Vắc xin 4 trong 1 phòng bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt cho trẻ

Vắc xin 4 trong 1 là gì? Khi tiêm phòng với vắc xin này có thể giúp phòng ngừa được những căn bệnh nào? Cần lưu ý những gì khi tiêm loại vắc xin này? Hãy cùng YouMed theo dõi các vấn đề được trình bày trong bài viết dưới đây.

Vắc xin 4 trong 1 là gì?

Trước tiên, vắc xin 4 trong 1 trong bài được trình bày và phân tích là vắc xin Tetraxim. Tetraxim do công ty Sanofi Pasteur của Pháp sản xuất và đã được cấp phép lưu hành trên thị trường Việt Nam thông qua Bộ Y Tế

Vắ xin này giúp phòng ngừa được 4 bệnh đó là: bạch hầu, uốn ván, ho gà, bại liệt ở trẻ em.

Chỉ định tiêm phòng vắc xin cho trẻ >2 tháng tuổi khi tiêm chủng cơ bản hay khi tiêm liều nhắc lại khi trẻ 2 tuổi và ở trẻ từ 5 – 11 tuổi hoặc từ 11 – 13 tuổi tùy theo từng khuyến nghị chính thức của quốc gia.

Vắc xin 4 trong 1 có thể phòng được những bệnh nào?

Vắc xin Tetraxim có thể giúp phòng ngừa được 4 bệnh: bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt. Lưu ý, đây đều là những bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, dễ lây lan và rất dễ bùng phát thành dịch. Đặc biệt cẩn trọng, đó là các biến chứng nặng nề tới sức khỏe, thậm chí có thể tử vong khi trẻ bị nhiễm bệnh. Cụ thể hơn

Bạch hầu

• Bệnh thường gây biến chứng viêm cơ tim và viêm dây thần kinh.
• Không những vậy, có thể gây các biến chứng khác có thể xảy ra như
  + Tình trạng viêm kết mạc mắt
  + Suy hô hấp do tắc nghẽn đường hô hấp
• Khi mắc bệnh, tỉ lệ tử vong vào khoảng 5 – 10% và có thể tăng đến 20% ở trẻ em <5 tuổi và đối tượng người lớn >40 tuổi.

Ho gà

• Bệnh này xuất hiện ở mọi lứa tuổi.
• Tuy nhiên, >90% số ca mắc là trẻ <1 tuổi chưa được tiêm phòng vắc xin 4 trong 1 hoặc chưa được tiêm đủ mũi cơ bản.
• Lưu ý, trẻ càng nhỏ thì bệnh càng nặng và càng trải qua nhiều biến chứng. Đó là
  + Viêm phế quản, viêm phế quản – phổi do bội nhiễm
  + Tình trạng ho kéo dài
  + Hay gặp và cũng dễ gây tử vong nhất chính là tình trạng ngừng thở, đặc biệt ở trẻ <1 tuổi nếu mắc ho gà.

Uốn ván

• Bệnh uốn ván thường xảy ra ở trẻ nhỏ.
• Nguyên nhân trẻ mắc bệnh uốn ván rốn sơ sinh phần lớn do mẹ không tiêm phòng đầy đủ khi mang thai hoặc do mẹ sinh nở trong điều kiện vệ sinh không tốt. Hoặc cũng có thể do vệ sinh cuống rốn không sạch sẽ. Hậu quả xấu nhất xảy ra là trẻ tử vong trong những ngày đầu ở trường hợp uốn ván rốn thể tối cấp. Hoặc tử vong trong những tuần sau do đồng thời nhiễm nhiều bệnh: nhiễm trùng máu, viêm ruột hoại tử.
• Trường hợp qua được cơn nguy kịch khi nhiễm bệnh, trẻ có thể mang di chứng về thần kinh tâm thần.

Bại liệt

• Đây là bệnh truyền nhiễm cấp tính do vi rút polio gây ra. Mặc dù chỉ có 1% người mắc bệnh biểu hiện triệu chứng liệt điển hình
• Lưu ý, bệnh bại liệt có thể gây liệt tủy sống hoặc thậm chí bị liệt cơ hô hấp dẫn đến tử vong hoặc để lại di chứng tàn tật suốt đời.

• Thực hiện mũi tiêm đầu tiên càng sớm càng tốt trong độ tuổi giới hạn của vắc xin
• Cách mũi 1 là 1 tháng: thực hiện tiêm mũi 2
• Cách mũi 2 là 6 tháng: thực hiện tiêm mũi 3

Tuy nhiên, hiện nay vẫn có nhiều trường hợp bỏ qua lịch tiêm chủng vắc xin cho trẻ ở giai đoạn tiền tiểu học từ 4 – 6 tuổi, đặc biệt là liều nhắc lại của vắc xin 4 trong 1.

Để phòng bệnh, cần phải cho trẻ tiêm chủng đầy đủ và đúng lịch. Nếu không được tiêm chủng hoặc tiêm không đầy đủ hoặc tiêm muộn sẽ rất nguy hiểm. Vì có thể dẫn đến trẻ có nguy cơ cao bị mắc bệnh trước khi được tiêm chủng do không có miễn dịch bảo vệ.

Nguyên nhân cần có các mũi tiêm nhắc lại vì sau khi tiêm đủ liều cơ bản thì kháng thể chỉ có tác dụng bảo vệ trong một thời gian nhất định. Do đó, khi lượng kháng thể này này giảm đi sẽ làm giảm khả năng phòng bệnh của trẻ

Kết luận: ngoài việc hoàn thành đủ 3 mũi tiêm cơ bản của vắc xin 4 trong 1 thì cần tiêm nhắc lại để hệ miễn dịch được tăng cường sức bảo vệ.

Cần lưu ý gì khi tiêm phòng vắc xin 4 trong 1 cho trẻ? Một số phản ứng phụ có thể mắc phải sau khi tiêm

Các lưu ý trước khi đưa trẻ đi tiêm vắc xin 4 trong 1

• Cần tránh cho trẻ ăn hoặc bú quá no. Tuy nhiên, không nên vì thế mà để trẻ đói. Điều này có thể sẽ dẫn đến tình trạng hạ đường huyết ở trẻ sau khi tiêm.
• Giữ vệ sinh thân thể sạch sẽ cho trẻ để hạn chế tình trạng nhiễm trùng. Ngoài ra, cho trẻ mặc trang phục đơn giản để giúp bác sĩ dễ dàng khi tiêm cho trẻ
• Bố mẹ khi đưa trẻ đi tiêm cần phải mang đầy đủ hồ sơ, đặc biệt là sổ tiêm phòng
• Thông tin cho bác sĩ tình trạng sức khỏe, tình trạng dị ứng của trẻ
• Nếu trẻ có dấu hiệu dị ứng, sốt,.. từ các mũi tiêm trước thì nên báo với bác sĩ để có phương án xử lý kịp thời trong tình huống khẩn cấp.

Cách chăm sóc trẻ sau tiêm

• Sau khi tiêm chủng vắc xin 4 trong 1, không nên đưa trẻ về ngay mà cần ở lại theo dõi 30 phút nhằm phòng ngừa những khả năng xấu có thể xảy ra
• Cần cho trẻ bú mẹ hoặc uống nước nhiều hơn sau khi tiêm.
• Lưu ý, chỉ bế, theo dõi trẻ thường xuyên và chú ý không chạm, đè vào chỗ tiêm.
• Có thể đưa trẻ về nhà nếu không có biểu hiện gì nhưng vẫn cần theo dõi thêm ít nhất 24 giờ sau tiêm chủng như
  + Phản ứng sau tiêm
  + Tình trạng ăn uống, bú sữa,..
• Trường hợp trẻ dấu hiệu tai biến nặng sau tiêm chủng bao gồm các triệu chứng
  + Tình trạng khó thở
  + Trẻ bị sốc phản vệ hoặc chứng sốc nhiễm độc
  + Sốt cao co giật
  + Trẻ khóc kéo dài, tím tái, ngưng thở
  Cần đưa trẻ đi cấp cứu ngay lập tức

Khi nào cần hoãn tiêm vắc xin 4 trong 1 cho trẻ

Không thực hiện tiêm phòng vắc xin cho người có bất kỳ dị ứng nghiêm trọng, đe dọa tính mạng. Hoặc có thể tạm hoãn tiêm chủng trong các trường hợp sau đây

• Trẻ bị suy tuần hoàn, suy tim, suy hô hấp, suy thận, suy gan, hôn mê.
• Những đối tượng bị các bệnh cấp tính, các bệnh nhiễm trùng.
• Với trẻ bị sốt nhiệt độ cao ≥38 °C hoặc trẻ bị hạ thân nhiệt ≤35,5 °C
• Mới dùng các sản phẩm globulin miễn dịch trong vòng 3 tháng (trừ kháng huyết thanh viêm gan B)
• Các trường hợp đang hoặc mới kết thúc đợt điều trị corticoid, hóa trị, xạ trị trong vòng 14 ngày
• Bị bệnh tim bẩm sinh hoặc mạn tính kèm theo tăng áp lực động mạch phổi (≥40mmHg).

Các phản ứng có thể xảy ra sau tiêm

Tiêm phòng vắc xin 4 trong 1 Tetraxim có thể xảy ra các phản ứng phụ không mong muốn, bao gồm:

• Phải ứng tại chỗ tiêm với các triệu chứng
  + Xuất hiện quầng đỏ, sưng và đau tại nơi tiêm trong vòng 48 giờ sau khi tiêm
• Sốt cao có thể >40 °C
• Tiêu chảy, quấy khóc bất thường
• Trẻ ăn kém ngon và cáu kỉnh, ngủ gà ngủ gật.
• Nổi mề đay, phát ban ngoài da, co giật kèm sốt hoặc không kèm sốt trong 48 giờ sau tiêm (hiếm gặp)

Tóm lại, bố mẹ không cần quá lo lắng mà nên đưa trẻ đến các trung tâm tiêm chủng để được tư vấn vắc xin và lịch tiêm chủng phù hợp cho trẻ. Theo dõi tình trạng sức khỏe của trẻ, nếu có gì bất thường cần báo ngay cho bác sĩ để được hỗ trợ kịp thời nhé!