Những điều cần biết về thuốc kháng nấm Nystatin
Nội dung bài viết
Thuốc kháng nấm Nystatin là gì? Nystatin được dùng trong những trường hợp nào? Cần lưu ý gì về những tác dụng phụ có thể xảy ra trong quá trình dùng thuốc? Hãy cùng YouMed tìm hiểu thật kỹ về thuốc Nystatin trong bài viết được phân tích dưới đây nhé!
Thành phần hoạt chất: Nystatin
Thuốc có thành phần tương tự: Binystar; Nyst Thuốc rơ miệng; Nystafar; Nystatab; Sachenyst; Supofun.
Nystatin là thuốc gì?
Dạng bào chế của Nystatin
Các dạng bào chế của thuốc Nystatin và hàm lượng:
- Kem dùng ngoài 100 000 UI/ g.
- Mỡ dùng ngoài 100 000 UI/ g.
- Thuốc rửa 100 000 UI/ ml.
- Đặt âm đạo 100 000 UI/ viên.
- Thuốc bột: 100 000 UI/ g; hỗn dịch 100 000 đơn vị/ml.
- Viên nén Nystatin 500 000 UI; viên nang 500 000 UI, 1 triệu UI.
Công dụng của Nystatin
Nystatin thuộc nhóm kháng sinh nào? Nystatin là một polyen, kháng sinh chống nấm được chiết xuất từ dịch nuôi cấy nấm Streptomyces noursei, bột màu vàng, rất ít tan trong nước.
Thuốc hoạt động bằng cách liên kết với các sterol ở màng tế bào nấm, làm biến đổi tính thấm và chức năng của màng, nên kali và các thành phần tế bào thiết yếu khác bị cạn kiệt.
Với tác dụng kìm hãm hoặc diệt nấm tùy thuộc vào nồng độ và độ nhạy cảm của nấm, nystatin không tác động đến vi khuẩn chí bình thường trên cơ thể. Nhạy cảm nhất là các nấm men và nystatin có tác dụng rất tốt trên Candida albicans.
Lưu ý: Nystatin dung nạp tốt ngay cả khi điều trị lâu dài và hiếm gây kháng thuốc.
Thuốc Nystatin giá bao nhiêu?
Nystatin được bào chế thành nhiều dạng khác nhau. Dưới đây là một số sản phẩm điển hình để bạn tham khảo như sau:
Nystatin 500000 IU:
- Quy cách đóng gói: Hộp 2 vỉ x 8 viên.
- Dạng bào chế: Viên bao đường.
- Giá Nystatin 500000 IU: 16.000 VNĐ/hộp.
Nystatin viên nén đặt âm đạo:
- Quy cách đóng gói: Hộp 1 vỉ x 12 viên.
- Dạng bào chế: Viên nén.
- Giá Nystatin viên nén đặt âm đạo: 30.000 VNĐ/hộp.
NYST thuốc rơ miệng (Hoạt chất: Nystatin 25000IU):
- Dạng bào chế: Thuốc bột.
- Quy cách đóng gói: Hộp 10 gói x 10g.
- Giá NYST thuốc rơ miệng: 15.000 VNĐ/hộp.
Lưu ý: Mức giá chỉ mang tính chất tham khảo. Có thể thay đổi tuỳ thời điểm và phụ thuộc vào nhà cung cấp.
Chỉ định của thuốc Nystatin
Thuốc được dùng để dự phòng và điều trị nhiễm nấm Candida ở da và niêm mạc tại các vùng:
- Miệng.
- Đường tiêu hóa.
- Âm đạo.
Trường hợp không nên dùng Nystatin
- Không nên dùng loại thuốc này để điều trị nếu đã từng bị dị ứng với nystatin hoặc với bất cứ thành phần nào có trong công thức của thuốc.
Hướng dẫn sử dụng Nystatin
Nhiễm nấm Candida đường ruột, thực quản
Người lớn:
- Uống viên nén hoặc nang 500 000 hoặc 1 000 000 UI x 3 – 4 lần/ ngày.
Trẻ nhỏ:
- Uống hỗn dịch >100 000 UI x 4 lần/ ngày.
- Dùng đến 14 ngày nếu cần.
Đối với trẻ trên 1 tháng tuổi có hệ miễn dịch kém (như bị nhiễm HIV):
- Dùng liều >500 000 UI x 4 lần/ngày.
Phòng nhiễm nấm Candida đường ruột
- Đối tượng ở bệnh nhân dùng kháng sinh phổ rộng.
- Liều dùng 1 000 000 UI/ ngày.
Nhiễm nấm Candida niêm mạc miệng
- Trẻ sơ sinh thiếu tháng và trẻ sơ sinh: 100 000 UI x 4 lần/ ngày hoặc 50 000 UI vào mỗi bên miệng x 4 lần/ ngày, dùng dạng hỗn dịch.
- Đối tượng là trẻ nhỏ: 200 000 UI x 4 lần/ ngày hoặc 100 000 UI vào mỗi bên miệng x4 lần/ ngày, dùng dạng hỗn dịch.
- Trẻ em và người lớn: Dùng viên ngậm hoặc hỗn dịch 400 000 – 600 000 UI x 4 lần/ ngày.
Lưu ý, dạng hỗn dịch phải lắc đều trước khi dùng. Nên giữ cho thuốc tiếp xúc với chỗ bị tổn thương càng lâu càng tốt trước khi nuốt và người bệnh nên tránh ăn uống trong vòng 1 giờ sau khi dùng thuốc.
Đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, bôi hỗn dịch nystatin vào niêm mạc miệng. Điều trị phải tiếp tục ít nhất 48 giờ sau khi hết triệu chứng quanh miệng. Nếu sau 14 ngày điều trị, vẫn còn triệu chứng, cần xem lại chẩn đoán.
Nhiễm nấm âm đạo
- Người lớn: đặt 1 viên 100 000 – 200 000 UI/ ngày, dùng vào lúc đi ngủ.
- Trong 14 ngày hoặc lâu hơn, dạng viên đặt hoặc dạng kem.
- Có thể dùng viên đặt phối hợp với metronidazol.
Tổn thương ngoài da
- Mỡ, gel, kem hoặc bột mịn chứa 100 000 UI/g, bôi 2 – 4 lần/ ngày cho tới khi khỏi hẳn.
- Với những chỗ thương tổn ẩm ướt, tốt nhất nên dùng dạng bột.
Tác dụng phụ của thuốc Nystatin
- Buồn nôn, nôn, tiêu chảy, rối loạn tiêu hóa sau khi uống thuốc, nhất là khi sử dụng liều quá 5 triệu UI/ ngày.
- Mày đay, ngoại ban.
- Gây kích ứng tại chỗ. Hội chứng Steven-Johnson (hiếm gặp nhưng vẫn có thể xảy ra).
Tương tác thuốc khi dùng chung với Nystatin
- Riboflavin phosphat làm mất tác dụng của thuốc.
- Khi dùng nystatin theo đường uống, tránh dùng các thuốc làm thay đổi nhu động ruột, các thuốc bao niêm mạc tiêu hóa, vì điều này làm cản trở tác dụng của nystatin.
Lưu ý khi dùng Nystatin
- Nếu xuất hiện phản ứng quá mẫn, nên ngừng thuốc ngay và tìm gặp bác sĩ để được hỗ trợ xử trí.
- Không chỉ định dùng cho nhiễm nấm toàn thân vì thuốc không hấp
thu qua đường tiêu hóa. - Cần thông tin cho người bệnh khi dùng viên đặt âm đạo đó là:
+ Không được tự ngừng điều trị.
+ Thậm chí khi người bệnh có kinh nguyệt hoặc chậm có kết quả. - Nếu điều trị không có kết quả cần kiểm tra xem có phải nhiễm thêm vi khuẩn không.
Đối tượng đặc biệt sử dụng Nystatin
Phụ nữ mang thai
- Vẫn chưa biết rõ liệu thuốc có ảnh hưởng đến thai nhi hay không.
- Do đó, không nên dùng loại thuốc này cho phụ nữ có thai trừ khi đã cân nhắc giữa lợi ích cho mẹ vượt trội nguy hại mà thuốc gây ra cho thai nhi.
Phụ nữ cho con bú
- Vẫn chưa có đầy đủ thông tin cho thấy liệu thuốc có bài tiết vào sữa mẹ hay không.
- Do đó, thận trọng với người mẹ đang cho con bú.
Xử trí khi quá liều thuốc Nystatin
- Vẫn chưa có thuốc giải độc đặc hiệu.
- Nên thực hiện các biện pháp rửa dạ dày, sau đó dùng thuốc tẩy và điều trị hỗ trợ thích hợp để hồi phục chức năng của cơ thể và điều trị triệu chứng khi quá liều.
Xử trí khi quên một liều Nystatin
- Dùng ngay sau khi nhớ ra đã quên liều Nystatin.
- Nếu liều Nystatin đã quên kề với liều kế tiếp. Bỏ qua liều đã quên và dùng theo đúng lịch trình dùng thuốc.
- Không dùng gấp đôi liều Nystatin với mục đích bù vào liều đã quên.
Cách bảo quản thuốc Nystatin
- Để thuốc tránh xa tầm tay của trẻ em và thú cưng trong nhà.
- Bảo quản thuốc ở nơi khô ráo thoáng mát. Tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng hoặc để thuốc ở những nơi ẩm ướt.
- Nhiệt độ bảo quản tốt nhất là từ 15 – 30 ºC.
- Thông tin hạn dùng được trình bày đầy đủ trên bao bì sản phẩm. Do đó, hãy kiểm tra cẩn thận thông tin và không nên dùng nếu thuốc đã hết hạn.
Bên trên là những thông tin sử dụng thuốc kháng nấm Nystatin trong các trường hợp điều trị cũng như dự phòng khi nhiễm bệnh. Hãy gọi ngay cho bác sĩ nếu xuất hiện bất kỳ một triệu chứng nào bất thường để có thể được xử trí và hỗ trợ kịp thời nhé!
Nguồn tham khảo / Source
Trang tin y tế YouMed chỉ sử dụng các nguồn tham khảo có độ uy tín cao, các tổ chức y dược, học thuật chính thống, tài liệu từ các cơ quan chính phủ để hỗ trợ các thông tin trong bài viết của chúng tôi. Tìm hiểu về Quy trình biên tập để hiểu rõ hơn cách chúng tôi đảm bảo nội dung luôn chính xác, minh bạch và tin cậy.
-
Dược điển quốc gia Việt Nam
Ngày tham khảo: 22/05/2020
-
Nystatin creamhttps://www.medicines.org.uk/emc/product/2693/smpc
Ngày tham khảo: 22/05/2020
-
Nystatin hỗn dịch uốnghttps://www.medicines.org.uk/emc/product/4463/smpc
Ngày tham khảo: 22/05/2020