Châm cứu chữa đau đầu: tác dụng, cách châm và lưu ý

Đau đầu là triệu chứng thường gặp đối với nhân viên văn phòng hoặc người lớn tuổi. Châm cứu chữa đau đầu là một trong những phương pháp dùng để điều trị đau đầu. Quý bạn đọc cùng YouMed tìm hiểu thêm trong bài viết này nhé.

Những nguyên nhân khiến bạn đau đầu?

Đau đầu có rất nhiều nguyên nhân:

• Do các bệnh thần kinh như chấn thương sọ não, hội chứng tăng áp lực nội sọ, đâu đầu migraine, rối loạn chức năng,…
• Do bệnh toàn thân như nhiễm độc, nhiễm khuẩn toàn thần thân, say nắng, say nóng,…
• Do bệnh nội khoa như bệnh tim mạch, tiêu hoá, thận mạn tính, thiếu máu,…
• Do các bệnh chuyên khoa khác như biến dạng cột sống cổ, đau thần kinh chẩm lớn, thoát vị đĩa đệm cột sống cổ, viêm động mạch thái dương,…

Tác dụng của châm cứu trong việc chữa đau đầu

Khái quát châm cứu trong điều trị đau đầu

Châm cứu giúp dòng năng lượng (gọi là “khí”) chạy xuyên suốt theo các kinh mạch. Chuyên gia châm cứu sẽ đặt kim ở huyệt, thường là dọc theo lưng hoặc cổ, nơi giúp làm chậm dẫn truyền đau. Đôi khi, xoa bóp đầu nhẹ nhàng cùng với châm cứu trong 1 giờ. Ngoài ra, bác sĩ có thể đề nghị thay đổi chế độ ăn uống. Ví dụ: Caffeine có thể làm nặng thêm chứng đau nửa đầu do caffeine làm gián đoạn dòng năng lượng của cơ thể.

Đến giờ, chúng ta vẫn chưa rõ cơ chế châm cứu chữa bệnh giảm đau hoặc giảm chứng đau nửa đầu. Tuy nhiên, nhiều nguyên cứu cho thấy châm kích hoạt các đường dẫn truyền ức chế cảm giác đau.

Kim kích thích các dây thần kinh tiết ra hormone, chẳng hạn như endorphin, thuốc giảm đau nội sinh. Điều này kích thích thể dịch và tuần hoàn khiến châm cứu làm giảm chứng đau nửa đầu và đau đầu do căng thẳng.

Một số nghiên cứu

Có một số nghiên cứu tìm hiểu cơ chế  liệu pháp xoa bóp đầu và vai có thể làm giảm đau đầu. Điều này có thể liên quan đến việc kích thích các huyệt trên đầu.

Trong một nghiên cứu nhỏ vào năm 2002, các nhà khoa học muốn biết liệu  xoa bóp có giúp điều trị cho 4 người bị đau đầu do căng thẳng mãn tính hay không. Thực hiện xoa bóp 2 đến 3 lần mỗi tuần trong 6 tháng.

Trong tuần đầu điều trị, xoa bóp huyệt làm giảm số lần đau đầu. Sau 6 tháng, số cơn đau đầu giảm từ gần bảy cơn đau mỗi tuần xuống chỉ còn hai cơn đau mỗi tuần. Thời gian đau đầu cũng giảm một nửa trong suốt thời gian điều trị.

Một nghiên cứu lớn khác, cho thấy rằng châm cứu 10 lần làm giảm tần suất xuất hiện, thời gian và cường độ các cơn đau đầu. Tỷ lệ giảm đau mạn tính bằng châm cứu khoảng 55–85%, so sánh với thuốc mạnh (morphine 70%) và giả dược (30-35%).

Cách thức chữa đau đầu bằng châm cứu

Chỉ định

• Đau đầu do viêm dây thần kinh sinh ba (do virus Herpes Zosters).
• Đau đầu migraine.
• Đau đầu căng cơ.
• Đau đầu do viêm xoang .
• Đau đầu do thoái hóa cột sống cổ.
• Đau đầu cho thoát vị đĩa đệm cột sống cổ.

Chống chỉ định

• Các tình trạng chấn thương đầu, vỡ sọ, tình trạng nhiễm độc nhiễm khuẩn toàn thân, hội chứng tăng áp lực nội sọ.
• Cơ thể suy kiệt, sức đề kháng giảm, phụ nữ có thai.
• Tránh châm vào những vùng huyệt có viêm nhiễm hoặc lở loét ngoài da.
• Tất cả những cơn đau nghi do nguyên nhân ngoại khoa…

Các huyệt thường châm

Hợp cốc

Vị trí: Khi ta khép ngón trỏ và ngón cái sát nhau, huyệt ở điểm cao nhất của cơ giữa ngón trỏ ngón cái, bên ngoài xương bàn ngón 2.

Hợp cốc là huyệt chủ vùng đầu mặt, nên có tác dụng trong điều trị đau đầu.

Toàn trúc

Vị trí: huyệt nằm ở chỗ lõm đầu trong cung lông mày, thường dùng trong điều trị đau đầu vùng trán.

Chỉ định: Đau đầu do viêm xoang.

Dương bạch

Vị trí: Nằm trước trán, trên đường dọc giữa mắt, từ cung lông mày đo lên 1 thốn

Chỉ định: Đau đầu vùng trán.

Phong trì

Vị trí: Huyệt nằm trong chỗ lõm của bờ trong cơ ức đòn chũm và bờ ngoài cơ thang bám vào đáy hộp sọ.

Chỉ định: Đau đầu do thoái hóa cột sống cổ, thoát vị đĩa đệm, do thay đổi thời tiết

Bách hội

Vị trí: Huyệt là giao điểm của đường dọc giữa đầu và đường nối giữa 2 đỉnh loa tai

Chỉ định: Đau đầu vùng đỉnh

Tứ thần thông

Vị trí: Từ bách hội đo ra trước, sau, sang trái, sang phải 1 thốn (nằm trên đường dọc giữa đầu, hoặc đường nối 2 đỉnh loa tai)

Chỉ định: Đau đầu vùng đỉnh

Cách châm cứu chữa đau đầu

Tùy vào thể bệnh theo y học cổ truyền, mà người thầy thuốc sẽ chọn châm bổ (hư chứng) hay châm tả (thực chứng), ôn châm hay không (nếu có yếu tố hàn sẽ ôn châm để ôn ấm lại đường kinh).

Có thể chọn các phương pháp:

• Hào châm: Phương pháp dùng kim với nhiều kích cỡ khác nhau kích thích vào huyệt vị thuộc hệ kinh lạc trên cơ thể.
• Điện châm: Phương pháp kích thích điện lên huyệt qua kim châm cứu, hoặc qua điện cực nhỏ hoặc bằng dụng cụ hít đặt lên da vùng huyệt để phòng và trị bệnh.
• Châm cứu: Phối hợp châm và cứu. Có thể cứu trực tiếp hoặc gián tiếp qua miếng gừng.

Nguy cơ có thể xảy ra khi châm cứu chữa đau đầu

Vựng châm

Là tình trạng bệnh nhân hoa mắt, chóng mặt, vã mồ hôi, mạch nhanh, nhỏ, khó bắt, sắc mặt nhợt nhạt.

Xử trí: trường hợp này cần rút kim nhanh, cho bệnh nhân nghỉ ngơi và uống nước chè đường nóng, nằm nghỉ tại chỗ. Kiểm tra mạch, huyết áp

Chảy máu khi rút kim

Xử trí: dùng bông vô khuẩn ấn tại chỗ, không day.

Lưu ý khi lựa chọn châm cứu chữa đau đầu

Nếu đây là lần đầu tiên châm cứu, bạn nên đặt danh sách các câu hỏi cho bác sĩ. Bác sĩ sẽ tư vấn cho bạn một liệu trình bao lâu và số lần châm để giảm các triệu chứng của mình.

Một số người có cảm giác châm chích khi châm cứu, hãy nói với bác sĩ nếu bạn cảm thấy lo lắng.

Công ty bảo hiểm thường không chi trả cho quá trình châm cứu, vì vậy hãy hỏi về chi phí bạn cần để điều trị giảm triệu chứng đau đầu

Những phương pháp đông y khác chữa đau đầu

Tinh dầu và tập thể dục có thể giúp bạn giảm đau. Tinh dầu hoa oải hương đã được nghiên cứu là một phương pháp điều trị hiệu quả và an toàn.

Các nghiên cứu cho thấy tập thể dục nhịp điệu có thể là một lựa chọn khác. Tập thể dục giúp cải thiện tuần hoàn, giảm căng thẳng và tăng dung tích phổi,…. Những người bị chứng đau nửa đầu thường được khuyến khích áp dụng thói quen tập thể dục nhịp điệu để tránh căng thẳng.

Châm cứu đạt được những hiệu quả nhất định khi điều trị đau đầu. Tuy nhiên, có một số trường hợp bệnh nhân cần đi khám và dùng thuốc Đông Y để cân bằng cơ thể; trong đó có châm cứu chữa đau đầu. Bạn hãy hỏi ý kiến bác sĩ khi muốn thực hiện châm cứu nhé.