Thế nào là nốt ruồi ác tính?

Mặc dù nốt ruồi mọc trên da thường là lành tính trong hầu hết các trường hợp. Tuy nhiên trong một số trường hợp đặc biệt, nốt ruồi là tín hiệu của bệnh lý ung thư. Trong bài viết này, Bác sĩ da liễu Võ Thị Ngọc Hiền sẽ giúp bạn đọc nhận diện được những đặc điểm giúp nhận diện một nốt ruồi có dấu hiệu ác tính.

Nốt ruồi bẩm sinh

Nốt ruồi xuất hiện trên cơ thể là một tình trạng bình thường mà hầu như ai cũng gặp phải. Mỗi người có thể có vài hoặc thậm chí khá nhiều nốt ruồi mọc trên cơ thể. Những nốt này là do sự tập trung của các tế bào sắc tố (melanocyte) ở trên da của chúng ta. Nguyên nhân khiến cho nốt ruồi hình thành vẫn chưa được hiểu rõ. Có nhiều ý kiến cho rằng nốt ruồi có liên quan đến yếu tố di truyền và tiếp xúc với ánh nắng mặt trời.

Những nốt này xuất hiện trên cơ thể từ khi chúng ta được sinh ra. Chúng có sự đa dạng về hình dạng, kích thước và màu sắc. Một số nốt có màu nâu hay đen, trong khi một số khác lại có màu đỏ hay hồng. Đa số các nốt có kích thước nhỏ vài milimet, còn những nốt có kích thước to vài centimet thì được gọi là bớt.

Những nốt ruồi bẩm sinh có kích thước nhỏ thường lành tính mà không cần can thiệp. Nó chỉ thật sự cần xóa bỏ vì lý do thẩm mỹ khi đứa trẻ lớn lên. Các phương pháp giúp xóa bỏ hiệu quả bao gồm laser hay phẫu thuật cắt bỏ nốt ruồi.

Xem thêm: 3 bước chăm sóc da sau laser

Còn đối với các bớt có kích thước lớn thì sẽ có nguy cơ phát triển thành u lành tính. Vì thế khi để ý sự thay đổi kích thước, hình dạng, màu sắc so với ban đầu. Hay khi trẻ có cảm giác đau tại vị trí bớt thì cần phải đến khám bác sĩ chuyên khoa.

Nốt ruồi mắc phải

Những nốt này xuất hiện sau khi chúng ta được sinh ra và còn được gọi là nốt ruồi mới. Chúng có thể xuất hiện ở bất kì vị trí nào trên cơ thể của mỗi người. Ngoài ra chúng cũng có sự đa dạng về hình dạng, kích thước hay màu sắc.

Nốt ruồi mới có thể có hình tròn hay hình oval. Một số nốt có màu nâu hay đen, trong khi một số khác lại có màu đỏ hay hồng. Nếu bạn thuộc týp da tối màu thì nốt ruồi mới sẽ có màu sậm hơn. Bề mặt của nốt mới mọc trên da có thể trơn láng hay gồ ghề hoặc mọc lông ở phía trên. Đa số thì các nốt có kích thước nhỏ vài milimet, ít khi to hơn vài centimet.

Những người có màu sắc da sáng như người da trắng thì dễ mọc nốt ruồi mới hơn. Các nốt mới mọc có thể là lành tính hoặc ác tính. Nhưng nếu trên cơ thể xuất hiện hơn 50 nốt mới thì có nguy cơ cao bị ung thư. Còn nếu chỉ xuất hiện 1 nốt mới thì hiếm khi là bệnh lý ác tính.

Xem thêm: Ung thư da: Những điều cần lưu ý

Nguyên nhân khiến mọc nốt ruồi mới

Cho đến nay thì nguyên nhân khiến cho nốt ruồi mắc phải mọc sau khi sinh vẫn chưa được hiểu rõ. Những nốt mới này có thể là lành tính hoặc có thể là ung thư. Đối với các nốt ruồi ác tính thì đã có nhiều nghiên cứu. Trong khi đó các nốt lành tính lại ít được nghiên cứu hơn.

Nguyên nhân có thể khiến cho cơ thể bạn xuất hiện nốt ruồi mới có thể là:

• Độ tuổi. Người lớn tuổi sẽ dễ xuất hiện các nốt mới hơn là thanh thiếu niên.
• Da trắng. Những người da sáng màu hay tóc sáng màu sẽ dễ xuất hiện nốt mới hơn người da tối màu và có tóc nâu đen.
• Di truyền. Nếu chúng ta có bố hoặc mẹ bị mọc những nốt ruồi mới thì có thể chúng ta cũng sẽ gặp tình trạng như vậy.
• Miễn dịch. Sử dụng các thuốc làm suy giảm hệ thống miễn dịch cũng có thể khiến cho nốt ruồi mới xuất hiện.
• Đột biến gen. BRAF là gen được xác định có liên quan đến nốt ruồi ác tính. Đột biến gen này có thể khiến cho các nốt ruồi mới mọc là bệnh lý ung thư.
• Tia cực tím. Tiếp xúc thường xuyên với ánh nắng mặt trời là nguyên nhân thường xuyên khiến cho nốt ruồi mới xuất hiện.

Một nghiên cứu thực hiện 2017 cho kết quả rằng 70.9% nốt ruồi ác tính là những nốt ruồi mới xuất hiện. Vì thế nếu người lớn tuổi phát hiện mình có những nốt mới mọc trên cơ thể thì nên đến bác sĩ chuyên khoa để được thăm khám.

Dấu hiệu cảnh báo nốt ruồi ác tính

Sau đây là cách giúp các bạn nhận diện nốt ruồi có nguy cơ ác tính hay không theo thứ tự ABCDE:

• Asymmetrical (Không đối xứng). Thông thường nốt ruồi có hình tròn hay hình oval khá đối xứng. Nếu nốt ruồi của bạn méo mó, không đối xứng thì có thể là ác tính.
• Boder (Viền hay bờ). Nếu nốt ruồi của bạn có bờ không rõ ràng hay không liên tục thì có thể là ác tính.
• Color (Màu sắc). Nốt ruồi của bạn đổi thành màu sắc khác so với ban đầu. Hoặc có nhiều màu sắc khác nhau cùng hiện diện ở nốt ruồi thì có thể là ác tính.
• Diameter (Đường kính). Nếu nốt ruồi có đường kích lớn hơn 0.5 centimet thì nó có thể là ác tính.
• Evolving (Thay đổi). Nếu nốt ruồi to ra, thay đổi màu sắc hay hình dạng thì cẩn thận nó có thể là ác tính.

Tự kiểm tra nốt ruồi ác tính tại nhà

Kiểm tra cơ thể thường xuyên là cách thức giúp phát hiện sớm những nốt ruồi bất thường. Vì nguyên nhân khiến cho nốt ruồi trở nên ác tính là do ánh nắng mặt trời nên vị trí nó xuất hiện thường ở những nơi phơi bày. Đối với phụ nữ thì vị trí thường mắc phải đó là tay hay chân. Còn đối với nam giới thì thường bị ở lưng, ngực, da đầu hay cổ. Mặc dù một số vị trí ít bị nốt ruồi ác tính hơn nhưng chúng ta cũng không nên bỏ sót. Đó chính là bàn tay, bàn chân, kẽ ngón tay, kẽ ngón chân hoặc ở móng tay hay móng chân.

Khi kiểm tra các bạn cần chú ý các nốt ruồi mới mọc lẫn các nốt ruồi bẩm sinh. Đối với các nốt ruồi bẩm sinh, bất cứ sự thay đổi về hình dạng, màu sắc hay kích thước đều cần phải được lưu ý. Còn đối với các nốt ruồi mới mọc cần phải được chú ý kỹ hơn. Khi đó chúng ta kiểm tra theo thứ tự ABCDE để đánh giá khả năng có phải ác tính hay không.

Khi nào nên khám bác sĩ về nốt ruồi ác tính

Như đã trình bày ở phần trên, hơn một nữa trường hợp các nốt ruồi ác tính là các nốt mới mọc. Vì thế khi chúng ta phát hiện nốt ruồi mới xuất hiện, đặc biệt ở người lớn tuồi thì nên đến khám ngay với bác sĩ chuyên khoa. Nếu thật sự nốt ruồi của bạn có nguy cơ ác tính thì bác sĩ sẽ đưa ra những xét nghiệm và chế độ theo dõi phù hợp.

Đối với các nốt ruồi bẩm sinh thường là lành tính. Tuy nhiên, khi bạn để ý thấy sự thay đổi bất thường về hình dạng, kích thước hay màu sắc thì cũng nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa kịp thời. Khi đó, bác sĩ cũng sẽ đưa ra những xét nghiệm và phương pháp theo dõi phù hợp.

Một sự thật đó là nếu các bạn phát hiện sớm nốt ruồi ác tính thì khả năng điều trị thành công tương đối cao. Vì thế chúng ta nên có thói quen tự khám thường xuyên để giúp phát hiện sớm những dấu hiệu bất thường.

Nốt ruồi xuất hiện trên cơ thể khá thường gặp và hầu hết là bình thường. Đa số các nốt ruồi không ảnh hưởng sức khỏe mà chỉ ảnh hưởng đến tính thẩm mỹ. Các nốt ruồi bẩm sinh thì ít có nguy cơ ác tính hơn là các nốt mới mọc. Tự kiểm tra cơ thể thường xuyên theo thứ tự ABCDE giúp sớm phát hiện bệnh lý ác tính. Kiểm tra tất cả các nốt trên cơ thể, kể cả nốt bẩm sinh hay nốt mới mọc. Một khi phát hiện sớm thì khả năng điều trị thành công là tương đối cao.