Châm cứu chữa thoái hóa đốt sống cổ và những thông tin cần biết

Thoái hóa đốt sống cổ là căn bệnh thường gặp ở nhiều người. Những yếu tố liên quan đến tình trạng này có thể do tuổi tác, thói quen sinh hoạt không đúng, chấn thương… Để chữa trị thoái hóa cột sống có nhiều cách. Trong đó, châm cứu chữa thoái hóa đốt sống cổ là phương pháp không dùng thuốc được sử dụng nhiều. Cùng YouMed tìm hiểu về phương pháp châm cứu chữa thoái hóa đốt sống cổ qua bài viết dưới đây.

Tổng quan về thoái hóa đốt sống cổ

Thoái hóa đốt sống cổ hay thoái hóa cột sống cổ là dạng bệnh lý chỉ tình trạng cột sống tại vùng cổ bị thoái hóa do ảnh hưởng của nhiều nguyên nhân khác nhau. Lúc này các đốt sống, sụn khớp, đĩa đệm và các tổ chức như bao hoạt dịch… bị tổn thương, hao mòn. Điều này gây ra các cơn đau nhức đặc biệt là khi cử động cổ.

Thoái hóa đốt sống cổ là bệnh xương khớp mãn tính. Thông thường, bệnh tiến triển khá chậm và những tổn thương gây ra rất khó phục hồi. Tình trạng thoái hóa này có thể xảy ra ở bất kỳ đốt sống cổ nào. Tuy nhiên, C5, C6, C7 là 3 đốt sống cổ có nguy cơ thoái cao hơn các đốt còn lại.

Thoái hóa đốt sống cổ trước đây chủ yếu xảy ra ở người lớn tuổi do tình trạng tích tuổi. Tuy nhiên, ngày nay, nhóm bệnh lý này có xu hướng trẻ hóa. Tỷ lệ mắc thoái hóa đốt sống cổ ở nam và nữ giới là ngang nhau. Thói quen sinh hoạt sai tư thế hoặc chấn thương là một trong những nguyên nhân thường gặp ở người trẻ. Việc phát hiện và điều trị sớm là cần thiết để hạn chế các biến chứng của bệnh.

Triệu chứng của thoái hóa đốt sống cổ

Thông thường thoái hóa đốt sống cổ sẽ không có triệu chứng trong thời gian dài ban đầu. Một khi các triệu chứng xuất hiện người bệnh sẽ sẽ có cảm giác đau nhức, khó vận động vùng cổ. Các triệu chứng này thường xuất hiện khi cử động nhiều, có tính lặp lại, đau có thể cả khi nghỉ ngơi.

Sau một thời gian, bệnh nhân có thể thấy

Thực hiện các động tác ở cổ bị giới hạn và đau, thỉnh thoảng bị vẹo cổ.

Đau kéo dài từ gáy lên tai, hoặc lan xuống cổ, bả vai, cánh tay một bên hay hai bên. Ngoài ra, đau cũng có thể lan lên đầu, gây triệu chứng đau đầu, vùng chẩm, vùng trán. Các triệu chứng kèm theo khác có thể là chóng mặt, hoa mắt, nhìn mờ, thậm chí mất cảm giác, yếu liệt.

Hoặc khi gặp thời tiết lạnh hay nằm phòng lạnh kết hợp với tư thế nằm không đúng có thể gây cứng cổ sáng hôm sau. Một số bệnh nhân đau liên tục, không quay đầu sang trái hay phải được mà phải xoay cả người.

Nguyên nhân của thoái hóa đốt sống cổ

Hoạt động sai tư thế là nguyên nhân quan trọng gây ra thoái hóa đốt sống cổ. Những công việc phải cúi, ngửa nhiều, mang vác nặng trên đầu hay ngồi trước màn hình vi tính quá lâu , ngù sai tư thế cũng là nguyên nhân gây thoái hóa cột sống.

Ngoài ra, nguyên nhân thoái hóa đốt sống cổ còn do chế độ dinh dưỡng không hợp lí (ăn uống thiếu chất, sụt giảm hàm lượng canxi, vitamin, magie…).

Những nguyên nhân trên lâu dần sẽ gây ra thoái hóa sụn, xương dưới sụn và các thành phần khác của khớp. Dẫn đến các hệ quả như sau:

• Mất nước đĩa đệm: Đĩa đệm khô và co lại, làm cho các đốt sống tiếp xúc với nhau nhiều dẫn đến viêm và thoái hóa.
• Thoát vị đĩa đệm: có thể gây chèn ép các rễ thần kinh gây biểu hiện đau lan.
• Xương: Thoái hóa đĩa đệm thường dẫn đến việc cột sống tăng sinh xương hình thành các gai xương. Những gai này có thể chèn ép tủy sống và rễ thần kinh dẫn đến đau
• Xơ hóa dây chằng: Dây chằng nối kết 2 đầu xương với nhau. Dây chằng cột sống có thể bị xơ hóa theo tuổi làm cho cử động cổ kém linh hoạt.

Tác dụng của châm cứu chữa thoái hóa đốt sống cổ

Theo y học cổ truyền, châm cứu giúp khí huyết lưu thông điều hòa, âm dương được cân bằng. Khi quá trình lưu thông của khí huyết bị tắc nghẽn hay gián đoạn sẽ dẫn đến cơn đau và các rối loạn chức năng khác. Liệu pháp châm cứu còn giúp khai thông khí huyết, tái lập lại cân bằng. Đồng thời, tạo ra phản ứng tự nhiên của cơ thể trong việc chữa trị. Thoái hóa đốt sống cô thường gây ra đau, tê, khó vận động. Đông y cho rằng có sự bất “thông” hay nói cách khác là tắc nghẽn tại kinh lạc, quan tiết, cơ nhục… Châm cứu được chứng minh giúp điều hòa hoạt động của khí huyết trong các đường kinh. Chẳng hạn khi có huyết ứ, khí trệ… châm cứu giúp giải quyết tình trạng tắc nghẽn và làm khí huyết lưu thông bình thường. Từ dó, giúp giải quyết đau và các triệu chứng có liên quan khác

Theo y học hiện đại, kim châm sẽ kích thích cơ thể và vùng cột sống bị tổn thương sản sinh ra beta – endorphin. Đây là loại hormon giúp giảm đau và chống viêm một cách tự nhiên. Từ đó, giúp giải quyết triệu chứng của bệnh thoái hóa đốt sống cổ.

Cách châm cứu chữa thoái hóa đốt sống cổ

Chỉ định

Châm cứu chữa thoái hóa đốt sống cổ được áp dụng cho các trường hợp đau tê, nhức mỏi các khớp đốt sống.

Chống chỉ định châm cứu chữa thoái hóa đốt sống cổ

• Các trường hợp yếu liệt tay chân do chèn ép tủy sống.
• Rối loạn đại – tiểu tiện.
• Bệnh nhân sốt kéo dài, mất nước, mất máu.
• Bệnh nhân có cấp cứu ngoại khoa.
• Người bệnh bị suy tim, rối loạn nhịp tim.
• Tránh châm vào những vùng huyệt có viêm nhiễm hoặc lở loét ngoài da.

Phương huyệt sử dụng để châm cứu chữa thoái hóa đốt sống cổ

Các huyệt giáp tích hai bên đốt sống cổ

Huyệt đặc hiệu vùng cổ gáy: Liệt khuyết

Các a thị huyệt: là những điểm mà ấn vô bệnh nhân đau.

Ngoài ra còn có khác huyệt khác vùng cổ vai như: Kiên tỉnh, Kiên liêu, Kiên ngung, Kiên trinh, Thiên tông, Khúc trì, Thủ tam lý, Ngoại quan, Hợp cốc.

Các huyệt nhĩ châm như: Huyệt cổ, huyệt vai, huyệt thần môn…

Tùy theo từng thể bệnh của bệnh nhân mà thầy thuốc có những lựa chọn phù hợp.

Các phương pháp có thể áp dụng như: Nhĩ châm, điện châm, cấy chỉ, thủy châm, xoa bóp…

Cách thức chung khi thực hiện châm cứu chữa thoái hóa đốt sống cổ

Để thực hiện châm cứu cần chuẩn các dụng cụ châm:

Kim châm, gòn sát khuẩn.

Các thiết bị khác tùy phương pháp thực hiện như: máy xung điện, kim nhĩ hoàn…

Kim châm bằng thép không gỉ. Kim được hấp tiệt trùng hoặc dùng kim vô trùng sử dụng 1 lần.

Mỗi bệnh nhân sẽ được châm số lượng huyệt tùy theo tình trạng bệnh. Thao tác châm kim đòi hỏi kỹ thuật và kinh nghiệm của bác sĩ. Khi châm, thầy thuốc dùng ngón cái và ngón trỏ ấn, căng da vùng huyệt. Tay kia châm kim nhanh qua da vùng huyệt, đẩy kim từ từ, kích thích kim cho đến khi người bệnh cảm giác căng, tức, nặng vừa phải, không đau vùng huyệt vừa châm. Bác sĩ cảm giác kim mút chặt tại vị trí huyệt. Trước khi châm và sau khi rút kim, bệnh nhân sẽ được sát trùng vùng da để ngừa nhiễm trùng.

Lưu ý khi lựa chọn châm cứu chữa thoái hóa đốt sống cổ

Trong quá trình châm cứu, nếu người bệnh thấy hiện tượng như:

• Hoa mắt.
• Chóng mặt.
• Vã mồ hôi.
• Người mệt mỏi, khó chịu.

Cần báo ngay cho bác sĩ hoặc nhân viên y tế để xử trí kịp thời.

Bệnh nhân có sẵn bệnh tim mạch như tăng huyết áp, rối loạn nhịp tim… cần thông báo trước cho bác sĩ trước khi thực hiện thủ thuật.

Châm cứu chữa thoái hóa đốt sống cổ là phương pháp hỗ trợ giảm đau hiệu quả. Trước khi thực hiện thủ thuật này, người bệnh cần được bác sĩ thăm khám cẩn thận. Từ đó đưa ra chẩn đoán và lựa chọn hình thức châm cứu phù hợp. Việc lựa chon cơ sở uy tín với các bác sĩ giàu kinh nghiệm cũng góp phần nâng cao hiệu quả điều trị.