Rạn da có trị khỏi được không?

Vết rạn da rất thường gặp và có thể xuất hiện ở cả nữ lẫn nam. Tuy chúng không làm ảnh hưởng sức khỏe tổng quát nhưng ảnh hưởng rất nhiều đến tính thẩm mỹ. Một vài người dễ dàng chấp nhận vết rạn như một khuyết điểm của cơ thể. Trong khi đó, số khác lại cảm thấy mặc cảm, kém tự tin trong giao tiếp, làm việc hằng ngày. Qua bài viết này, Bác sĩ chuyên khoa Da liễu Võ Thị Ngọc Hiền sẽ chia sẻ đến các bạn thông tin cơ bản về việc điều trị cũng như phòng ngừa sự xuất hiện của những vết rạn da.

Rạn da là gì?

Rạn da là những vệt dài, hẹp dạng đường thẳng. Những vết này xuất hiện trên bề mặt da theo đường vuông góc với hướng của lực kéo dãn tác động trên da.

Đây là tình trạng rất phổ biến và bất cứ ai cũng có thể bị. Tuy nhiên, các nghiên cứu cho thấy rằng nữ giới có xu hướng bị ảnh hưởng nhiều hơn nam giới. Ngoài ra, người da trắng dễ bị rạn da hơn người da màu. Rạn da chỉ xuất hiện chủ yếu ở thanh thiếu niên, rất hiếm ở trẻ sơ sinh và người lớn tuổi.

Nguyên nhân 

Nguyên nhân chính gây nên vết rạn da là do lực căng giãn tác động trên da. Ngoài ra, còn có các yếu tố làm cho chúng dễ xuất hiện hơn như:

• Tuổi dậy thì: Đây là độ tuổi mà cơ thể tăng trưởng nhanh về chiều cao và cân nặng nên rất dễ xuất hiện rạn da. Cụ thể, các bé gái trong độ tuổi dậy thì có hiện tượng tích tụ mỡ ở mông và ngực. Vì thế, vết rạn da dễ xuất hiện ở vị trí này do da bị kéo căng giãn. Trong trường hợp tăng trưởng chiều cao thì có thể thấy vết rạn da xuất hiện ở vùng da phía trên các khớp.
• Mang thai: Cũng là điều kiện làm tăng cân nhanh chóng, đặc biệt trong ba tháng cuối thai kỳ. Các mẹ bầu thường gặp phải tình trạng da bị rạn ở bụng, mông và đùi.
• Béo phì: Cân nặng không được kiểm soát một cách chặt chẽ làm vùng da của cơ thể bị kéo giãn theo nên xuất hiện các vết rạn da.
• Dùng thuốc: Một trong số các loại thuốc gây tác dụng phụ rạn da nhiều nhất đó là corticoid. Nó làm cơ thể tích nước và tăng cân trong quá trình sử dụng. Tình trạng này xuất hiện khi dùng thuốc liều cao, trong một thời gian dài, điển hình là khi điều trị các bệnh thận.
• Di truyền: Cũng là yếu tố được ghi nhận có ảnh hưởng đến việc xuất hiện các vết rạn trên da.

Bạn nên tìm hiểu thêm về tác hại của việc lạm dụng corticoid với sức khỏe.

Biểu hiện 

Các vết rạn rất dễ nhận biết mà không cần dùng đến các xét nghiệm nào khác. Rạn da thường có số lượng nhiều, phân bố ở những vùng như hông, bụng, ngực ở phụ nữ và thắt lưng, bắp đùi và hông ở nam giới.

Đặc điểm của các vết rạn không giống nhau, chúng thay đổi tùy thuộc vào thời gian xuất hiện và nguyên nhân gây ra.

• Giai đoạn đầu: Từ khi xuất hiện đến 1 – 2 năm, các vết rạn da là những đường màu đỏ hồng hoặc tím, có ranh giới rõ và song song với nhau.
• Giai đoạn sau: Những đường màu đỏ biến mất và chuyển thành những đường teo da. Trên các đường teo da này không có lông và tuyến bã.
• Diễn tiến: Những vết này sẽ mờ dần và thu hẹp theo thời gian.

Xem thêm: Rạn nứt da ở nam giới và những sự thật đằng sau

Điều trị 

Trước khi điều trị, bác sĩ có thể đề nghị các xét nghiệm cần thiết nếu nghi ngờ tình trạng này là do một bệnh lý nào đó gây nên.

Đối với các vết rạn không do bệnh lý đặc biệt nào khác gây ra thì việc điều trị chỉ tập trung vào làm mờ hay biến mất những vết này. Tuy nhiên, cho đến nay, chưa một phương pháp tối ưu nào có thể điều trị dứt điểm rạn da mà cần phối hợp nhiều phương pháp với nhau.

• Thuốc thoa: Tretinoin 0,1 % (vitamin A) được sử dụng trong 4 – 6 tháng có thể giúp làm mờ vết rạn.
• Thay da sinh học: Phương pháp này sử dụng các loại acid có nồng độ khác nhau giúp làm mờ vết rạn da nhờ vào tác động kích thích tăng sinh collagen.
• Laser: Cũng có hiệu quả trong việc làm mờ các vết rạn thông qua kích thích tổng hợp collgen.
• Lăn kim: Phương pháp này còn trong quá trình nghiên cứu hiệu quả điều trị.

Phòng ngừa như thế nào?

Vì hiệu quả của việc điều trị chưa cao nên cách tốt nhất là phòng ngừa đến mức tối thiểu bằng cách:

• Kiểm soát cân nặng một cách hợp lý, tránh tăng cân quá nhanh.
• Không tự ý sử dụng thuốc khi chưa được kê toa, đặc biệt là các thuốc có chứa thành phần corticoid.
• Một số dầu dưỡng như bơ cacao được sử dụng rộng rãi trong phòng ngừa vết rạn da ở độ tuổi dậy thì và quá trình mang thai. Tuy hiệu quả chưa được chứng minh nhưng chúng không gây hại cho cơ thể.

Rạn da tuy không ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe nhưng rất mất thẩm mỹ. Các phương pháp điều trị hiện tại cũng chưa mang lại hiệu quả cao. Dù vậy, bạn vẫn có thể chủ động phòng ngừa các vết rạn.