Âm đạo: Vị trí, chức năng, các bệnh lý thường gặp

Sức khỏe âm đạo là một phần quan trọng trong sức khỏe tổng thể của người phụ nữ. Thậm chí, các vấn đề về âm đạo còn ảnh hưởng đến khả năng sinh sản, ham muốn tình dục. Ngoài ra, vấn đề về âm đạo cũng có thể làm cho phụ nữ căng thẳng, ảnh hưởng đến mối quan hệ và ảnh hưởng đến sự tự tin của bạn. Vì thế, biết tổng quan về âm đạo, vị trí chức năng, những yếu tố ảnh hưởng là quan trọng. Ngoài ra, phụ cũng cần biết các dấu hiệu nào về âm đạo nên đi khám. 

Âm đạo là gì?

Khi nói về âm đạo, một số người sẽ nghĩ nó tương tự như âm hộ – phần cơ quan sinh dục nữ bên ngoài. Nhưng trên thực tế, hai cơ quan này là khác nhau.

Âm hộ là phần cơ quan sinh dục bên ngoài cơ thể, sẽ bao gồm:

Hình ảnh có chứa nội dung nhạy cảm, bạn đọc cân nhắc trước khi xem

Xem

• Âm vật.
• Tiền đình âm đạo (lỗ mở vào âm đạo).
• Niệu đạo.
• Môi lớn, môi bé bộ phận sinh dục.

Trong khi đó, âm đạo là một ống cơ được lót bằng các dây thần kinh và màng nhầy. Nó giống như cái kênh. Một đầu là tiền đình âm đạo, và kéo dài kết nối với tử cung và cổ tử cung. Vì thế âm đạo có chức năng cho phép kinh nguyệt thoát ra ngoài. Đồng thời là nơi để giao hợp và sinh con.

Kết cấu và chức năng của âm đạo?

Tiền đình âm đạo

Tiền đình âm đạo, hay lỗ mở âm đạo là cửa để vào âm đạo. Tiền đình âm đạo nằm ở giữa hậu môn và niệu đạo. Lỗ mở âm đạo là nơi giúp máu kinh thoát ra từ tử cung. Đây là là lỗ mở để quan hệ tình dục và để sinh em bé.

Thành âm đạo

Thành âm đạo được cấu tạo bởi cơ và được bao phủ bởi màng nhầy. Cấu trúc giống tương tự giống như mô ở trong miệng. Bức tường thành âm đạo chứa các lớp mô với nhiều sợi đàn hồi. Bề mặt thành âm đạo tạo thành nhiều nếp nhăn (nếp gấp). Những nếp nhăn để tạo diện tích cho phép âm đạo giãn rộng khi quan hệ hoặc sinh nở.

Các mô ở thành âm đạo thay đổi và chịu ảnh hưởng bởi estrogen trong mỗi chu kì kinh nguyệt. Các tế bào lớp ngoài cùng của thành âm đạo lưu trữ glycgen. Trong quá trình rụng trứng, lớp tế bào này bong ra. Glycogen bị vi khuẩn phân hủy và giúp duy trì mức độ pH. Điều kiện này giúp bảo vệ âm đạo chống lại vi khuẩn và nấm gây hại.

Màng trinh

Màng trinh là một màng mỏng bao quanh lỗ mở vào âm đạo. Trên thực tế, màng trinh có những hình dạng và kích thước khác nhau. Tuy nhiên, đa dạng nhất là hình nửa mặt trăng. Với hình dạng này, cho phép để máu kinh thoát ra khỏi âm đạo.

Khi phụ nữ lần đầu tiên giao hợp hoặc chèn một cái gì đó vào âm đạo, màng trinh có thể bị rách. Màng trinh cũng có thể rách trong khi tập những loại hình thể dục mức độ vận động nặng.

Ở một số phụ nữ, hiếm gặp, hình dạng và loại màng trinh có thể cản trở dòng chảy kinh nguyệt, hoặc giao hợp. Bao gồm:

1. Màng trinh không lỗ

Một màng trinh không có lỗ thoát sẽ bao phủ hoàn toàn lỗ mở vào âm đạo. TÌnh trạng này là ngăn chặn dòng chảy kinh nguyệt thoát ra ngoài. Để giải quyết, sẽ cần phải được sửa chữa màng trình với tiểu phẫu.

2. Màng trinh lỗ siêu nhỏ

Với màng này tuy có lỗ, nhưng lỗ quá nhỏ, hầu như che hết lỗ cửa âm đạo. Với màng trình này sẽ cần một cuộc tiểu phẫu làm cho lỗ mở rộng ra hơn.

3. Màng trinh có vách ngăn

Sẽ bao gồm một dải mô ở giữa tạo ra hai lỗ hở, và có thể cần tiểu phẫu để sửa chữa.

Những vấn đề nào có thể ảnh hưởng đến âm đạo?

Âm đạo là một ống cơ khép kín kéo dài từ âm hộ – bên ngoài của bộ phận sinh dục nữ – đến cổ tử cung (cổ tử cung). Một số yếu tố có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của âm đạo, bao gồm:

Quan hệ tình dục

QHTD không được bảo vệ có thể dẫn đến viêm nhiễm lây qua đường tình dục. Quan hệ mạnh mẽ hoặc chấn thương vùng xương chậu cũng có thể dẫn đến chấn thương âm đạo.

Một số điều kiện, vấn đề về y tế

Chẳng hạn như lạc nội mạc tử cung, bệnh viêm vùng chậu, có thể gây ra đau khi quan hệ. Sẹo từ phẫu thuật vùng chậu và một số phương pháp điều trị ung thư cũng có thể khiến tình trạng tương tự. Ngoài ra, khi tự ý sử dụng một số loại kháng sinh làm tăng nguy cơ nhiễm nấm âm đạo.

Các sản phẩm ngừa thai và vệ sinh phụ nữ:

Các biện pháp tránh thai tạo rào cản, chẳng hạn như bao cao su, màng ngăn và chất diệt tinh trùng, có thể gây kích ứng âm đạo. Việc sử dụng thuốc xịt, chất khử mùi hoặc thụt rửa có thể gây kích ứng âm đạo hoặc làm cho kích ứng hiện tại trở nên tồi tệ hơn.

Mang thai và sinh nở

Nếu bạn có thai, bạn sẽ ngừng kinh nguyệt cho đến khi em bé chào đời. Khi mang thai, dịch âm đạo thường tăng tiết dịch. Trong một số trường hợp, phẫu thuật cắt tầng sinh môn – một vết mổ cắt phần tiền đình âm đạo để tạo lỗ mở to hơn đưa em bé ra ngoài – là cần thiết.

Vấn đề tâm lý

Lo lắng và trầm cảm có thể góp phần vào mức độ kích thích âm đạo. Đồng thời góp phần dẫn đến sự khó chịu hoặc bị đau khi quan hệ tình dục. Chấn thương – chẳng hạn như lạm dụng tình dục – cũng có thể dẫn đến đau liên quan đến tình dục.

Nồng độ hocmon

Thay đổi nồng độ hormone có thể ảnh hưởng đến âm đạo của bạn. Ví dụ, sản xuất estrogen giảm sau khi mãn kinh và trong thời kỳ cho con bú. Mất estrogen có thể làm cho niêm mạc âm đạo mỏng (teo âm đạo). Hậu quả sẽ bị đau khi quan hệ.

Âm đạo có thể có những vấn đề sức khỏe gì?

Các điều kiện có thể ảnh hưởng đến âm đạo, bao gồm:

Vấn đề tình dục

Chẳng hạn như đau dai dẳng hoặc tái phát ngay trước, trong hoặc sau khi quan hệ tình dục. Đau khi quan hệ có thể được gây ra bởi sự co thắt không tự nguyện của các cơ của thành âm đạo. Ngoài ra, khô âm đạo, thường xảy ra sau khi mãn kinh, cũng có thể gây đau khi giao hợp.

Bệnh lây truyền qua đường tình dục

Các bệnh nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục có thể ảnh hưởng đến âm đạo, bao gồm: Chlamydia, lậu, mụn cóc sinh dục, giang mai và mụn rộp sinh dục (herb sinh dục). Các dấu hiệu của bệnh có thể bao gồm: Dịch tiết âm đạo bất thường, nổi mẩn ngứa hoặc mụn hoặc loét sinh dục.

Bệnh lây qua đường tình dục (STDs) hay nhiễm trùng lây qua đường tình dục (STIs) là những bệnh xảy ra sau quan hệ tình dục. Chlamydia trachomatis (Chlamydia) là một trong những tác nhân gây ra bệnh ở cả nam và nữ. Bệnh có thể gây những biến chứng nguy hiểm.

Viêm âm đạo

Nhiễm trùng hoặc thay đổi sự cân bằng của nấm âm đạo và vi khuẩn có thể gây viêm âm đạo. Các triệu chứng bao gồm: Tiết dịch âm đạo bất thường, có mùi hôi, ngứa và đau. Các loại viêm âm đạo phổ biến, bao gồm: Viêm âm đạo do vi khuẩn, nhiễm nấm và nhiễm trichomonas.

Yếu cơ sàn chậu

Nếu dây chằng hỗ trợ và các mô liên kết giữ tử cung và thành âm đạo tại chỗ trở nên yếu. Điều này dẫn đến tử cung, bàng quang, trực tràng hoặc thành âm đạo có thể bị tụt xuống. Hậu quả có thể gây rò rỉ nước tiểu trong khi ho và hắt hơi (són tiểu).

Các điều kiện hiếm khác

U thành âm đạo có thể gây đau khi quan hệ tình dục. Ung thư âm đạo – có thể xuất hiện dưới dạng chảy máu âm đạo sau khi mãn kinh hoặc quan hệ tình dục – cũng là một tình trạng hiếm gặp.

Dấu hiệu nào về âm đạo cần đến khám bác sĩ?

Tham khảo ý kiến ​​bác sĩ nếu bạn nhận thấy:

• Thay đổi màu sắc (vàng, xanh, nâu, xám đen, v.v.) , có mùi hôi dịch tiết âm đạo hoặc dịch tiết quá nhiều.
• Âm đạo đỏ hoặc ngứa
• Chảy máu âm đạo giữa các chi kỳ kinh nguyệt, sau khi quan hệ hoặc sau khi mãn kinh.
• Một khối hoặc phình ra trong hoặc gần ngoài.
• Đau khi giao hợp.

Bạn có thể không cần gặp bác sĩ mỗi khi bị kích thích và tiết dịch âm đạo. Đặc biệt nếu bạn đã được chẩn đoán bị nhiễm nấm âm đạo trước đây và bạn đang gặp các dấu hiệu và triệu chứng tương tự. Tuy nhiên, nếu bạn chọn sử dụng thuốc không kê đơn và các triệu chứng của bạn không biến mất. Hãy tham khảo ý kiến ​​bác sĩ.

Làm gì để giữ gìn sức khỏe cho âm đạo?

Bạn có thể thực hiện điều kiện sau để bảo vệ sức khỏe âm đạo và sức khỏe tổng thể. Bao gồm:

1. Quan hệ tình dục an toàn

Sử dụng bao cao su hoặc duy trì mối quan hệ một vợ một chồng sẽ hạn chế tối thiểu nhiễm bệnh lây qua đường tình dục. Nếu có sử dụng đồ chơi tình dục (sex toy), hãy làm sạch chúng sau mỗi lần sử dụng.

2. Tiêm phòng

Phụ nữ nên cần tiêm vắc-xin vi-rút HPV, vi-rút liên quan đến ung thư cổ tử cung. Ngoài ra, nếu có thể, tiêm vắc xin viêm gan siêu vi B, C cũng thật sự cần thiết. Quan hệ tình dục cũng có thể lây lan các bệnh về viêm gan.

3. Tập bài tập Kegel

Bài tập Kegel có thể giúp làm săn chắc cơ sàn chậu của bạn nếu bạn bị sa tử cung, rò rỉ nước tiểu hoặc yếu cơ sàn chậu.

Hiểu biết những loại thuốc khi sử dụng cho âm đạo: Nếu bạn sử dụng những loại dược phẩm không kê đơn. Hãy đảm bảo rằng loại sử dụng lành tính và mua ở những nơi uy tin. Nếu bạn không chắc chắn một số loại thuốc dùng cho âm đạo. Hãy tham khảo ý kiến bác sỹ trước khi sử dụng.

4. Hạn chế rượu bia và không hút thuốc

Lạm dụng rượu lâu ngày có thể làm suy giảm chức năng tình dục. Ngoài ra, lạm dụng chất gây nghiện cũng có thể gây ra sức khỏe thể chất và tinh thần kém.

Âm đạo là một phần cơ quan sinh dục quan trọng của phụ nữ. Trong đó, viêm âm đạo là một bệnh dễ mắc phổ biến ở phụ nữ. Khi có các vấn đề sức khỏe liên quan đến âm đạo như dịch huyết trắng bất thường, có mùi hôi, đổi màu, ngứa và đau khi quan hệ. Phụ nữ cần nên đến khám phụ khoa để bảo vệ sức khỏe sinh sản bản thân. Ngoài ra, cần giữ gìn sức khỏe cho âm đạo, bao gồm: Sử dụng bao cao su (khi cần), quan hệ một vợ một chồng, tiêm phòng ung thư cổ tử cung, viêm gan và hạn chế rượu bia thuốc lá.