Liệu bạn đã biết gì về bướu tuyến giáp lành tính?

Hiện nay, bướu tuyến giáp đang là một vấn đề phổ biến đối với tất cả mọi người. Có rất nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng bệnh lý này. Tuy nhiên, chúng ta cũng không nên lo lắng quá mức vì đa số bướu là lành tính. Hãy cùng ThS.BS Vũ Thành Đô tìm hiểu về bướu tuyến giáp lành tính qua bài viết sau.

Tổng quan về bướu tuyến giáp lành tính

Tuyến giáp là gì?

Tuyến giáp là một tuyến nội tiết nằm trước khí quản ở phần cổ dưới. Nó tạo ra hai loại hormone giáp T3, T4 và phóng thích vào tuần hoàn. Hai hormone này giúp điều hòa toàn bộ sự chuyển hóa của cơ thể.

Sự rối loạn tăng hay giảm hormone giáp sẽ gây ra bệnh cảnh cường hay suy giáp tương ứng. Ngoài ra, tuyến giáp còn chịu sự chi phối của hormone tuyến yên là TSH.

Bướu tuyến giáp là gì?

Bướu xuất hiện do sự phát triển bất thường về kích thước tuyến giáp. Sự phát triển này đồng thời có thể gây rối loạn chức năng tuyến gây cường hay suy giáp.

Đa số là bướu tuyến giáp lành tính và do đó kích thước được quan tâm nhiều hơn tính chất bướu.

Một bướu lành tuyến giáp lớn có thể chèn ép các cơ quan khác vùng cổ gây ra các triệu chứng:

• Khó nuốt.
• Khó thở.
• Cảm giác nặng cổ.
• Thay đổi giọng nói.
• Liệt dây thanh âm.
• Bướu to ở cổ gây mất thẩm mỹ.

Bướu tuyến giáp lành tính hầu hết không gây đau, có thể sưng nhẹ. Ngày nay, thiếu iod là nguyên nhân hàng đầu gây bướu cổ tuyến giáp. Do đó, những người sống ở vùng núi dễ mắc bướu cổ hơn so với người vùng biển.

Một vài nguyên nhân khác có thể kể đến là nang giáp, viêm giáp, bệnh giáp nhân, ung thư giáp,…

Bướu tuyến giáp lành tính có thể gặp ở bất kỳ ai, tuy nhiên một số đối tượng dễ mắc bao gồm:

• Người ăn thiếu iod.
• Nữ giới.
• Tuổi tác > 40 tuổi.
• Người có tiền sử hoặc tiền căn gia đình mắc bệnh tự miễn.
• Phụ nữ có thai hoặc đã mãn kinh.
• Người có tiền sử phơi nhiễm với chất phóng xạ.
• Người đang dùng một số thuốc kháng virus, thuốc ức chế miễn dịch, và thuốc tâm thần,…

Vậy, làm sao để biết mình mắc bướu lành tuyến giáp?

Chẩn đoán bướu lành tuyến giáp

Có rất nhiều phương tiện khác nhau giúp đánh giá bướu tuyến giáp. Nếu bác sĩ nghi ngờ một bướu là ác tính, sẽ có những chỉ định nâng cao để chẩn đoán chính xác. Các phương pháp cơ bản bao gồm:

Xét nghiệm chức năng tuyến giáp

Đây là cách định lượng mức T3, T4 trong máu. Xét nghiệm này giúp phát hiện loại bệnh cảnh nào bệnh nhân đang mắc.

Siêu âm tuyến giáp

Siêu âm giúp nhìn thấy hình ảnh tuyến giáp một cách tổng quát. Một bướu tuyến giáp lành tính khi siêu âm không thấy nhân giáp hay hạch cổ xung quanh. Ngoài ra, siêu âm còn giúp bác sĩ sinh thiết tuyến giáp chính xác.

Xạ hình tuyến giáp

Chụp xạ hình tuyến giáp nếu khi người bệnh mắc cường giáp, xạ hình giúp tiên lượng khả năng mắc bướu tuyến giáp lành tính hay không. Bệnh nhân được uống một viên thuốc chứa chất xạ, sau đó được chụp hình tuyến giáp.

Nếu tuyến giáp hấp thụ nhiều chất xạ tại một vùng nào đó trong tuyến – gọi là “nhân nóng”. Nhân giáp nóng sẽ hấp thụ nhiều chất xạ hơn so với mô giáp bình thường xung quanh.

Trong tuyến có thể có rất nhiều nhân giáp tại nhiều vị trí khác nhau. Một nhân nóng trong tuyến thường là bướu tuyến giáp lành tính.

CT tuyến giáp

Chỉ định CT khi siêu âm không đủ để đánh giá tuyến giáp, nó giúp xây dựng hình ảnh tuyến chân thật hơn. Nếu tuyến giáp quá to, CT giúp nhìn thấy toàn bộ phạm vi tuyến – một ưu thế so với siêu âm. Hơn nữa, CT giúp các bác sĩ phẫu thuật định hướng vùng mổ cho bệnh nhân.

Sinh thiết tuyến giáp

Bác sĩ chỉ định sinh thiết tuyến giáp nếu nghi ngờ nhân giáp ác tính. Nếu nhân giáp to > 1cm hoặc phát hiện hạch cổ trên siêu âm hay CT, nên sinh thiết nhân.

Hình ảnh mô sinh thiết cho thấy bản chất của bệnh lý tuyến giáp. Bướu tuyến giáp lành tính thường không có hình ảnh xâm lấn xung quanh và không có các tế bào biệt hóa kém.

Bướu tuyến giáp lành tính có nguy hiểm không?

Bệnh này thường không nguy hiểm nếu nó không ra triệu chứng nặng nề. Tùy theo loại bệnh lý, triệu chứng và kích thước tuyến mà có những cách xử trí phù hợp. Người bệnh cần phải chú ý những vấn đề sau:

• Các triệu chứng rối loạn chức năng tuyến giáp gây ảnh hưởng đến sinh hoạt và sức khỏe người bệnh.
• Tuyến giáp quá to gây triệu chứng.
• Người bệnh đã được chẩn đoán nguy cơ cao sẽ tiến triển bệnh.

Xem thêm: Những sự thật về bướu giáp đa nhân lành tính

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Tất cả mọi người nên đến khám bác sĩ khi có những triệu chứng đầu tiên của bệnh. Mỗi bệnh nhân sẽ có những cách theo dõi, điều trị khác nhau. Ngoài thời gian theo dõi bệnh định kỳ, người bệnh cũng cần đến gặp bác sĩ ngay nếu có các vấn đề sau:

• Điều trị không giảm sau một thời gian.
• Tuyến giáp phát triển quá to gây khó thở, khó nuốt.
• Các triệu chứng cường giáp hay suy giáp tiến triển nặng nề.
• Tuyến giáp sưng, nóng, đỏ, đau.
• Bệnh nhân gặp tác dụng phụ của thuốc.

Các cách điều trị bướu lành tính tuyến giáp

Nếu bướu tuyến giáp lành tính không gây triệu chứng hay ít gây triệu chứng cho người bệnh thì chỉ cần theo dõi. Thời gian theo dõi có thể từ vài tháng đến một năm tùy người. Bệnh nhân sẽ được làm lại các xét nghiệm và siêu âm tuyến giáp để kiểm tra xem bướu có tiến triển không. Một số cách điều trị bướu tuyến giáp bao gồm:

• Thuốc đặc trị dành cho bệnh nhân cường giáp, suy giáp hay viêm giáp mà không điều trị bằng các phương pháp khác được.
• Xạ trị trong điều trị cường giáp làm giảm kích thước tuyến.
• Phẫu thuật nếu tuyến giáp to chèn ép gây triệu chứng cho bệnh nhân. Ngoài ra còn được chỉ định nếu có nhân giáp nghi ngờ ác tính.

Qua bài viết trên, YouMed đã cho bạn một cách nhìn toàn diện, đầy đủ và chi tiết nhất về bướu tuyến giáp lành tính. Hy vọng sau khi đọc xong bài viết, mọi người sẽ hiểu rõ hơn để giúp ích trong quá trình theo dõi và điều trị bệnh. Bên cạnh đó, đừng quên tham khảo ý kiến bác sĩ khi có những thắc mắc khác về bệnh.