Các loại viêm da và những điều người bệnh cần chú ý

Bệnh viêm da là một bệnh mà được rất nhiều bạn quan tâm do tính phổ biến của bệnh. Nguyên nhân gây ra bệnh là gì? Đâu là các dạng viêm da phổ biến? Những điều nào các bạn cần chú ý? Hãy cùng bác sĩ Nguyễn Thị Thảo tìm hiểu thông qua bài viết dưới đây nhé!

Viêm da là gì?

Viêm da (VD) hay tiếng anh gọi là Dermatitis là một bệnh da liễu khá phổ biến. Bệnh đặc trưng bởi tình trạng viêm và ngứa trên da, có thể kèm theo xuất hiện mụn nước. 

Có nhiều nguyên nhân có thể đưa đến bệnh cũng như có nhiều dạng khác nhau.

Các dạng viêm da phổ biến và triệu chứng

Viêm da cơ địa (Atopic dermatitis)

Viêm da cơ địa (hay còn gọi là bệnh chàm) là một bệnh lý VD mãn tính. Bệnh xảy ra thường xuyên nhất ở trẻ em nhưng cũng có thể ảnh hưởng ở người lớn. 

Các triệu chứng đặc trưng của bệnh chàm là da khô, ngứa dữ dội và da tăng tính nhạy cảm với các kích thích khác nhau từ môi trường. 

Biểu hiện lâm sàng của bệnh sẽ thay đổi tùy theo độ tuổi: 

• Ở thời kỳ ấu thơ (<2 tuổi): chàm biểu hiện với các thương tổn cơ bản là mụn nước kèm tiến triển qua những giai đoạn (hồng ban, mụn nước, chảy nước, đóng mài, bong vảy). Vị trí của các tổn thương thường khu trú 2 má, trán, cằm, thành hình móng ngựa, có khi cổ, tay, miệng,…. Bệnh thường biến mất trước 4 tuổi.
• Ở thời kỳ trẻ em (từ 2-12 tuổi và phần lớn là 2-5 tuổi) chàm thường biểu hiện bằng các mảng lichen hóa phân bố ở nếp gấp hay mặt duỗi của chi. Đặc biệt là ở cổ tay và cổ chân, mắt cá chân và cổ . 
• Ở thời kỳ thanh thiếu niên và người lớn (trên 12 tuổi): các vùng da bị ảnh hưởng thường khu trú hơn và chủ yếu là các mảng lichen hóa. Nhưng cũng có thể thấy các thương tổn căn bản khác như hồng ban, mụn nước,vảy mài tiết, vết cào xước,….

Viêm da tiếp xúc (Contact dermatitis)

Viêm da tiếp xúc là bệnh viêm da phát sinh do da tiếp xúc trực tiếp với một chất. VD có thể do dị ứng (VD tiếp xúc dị ứng) hoặc do kích ứng (VD tiếp xúc kích ứng). Trong đó VD tiếp xúc kích ứng chiếm đa số các trường hợp viêm da tiếp xúc. 

Trong VD tiếp xúc dị ứng, chất gây dị ứng gây ra phản ứng miễn dịch. Trong khi trong VD tiếp xúc do kích ứng, bản thân hóa chất sẽ kích thích gây tổn thương trực tiếp cho da. 

Viêm da tiếp xúc dị ứng (Allergic contact dermatitis): xảy ra khi tiếp xúc với một chất cụ thể gây ra phản ứng quá mẫn chậm. Các chất có thể gây ra phổ biến như:

• Kim loại (ví dụ, niken trong đồ trang sức).
• Chất bảo quản (ví dụ, formaldehyde và quaternium-15 trong mỹ phẩm).
• Kháng sinh tại chỗ.
• Paraphenylenediamine (thường được sử dụng trong thuốc nhuộm tóc).

Bệnh này thường biểu hiện một nốt ban đỏ nổi rõ kèm ngứa dữ dội. Khu trú ở vùng da tiếp xúc với chất gây dị ứng.

Viêm da tiếp xúc kích ứng (Irritant contact dermatitis): là dạng phổ biến nhất của viêm da tiếp xúc. Nguyên nhân của bệnh là do tiếp xúc với các chất gây kích ứng vật lý, cơ học hoặc hóa học cho da. 

Các nguyên nhân gây kích ứng phổ biến có thể kể đến như: 

• Tiếp xúc quá nhiều nước.
• Xà phòng và chất tẩy rửa. 
• Chất tẩy trắng.
• Dung môi.
• …..

VD tiếp xúc kích ứng thường xảy ra ở hai bàn tay. Do đây là vị trí thông thường hay tiếp xúc với tác nhân gây bệnh. 

Viêm da tiết bã (Seborrheic dermatitis)

Viêm da tiết bã thì lại là bệnh về da thường gặp và hay tái phát. VD tiết bã có biểu hiện là các mảng ban đỏ, có tróc vảy nằm ở những vùng có mật độ tuyến bã nhờn cao (như hai bên mũi và nếp gấp mũi, lông mày, da đầu, ngực, lưng….) 

Viêm da ứ đọng (Stasis dermatitis) 

Viêm da ứ đọng có nguyên nhân do suy van tĩnh mạch, dãn tĩnh mạch. Bệnh sẽ có biểu hiện dai dẳng của da ở chi dưới và có khuynh hướng tăng sắc tố hình mạng lưới do lắng đọng hemosiderine. Đặc biệt ở vùng mắt cá, cẳng chân.

Chàm dạng tổ đỉa

Chàm dạng tổ đỉa vốn là một biến thể của bệnh chàm. Bệnh sẽ có biểu hiện mụn nước trên nền hồng ban ở lòng bàn tay, lòng bàn chân và các ngón.  

Chàm dạng đồng tiền 

Đây là bệnh sẽ có biểu hiện là hồng ban hình tròn hay bầu dục. Hồng ban giới hạn rõ và nằm riêng rẻ từng cái với số lượng thường nhiều. Có khi có kèm mụn nước rải rác và đóng mài hoặc có khi phủ vẩy khô. Bệnh nhân thường ngứa dữ dội.

Những điều các bạn cần chú ý

Khi có các triệu chứng viêm da, nên làm gì? 

Nếu bạn thấy mình xuất hiện các triệu chứng như da bị phát ban, ngứa hoặc nứt nẻ,….. hoặc phát ban do dị ứng thì vùng da có thể bị sưng tấy hoặc nổi mụn nước ở nơi phát ban.

Nếu trong thời gian 2 tuần mà tình trạng phát ban của bạn vẫn chưa hết thì các bạn nên đến bác sĩ da liễu để được thăm khám và điều trị đúng cách.

Tuyệt đối không được tự ý sử dụng các loại thuốc bôi không rõ nguồn gốc, các loại lá thuốc tự chế,….để tự điều trị. 

Ngoài ra một số triệu chứng nghiêm trọng các bạn cũng cần phải chú ý như: 

• Đau nhiều.
• Sưng tấy lan rộng.
• Nổi mụn nước, rỉ nước hoặc đóng vảy trên da.

Những việc bạn có thể làm để hạn chế tình trạng viêm da

Một số việc bạn có thể thực hiện như: 

• Tránh sử dụng hoặc chạm vào các chất kích thích có thể gây phát ban.
• Bảo vệ da khỏi bất cứ thứ gì có thể gây kích ứng hoặc gây dị ứng (Ví dụ như đeo găng tay nếu bạn cần làm việc với xà phòng nhiều). 
• Thử sử dụng các sản phẩm làm dịu da để giảm ngứa và khó chịu (như các loại kem dưỡng ẩm đặc, không mùi hoặc dầu khoáng).

Qua bài viết ở trên các bạn cũng đã biết được những thông tin cơ bản của bệnh viêm da. Khi mắc bệnh các bạn cần phải theo dõi và đến bác sĩ để được điều trị đúng cách. Tuyệt đối không được tự ý mua thuốc trị mà không có đơn của bác sĩ.