Cách điều trị bệnh cao huyết áp ở người già hiệu quả, an toàn

Bệnh cao huyết áp ở người già rất thường gặp. Bài viết dưới đây do Thạc sĩ, Bác sĩ Vũ Thành Đô chia sẻ sẽ giúp bạn có một cái nhìn tổng quát về cách điều trị bệnh cao huyết áp ở người già. Qua đó giúp bạn lên kế hoạch điều trị cao huyết áp hiệu quả hơn.  

Nguyên nhân cao huyết áp ở người già

Trước khi tìm hiểu về cách điều trị bệnh cao huyết áp ở người già, chúng ta cùng xem qua nguyên nhân gây cao huyết áp ở người già.

Cao huyết áp là một bệnh lý mạn tính phổ biến ở người lớn tuổi. Khi đó áp lực máu tác động vào thành mạch tăng cao. Khi bạn già đi, hệ thống mạch máu sẽ thay đổi. Có sự sụt giảm mô đàn hồi trong các thành động mạch. Điều này khiến chúng trở nên cứng hơn và ít linh động hơn. Kết quả là huyết áp của bạn tăng lên.

Bên cạnh đó còn nhiều yếu tố khác góp phần gây ra bệnh cao huyết áp ở người già. Bao gồm các bệnh lý đi kèm, một số loại thuốc, lối sống nguy cơ cao như ít hoạt động thể lực, béo phì,…

Cách điều trị bệnh cao huyết áp ở người già

Có thể điều trị bệnh cao huyết áp ở người già bằng phương pháp dùng thuốc và không dùng thuốc. Thường sẽ kết hợp cả hai phương pháp này. Mục tiêu là giữ được trị số huyết áp ổn định.

Đối với người bình thường, chỉ số huyết áp khỏe mạnh khi huyết áp nhỏ hơn 120/80 mmHg. Tuy nhiên, người lớn tuổi có nhu cầu và tiêu chuẩn sức khỏe khác với những người trẻ tuổi. Vì cơ thể chúng ta hoạt động kém hiệu quả khi già đi.

Ủy ban quốc gia Mỹ năm 2014 khuyến nghị những người trên 60 tuổi nên đạt chỉ số dưới 150/90 mmHg. Trong khi, Hội Tim Mạch Mỹ 2017 khuyến cáo nên đặt mục tiêu <130/80 mmHg ở người trên 65 tuổi.

Số huyết áp mục tiêu khác nhau ở mỗi người tùy từng độ tuổi và tổng trạng. Vì thế nên hỏi ý kiến bác sĩ điều trị của bạn để biết được số huyết áp mục tiêu phù hợp nhất với bạn.

Phương pháp không dùng thuốc

Thay đổi lối sống có thể góp phần vào cách điều trị bệnh cao huyết áp ở người già. Ngay cả khi bạn đang uống thuốc huyết áp. Bao gồm:

• Chế độ ăn DASH là chế độ ăn thường dùng để góp phần điều trị cao huyết áp. Gồm tăng cường trái cây, rau củ quả, ngũ cốc, ăn ít chất béo…
• Hạn chế ăn mặn. Lưu ý đến thành phần dinh dưỡng trên thực phẩm chế biến sẵn vì chúng thường chứa nhiều muối.
• Hạn chế rượu bia.
• Đừng hút thuốc lá. Nếu bạn đang hút thuốc, liên hệ bác sĩ để tìm cách giúp bạn ngưng thuốc.
• Thường xuyên luyện tập thể dục. Nên dành ít nhất 150 phút mỗi tuần hoạt động thể lực vừa hoặc 75 phút mỗi tuần hoạt động thể lực mạnh.
• Theo dõi cân nặng. Duy trì cân nặng hợp lý hoặc giảm cân nếu bạn bị thừa cân.
• Ngủ đủ giấc. Mất ngủ hoặc ngủ ít hơn 6 tiếng liên tục vào ban đêm có thể góp phần làm tăng huyết áp. Đến khám bác sĩ nếu bạn bị khó ngủ hay ngưng thở khi ngủ.
• Khám sức khỏe định kỳ

Tuy nhiên đôi khi việc thay đổi lối sống đơn thuần là chưa đủ. Nếu huyết áp còn cao thì thường phải dùng thuốc.

Xem thêm: Tìm hiểu huyết áp thấp có uống được hoa tam thất không

Phương pháp dùng thuốc

Đơn thuốc bác sĩ kê cho bạn phụ thuộc vào trị số huyết áp và sức khỏe tổng quát. Đôi khi việc tìm ra loại thuốc hay sự kết hợp thuốc hiệu quả nhất với một người phải trải qua nhiều lần đổi thuốc.

Các loại thuốc điều trị huyết áp

• Thuốc lợi tiểu: Là những thuốc giúp thận thải muối và nước khỏi cơ thể. Thường là những thuốc đầu tiên được thử để điều trị huyết áp. Có nhiều loại thuốc lợi tiểu khác nhau. Bao gồm: lợi tiểu Thiazide, lợi tiểu quai, lợi tiểu giữ kali. Dùng loại nào tùy thuộc vào trị số huyết áp và bệnh lý kèm theo. Bao gồm Chlorthalidone, hydrochlorothiazide, triamterence, spironolactone,…
• Thuốc ức chế men chuyển: Ví dụ như lisinopril, benazepril, captopril,…giúp làm giãn mạch máu bằng cách ngăn sự hình thành của chất làm hẹp mạch máu.
• Thuốc ức chế thụ thể: Chúng làm giãn mạch máu bằng cách ngăn chặn sự tác động của chất làm hẹp mạch máu. Bao gồm candesartan, losartan,…
• Thuốc chẹn kênh canxi: Như amlodipine, diltiazem,…giúp làm dãn cơ trơn mạch máu. Vài thuốc có thể làm chậm nhịp tim. Không ăn hay uống sản phẩm từ bưởi khi uống thuốc chẹn kênh canxi. Vì bưởi có thể làm tăng nồng độ trong máu của một số thuốc chẹn kênh canxi.

Những thuốc bổ sung trong điều trị

Nếu bạn gặp vấn đề khi kết hợp những thuốc ở trên. Bác sĩ có thể kê đơn các loại thuốc dưới đây:

• Thuốc ức chế alpha: doxazosin, prazosin…
• Thuốc ức chế alpha-beta: carvedilol, labetalol…
• Ức chế beta: acebutolol, atenolol…Ức chế beta không được khuyến cáo sử dụng đơn độc. Nhưng chúng có thể hiệu quả khi kết hợp với các thuốc huyết áp khác.
• Thuốc đối kháng Aldosterone: spironolactone, eplerenone…
• Thuốc ức chế Renin: đại diện là thuốc Aliskiren.
• Thuốc giãn mạch: hydralazine, minoxidil…
• Thuốc ức chế trung tâm: clonidine, guanfacine, methyldopa…

Sử dụng những loại thuốc trên phải theo kê đơn của bác sĩ. Bạn nên tuân thủ uống thuốc theo đơn được kê. Không được bỏ dù chỉ một liều hoặc dừng uống đột ngột vì nó có thể làm tăng huyết áp dội ngược. Nếu không thể uống được thuốc do tác dụng phụ, nên liên hệ với bác sĩ điều trị để đổi loại thuốc khác phù hợp hơn.

Cách theo dõi huyết áp tại nhà

Cao huyết áp ở người già có thể hoàn toàn không có biểu hiện gì cho đến khi xuất hiện các biến chứng nghiêm trọng như đột quỵ hay đau tim. Vì vậy, bên cạnh cách điều trị bệnh cao huyết áp ở người già bạn cần biết được cách theo dõi huyết áp tại nhà để có thể phát hiện khi bị tăng huyết áp và góp phần điều chỉnh phương pháp điều trị phù hợp nhất.

• Người bị tăng huyết áp nên theo dõi và ghi nhận lại trị số huyết áp tại nhà mỗi ngày. Kiểm tra huyết áp 2 lần/ngày, vào buổi sáng và chiều. Điều này là do huyết áp có thể thay đổi suốt ngày. Cố gắng đo cùng một thời điểm trong ngày.
• Mua loại máy đo huyết áp tại nhà có chất lượng. Sử dụng thiết bị đã được kiểm chứng. Kiểm tra xem túi hơi có vừa khít với vòng cánh tay. Không nên dùng các thiết bị đo huyết áp ở cổ tay hoặc ngón tay vì chúng có thể cho kết quả kém tin cậy hơn. Bạn nên ngồi nghỉ 5 phút rồi đo huyết áp 3 lần. Nếu máy đo tốt, 3 lần đo thường sẽ bằng nhau.
• Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng số đo huyết áp tại nhà tốt hơn tại phòng khám. Tuy nhiên nó có những hạn chế và bạn vẫn cần đến khám bác sĩ định kỳ.

Cao huyết áp ở người già là tình trạng khá phổ biến. Cách điều trị bệnh cao huyết áp ở người già gồm phương pháp dùng thuốc hoặc không dùng thuốc. Bạn cần biết được cách theo dõi trị số huyết áp cho người cao tuổi trong gia đình để góp phần điều trị huyết áp hiệu quả.