Liệu bạn đã biết những nguyên nhân tinh trùng yếu?

Ngày càng nhiều nam giới gặp các vấn đề về sức khỏe sinh sản, sức khỏe tình dục. Do đó, việc hiểu biết về các nguyên nhân gây ra các bệnh liên quan đến sức khỏe sinh sản là hết sức cần thiết. Trong đó, bệnh tinh trùng yếu là bệnh thường gặp ở nam giới. Vậy nguyên nhân tinh trùng yếu là gì? Cách khắc phục ra sao? Bài viết dưới đây Bác sĩ Phan Văn Giáo sẽ giải đáp những câu hỏi của bạn.

Yếu tố nguy cơ làm giảm chất lượng tinh trùng

Tại Việt Nam chưa có số liệu chính xác về mức độ suy giảm số lượng và chất lượng tinh trùng. Nghiên cứu cho thấy một số yếu tố nguy cơ sau có thể dẫn đến tinh trùng yếu:

Tuổi tác

Đây là một trong những trở ngại lớn nhất đối với các cặp vợ chồng lớn tuổi muốn có con. Chúng ta đã biết, phụ nữ lớn tuổi có thể bị hạn chế khả năng sinh sản. Nhưng không chỉ phụ nữ, ngay cả nam giới cũng vậy. Đàn ông tuổi càng cao thì số lượng và chất lượng tinh trùng càng bị giảm sút. Do đó, tỉ lệ thụ thai sẽ ở mức thấp.

Thiếu hụt chất dinh dưỡng

Thiếu hụt các chất dinh dưỡng như vitamin C, selen, kẽm là yếu tố nguy cơ làm tinh trùng yếu. Điều này sẽ làm giảm mức độ di chuyển của tinh trùng. Do vậy, mỗi người cần đảm bảo chế độ ăn uống cân bằng. Đồng thời có thể bổ sung thêm những thực phẩm tốt cho tinh trùng như: trái cây, rau, hải sản, các loại hạt…

Thói quen sinh hoạt

Một số thói quen sinh hoạt có thể làm ảnh hưởng đến chất lượng tinh trùng:

Đi xe đạp

Khi đạp xe, nhất là xe thể thao, lưng người lái sẽ phải cong lên liên tục. Ở nam giới, tinh hoàn sẽ bị đè vào giữa yên xe và vùng đáy chậu. Do đó gây ra hiện tượng tinh hoàn bị chèn ép, thiếu máu nuôi.

Việc thường xuyên bị đè nén và cọ sát sẽ gây ra sung huyết ở tinh hoàn và bìu. Vấn đề này hay gặp ở các tay đua chuyên nghiệp. Vì họ phải luyện tập với cường độ cao liên tục.

Mặc quần áo quá chật

Nhiệt độ để quá trình sinh tinh diễn ra một cách bình thường phải thấp hơn nhiệt độ cơ thể 2-3 độ. Việc mặc quần áo chật nhất là quần lót chật làm thông khí kém gây ra sự tăng nhiệt độ vùng da bìu. Do đó, tình trạng mặc đồ lót quá chật kéo dài lâu ngày có thể làm giảm chất lượng tinh trùng.

Sử dụng điện thoại di động nhiều, để laptop lên đùi khi làm việc

Nghiên cứu đã chứng minh sóng điện thoại di động có thể hủy hoại tinh trùng của nam giới. Người có thói quen để điện thoại vào vào túi quần sẽ bị giảm chất lượng tinh trùng.

Để máy tính xách tay lên đùi cũng làm giảm chất lượng tinh trùng. Nguyên nhân có thể do nhiệt độ cao và từ trường do máy phát ra.

Hút thuốc và uống rượu

Thuốc lá và rượu bia vừa là yếu tố nguy cơ vừa là nguyên nhân dẫn đến tinh trùng yếu. Thói quen này không chỉ làm giảm tuổi thọ mà còn tác động xấu đến khả năng sinh sản. Ngoài ra nó có thể khiến tinh trùng dị dạng, teo tinh hoàn. Nguy hiểm hơn là có thể gây ra bất thường di truyền ảnh hưởng đến trẻ khi sinh ra.

Nguyên nhân tinh trùng yếu

Nguyên nhân của tình trạng tinh trùng yếu rất đa dạng. Một số trường hợp vẫn chưa giải thích được nguyên nhân. Tuy nhiên, bác sĩ đã chỉ ra những nguyên nhân thường gặp dưới đây:

Do bệnh lý

Nhiễm trùng

Nhiễm trùng là nguyên nhân tinh trùng yếu phổ biến. Một số tình trạng nhiễm trùng gây ảnh hưởng đến quá trình sinh tinh. Trường hợp này có thể do viêm mào tinh, viêm tinh hoàn hoặc một số bệnh lây truyền qua đường tình dục (lậu, HIV…)

Ung thư tinh hoàn

Tinh hoàn vừa là nơi sản xuất vừa là nơi dự trữ tinh trùng. Do đó bất kỳ tổn thương tinh hoàn nào cũng làm ảnh hưởng tới chất lượng tinh trùng. Nguyên nhân chủ yếu của ung thư tinh hoàn là tinh hoàn ẩn. Ngoài ra còn có các nguyên nhân khác như tiền sử quai bị, thoát vị bẹn… Ung thư tinh hoàn cũng là nguyên nhân tinh trùng yếu.

Giãn tĩnh mạch tinh

Trong một vài trường hợp, giãn tĩnh mạch tinh gây ảnh hưởng đến chất lượng tinh trùng. Đây là nguyên nhân gây vô sinh thường gặp nhất ở nam giới. Tuy nhiên, mối liên hệ giữa giãn tĩnh mạch tinh và chất lượng tinh trùng vẫn còn chưa được hiểu rõ.

Do môi trường

Môi trường cũng là nguyên nhân dẫn đến tinh trùng yếu. Quá trình sinh tinh sẽ bị ảnh hưởng nếu cơ thể phơi nhiễm với một số tác nhân:

• Hóa chất công nghiệp: một số hóa chất như benzene, toluene… có thể làm giảm chất lượng tinh trùng. Ngoài ra còn có thuốc diệt cỏ, thuốc trừ sâu, dung môi hữu cơ, vật liệu sơn…
• Kim loại nặng: chì và các kim loại nặng khác có thể gây vô sinh.
• Tia xạ: tia xạ có thể làm giảm hoặc mất khả năng sinh tinh. Trong trường hợp có thể hồi phục cũng cần ít nhất vài năm.

Do lối sống và một số nguyên nhân khác

Một số nguyên nhân khác ảnh hưởng liên quan đến việc tinh trùng yếu bao gồm:

• Rượu bia: rượu và thức uống có cồn làm giảm nồng độ testosterone.
• Thuốc lá: Thuốc lá ảnh hưởng đến nhiều khía cạnh sức khỏe. Sức khỏe sinh sản cũng bị ảnh hưởng.
• Căng thẳng kéo dài gây ảnh hưởng xấu tới quá trình sinh tinh.
• Cân nặng: thừa cân, béo phì có thể tác động trực tiếp lên tinh trùng.
• Thuốc: tác dụng phụ của một số thuốc điều trị có thể ảnh hưởng đến quá trình sinh tinh và làm giảm khả năng sinh sản ở nam giới.
• Các nguyên nhân khác: di truyền, dị tật bẩm sinh…

Phương pháp phòng tránh tinh trùng yếu

Sau khi tìm hiểu nguyên nhân tinh trùng yếu, chúng ta cũng cần biết cách để phòng tránh. Đối với người mắc tinh trùng yếu thì việc dùng thuốc theo đúng phác đồ điều trị là cần thiết. Tuy nhiên, chúng ta hoàn toàn có thể phòng tránh căn bệnh này ngay từ đầu. Dưới đây là một số cách phòng ngừa cho nam giới:

Cải thiện thể lực và tinh thần

Căng thẳng cũng là nguyên nhân dẫn đến tinh trùng yếu. Vì vậy, phòng ngừa bệnh tinh trùng yếu có thể bằng cách giảm căng thẳng. Căng thẳng kéo dài có thể ảnh hưởng đến một số loại hormone sinh tinh. Do đó, nam giới nên biết cách cân bằng giữa làm việc và nghỉ ngơi.

Đồng thời, việc rèn luyện thể chất cũng góp phần cải thiện chất lượng tinh trùng. Tuy nhiên cũng không nên luyện tập quá sức. Đồng thời giữ tinh thần thoải mái cũng giúp tăng chất lượng tinh trùng.

Hạn chế sử dụng chất kích thích

Chất kích thích là nguyên nhân dẫn đến tinh trùng yếu. Các chất kích thích ảnh hưởng đến nhiều cơ quan trong cơ thể. Trong đó cơ quan sinh sản cũng chịu nhiều tác động xấu. Bởi những chất này có thể gây rối loạn quá trình sinh tinh. Do đó, nam giới nên hạn chế sử dụng chúng để không làm suy yếu chất lượng tinh trùng.

Tránh các thói quen làm nóng tinh hoàn

Như đã trình bày ở trên, khi vùng bìu bị nóng lên sẽ làm gián đoạn quá trình sinh tinh. Do đó, để phòng ngừa tinh trùng yếu, cánh mày râu cần tránh các thói quen có thể làm nóng tinh hoàn như: mặc quần quá chật, tắm nước quá nóng, đặt máy tính xách tay lên đùi khi làm việc…

Kết luận

Tinh trùng là nhân tố quyết định kết quả thụ thai. Tinh trùng yếu có thể ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của nam giới. Một trong những dấu hiệu tinh trùng yếu mà nam giới có thể nhận biết: tinh dịch loãng, bị vón cục; màu sắc và mùi bất thường. Cánh mày râu khi phát hiện những bất thường trên, cần đến gặp bác sĩ để được điều trị sớm nhất. Hy vọng qua bài viết trên, bạn đã biết được nguyên nhân tinh trùng yếu và cách phòng ngừa.