Các loại kháng sinh đường ruột phổ biến và hậu quả khi sử dụng bừa bãi

Kháng sinh đường ruột là nhóm kháng sinh tác động chủ yếu trên cơ quan nào? Những hậu quả nghiêm trọng khi sử dụng bừa bãi thuốc kháng sinh đường ruột là gì? Hãy cùng Youmed tìm hiểu thông qua bài viết dưới đây nhé!

1. Thuốc kháng sinh đường ruột là gì?

Thuốc kháng sinh đường ruột là thuốc có bản chất là kháng sinh. Thuốc kháng sinh này có tác động ưu tiên trên cơ quan đường ruột. Cơ chế của thuốc kháng sinh là tiêu diệt vi khuẩn gây nhiễm trùng hoặc ngăn chặn vi khuẩn nhân lên và phát triển.

Thuốc kháng sinh đường ruột là thuốc có tác đụng trên vi khuẩn đường ruột, giúp điều trị và hạn chế các tác hại của những vi khuẩn gây nhiễm trùng đường ruột. Nhờ vậy thuốc có công dụng làm giảm tình trạng rối loạn hấp thu và bài tiết ở ruột.

 2. Khi nào sử dụng thuốc kháng sinh đường ruột

Theo khuyến cáo của bác sĩ, mọi người chỉ sử dụng kháng sinh đường ruột hay kháng sinh nói chung khi thật sự cần thiết và tốt nhất nên sử dụng thuốc kháng sinh khi có chỉ dẫn của bác sĩ để tránh việc sử dụng kháng sinh bừa bãi, lạm dụng kháng sinh gây ra sự đề kháng kháng sinh.

Một số trường hợp sử dụng kháng sinh đường ruột:

• Nhiễm khuẩn đường ruột được bác sĩ chẩn đoán
• Nhiễm khuẩn đường ruột do tả
• Bệnh thương hàn
• Bệnh lỵ amip
• Tiêu chảy cấp tính không tự khỏi kéo dài trên 3 ngày, hoặc xác định là do nhiễm Giardia Lamblia
• Tiêu chảy có kèm theo máu trong phân
• Nhiễm trùng đường ruột biến chứng nhiễm khuẩn huyết với các triệu chứng: sốt cao, rét run, mất nước, bụng chướng, cấy máu tìm được vi khuẩn gây bệnh

• 

Ngoài ra, có một số trường hợp không nên hoặc hạn chể dùng kháng sinh đường ruột:

• Viêm ruột kết màng giả
• Loạn vi khuẩn đường ruột
• Nhiễm trùng đường ruột do virus
• Nhiễm nấm đường ruột
• Nhiễm ký sinh trùng đường ruột như giun đũa, giun tóc, giun kim, sán…

3. Các loại thuốc kháng sinh đường ruột phổ biến hiện nay

Vi khuẩn gây nên nhiễm khuẩn đường ruột chủ yếu là do vi khuẩn gram âm, vì vật nên sử dụng kháng sinh đường ruột  có phổ kháng khuẩn là vi khuẩn gram âm:

3.1 Thuốc kháng sinh thuộc nhóm penicillin

Thuốc Amoxicillin

Chỉ định

Là thuốc được chỉ định điều trị tình trạng nhiễm khuẩn ở một số trường hợp:

• Nhiễm khuẩn đường mật
• Phối hợp với các thuốc khác trong điều trị H. pylori ở bệnh nhân loét dạ dày tá tràng.

Lưu ý

Kháng sinh này được sử dụng khá phổ biến tuy nhiên số lượng người dị ứng với nhóm thuốc này khá cao. Vì vậy không nên dùng Amoxicillin nếu dị ứng với bất kỳ thuốc thuộc nhóm penicillin.

Nhóm thuốc cephalosporin thế hệ II và III (cefuroxime, cefixim, cefaclor, ceftriaxone,…)

Chỉ định

Nhóm kháng sinh loại có phổ kháng khuẩn gram âm phù hợp cho nhiễm trùng đường ruột

Lưu ý

Tương tự như Amoxicillin, không dùng thuốc nhóm cephalosporin cho người dị ứng với bất kỳ thuốc thuộc nhóm penicillin..

3.2 Thuốc kháng sinh thuộc nhóm Quinolon

Thuốc kháng sinh thuộc nhóm này bao gồm Ciprofloxacin, axit nalidaxic, Ofloxacin, Norfloxacin…

Chỉ định

Các kháng sinh quinolon  sử dụng trong điều trị nhiều bệnh nhiễm trùng như nhiễm trùng đường tiết niệu, đường ruột, sinh dục, tai mũi họng, nhiễm trùng da.

Lưu ý

• Không được dùng ciprofloxacin cho người mang thai và thời kỳ cho con bú.
• Dùng ciprofloxacin dài ngày có thể làm các vi khuẩn không nhạy cẩm với thuốc phát triển quá mức.
• Ciprofloxacin có thể làm cho các xét nghiém vi khuẩn Mycobacterium tuberculosis bị âm tính.
• Hạn chế dùng ciprofloxacin cho trẻ nhỏ và trẻ đang lớn (dưới 18 tuổi) vì trên thực nghiệm, thuốc có gây thoái sụn ở các khớp chịu trọng lực.

3.3 Thuốc kháng sinh thuộc nhóm Sulfamid

Chỉ định

Cotrim ( Sulfamethoxazol + Trimethoprim) là thuốc được dùng trong điều trị các bệnh nhiễm khuẩn đường hô hấp nhiễm khuẩn tiết niệu, sinh dục, đường ruột (lỵ trực khuẩn, viêm ruột), bệnh ngoài da…

Lưu ý

Chức năng thận suy giảm; dễ bị thiếu hụt acid folic như người bệnh cao tuổi và khi dùng cotrimoxazol liềucao đài ngày; mất nước; suy dinh dưỡng.

Thuốc có thể gây thiếu máu tan huyết ở người thiếu hụt G – 6PD.

Tương tự như các nhóm kháng sinh trên, nhóm Teracyclin (Tetracyclin, Doxycyclin) và nhóm Nitroimidazole (Metronidazole, Tinidazole) cũng được sử dụng trong điều trị nhiễm khuẩn đường ruột

4. Hậu quả khi sử dụng thuốc kháng sinh đường ruột bừa bãi

Một số hậu quả nghiêm trọng do lạm dụng kháng sinh đường ruột:

• Loạn vi khuẩn đường ruột do tiêu diệt những vi khuẩn có lợi làm các vi khuẩn gây hại sinh sôi nảy nở
• Viêm ruột kết màng giả do vi khuẩn Clostridium difficile
• Bệnh tiêu chảy do kháng sinh
• Lạm dụng và sử dụng bừa bãi kháng sinh sẽ gây ra tình trạng đề kháng với kháng sinh.

Kháng sinh đường ruột là thuốc được dùng khi bị nhiễm trùng đường ruột và thường là những kháng sinh có phổ kháng khuẩn là vi khuẩn gram âm. Để lựa chọn đúng thuốc bạn nên đến gặp bác sĩ khám và nghe tư vấn, tránh tình trạng tự ý sử dụng gây nên trình trạng đề kháng kháng sinh.