Virus HPV gây ra bệnh gì? Bác sĩ giải đáp thắc mắc

HPV – Human Papilloma Virus là một loài virus rất dễ mắc phải. HPV có thể lây nhiễm qua da kề da, có thể lây nhiễm qua đường tình dục hoặc từ mẹ sang con. Virus HPV liên quan đến nhiều bệnh lý, bao gồm cả ung thư!. Bài viết này sẽ giải đáp các câu hỏi: Virus HPV gây ra bệnh gì?, cách nhận biết các bệnh này và sơ lược về hướng điều trị, phòng ngừa.

Virus HPV là gì?

HPV là gì? Chính là một loài virus gồm hơn 100 chủng khác nhau. Khoảng 15 chủng HPV có khả năng gây ra ung thư, nhóm này được gọi là HPV nguy cơ cao.

Người nhiễm HPV đa số không có biểu hiện gì – hiện tượng này gọi là người lành mang bệnh. Do 90% đối tượng sẽ tự đào thải HPV ra ngoài cơ thể.

Hầu hết các chủng HPV tồn tại trong cơ thể ở một thời gian khá ngắn – 1 đến 2 năm. Những chủng tồn tại kéo dài hơn thường liên quan đến tình trạng tiền ung thư – ung thư. Trên thực tế, bác sĩ xác định việc đào thải HPV dựa vào 2 – 3 lần liên tiếp xét nghiệm âm tính.

Nói cách khác, hầu hết HPV tấn công cơ thể sẽ bị đào thải. Một tỷ lệ nhỏ HPV có thể tồn tại dai dẳng, điều này được xác định bằng 2 – 3 lần liên tiếp xét nghiệm ra cùng 1 chủng HPV.

Virus HPV dựa vào khả năng gây ra ung thư, được chia thành 3 nhóm:

• Nguy cơ cao gây ra ung thư: HPV 16, HPV 18, HPV 31, HPV 33, HPV 34, HPV 45…
• Nguy cơ trung bình gây ra ung thư: HPV 39, HPV 56, HPV 59, HPV 68…
• Nguy cơ thấp gây ra ung thư: HPV 6, HPV 11,…

Nguyên nhân nhiễm virus HPV?

Có khoảng 40 chủng HPV lây nhiễm qua đường tình dục. Trong đó, có 15 chủng HPV gây ung thư.

Ngoài việc lây qua con đường tình dục, còn có các nguyên nhân nhiễm virus HPV có thể lây qua việc tiếp xúc trực tiếp với vùng da, niêm chứa virus. Cũng như khi mẹ nhiễm HPV ở đường sinh dục thì sinh con có 10% sẽ bị HPV từ lúc sinh ra.

Đối tượng quan hệ tình dục không an toàn sẽ dễ dàng nhiễm phải HPV:

• Có nhiều hơn 1 bạn tình.
• Không sử dụng bao cao su.
• Sử dụng bao cao su sai cách.

Các bệnh lý gây ra bởi HPV

Ung thư cổ tử cung

Cổ tử cung là đoạn dưới cùng của tử cung, giáp ranh với âm đạo.

Ung thư cổ tử cung hơn 99.7% là do HPV nguy cơ cao gây ra. Đây cũng là một trong 2 bệnh lý khiến cho HPV trở nên khá nổi tiếng ngày nay.

Nhiễm HPV nguy cơ cao dai dẳng, kéo dài nhiều năm có thể gây ra biến đổi tế bào và dần dần hình thành ung thư cổ tử cung.

Triệu chứng

Trong những giai đoạn sớm, gần như không có một biểu hiện nào!!!.

Khi bệnh bước qua giai đoạn trễ, các biểu hiện có thể là:

• Chảy máu âm đạo sau quan hệ (trước đây thì không).
• Ra máu bất thường giữa 2 chu kỳ kinh.
• Xuất huyết âm đạo hậu mãn kinh.
• Chảy dịch nhầy, máu, mùi hôi thối từ âm đạo.
• Đau ½ bụng dưới hoặc khi quan hệ (trước khi mắc bệnh thì không).

Cơ chế sinh ra ung thư

Cũng như mọi loại ung thư khác, ung thư cổ tử cung là do sự biến đổi, phân chia tế bào không kiểm soát, mà yếu tố chính yếu là do nhiễm HPV.

Vì vậy, những phụ nữ nguy cơ cao nhiễm HPV, đặc biệt là nhiễm HPV kéo dài đều có nguy cơ bị ung thư cổ tử cung:

• Quan hệ không an toàn.
• Không sử dụng bao cao su hoặc dùng không đúng.
• Suy giảm miễn dịch.
• Hút thuốc lá.

Phòng ngừa

Phòng ngừa HPV chính là phòng ngừa ung thư cổ tử cung.

Thực hiện PAP test mỗi 3 năm 1 lần là phương pháp thường được lựa chọn nhất. Nếu có kết quả bất thường, tùy vào mức độ nặng hay nhẹ, bác sĩ sẽ đưa ra phương án chẩn đoán hoặc điều trị tiếp theo.

 Sùi mào gà

Là một trong các loại bệnh lý lây nhiễm qua đường tình dục thường gặp nhất. Gần như tất cả mọi đối tượng có quan hệ tình dục đều nhiễm ít nhất 1 chủng HPV 1 lần trong đời.

Sùi mào gà thường xuất hiện ở các vùng da ẩm thấp. Tổn thương sùi mào gà có thể nhỏ, nhợt màu, hình dạng như bông cải. Có một số trường hợp ghi nhận sùi mào gà nhưng quá bé, khó nhận ra bằng mắt thường.

Triệu chứng

Ở phụ nữ, sùi mào gà có thể xuất hiện ở quanh hay bên trong cơ quan sinh dục.

Nam giới có thể bị sùi mào gà ở dương vật hoặc bìu, đôi khi là hậu môn.

Sùi mào gà có thể bị ở vùng miệng, hầu họng.

Ngoài hình dạng khá đặc trưng, sùi mào gà có thể mang lại cảm giác:

• Ngứa, khó chịu ở vùng cơ thể mắc bệnh.
• Chảy máu khi đang quan hệ tình dục.

Có hơn 40 chủng HPV lây nhiễm qua đường tình dục. Và sùi mào gà đa số lây nhiễm qua con đường này.

Ung thư dương vật

Có thể biểu hiện dưới dạng vết loét ở dương vật nam giới. Một đặc điểm khác biệt là vết loét ung thư dương vật thường sẽ không lành sau 4 tuần điều trị cả kem thoa và thuốc uống. Ngoài ra, có thể có chảy máu, mủ hôi thối ở vị trí loét.

Đôi khi ung thư dương vật chỉ biểu hiện dưới dạng một đốm da có màu lạ hoặc nổi ban.

Nếu có bất kỳ dấu hiệu tương tự, nên đến tìm bác sĩ tiết niệu – nam khoa để được tư vấn.

Xem thêm: Virus HPV gây bệnh gì ở nam giới?

Ung thư hầu họng

Hầu họng là cấu trúc cơ, niêm mạc đằng sau lưỡi của bạn. Đây là ngã ba thông nối với phía trên là mũi, phía trước là họng và phía dưới là thanh quản, thực quản.

Ung thư ở vị trí này có biểu hiện triệu chứng rất muộn – thường liên quan đến ung thư giai đoạn đã di căn. Ung thư hầu họng có một tỷ lệ khá lớn do quan hệ tình dục bằng miệng.

Các biểu hiện ban đầu có thể rất mơ hồ như:

• Đau họng kéo dài.
• Viêm mũi kéo dài.
• Ho khan, khàn giọng kéo dài.
• Chảy máu mũi họng khó cầm.
• Nuốt thức ăn thấy nghẹn.

Nếu các triệu chứng này kéo dài, bạn nên đến gặp bác sĩ tai mũi họng để được thăm khám xác định nguyên nhân.

Ung thư hậu môn

Ung thư ở vị trí hậu môn chủ yếu do nguyên nhân là nhiễm phải virus HPV. Biểu hiện của ung thư hậu môn thường là:

• Khối u gồ ở vùng hậu môn. Khối này thường cứng chắc, đôi khi dễ loét.
• Đôi khi có hình dạng là vết loét dễ chảy máu.
• Đau vùng hậu môn (đau kể cả khi không đi đại tiện).

Hậu môn nhiễm phải HPV thường liên quan đến tình trạng quan hệ đồng tính hoặc quan hệ nam nữ qua hậu môn. Khi có các dấu hiệu u gồ hoặc chảy máu ở hậu môn nên đi thăm khám sớm. Việc thăm khám, siêu âm, CT scan, sinh thiết có thể giúp bác sĩ chẩn đoán bệnh.

U nhú thanh quản do HPV

Tỷ lệ một người mẹ nhiễm HPV lây sang con là khoảng 10%. Đa số trường hợp, dù con nhiễm HPV cũng sẽ không có biểu hiện gì. Tuy nhiên, một số hiếm trường hợp trẻ có thể bị u nhú nắp thanh quản. Đây là một bệnh lý rất nặng nề, cần phẩu thuật nhiều lần do dễ dàng tái phát.

May mắn thay, nhiều trẻ mắc phải tình trạng này có thể tự khỏi sau khi lớn lên.

Về thực tế, hiện nay chưa có một phương pháp hiệu quả nào có thể điều trị được HPV. Do đó, những điều trị hiện nay đều nhắm đến hậu quả mà nó gây ra.

Ngoài ra còn có các loại ung thư khác như:

• Ung thư âm đạo.
• Ung thư lưỡi.
• Ung thư amidan.

Do đó, hãy tầm soát và phòng ngừa bệnh thường xuyên, theo dặn dò của bác sĩ.

HPV là một loài virus gồm hơn 100 chủng loại khác nhau. Thông thường HPV lây nhiễm qua đường tình dục là chủ yếu.

Hai bệnh lý chủ yếu gây ra bởi HPV virus là sùi mào gà và ung thư cổ tử cung. Ngoài ra, có một số vị trí khác cũng có thể bị ung thư gây ra bởi HPV như các ung thư vùng cơ quan sinh dục nam, nữ. Ngoài ra, ung thư hậu môn, hầu họng, lưỡi cũng có thể gặp phải.

Khi HPV lây nhiễm từ mẹ sang con, nó có thể gây ra u nhú nắp thanh môn ở trẻ.