YouMed

Trẻ bị sốt sau khi tiêm vắc-xin 5 trong 1: nguyên nhân và cách xử trí

dược sĩ nguyễn hoàng bảo duy
Tác giả: Dược sĩ Nguyễn Hoàng Bảo Duy
Chuyên khoa: Dược

Tiêm ngừa vắc-xin là điều cần thiết cho trẻ giúp phòng ngừa những bệnh nguy hiểm dễ mắc phải. Vắc-xin tích hợp 5 trong 1 là một trong những loại vắc-xin có tên trong Chương trình tiêm chủng mở rộng hiện nay. Tuy nhiên, một số trẻ bị sốt sau khi tiêm phòng 5 trong 1. Điều này làm cho các bậc phụ huynh khá lo lắng. Hãy cùng tìm hiểu vấn đề này cùng với YouMed qua bài viết sau đây.

Vắc-xin 5 trong 1

Định nghĩa

5 trong 1 là vắc-xin phối hợp phòng ngừa được 5 bệnh truyền nhiễm nguy hiểm. Hiện nay, trên thị trường đang có 2 loại vắc-xin 5 trong 1:

  • Vắc-xin 5 trong 1 Pentaxim: Được sử dụng trong tiêm chủng dịch vụ (sản xuất tại Canada và Pháp bởi công ty dược phẩm Sanofi Pasteur). Pentaxim có khả năng phòng được 5 bệnh: bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt và các bệnh lý do vi khuẩn Haemophilus influenzae týp B gây nên (Hib).
  • Vắc-xin 5 trong 1 ComBE Five: Được sử dụng trong Chương trình tiêm chủng mở rộng (không mất phí). ComBE Five giúp trẻ phòng ngừa được 5 bệnh bao gồm bạch hầu, ho gà, uốn ván, viêm gan B và các bệnh lý do vi khuẩn Haemophilus influenzae týp B gây nên (Hib).

Bắt đầu từ tháng 6/2018, vắc-xin ComBE Five (được sản xuất bởi Công ty Biological, Ấn Độ) đã được sử dụng tại Việt Nam. Loại vắc-xin này thay thế hoàn toàn cho vắc-xin Quinvaxem sử dụng trước đó. Trẻ bị sốt sau khi tiêm phòng 5 trong 1 là một trong những phản ứng thường thấy sau khi tiêm chủng.

tre-bi-sot-sau-tiem-phong-5-trong-1
Vắc-xin 5 trong 1 phòng một số bệnh nguy hiểm cho trẻ

Lịch tiêm chủng vắc-xin 5 trong 1

Theo các chuyên gia, thời gian lý tưởng để trẻ hoàn thành 3 mũi tiêm 5 trong 1 cơ bản là trước 1 tuổi. Thời gian tiêm của mỗi mũi cách nhau tối thiểu 28 ngày. Mũi nhắc lại cần được tiêm khi trẻ được từ 16 – 18 tháng tuổi.Việc tiêm ngừa này cần được hoàn thành trước khi trẻ 24 tháng tuổi. Bố mẹ nên lưu ý là cho trẻ tiêm đủ mũi, đúng lịch tiêm và tiêm nhắc lại đúng thời gian quy định thì cơ thể trẻ mới được miễn dịch bền vững. Lịch tiêm cụ thể dưới đây:

  • Tiêm mũi 1: tiêm khi trẻ vừa được 2 tháng tuổi.
  • Tiêm mũi 2: tiêm khi trẻ tròn 3 tháng tuổi.
  • Tiêm mũi 3: tiêm khi trẻ tròn 4 tháng tuổi.
  • Mũi tiêm nhắc lại: tiêm khi trẻ được từ 16 – 18 tháng tuổi.

Nguyên nhân trẻ tiêm phòng mũi 5 trong 1 bị sốt?

Trẻ bị sốt sau khi tiêm phòng 5 trong 1 rất thường gặp sau khi tiêm. Tùy vào từng thể trạng khác nhau, mỗi bé sẽ có những biểu hiện sốt khác nhau. Thông thường, các bé sau khi tiêm mũi vắc-xin 5 trong 1 đều bị sốt nhẹ (khoảng 38 – 38,5 độ). Thường sẽ kèm theo quấy khóc hoặc ăn uống kém. Theo các bác sĩ, đây là những triệu chứng hết sức bình thường sau khi tiêm vắc-xin.  Những triệu chứng này sẽ tự hết sau 1 – 2 ngày.

Nguyên nhân gây sốt là do:

  • Thành phần ho gà có trong vắc-xin ComBE Five. Đây là thành phần ho gà thuộc loại toàn tế bào. Tức là vắc-xin tinh chế từ vi khuẩn ho gà sau khi được nuôi cấy tăng sinh trong môi trường và làm chết bằng nhiệt độ. Chúng được giữ nguyên cấu trúc của vi khuẩn nên sẽ gây nhiều phản ứng sau tiêm cho trẻ nhỏ. Tuy nhiên các phản ứng này đều ở mức độ nhẹ, vì thế bố mẹ không nên lo lắng quá.
  • Vắc-xin Pentaxim: trong thành phần có chứa ho gà vô bào. Nghĩa là chỉ chứa thành phần kháng nguyên đặc hiệu sau khi đã được loại bỏ các thành phần kháng nguyên không cần thiết khác của vi khuẩn. Vì vậy, loại này ít gây phản ứng phụ sau tiêm (như sốt, quấy khóc, đau tại chỗ tiêm) hơn và được phụ huynh lựa chọn cho con tiêm nhiều hơn.
Trẻ có thể bị sốt sau khi tiêm vắc-xin 5 trong 1
Trẻ có thể bị sốt sau khi tiêm vắc-xin 5 trong 1

Sốt sau chích ngừa và hiệu quả vắc-xin?

Như đã đề cập ở trên, trẻ bị sốt sau khi tiêm phòng 5 trong 1 là phản ứng rất bình thường. Điều này cho biết rằng hệ miễn dịch của trẻ đang đáp ứng với vắc-xin. Khi đưa con nhỏ đi tiêm ngừa, bố mẹ rất sợ con bị sốt. Tuy nhiên, lúc thấy con không sốt, thì bố mẹ lại càng băn khoăn liệu con không sốt thì vắc-xin được tiêm có hiệu quả hay không.

Sốt sau tiêm ngừa là một triệu chứng có cũng được, không có lại càng tốt. Lý do là triệu chứng này sẽ biến mất sau một vài giờ tiêm ngừa. Chính vì vậy, bố mẹ không cần quá lo lắng vì việc con trẻ có sốt hay không sốt sau tiêm ngừa vì điều này không quyết định hiệu quả của vắc-xin.

Các phản ứng thường gặp sau tiêm vắc-xin 5 trong 1?

Các phản ứng thường gặp có thể xảy ra sau tiêm vắc-xin 5 trong 1 bao gồm:

  • Sưng, nóng, đỏ, đau tại vị trí tiêm.
  • Trẻ bị sốt sau khi tiêm phòng 5 trong 1.
  • Trẻ bắt đầu quấy khóc, khó chịu hơn lúc bình thường.
  • Ăn không ngon miệng, ngủ kém hơn bình thường.

Dấu hiệu bất thường sau khi tiêm mũi 5 trong 1

Sốc phản vệ là hiện tượng bất thường sau khi tiêm mũi vắc-xin 5 trong 1. Hiện tượng này xảy ra khi hệ miễn dịch của trẻ nhỏ quá nhạy cảm với một trong những thành phần của vắc-xin. Hiện tượng này gồm các triệu chứng sau:

  • Trẻ thở khò khè, đứt quãng
  • Sưng phù nề vùng mặt hoặc toàn thân
  • Sốt cao trên 38,5 độ
  • Khóc thét dai dẳng kèm theo la hét
  • Co giật toàn thân
  • Chỗ tiêm sưng đỏ, có dịch bất thường chảy ra.

Ngay khi phát hiện những dấu hiệu trên, bố mẹ cần đưa ngay trẻ đến bác sĩ càng nhanh càng tốt. Nếu có thể, bố mẹ nên sơ cứu cho bé kịp thời và tuân thủ đúng trình tự sơ cứu.

Trường hợp nào không tiêm được vắc xin 5 trong 1?

Tiêm vắc-xin 5 trong 1 giúp trẻ phòng ngừa các bệnh nguy hiểm. Tuy nhiên, sẽ có một số trường hợp bé được bác sĩ quyết định tạm hoãn việc tiêm chủng hoặc không tiêm vắc-xin 5 trong 1 như sau:

  • Trẻ bị sốt sau khi tiêm phòng 5 trong 1 (sốt cao trên 40 độ), có những biểu hiện như co giật trong vòng 48h sau khi tiêm vắc-xin
  • Trẻ đã từng quấy khóc dai dẳng, la hét sau tiêm từ 3 – 48 giờ
  • Trẻ đã từng bị sốc phản vệ trong vòng 48h sau tiêm
  • Trẻ đang mắc các bệnh cấp tính
  • Trẻ dưới 6 tuần tuổi

Chăm sóc trẻ sau khi tiêm mũi 5 trong 1

Chăm sóc trẻ sau khi tiêm mũi vắc-xin 5 trong 1 tại nhà là rất quan trọng. Nhiều bố mẹ khi thấy con sốt đã cho uống thuốc hạ sốt. Tuy nhiên, điều này sẽ không tốt cho trẻ sơ sinh, đặc biệt là với những thuốc không được bác sĩ chỉ định. Trong trường hợp này, bố mẹ nên:

  • Cho trẻ nằm ở những nơi thoáng mát
  • Cho trẻ mặc quần áo rộng rãi, thoải mái
  • Không nên ủ ấm trẻ quá mức
  • Không nên đắp chăn, đội nón quá kỹ khi trẻ đang sốt
  • Dùng khăn ấm lau khắp người cho con, đặc biệt lau kỹ ở phần bẹn, lòng bàn tay, bàn chân, nách. Tuyệt đối không được dùng nước lạnh hay nước đá để lau người cho trẻ.
  • Tăng cường cho trẻ bú mẹ. Bổ sung thêm nước nhiều hơn bình thường cho bé để bù lại lượng nước đã mất.
  • Trẻ đang trong giai đoạn ăn dặm thì nên cho con ăn thức ăn lỏng, dễ tiêu hóa.
  • Trong trường hợp vết tiêm có dấu hiệu sưng đỏ, bố mẹ nên chườm đá lạnh ngay tại vị trí tiêm để con dễ chịu hơn.
  • Không nên kiêng tắm rửa cho con. Tắm bằng nước ấm cũng là một cách giúp bé hạ sốt hiệu quả. Lưu ý, cần phải tắm thật nhanh và nhiệt độ nước để tắm bé không thấp hơn cơ thể quá 2 độ.

Trên đây là những điều cần biết về vắc-xin 5 trong 1 cũng như chăm sóc cho trẻ sau khi tiêm ngừa. Nếu có bất kỳ thắc mắc gì về vắc-xin, hãy liên hệ ngay với bác sĩ để được tư vấn kịp thời bạn nhé!

Đặt khám tiện lợi cùng YouMed

+25 Bệnh viện
+700 Bác sĩ
+89 Phòng khám
Đặt khám không chờ đợi

Đặt khám
không chờ đợi

Nhắn tin với bác sĩ

Nhắn tin
với bác sĩ

Gọi video với bác sĩ

Gọi video
với bác sĩ

Mua sản phẩm y tế giá tốt

Mua sản phẩm
y tế giá tốt

Lưu trữ hồ sơ y tế

Lưu trữ
hồ sơ y tế

Đọc tin y tế chính thống

Đọc tin y tế
chính thống

Tải ứng dụng YouMed

Nguồn tham khảo / Source

Trang tin y tế YouMed chỉ sử dụng các nguồn tham khảo có độ uy tín cao, các tổ chức y dược, học thuật chính thống, tài liệu từ các cơ quan chính phủ để hỗ trợ các thông tin trong bài viết của chúng tôi. Tìm hiểu về Quy trình biên tập để hiểu rõ hơn cách chúng tôi đảm bảo nội dung luôn chính xác, minh bạch và tin cậy.

  1. Chăm sóc sơ sinh sau tiêm chủnghttp://www.tiemchungmorong.vn/vi/content/cham-soc-so-sinh-sau-tiem-chung.html

    Ngày tham khảo: 13/06/2021

  2. Trẻ tiêm vắc xin 5 trong 1 bị sốt: vì sao và xử trí như thế nào?https://vnvc.vn/tre-tiem-vac-xin-5-trong-1-bi-sot-vi-sao-va-xu-tri-the-nao/

    Ngày tham khảo: 13/06/2021

  3. Những phản ứng sau khi tiêm vắc-xin 5 trong 1https://vnvc.vn/nhung-phan-ung-sau-khi-tiem-vacxin-5-trong-1/

    Ngày tham khảo: 13/06/2021

  4. Đưa con đi tiêm phòng: Hãy hiểu rõ sự khác nhau giữa vắc xin 5 trong 1 và vắc xin 6 trong 1https://suckhoedoisong.vn/dua-con-di-tiem-phong-hay-hieu-ro-su-khac-nhau-giua-vac-xin-5-trong-1-va-vac-xin-6-trong-1-n141159.html

    Ngày tham khảo: 13/06/2021

  5. Pentaximhttps://www.mims.com/philippines/drug/info/pentaxim?type=full

    Ngày tham khảo: 13/06/2021

Chia sẻ thông tin hữu ích này cho mọi người