Những triệu chứng tiền sản giật cần lưu ý
Nội dung bài viết
Tiền sản giật là một bệnh lý đặc trưng bởi các triệu chứng tăng huyết áp thai kỳ và tiểu đạm. Ngoài ra tiền sản giật còn có thể đưa đến nhiều biến chứng vô cùng nguy hiểm cho cả bà mẹ và thai nhi. Chính vì vậy việc thai phụ biết rõ những triệu chứng tiền sản giật cần lưu ý là vô cùng quan trọng. Để từ đó có thể chẩn đoán sớm và can thiệp kịp thời.
Nguyên nhân gây tiền sản giật
Tiền sản giật là một bệnh lý chỉ xảy ra ở phụ nữ mang thai và sau khi sinh. Tiền sản giật được đặc trưng bởi tình trạng tăng huyết áp mới xuất hiện kèm theo rối loạn chức năng các cơ quan đích (như tổn thương thận, gan, phổi, não). Tiền sản giật được chẩn đoán sau tuần thứ 20 của thai kỳ. Tăng huyết áp được chẩn đoán khi huyết áp tâm thu ≥ 140 mmHg và/hoặc huyết áp tâm trương ≥ 90 mmHg.
Hiện nay theo nhiều nghiên cứu vẫn chưa rõ nguyên nhân thật sự gây ra tiền sản giật. Tuy nhiên người ta nhận thấy nguyên nhân chính gây ra tiền sản giật liên quan đặc biệt đến tình trạng bất thường của các động mạch xoắn tử cung. Ngoài ra còn liên quan đến các yếu tố khác bao gồm:
– Bất thường trong sự phát triển nhau thai
– Các yếu tố miễn dịch
– Di truyền
– Các yếu tố tác động từ môi trường
– Tổn thương mạch máu
Cũng như người ta nhận thấy có các yếu tố nguy cơ mà cũng góp phần đưa đến bệnh lý tiền sản giật.
Thai phụ nào có nguy cơ mắc tiền sản giật?
Các thai phụ có nguy cơ tương đối cao nhất bao gồm:
- Thai phụ có tiền sử tiền sản giật
- Tiền sử tăng huyết áp, tiền sử đái tháo đường thai kỳ
- Đa thai
- Thai phụ mắc bệnh thận mạn
- Thai phụ mắc một số bệnh tự miễn (hội chứng kháng phospholipid, lupus ban đỏ hệ thống)
Ngoài ra các yếu tố khác như phụ nữ mắc thừa cân hoặc béo phì từ trước khi mang thai (BMI > 25 kg / m 2), tuổi mẹ cao. Cũng như tiền sử gia đình có người thân mắc tiền sản giật cũng làm tăng nguy cơ mắc tiền sản giật rất nhiều.
Các dấu hiệu và triệu chứng của tiền sản giật mẹ bầu cần lưu ý
Tăng huyết áp và protein niệu
Gần như tất cả bệnh nhân tiền sản giật đều bị tăng huyết áp và đây là triệu chứng tiền sản giật trên lâm sàng sớm nhất và phổ biến nhất cho việc mắc bệnh tiền sản giật.
Khi mắc bệnh thai phụ thường sẽ có huyết áp tăng dần. Và đạt đến ngưỡng tăng huyết áp (huyết áp ≥140 / 90 mmHg). Thường gặp nhất là sau tuần thứ 37 của thai kỳ.
Protein niệu hay tiểu đạm (là tình trạng dư thừa protein trong nước tiểu) thai kỳ có thể là biểu hiện sớm của tiền sản giật.
Tiểu đạm thường tăng khi tiền sản giật tiến triển. Chính vì vậy thai phụ cũng cần lưu ý đến dấu hiệu này để giúp phát hiện sớm tiền sản giật.
Đau vùng thượng vị hoặc sau xương ức
Triệu chứng đau vùng thượng vị hoặc vùng sau xương ức thường xuất hiện vào giai đoạn khi bệnh đã trở nặng. Được đặc trưng bởi cơn đau dữ dội và liên tục vào ban đêm, thường đau nhiều nhất ở vùng sau xương ức hoặc thượng vị sau đó có thể lan đến các vùng khác.
Ngoài ra các triệu chứng tiền sản giật khác cũng liên quan như buồn nôn và nôn mửa, đau hạ sườn phải đôi khi cũng có thể xảy ra.
Đau đầu
Đau đầu cũng giống như đau vùng thượng vị. Thường xuất hiện vào giai đoạn khi bệnh đã trở nặng. Thường sẽ là đau ở vùng thái dương, trán, chẩm, hoặc là đau lan tỏa. Cơn đau thường là đau nhói tuy nhiên cũng có thể là đau liên tục.
Cơ chế gây đau đầu trong tiền sản giật cũng giống như các triệu chứng tiền sản giật ảnh hưởng lên mạch máu não khác hiện nay vẫn chưa được hiểu rõ.
Tuy nhiên đây là một dấu hiệu nguy hiểm. Chính vì vậy nên nếu thấy có dấu hiệu này các thai phụ nên đến bác sĩ để được thăm khám và điều trị kịp thời.
Các triệu chứng thị giác
Các triệu chứng tiền sản giật ảnh hưởng lên thị giác có nguyên nhân do co thắt tiểu động mạch võng mạc và rối loạn chức năng tự điều hòa mạch máu não và phù não.
Các triệu chứng có thể bao gồm:
- Nhìn mờ,
- Photopsia (mắt nổi hoặc chớp mắt) và scotomata (vùng tối hoặc khoảng trống trong trường thị giác),
- Cận thị hoặc fugax (mù một hoặc cả hai mắt).
Ngoài ra rối loạn thị giác trong TSG có thể là biểu hiện của hội chứng PRES.
Co giật
Co giật ở thai phụ mắc tiền sản giật là tiêu chuẩn để chẩn đoán sản giật nên đây cũng là một triệu chứng tiền sản giật nguy hiểm mà thai phụ cần phải lưu ý
Thiểu niệu
Thai phụ bị tiền sản giật thường bị thiểu niệu thoáng qua (là tình trạng thể tích nước tiểu dưới 100 mL trong 4 giờ). Tình trạng này thường xảy ra khi chuyển dạ hoặc trong 24 giờ đầu sau sinh.
Trong giai đoạn khi bệnh đã trở nặng có thể lượng nước tiểu <500 mL / 24 giờ.
Phù ngoại vi
Rất nhiều phụ nữ mang thai bị phù cho dù họ có bị tiền sản giật hay không.
Tuy nhiên, đặc điểm điển hình ở thai phụ mắc tiền sản giật là thường tăng cân đột ngột, nhanh chóng. Ngoài ra còn có phù mặt là triệu chứng rất thường gặp ở thai phụ mắc tiền sản giật. Đây cũng là một triệu chứng quan trọng để giúp chẩn đoán bệnh.
Biến chứng của tiền sản giật
Tiền sản giật càng nặng và càng xảy ra sớm trong thai kỳ thì càng có nhiều nguy cơ. Có thể đưa đến những biến chứng nghiêm trọng cho thai phụ và thai nhi. Các biến chứng của tiền sản giật có thể bao gồm:
– Thai chậm phát triển trong tử cung
– Sinh non
– Nhau bong non
– Hội chứng HELLP
– Sản giật,…
Ngoài ra có một biến chứng cực kỳ nguy hiểm mà thai phụ phải đặc biệt quan tâm đó là đột quỵ. Vốn là biến chứng nghiêm trọng nhất của tiền sản giật / sản giật. Và là nguyên nhân của khoảng 36% đột quỵ trong thai kỳ.
Chính vì các biến chứng nguy hiểm của tiền sản giật nên các thai phụ cần phải đặc biệt chú ý đến các dấu hiệu và triệu chứng tiền sản giật, sản giật trong thai kỳ để có thể phát hiện bệnh kịp thời và phòng ngừa các biến chứng nguy hiểm.
Nguồn tham khảo / Source
Trang tin y tế YouMed chỉ sử dụng các nguồn tham khảo có độ uy tín cao, các tổ chức y dược, học thuật chính thống, tài liệu từ các cơ quan chính phủ để hỗ trợ các thông tin trong bài viết của chúng tôi. Tìm hiểu về Quy trình biên tập để hiểu rõ hơn cách chúng tôi đảm bảo nội dung luôn chính xác, minh bạch và tin cậy.
- https://www.uptodate.com/contents/preeclampsia-management-and-prognosis?search=Preeclampsia&source=search_result&selectedTitle=2~150&usage_type=default&display_rank=2
- https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/preeclampsia/symptoms-causes/syc-20355745
- https://www.uptodate.com/contents/preeclampsia-clinical-features-and-diagnosis?search=preeclampsia-clinical-features-and-%C2%ADdiagnosis&source=search_result&selectedTitle=1~150&usage_type=default&display_rank=1