Thuốc Ritalin là thuốc gì? Công dụng, cách dùng và lưu ý khi sử dụng

Thuốc Ritalin là gì? Thuốc Ritalin được dùng trong những trường hợp nào? Cần lưu ý gì về những tác dụng phụ có thể xảy ra trong quá trình dùng thuốc? Hãy cùng tìm hiểu về thuốc Ritalin trong bài viết được phân tích dưới đây của Dược sĩ Nguyễn Ngọc Cẩm Tiên nhé!

Thành phần hoạt chất: Methylphenidate hydrochloride.

Thuốc có thành phần tương tự: Concerta,…

Ritalin là thuốc gì?

Trong thành phần công thức của thuốc Ritalin:

• Hoạt chất: Methylphenidate hydrochloride (10 mg).
• Tá dược: vừa đủ trong một viên nén.

Methyphenidate là một loại thuốc có khả năng ức chế thần kinh trung ương, hoạt động và tác động thông qua các hóa chất. Đồng thời tác động đến các dây thần kinh góp phần kiểm soát xung lực và gây tình trạng hiếu động.

Công dụng/Chỉ định của thuốc Ritalin

Thuốc Ritalin thường được dùng trong ngăn ngừa và điều trị những bệnh lý sau:

• Chứng ngủ rũ (chứng rối loạn giấc ngủ).
• Điều trị tình trạng rối loạn sự chú ý.
• Điều trị chứng rối loạn tăng động thái chú ý.

Không nên dùng thuốc Ritalin nếu

Quá mẫn cảm với hoạt chất Methylphenidate hoặc bất cứ thành phần nào của thuốc.

Trẻ em dưới 6 tuổi.

Đã từng bị hoặc đang nghiện rượu hoặc ma túy.

Đối tượng là người bệnh đang trong quá trình điều trị những bệnh lý liên quan đến ruột, dạ dày và thực quản.

Bệnh nhân đang bị đồng thời những bệnh lý khác:

• Rối loạn lo âu, lo lắng.
• Tăng nhãn áp.
• Căng thẳng quá mức.
• Hội chứng Tourette.
• Rối loạn tics.

Cách dùng thuốc Ritalin hiệu quả

• Viên nén, viên nén phóng thích chậm Ritalin được sử dụng thông qua đường miệng.
• Cần nuốt trọn viên thuốc. Không nên nhai thuốc, chia nhỏ hoặc nghiền nát thuốc trước khi sử dụng.
• Có thể uống thuốc vào lúc đói hoặc lúc no, tốt nhất, nên sử dụng thuốc từ 30 – 45 phút trước bữa ăn.
• Lưu ý, đối với những trường hợp bệnh nhân bị đau dạy dày, người bệnh có thể uống thuốc trong hoặc sau bữa ăn chính hoặc bữa ăn nhẹ.

Liều dùng thuốc Ritalin

Đối tượng là người lớn

• Khuyến nghị: nên dùng với liều 20 – 30 mg/ngày.  Chia thuốc thành 2 – 3 lần/ngày.  Ở một số trường hợp, có thể điều chỉnh liều lên đến 40 – 60 mg/ngày hoặc giảm còn 10 – 15 mg/ngày.
• Lưu ý: nên chỉ định người uống liều cuối cùng trước 6 giờ chiều. Vì theo thống kê, có một số trường hợp không thể ngủ được khi sử dụng thuốc vào cuối ngày.

Trẻ em từ 6 tuổi trở lên

Đối với trẻ em từ 6 tuổi trở lên nên bắt đầu sử dụng thuốc cùng với liều lượng nhỏ và tăng liều dùng thuốc theo tuần.

Lưu ý, trường hợp tình trạng sức khỏe của trẻ không được cải thiện mặc dù đã sử dụng liều điều chỉnh thích hợp trong khoảng thời gian là 1 tháng, cần ngưng thuốc trên đối tượng này.

Bắt đầu:

• Dùng liều 5 mg/lần x 2 lần/ngày (uống trước bữa sáng và trước khi ăn trưa).
• Sau đó, tăng dần 5 – 10 mg/tuần.

Liều tối đa: 60 mg/ngày.

Tác dụng phụ của thuốc Ritalin

 Các triệu chứng hay gặp khi dùng thuốc

• Buồn nôn và nôn ói, đau bụng.
• Đau đầu.
• Chán ăn, ăn không ngon miệng.
• Cảm thấy lo lắng không rõ nguyên nhân.
• Cơ thể khó chịu.
• Cảm giác căng thẳng, tình trạng lờ đờ uể oải.
• Rối loạn giấc ngủ.
• Đau dạ dày.
• Rối loạn nhịp tim.

Tác dụng phụ hiếm gặp nhưng nguy hiểm

• Xuất hiện phản ứng dị ứng.
• Khó thở, đau ngực.
• Toàn bộ vùng mặt, mắt, môi, họng và lưỡi có dấu hiệu phù nề.
• Xuất hiện ảo giác, trở nên hung hăng, kích thích; rối loạn nhân cách.
• Tê, đau, xuất hiện những vết thương bất thường, ngón chân hoặc ngón tay thay đổi màu da (đỏ, xanh hoặc màu xám).
• Co giật cơ, yếu cơ hoặc đau cơ không rõ nguyên nhân.
• Bị đau khi cương dương, tình trạng cương kéo dài > 4 giờ.
• Cơ thể mệt mỏi bất thường, nước tiểu có màu đậm, sốt.

Tương tác xảy ra khi dùng thuốc Ritalin

• Thuốc dùng trong điều trị rối loạn chức năng của hệ thần kinh.
• Selegiline, tranylcypromine, isocarboxazid, linezolid, phenelzine, rasagiline, methylen.
• Những loại thuốc dùng trong điều trị bệnh trầm cảm hoặc điều trị bệnh rối loạn tâm thần.
• Warfarin (Coumadin, Jantoven).
• Các loại thuốc điều trị huyết áp.
• Trong thành phần có chất gây nghiện.
• Thuốc dùng trong điều trị động kinh.
• Phenyephedrine hoặc pseudoephedrine.

Những lưu ý khi dùng thuốc Ritalin

Cần thông tin cho bác sĩ trước khi dùng thuốc nếu đang mắc một hoặc nhiều hơn các tình trạng sau:

• Rối loạn lo âu, lo lắng hoặc mắc bệnh tâm thần, trầm cảm. Người bệnh có suy nghĩ, hành động tự sát, rối loạn lưỡng cực.
• Căng thẳng quá mức.
• Tăng nhãn áp (cườm nước).
• Hội chứng Tourette hoặc chuột rút cơ.
• Đã từng bị nghiện rượu hoặc ma túy.
• Mắc bệnh về đường ruột, dạ dày và thực quản.
• Người bệnh bị khuyết tật tim bẩm sinh hoặc bệnh nhân có các vấn đề về tim.
• Gia đình từng có người mắc bệnh tim hoặc đột tử.
• Cơ thể xuất hiện những vấn đề về lưu thông máu ở bàn tay hoặc ở bàn chân.

Không những vậy, cần phải lưu ý thêm đến các thông tin sau:

• Thận trọng nếu sử dụng thuốc trên các đối tượng là phụ nữ có thai hoặc đang cho con bú.
• Cẩn thận nếu bị dị ứng với thuốc, đặc biệt lưu ý nếu thuốc gây ra phản ứng dị ứng nghiêm trọng.
• Phải được kê đơn và hướng dẫn về liều dùng cẩn thận từ bác sĩ trên đối tượng là trẻ em và người cao tuổi nếu muốn sử dụng.
• Lưu ý, sử dụng trong một thời gian dài với liều cao có thể gây nghiện. Do đó, cần đặc biệt thận trọng khi chữa bệnh với thuốc và tuyệt đối không được lạm dụng thuốc.
• Bệnh nhân bị suy giảm chức năng gan hoặc suy giảm chức năng thận cần tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi quyết định dùng.
• Cần thận trọng khi kê đơn cho những đối tượng đã từng bị nghiện rượu hoặc nghiện ma túy và những bệnh nhân không có khả năng ổn định về mặt cảm xúc vì khả năng lạm dụng.

Xử trí khi quá liều Ritalin

Triệu chứng khi quá liều

Khi sử dụng Ritalin quá liều có thể dẫn đến tình trạng sốc và gây ra các triệu chứng nghiêm trọng sau:

• Tiêu chảy.
• Rơi vào tình trạng kích động, lo lắng quá mức.
• Nhầm lẫn về người, thời gian và địa điểm; xuất hiện ảo giác; mất ý thức.
• Đồng tử mắt giãn ra, to hơn hoặc mở rộng; tăng độ nhạy cảm của mắt đối với ánh sáng.
• Khô miệng, khô mắt, khô mũi hoặc khô họng.
• Nước tiểu có màu sẫm.
• Chóng mặt, ngất xỉu.
• Hồi hộp, run, nhịp tim nhanh, chậm bất thường; nhịp thở bất thường.
• Co cứng cơ, co giật cơ bắp hoặc đau cơ.
• Đau tai.
• Đổ nhiều mồ hôi.

Xử trí

• Nếu bệnh nhân xuất hiện bất kỳ dấu hiệu nào kể trên, hãy đưa bệnh nhân đến bệnh viện gần đó ngay lập tức.
• Biện pháp xử trí quan trọng nhất là tập trung hỗ trợ và điều trị những triệu chứng.

Xử trí khi quên một liều Ritalin

• Dùng ngay sau khi nhớ ra đã quên liều.
• Nếu liều đã quên kề với liều kế tiếp. Bỏ qua liều đã quên và dùng theo đúng lịch trình dùng thuốc.
• Không dùng gấp đôi liều với mục đích bù vào liều đã quên.

Cách bảo quản

• Để thuốc Ritalin tránh xa tầm tay của trẻ em và thú cưng trong nhà.
• Bảo quản thuốc ở nơi khô ráo thoáng mát. Tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng hoặc để thuốc ở những nơi ẩm ướt.
• Nhiệt độ bảo quản tốt nhất là dưới 30 °C.

Bên trên là những thông tin sử dụng thuốc Ritalin. Hãy gọi ngay cho bác sĩ nếu xuất hiện bất kỳ một triệu chứng nào bất thường để có thể được xử trí và hỗ trợ kịp thời nhé!