Những loại thuốc nào giúp cải thiện tình trạng mụn?

Mụn là một tình trạng xuất hiện khi các nang lông của bạn bị bịt kín bởi dầu và tế bào da chết. Nó gây ra các loại mụn như mụn đầu đen, mụn đầu trắng hoặc mụn nhọt. Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của mụn, có những loại thuốc điều trị khác nhau. 

Tại sao mụn xuất hiện?

Da có các lỗ chân lông được gắn với các tuyến dầu dưới da. Các tuyến dầu sản xuất ra bã nhờn. Khi các tuyến dầu hoạt động quá mức, sẽ sinh ra tình trạng mụn do lỗ chân lông bị tắc nghẽn và dầu thừa tích tụ dưới da.

Propionibacterium acnes (P. acnes) là tên gọi của vi khuẩn sống trên da và góp phần gây nhiễm trùng mụn.

Mức độ và tần suất của mụn phụ thuộc vào chủng vi khuẩn gây mụn. Không phải tất cả các loại vi khuẩn đều gây mụn. Một số lại ngăn ngừa sự nổi mụn trên da. Tùy thuộc vào tình trạng mụn có những loại thuốc trị mụn khác nhau.

Yếu tố nội tiết tố

Một loạt các yếu tố có thể gây ra mụn trứng cá, nhưng nguyên nhân chính được cho là do sự gia tăng nồng độ androgen.

Androgen là một loại hormone, hormone này tăng lên khi bắt đầu tuổi vị thành niên. Ở phụ nữ, nó được chuyển đổi thành estrogen.

Nồng độ androgen tăng cao khiến các tuyến dầu dưới da phát triển. Gây sản xuất ra nhiều bã nhờn hơn. Bã nhờn quá mức có thể khiến vi khuẩn phát triển.

Các tác nhân có thể có khác

Các nguyên nhân khác bao gồm:

• Một số loại thuốc có chứa androgen và lithium
• Mỹ phẩm chứa dầu
• Thay đổi nội tiết tố
• Căng thẳng
• Hành kinh
• Di truyền

Các loại thuốc tây trị mụn

Thuốc trị mụn hoạt động bằng cách giảm sản xuất dầu và sưng tấy hoặc bằng cách điều trị nhiễm trùng do vi khuẩn. Với hầu hết các loại thuốc trị mụn kê đơn, bạn có thể không thấy kết quả rõ rệt trong vòng bốn đến tám tuần. Có thể mất nhiều tháng hoặc nhiều năm để tình trạng mụn của bạn hết sạch hoàn toàn.

Thuốc bôi tại chỗ

Một số loại thuốc bôi mụn tại chỗ phổ biến hiện nay:

Benzoyl peroxide

Benzoyl peroxide là thuốc trị mụn không kê đơn có dạng gel bôi. Nó nhắm vào vi khuẩn làm trầm trọng tình trạng mụn trên bề mặt da. Kích ứng (khô da) là một tác dụng phụ thường gặp. Nồng độ benzoyl peroxide thấp ít gây kích ứng cho da của bạn

Axit salicylic

Axit salicylic giúp loại bỏ lớp trên cùng của da bị tổn thương. Axit salicylic hòa tan các tế bào da chết để ngăn chặn các nang lông của bạn bị tắc nghẽn.

Axit azelaic

Axit azelaic là một axit tự nhiên được tìm thấy trong các loại ngũ cốc khác nhau như lúa mạch, lúa mì và lúa mạch đen. Nó tiêu diệt vi sinh vật trên da và giảm sưng tấy do mụn.

Retinoids

Retinoids là thuốc trị mụn có nguồn gốc từ vitamin A gồm Retin-A, Tazorac và Differin… Chúng giúp phá vỡ mụn đầu đen và mụn đầu trắng và giúp ngăn ngừa lỗ chân lông bị tắc.

Những loại thuốc này không phải là phương pháp điều trị tại chỗ và phải được sử dụng trên toàn bộ vùng da bị mụn để ngăn ngừa sự hình thành mụn mới. Tác dụng phụ phổ biến nhất là kích ứng, thường được cải thiện khi dưỡng ẩm và cân chỉnh thời gian dùng thuốc.

Thuốc kháng sinh

Thuốc kháng sinh (loại dùng tại chỗ bao gồm clindamycin và erythromycin). Nó giúp kiểm soát vi khuẩn làm trầm trọng mụn và kích thích mụn sưng tấy. Thuốc kháng sinh có hiệu quả hơn khi kết hợp với benzoyl peroxide.

Dapsone

Dapsone  (Aczone) là một loại gel bôi ngoài da. Nó có đặc tính kháng khuẩn, có thể được sử dụng cho mụn bị viêm. Áp dụng cho da hai lần một ngày.

Thuốc uống

Những loại thuốc trị mụn bằng đường uống:

Thuốc kháng sinh

Thuốc kháng sinh, đặc biệt là kháng sinh tetracycline như minocycline và doxycycline. Chúng thường được sử dụng để điều trị mụn trứng cá từ trung bình đến nặng.

Thuốc tránh thai đường uống

Thuốc tránh thai đường uống có thể giúp giảm mụn liên quan đến chu kỳ kinh nguyệt.

Isotretinoin

Isotretinoin là một loại retinoid dạng uống. Nó đặc biệt hiệu quả và chỉ được sử dụng cho những trường hợp mụn nặng nhất.

Isotretinoin giúp thu nhỏ kích thước của các tuyến dầu. Tác dụng phụ thường gặp nhất là khô da, nhưng cũng có thể gây dị tật bẩm sinh. Một số bằng chứng cho thấy có thể tăng nguy cơ viêm loét đại tràng và trầm cảm. Do những rủi ro này, bất kỳ ai sử dụng thuốc đều phải có sự kiểm soát thường xuyên của bác sĩ.

Các loại dược liệu trị mụn

Dưới đây là các loại dược liệu  thường dùng làm thuốc trị mụn

Thông thiến thảo ( Manjistha)

Thông thiến thảo là một loại thảo mộc lâu năm  trong y học cổ truyền. Nó giúp hỗ trợ hệ thống bạch huyết, vốn rất quan trọng để có một làn da khỏe mạnh. Thông thiến thảo còn có khả năng chống viêm, kháng khuẩn và kháng nội tiết tố. Có thể  ngăn ngừa và điều trị mụn.

Lá neem Ấn Độ ( cây xoan Ấn Độ)

Lá neem là một loại thuốc trị mụn phổ biến khác. Dầu neem chứa các hợp chất giúp:

• Kháng khuẩn
• Chống nấm
• Diệt khuẩn
• Chống oxy hóa
• Chống viêm

Sử dụng neem để điều trị các tình trạng da bao gồm mụn, bệnh chàm và bệnh vẩy nến.

Cây tràm trà

Cây tràm trà ( Melaleuca alternifolia ) là một loại thảo mộc được sử dụng để điều trị các vấn đề về da và vết thương. Nó có khả năng khử trùng và chống viêm, do đó làm giảm số lượng tổn thương do mụn.

Sử dụng dầu cây trà như một loại thuốc trị mụn mất nhiều thời gian để phát huy tác dụng. Nhưng nó dẫn đến ít tác dụng phụ hơn.

Cây phỉ và các loại thảo mộc khác

Cây phỉ chứa chất tannin làm se, có thể trị mụn bằng cách loại bỏ dầu thừa trên da. Nó cũng có tác dụng chống viêm và có thể làm giảm đỏ và bầm tím. Cây phỉ có thể sử dụng một mình hoặc kết hợp với các loại thuốc trị mụn khác.

Các loại thảo mộc khử trùng, chống viêm khác có thể giúp chữa lành mụn là:

• Hoa cúc
• Hoa oải hương
• Cây hương thảo

Các biện pháp khắc phục mụn tại nhà

Bạn có kiểm soát mụn nhẹ đến trung bình bằng các sản phẩm không kê đơn, chăm sóc da cơ bản và các kỹ thuật tự chăm sóc khác:

• Làm sạch khu vực có mụn bằng xà phòng dịu nhẹ: Hai lần một ngày, rửa mặt bằng xà phòng nhẹ và nước ấm. Tránh các sản tẩy tế bào chết vật lý,chất làm se da. Chúng có xu hướng gây kích ứng da, làm tình trạng mụn trở nên trầm trọng hơn. Rửa và ma sát da quá nhiều cũng có thể gây kích ứng da.
• Bảo vệ làn da của bạn khỏi ánh nắng mặt trời: Ánh nắng mặt trời làm trầm trọng thêm tình trạng. Một số loại thuốc trị mụn khiến bạn dễ bị bắt nắng hơn. Thường xuyên sử dụng kem dưỡng ẩm không gây dị ứng có tích hợp SPF.
• Tránh ma sát hoặc áp lực lên da của bạn: Bảo vệ vùng da bị mụn của bạn bằng cách tránh tiếp xúc trực tiếp với các vật dụng như điện thoại, mũ bảo hiểm, vòng cổ chật hoặc dây đai, ba lô…
• Tránh chạm hoặc nặn mụn: Làm như vậy có thể gây ra nhiều mụn hơn hoặc dẫn đến nhiễm trùng, sẹo.
• Tắm rửa sau những hoạt động vất vả: Dầu và mồ hôi trên da của bạn có thể dẫn đến nổi mụn.

Hầu hết mọi người đều gặp phải tình trạng ở một mức độ nào đó. Mụn có thể nhẹ (ít, thỉnh thoảng nổi mụn), vừa (sẩn viêm) hoặc nặng (u nang). Sử dụng thuốc trị mụn tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tình trạng mụn.