YouMed

Thuốc tẩy giun an toàn cho bà bầu: Cách dùng và lưu ý khi sử dụng

Dược sĩ TRẦN VÂN THY
Tác giả: Dược sĩ Trần Vân Thy
Chuyên khoa: Dược

Trong quá trình mang thai, mẹ bầu vẫn có thể bị nhiễm giun. Điều này có thể ảnh hưởng đến cả sức khỏe của mẹ và dinh dưỡng của thai. Việc nên hay không sử dụng thuốc tẩy giun trong khi mang thai là vấn đề rất được mọi người quan tâm. YouMed sẽ cung cấp cho bạn các thông tin cần thiết về thuốc tẩy giun cho bà bầu qua bài viết sau!

Tẩy giun cho bà bầu không phải điều cấm kỵ

Theo các công bố hiện tại, không có loại thuốc tẩy giun nào được cấp phép sử dụng cho phụ nữ mang thai, nhất là trong 03 tháng đầu thai kỳ.

Tuy nhiên, ở những khu vực lưu hành bệnh sán mángbệnh giun truyền qua đất, các phân tích cho thấy lợi ích của việc điều trị cho phụ nữ mang thai cao hơn rất nhiều so với nguy cơ trên mẹ và thai nhi. Các lợi ích trên bao gồm giảm thiếu máu ở mẹ, cũng như cải thiện trọng lượng và tỷ lệ sống của trẻ sơ sinh.

Chưa có bằng chứng cho thấy dùng thuốc tẩy giun cho bà bầu ở liều được khuyến cáo khi bắt buộc sẽ gây quái thai hoặc độc tính trên phôi thai ở người.

Bà bầu có thể dùng thuốc tẩy giun hay không?
Bà bầu có thể dùng thuốc tẩy giun hay không?

Các loại thuốc tẩy giun an toàn cho bà bầu

Các tài liệu cho thấy, thuốc tẩy giun cho bà bầu có thể là albendazol hoặc mebendazol vào 3 tháng giữa và 3 tháng cuối thai kỳ; hoặc praziquantel ở bất kỳ giai đoạn nào của thai kỳ và trong khi cho con bú.

Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới, liều duy nhất albendazol 400mg hoặc mebendazol 500mg có thể được xem là một biện pháp can thiệp sức khỏe cộng đồng cho phụ nữ mang thai. Với liều này, albendazol và mebendazol dung nạp tốt, chưa thấy tác dụng phụ ở bà bầu và thai nhi.

Thuốc tẩy giun cho bà bầu Praziquantel

Tên biệt dược: Distocide 600mg, Prazintel…

Chỉ định:

Sán máng, sán lá gan nhỏ, sán phổi, sán Opisthorchis, sán ruột, sán dây, ấu trùng sán ở não.

Tác dụng không mong muốn:

Hay gặp nhưng thường nhẹ và nhanh hết. Một số tác dụng phụ thường gặp:

  • Toàn thân: khó chịu, đau đầu, sốt…
  • Thần kinh: buồn ngủ, chóng mặt.
  • Tiêu hóa: kém ăn, đau bụng hoặc co cứng bụng, buồn nôn, nôn, tiêu chảy lẫn máu.
Thuốc Distocide 600mg là thuốc tẩy giun có hoạt chất là praziquantel
Thuốc Distocide 600mg là thuốc tẩy giun có hoạt chất là praziquantel

Thuốc tẩy giun cho bà bầu Albendazol

Tên biệt dược: Albendazol Stada 400, Zentel 200mg, Alzental 400mg,…

Chỉ định:

  • Bệnh ấu trùng sán lợn ở hệ thần kinh.
  • Bệnh nang sán chó ở gan, phổi và màng bụng trước khi phẫu thuật hoặc khi không thể phẫu thuật được.
  • Nhiễm ký sinh trùng đường ruột như giun đũa, giun móc, giun tóc, giun lươn, giun kim và giun chỉ.
  • Ấu trùng di trú ở da hoặc di trú nội tạng.
  • Bệnh do Giardia gây ra.
  • Bệnh sán lá gan.

Tác dụng không mong muốn:

Thông thường các tác dụng phụ không nặng và hồi phục được mà không cần điều trị. Chỉ phải ngừng khi bị giảm bạch cầu hoặc có bất thường về gan. Thường gặp:

  • Toàn thân: Sốt.
  • Thần kinh: chóng mặt, nhức đầu, tăng áp suất trong não.
  • Gan: Chức năng gan bất thường.
  • Dạ dày – ruột: Đau bụng, đau thượng vị, buồn nôn, nôn, tiêu chảy.
  • Da: Rụng tóc (phục hồi được).
Thuốc Zentel 200mg là thuốc tẩy giun có hoạt chất là albendazol
Thuốc Zentel 200mg là thuốc tẩy giun có hoạt chất là albendazol

Thuốc tẩy giun cho bà bầu Mebendazol

Tên biệt dược: Fugacar 500mg, Mebendazol MKP 500, Fubenzol,…

Chỉ định:

  • Nhiễm một hoặc nhiều loại giun đường ruột như: giun đũa, giun kim, giun móc, giun tóc.
  • Nhiễm giun ngoài ruột như giun xoắn, giun chỉ, Toxocara canis, T. cati, Trichinella spiralis, Trichostrongylus,Dracunculus medinensis và Capillaria philippinensis.

Tác dụng không mong muốn ít gặp:

  • Rối loạn tiêu hóa: Đau bụng thoáng qua, nôn, buồn nôn, tiêu chảy.
  • Toàn thân: chóng mặt, đau đầu, ù tai, tê cóng. Liều cao để điều trị nang sán: Có thể dị ứng (sốt, ban đỏ, mày đay, phù mạch, ngứa); tăng enzym gan, rụng tóc, suy tủy, giảm bạch cầu trung tính.
  • Có trường hợp giun đũa bò ra mồm và mũi.
Thuốc Fugacar 500mg là thuốc tẩy giun có hoạt chất là mebendazol
Thuốc Fugacar 500mg là thuốc tẩy giun có hoạt chất là mebendazol

Khi nào bà bầu cần tẩy giun?

Ở những nơi mà thiếu máu không phải là vấn đề sức khỏe cộng đồng, việc dùng thuốc tẩy giun cho bà bầu có lẽ không cần thiết. Tuy nhiên, ở những khu vực lưu hành bệnh sán máng và bệnh giun truyền qua đất, lợi ích của việc điều trị cho phụ nữ mang thai được thấy cao hơn nhiều so với nguy cơ trên mẹ và thai nhi.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới, sử dụng thuốc tẩy giun cho bà bầu được cho là một biện pháp can thiệp sức khỏe cộng đồng ở các khu vực:

  • Có tỷ lệ nhiễm giun móc hoặc T. trichiura ban đầu trên 20% ở phụ nữ có thai.
  • Cần giảm gánh nặng nhiễm giun móc và T. trichiura tại nơi mà bệnh thiếu máu là một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, với tỷ lệ phụ nữ mang thai là 40% trở lên.

Một gợi ý từ Tổ chức Giáo dục và Sức khỏe Bà mẹ và Trẻ em Trust với mebendazol hoặc albendazol:

  • Liều đầu tiên khi mang thai từ tháng thứ 4 đến tháng thứ 6.
  • Liều thứ hai khi mang thai từ tháng thứ 7 đến tháng thứ 9.
  • Không dùng thuốc tẩy giun trong ba tháng đầu của thai kỳ.
Việc sử dụng thuốc tẩy giun trong thai kỳ cần nghe theo lời khuyên từ bác sĩ sau khi thăm khám
Việc sử dụng thuốc tẩy giun trong thai kỳ cần nghe theo lời khuyên từ bác sĩ sau khi thăm khám

Lưu ý dành cho bà bầu khi uống thuốc tẩy giun

Nếu có vấn đề gì trong khi mang thai, bạn cần đi khám để được điều trị hợp lý. Bên cạnh đó, bạn cần tái khám định kỳ để được theo dõi sát tình trạng sức khỏe trước và sau điều trị.

Ngoài việc sử dụng thuốc tẩy giun trong thai kỳ khi bắt buộc, mẹ bầu cần nâng cao sức khỏe và giữ vệ sinh để giảm sự lây nhiễm giun. Cần chú ý giữ vệ sinh tay trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh, đảm bào vệ sinh thực phẩm, không đi chân đất, bỏ phân đúng cách,…

Thuốc tẩy giun cho bà bầu vẫn đang là vấn đề vẫn còn nhiều tranh cãi. Tuy nhiên, nếu mẹ bầu bị nhiễm giun nặng thì vẫn có thể phải dùng thuốc. Trên đây là tổng quan về vấn đề thuốc tẩy giun cho bà bầu theo nhiều nguồn tài liệu. Mẹ bầu cần phải tái khám định kỳ, liên tục để được theo dõi suốt quá trình mang thai.

Đặt khám tiện lợi cùng YouMed

+25 Bệnh viện
+700 Bác sĩ
+89 Phòng khám
Đặt khám không chờ đợi

Đặt khám
không chờ đợi

Nhắn tin với bác sĩ

Nhắn tin
với bác sĩ

Gọi video với bác sĩ

Gọi video
với bác sĩ

Mua sản phẩm y tế giá tốt

Mua sản phẩm
y tế giá tốt

Lưu trữ hồ sơ y tế

Lưu trữ
hồ sơ y tế

Đọc tin y tế chính thống

Đọc tin y tế
chính thống

Tải ứng dụng YouMed

Nguồn tham khảo / Source

Trang tin y tế YouMed chỉ sử dụng các nguồn tham khảo có độ uy tín cao, các tổ chức y dược, học thuật chính thống, tài liệu từ các cơ quan chính phủ để hỗ trợ các thông tin trong bài viết của chúng tôi. Tìm hiểu về Quy trình biên tập để hiểu rõ hơn cách chúng tôi đảm bảo nội dung luôn chính xác, minh bạch và tin cậy.

  1. Guideline: Preventive chemotherapy to control soil-transmitted helminth infections in at-risk population groupshttps://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/258983/9789241550116-eng.pdf?fbclid=IwAR0enK_MXWpmKOVa-yX5B1eWWE8HbVZWtyXHjd1lopRiduyTO2lZ6EwVbFI

    Ngày tham khảo: 01/03/2022

  2. Preventive in human helminthiasis chemotherapyhttp://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/43545/9241547103_eng.pdf?sequence=1

    Ngày tham khảo: 27/05/2021

  3. About Essential Nutrition Actions at Critical Stages in the Life Cycle of Women and Children

    https://motherchildnutrition.org/healthy-nutrition/about-essential-nutrition-actions/during-preconception-and-pregnancy.html

    Ngày tham khảo: 27/05/2021

  4. Dược thư Quốc Gia Việt Nam (2018), "ALBENDAZOL", trang 150-152

  5. Dược thư Quốc Gia Việt Nam (2018), "MEBENDAZOL", trang 933-934

  6. Dược thư Quốc Gia Việt Nam (2018), "PRAZIQUANTEL", trang 1169-1171

Chia sẻ thông tin hữu ích này cho mọi người