YouMed

Nhục thung dung: không chỉ là dược liệu cho sinh lý phái mạnh

Thạc sĩ Bác sĩ Dư Thị Cẩm Quỳnh
Tác giả: ThS.BS Dư Thị Cẩm Quỳnh
Chuyên khoa: Y học cổ truyền

Nhục thung dung được ghi nhận tác dụng điều trị từ rất lâu đời, lưu truyền có khả năng hỗ trợ cho sức khỏe sinh lý của phái mạnh. Tuy nhiên, dược liệu này còn có những tác dụng lợi ích cũng như những lưu ý khi sử dụng. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu ngay sau đây

Nhục thung dung

Tên khoa học:

  • Tên khoa học Cistanche deserticola Y.G.Ma thuộc họ Nhục thung dung Orobranchaceae
  • Ngoài ra còn sử dụng loại cây mễ nhục thung dung có tên khoa học Cistanche ambigua

Mô tả thực vật

Cây thường cao khoảng từ 15 đến 30cm, có khi cao tới hàng mét. Vào các tháng 5, tháng 6 cây ra hoa dày đặc; hoa mọc ra từ chóp, có màu vàng nhạt, hình chuông, xẻ 5 cánh, cánh hoa màu xanh hoặc tím nhạt; tới các tháng 6, tháng 7 kết quả, nhỏ li ti, màu xám.

Phần thân rễ phát triển thành củ, người ta dùng bộ phận này để làm thuốc. Củ to mập, mềm, nhiều dầu, bên ngoài có vảy mịn, mềm, màu đen là nhục thung dung có chất lượng tốt.

Nhục thung dung
Đặc điểm của nhục thung dung

Phân bố, thu hái

Vị thuốc nhục thung dung ta còn phải nhập từ nước ngoài. Theo tài liệu thì dược liệu này phân bố ở những nơi khô cằn sa mạc như là khu tự trị Nội Mông, Thiểm Tây, Cam Túc, Tân Cương thuộc Trung Quốc, Iran, Ấn Độ v.v…

Người ta thu hoạch vào hai mùa xuân và mùa thu, từ tháng 3 đến 5. Qua khoảng thời gian trên thì thu hoạch được chất lượng kém hơn.

Nếu thu hái vào mùa xuân thì ta phải loại bỏ đất cát rồi để khô trong mát là được. Nếu ta thu hoạch vào mùa thu thì lượng nước trong dược liệu nhiều nên rất khó làm khô.

Tác dụng của Nhục thung dung

Thành phần hóa học

Nhục thung dung có chứa các chất như: alkaloid, boschnaloside, orobanin, 8- epilogahic axít, betaine, nhiều loại axít hữu cơ và axít amin.

Tác dụng dược lý theo Y học hiện đại

Nhục thung dung được biết đến là dược liệu cho sức khỏe sinh lý phái mạnh. Nghiên cứu khoa học ghi nhận chiết xuất của cây tạo ra các enzym steroid, tổng hợp testosterone từ đó tăng nồng độ hormone sinh dục ở nam giới.

Nhục thung dung cải thiện Testosterone ở nam giới
Nhục thung dung cải thiện Testosterone ở nam giới

Ngoài ra, dược liệu này còn có khả năng cải thiện chức năng ghi nhớ của não bộ thông qua việc cải thiện khả năng học hỏi, khả năng ghi nhớ, và khả năng nhớ lại những thông tin đã ghi nhớ bằng cách tăng cường các yếu tố nuôi dưỡng tế bào thần kinh, ngăn ngừa tổn thương não do thiếu máu cục bộ . Từ đó, hỗ trợ trong điều trị suy giảm trí nhớ ở người lớn tuổi, người bệnh Parkinson.

Nhục thung dung được ghi nhận chống oxy hóa mạnh, ngăn tổn thương DNA cực kỳ mạnh, mạnh hơn resveratrol 15 lần và mạnh hơn vitamin C gấp 5 lần.

Việc sử dụng hằng ngày như dạng trà thảo mộc được cho là chìa khóa giúp người dân trường thọ ở một số vùng của Trung Quốc và Nhật Bản. Đồng thời, dược liệu này cũng kích hoạt chức năng thực bào của đại thực bào và tăng cường khả năng miễn dịch của cơ thể.

Tác dụng dược lý theo Y học cổ truyền

Cây có vị ngọt, chua tính hơi ôn ấm, không độc. Quy vào kinh Thận.

Theo Y học cổ truyền, cây có tác dụng tư dưỡng phần âm trong cơ thể, bổ thận, ích tinh huyết, tráng dương hoạt trường (mạnh dương tăng nhu động ruột). Dùng trong những trường hợp liệt dương, thận dương yếu, lưng đau gối lạnh ở nam giới, vô sinh bạch đới khí hư ở phụ nữ, táo bón. Ngoài ra còn hỗ trợ cải thiện trí nhớ, suy nhược thần kinh.

Lưu ý khi dùng Nhục thung dung

Do tác dụng bổ thận, chống táo bón nên những người thận dương vượng, đại tiện lỏng, dương vật dễ cương hay di mộng tinh thì không dùng được.

Cách sử dụng

Sau khi thu hoạch được người ta cho dược liệu vào hũ muối từ 1 đến 3 năm. Khi nào dùng thì lấy ra rửa sạch muối mới dùng.

Hoặc đem đi đun cách thủy với rượu cao độ, đến khi rượu cạn mới dùng được. Tỉ lệ đun nấu này là 1 kg nhục thung dung dùng 300ml rượu.

Các bài thuốc từ Nhục thung dung

Ngày dùng 8 – 12 gram dưới dạng thuốc sắc, thuốc hoàn.

Bài thuốc “Tán dục đan”: Thục địa 16g, bạch truật 16g, đương quy 12g, kỷ tử 12g, đỗ trong 12g, tiên mao 12g, phụ tử chế 8g, ba kích 12g, sơn thù 8g, tiên linh tỳ 8g, nhục thung dung 12g, phí tử 7g, xà sàng tử 6g, nhục quế 6g. Có tác dụng bổ thận tráng dương, trị dương vật không cương cứng. hoặc có cương nhưng không bền tinh thần ủy mỵ, lưng gối đau mỏi.

Bài thuốc: nhục thung dung 10 gram, sơn thù du 5 gram, thạch xương bồ 4 gram, phục linh 6 gram, thỏ ty tử 8 gram, lượng nước 600ml sắc còn 200ml. Uống khi thuốc nóng, chia 3 lần trong ngày. Có tác dụng chữa suy nhược thần kinh (Kinh nghiệm của Diệp Quyết Tuyền)

Nhục thung dung là một vị thuốc quý, có nhiều lợi ích cho sức khỏe. Tuy nhiên, bạn đọc cần tham vấn ý kiến của các chuyên gia để sử dụng thuốc đúng cách. Hãy liên hệ với chúng tôi khi cần hỗ trợ.

Đặt khám tiện lợi cùng YouMed

+25 Bệnh viện
+700 Bác sĩ
+89 Phòng khám
Đặt khám không chờ đợi

Đặt khám
không chờ đợi

Nhắn tin với bác sĩ

Nhắn tin
với bác sĩ

Gọi video với bác sĩ

Gọi video
với bác sĩ

Mua sản phẩm y tế giá tốt

Mua sản phẩm
y tế giá tốt

Lưu trữ hồ sơ y tế

Lưu trữ
hồ sơ y tế

Đọc tin y tế chính thống

Đọc tin y tế
chính thống

Tải ứng dụng YouMed

Nguồn tham khảo / Source

Trang tin y tế YouMed chỉ sử dụng các nguồn tham khảo có độ uy tín cao, các tổ chức y dược, học thuật chính thống, tài liệu từ các cơ quan chính phủ để hỗ trợ các thông tin trong bài viết của chúng tôi. Tìm hiểu về Quy trình biên tập để hiểu rõ hơn cách chúng tôi đảm bảo nội dung luôn chính xác, minh bạch và tin cậy.

  1. Đỗ Tất Lợi (2006). Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam. Nhà xuất bản Y học

  2. Li, Zhiming et al. “Herba Cistanche (Rou Cong-Rong): One of the Best Pharmaceutical Gifts of Traditional Chinese Medicine.” Frontiers in pharmacology vol. 7 41. 1 Mar. 2016

Chia sẻ thông tin hữu ích này cho mọi người