Thuốc Primolut-N: Công dụng, cách dùng và những điều lưu ý

Thuốc Primolut-N là thuốc chứa norethisterone, một hormone pregestogen mạnh. Thuốc điều trị vô kinh, hội chứng tiền hành kinh, bệnh tuyến vú, điều kinh, bệnh lạc nội mạc tử cung… Vậy thuốc được sử dụng như thế nào và có những lưu ý gì cần biết? Hãy cùng tìm hiểu những thông tin cần thiết về thuốc Primolut-N qua bài viết sau của Dược sĩ Trần Vân Thy.

Thành phần hoạt chất: Norethisterone 5 mg.

Thuốc có thành phần tương tự: Normens 5 mg, Norethisterone 5 mg, Utovlan 5 mg…

Thuốc Primolut-N là gì?

Thuốc Primolut-N chứa norethisteron, là một progestogen mạnh. Các tác động progestogen của norethisteron ở nội mạc tử cung giúp điều trị rối loạn kinh nguyệt, vô kinh nguyên phát và thứ phát, lạc nội mạc tử cung. Dựa trên các tác dụng ổn định đó, Primolut-N còn có thể làm thay đổi thời điểm hành kinh.

Norethisteron có thể ức chế bài tiết hormone gonadotropin và ức chế phóng noãn với liều 0,5 mg/ngày. Tác dụng tích cực trong điều trị các triệu chứng tiền hành kinh có thể thấy trong sự ngăn chặn chức năng buồng trứng.

Cũng giống như progesteron, norethisteron có thể sinh nhiệt và thay đổi thân nhiệt cơ thể.

Chỉ định của thuốc Primolut-N

Thuốc Primolut-N được chỉ định trong:

• Xuất huyết do rối loạn chức năng (xuất huyết cổ tử cung không do tổn thương thực thể) và đề phòng tái phát do rối loạn chức năng.
• Vô kinh nguyên phát và thứ phát. Trước khi điều trị nên loại trừ tình trạng có thai và sự hiện diện khối u tuyến yên tiết prolactin. Không thể loại trừ khả năng tăng kích thước u tuyến đại thể khi dùng estrogen liều cao kéo dài.
• Hội chứng tiền hành kinh, bệnh tuyến vú theo chu kỳ. Có thể làm bớt các triệu chứng tiền hành kinh như đau đầu, giữ nước, cảm giác căng vú…
• Điều kinh: Có thể trì hoãn hiện tượng ra máu kinh nguyệt hằng tháng bằng Primolut-N. Tuy nhiên, chỉ sử dụng cho người không có nguy cơ mang thai trong quá trình điều trị.
• Bệnh lạc nội mạc tử cung.

Để sử dụng thuốc có hiệu quả, bạn nên tìm hiểu về kinh nguyệt và quản lý nó. Đọc ngay bài viết: Đã đến lúc cần theo dõi chu kỳ kinh nguyệt của bạn.

Liều và cách dùng thuốc Primolut-N

1. Cách dùng

Nên nuốt nguyên viên thuốc với một ít nước. Hiệu quả của Primolut-N có thể giảm nếu bạn quên uống thuốc. Bạn nên uống liều đó ngay khi nhớ ra và tiếp tục dùng theo lịch trình.

Để đảm bảo cho mục đích tránh thai, nên sử dụng thêm biện pháp tránh thai khác không hormone.

2. Liều dùng

Thuốc Primolut-N là một thuốc kê đơn, cần có sự tư vấn, chỉ định của bác sĩ khi sử dụng. Dưới đây chỉ là thông tin tham khảo từ nhà sản xuất:

• Xuất huyết do rối loạn chức năng: 1 viên/lần x 3 lần/ngày, trong 10 ngày.
• Đề phòng tái phát do rối loạn chức năng: Uống dự phòng 1 viên/lần, 1 – 2 lần/ngày, từ ngày 16 đến ngày 25 của chu kỳ.
• Vô kinh nguyên phát và thứ phát: Cần bổ sung estrogen (14 ngày) trước khi bắt đầu điều trị bằng Primolut-N. Sau đó uống 1 viên/lần, 1 – 2 lần/ngày, trong 10 ngày. Khi đã sản xuất được estrogen nội sinh, ngừng estrogen để tạo ra chảy máu kinh nguyệt bằng cách uống 1 viên Primolut-N/lần, 2 lần/ngày từ ngày 16 đến ngày 25 của chu kỳ.
• Hội chứng tiền hành kinh, bệnh tuyến vú: Uống 1 viên/lần, ngày 1 – 3 lần.
• Điều kinh: Uống 1 viên/lần, 2 – 3 lần/ngày, không quá 10 – 14 ngày, bắt đầu 3 ngày trước ngày dự kiến có kinh.
• Bệnh lạc nội mạc tử cung: Bắt đầu điều trị vào ngày 1 đến ngày 5 của chu kỳ, 1 viên/lần, 2 lần/ngày, nếu có xuất huyết ít thì tăng 2 viên/lần, 2 lần/ngày và có thể quay lại liều ban đầu khi ngưng xuất huyết. Điều trị tối thiểu 4 – 6 tháng. Trong thời gian điều trị, không có rụng trứng và kinh nguyệt.

3. Lưu ý

• Hiện tượng chảy máu nhẹ trong thời gian dùng thuốc sau khi kết thúc chu kỳ chảy máu đầu tiên. Không nên nghỉ hoặc dừng uống thuốc. Khoảng 2 – 4 ngày sau khi kết thúc điều trị, sẽ xảy ra hiện tượng xuất huyết do ngưng thuốc giống như kinh nguyệt bình thường, về mức độ cũng như thời gian.
• Xuất huyết kéo dài, trầm trọng: Nếu vẫn uống thuốc đều mà không ngưng xuất huyết, có thể nguyên nhân do tổn thương thực thể hay yếu tố ngoại sinh dục (như polyps, ung thư biểu mô ở vị trí cao của cổ tử cung hoặc nội mạc tử cung, u xơ, sẩy thai sót nhau, thai ngoài tử cung hoặc rối loạn đông máu). Cần phải có những biện pháp khác. Tương tự cho trường hợp đã hết xuất huyết lần đầu, lại xảy ra xuất huyết khá nặng trong khi uống thuốc.

Chống chỉ định của thuốc Primolut-N

Không dùng thuốc Primolut-N cho:

Phụ nữ có thai hoặc nghi ngờ có thai và phụ nữ đang cho con bú.

Bệnh huyết khối tĩnh mạch tiến triển.

Nguy cơ cao bị huyết khối động mạch hoặc tĩnh mạch.

Tiền sử hoặc hiện đang mắc:

• Bệnh về động mạch hoặc tim mạch (như nhồi máu cơ tim, tai biến mạch não, thiếu máu cơ tim).
• Các dấu hiệu báo trước của huyết khối (như cơn thiếu máu cục bộ thoáng qua, cơn đau thắt ngực).
• Biến cố huyết khối, thuyên tắc huyết khối động mạch hoặc tĩnh mạch (như huyết khối tĩnh mạch sâu, thuyên tắc phổi, nhồi máu cơ tim) hoặc tai biến mạch máu não.
• Các bệnh về gan trầm trọng hay các thông số đánh giá chức năng của gan chưa trở lại bình thường.
• U gan (lành hoặc ác tính).

Tiền sử đau nửa đầu với các dấu hiệu thần kinh khu trú.

Bệnh tiểu đường có liên quan đến các bệnh tim mạch.

Có hoặc nghi ngờ có khối u phụ thuộc hormone sinh dục.

Mẫn cảm với bất kỳ thành phần nào của thuốc.

Cần dừng thuốc ngay nếu xuất hiện bất kỳ triệu chứng nào được liệt kê trong lần đầu tiên sử dụng Primolut-N. Trong trường hợp nghiêm trọng, cần đến trung tâm y tế gần nhất để được hỗ trợ.

Thận trọng khi sử dụng

Báo với bác sĩ nếu bạn có một trong các yếu tố nguy cơ sau trước khi bắt đầu hoặc tiếp tục sử dụng Primolut:

Yếu tố nguy cơ nghẽn mạch huyết khối tĩnh mạch (tiền sử cá nhân hoặc gia đình, tuổi tác, béo phì, bất động kéo dài, phẫu thuật nghiêm trọng hoặc phẫu thuật chấn thương), nguy cơ tăng lên trong độ tuổi sinh đẻ.

Khối u: Theo dõi nếu có u gan lành tính (rất hiếm ác tính). Báo ngay nếu có đau vùng bụng trên trầm trọng, to gan hoặc dấu hiệu chảy máu trong bụng.

Các tình trạng khác:

• Theo dõi chặt chẽ ở phụ nữ đái tháo đường, tiền sử trầm cảm.
• Nám da có thể xuất hiện, nhất là nếu đã có nám da khi mang thai. Nên tránh ánh nắng mặt trời hoặc tia cực tím trong khi dùng thuốc.

Thăm khám y khoa: Cần được thăm khám cổ tử cung, làm tế bào học cổ tử cung. Khám bụng, vú và huyết áp trước khi bắt đầu hoặc trước khi tái sử dụng Primolut-N và theo định kỳ.

Ngưng dùng thuốc ngay lập tức nếu:

• Xảy ra cơn đau nửa đầu, nhức đầu dữ dội lần đầu hay bất thường.
• Rối loạn giác quan đột ngột (thị giác, thính giác).
• Triệu chứng đầu tiên của viêm tĩnh mạch huyết khối hoặc thuyên tắc huyết khối (đau hoặc sưng chân bất thường, đau nhói không rõ nguyên nhân khi thở hoặc ho).
• Cảm giác đau và tức ngực.
• Trong thời gian chờ mổ (trong 6 tuần tới), nằm bất động (tai nạn…).
• Khởi phát vàng da, viêm gan không vàng da, ngứa toàn thân.
• Huyết áp tăng cao rõ rệt.
• Có thai.

Các cảnh báo khác dựa trên sự chuyển hoá của norethisteron tương tự tác động dược lý của thuốc ngừa thai phối hợp:

Nguy cơ thuyên tắc huyết khối tĩnh mạch nghiêm trọng.

Có nhiều ý kiến trái ngược nhau về việc thuốc hormone làm tăng nguy cơ ung thư cổ tử cung và ung thư vú.

Các tình trạng khác:

• Tăng huyết áp nhẹ (hiếm).
• Các bệnh xảy ra hoặc nặng hơn: ngứa hay vàng da tắc mật, sỏi mật, rối loạn chuyển hóa porphyrin, lupus ban đỏ hệ thống, hội chứng tăng ure huyết do tán huyết, Herpes sinh dục, giảm thính lực, phù mạch…
• Rối loạn chức năng gan cấp tính hoặc mạn tính.
• Bệnh Crohn, viêm loét đại tràng liên quan tới sử dụng hormone.

Tác dụng không mong muốn

Một số tác dụng phụ do thuốc gây ra được ghi nhận như sau:

• Phản ứng quá mẫn.
• Rối loạn hệ sinh sản và tuyến vú: Chảy máu tử cung/âm đạo bất thường bao gồm xuất huyết dạng chấm, thiếu kinh, vô kinh (trong chỉ định lạc nội mạc tử cung).
• Da: Mẩn ngứa, phát ban.
• Thần kinh: Đau đầu, đau nửa đầu.
• Mắt: Rối loạn thị giác.
• Hô hấp: Khó thở.
• Tiêu hóa: Buồn nôn.

Nếu xuất hiện bất kỳ tác dụng không mong muốn nào khi dùng sản phẩm, thông báo ngay cho bác sĩ, dược sĩ. Trong trường hợp nghiêm trọng, cần đến trung tâm y tế gần nhất để được hỗ trợ.

Tương tác với thuốc Primolut-N

• Điều trị dài ngày các thuốc tác động lên men gan (phenytoin, barbiturates, primidon, carbamazepin, rifampicin, oxcarbazepin, rifabutin,…) có thể làm tăng thanh thải thuốc Primolut-N, làm giảm hiệu quả điều trị.
• Tương tác với chất chuyển hóa của một số thuốc khác (ví dụ Cyclosporin).
• Primolut-N có thể ảnh hưởng các kết quả xét nghiệm cận lâm sàng như: chỉ số sinh hóa của gan, tuyến giáp, tuyến thượng thận và chức năng thận, hàm lượng các protein trong huyết tương như globulin gắn corticosteroids, Lipid/Lipoprotein, các chỉ số chuyển hoá carbonhydrat, chỉ số đông máu/chảy máu. Những thay đổi này thường nằm trong giới hạn cho phép.

Thông báo cho bác sĩ những thuốc (bao gồm cả thuốc kê đơn, không kê đơn, vitamin, thuốc dược liệu…) và thực phẩm mà bạn đang sử dụng. Nếu thấy có dấu hiệu bất thường khi dùng sản phẩm, hãy thông báo ngay cho dược sĩ, bác sĩ.

Quá liều với thuốc Primolut-N

Khi dùng thuốc quá liều điều trị thông thường hằng ngày, các nghiên cứu trên động vật không cho thấy nguy cơ gây nên các tác dụng ngoại ý cấp tính.

Nếu xuất hiện bất kỳ tác dụng quá liều nào khi dùng thuốc, thông báo ngay cho bác sĩ, dược sĩ. Trong trường hợp có bất cứ phản ứng gì nghiêm trọng nghi do dùng quá liều, cần đến trung tâm y tế gần nhất để được hỗ trợ.

Phụ nữ có thai và cho con bú

Như trong phần “Chống chỉ định” của thuốc Primolut-N, không dùng thuốc trong thời gian mang thai. Tương tự, không nên dùng Primolut-N trong giai đoạn đang cho con bú.

Cách bảo quản thuốc Primolut-N

Bảo quản thuốc Primolut-N tại nơi khô ráo, ở nhiệt độ phòng dưới 30°C. Để thuốc nơi tránh ánh nắng mặt trời trực tiếp. Nên cất trữ sản phẩm ở nơi an toàn, cách xa tầm tay của trẻ em và vật nuôi.

Thuốc Primolut-N là thuốc điều trị vô kinh, hội chứng tiền hành kinh, bệnh tuyến vú, điều kinh, bệnh lạc nội mạc tử cung… Thuốc phải được dùng dưới sự chỉ định của bác sĩ. Những thông tin trên đây chỉ mang tính tham khảo, không thể thay thế điều trị của bác sĩ chuyên khoa.