảm bảo nội dung luôn chính xác, minh bạch và tin cậy.
-
Vắc xin cần thiết cho độ tuổi trên 50 - Vnvc.vnhttps://vnvc.vn/vac-xin-can-thiet-cho-tuoi-tren-50/
Ngày tham khảo: 27/06/2021
-
Do I Need a Pneumonia Vaccine?https://www.webmd.com/lung/pneumococcal-vaccine-schedule
Ngày tham khảo: 27/06/2021
-
Types of Vaccines for Older Adultshttps://www.webmd.com/healthy-aging/types-of-vaccines-for-older-adults#2-6
Ngày tham khảo: 27/06/2021