Châm cứu chữa viêm xoang có thật sự hiệu quả?

Viêm xoang là một bệnh cảnh gây rất nhiều khó chịu đối với người bệnh. Hiện nay nhu cầu được điều trị bằng y học cổ truyền đối với các bệnh nhân được chẩn đoán viêm xoang ngày một tăng. Một trong các phương pháp được sử dụng đó chính là châm cứu chữa viêm xoang. Và để hiểu rõ hơn về vấn đề “châm cứu chữa viêm xoang có thật sự hiệu quả?” mời mọi người cùng xem bài viết dưới đây.

Viêm xoang dưới góc nhìn y học cổ truyền

Bệnh lý viêm mũi xoang được mô tả trong các chứng như: Tỵ uyên, Tỵ lậu, Tỵ tắc, Tỵ cừu, Đầu thống, Đầu trọng, Giáp thống, Phát nhiệt, …

Nguyên nhân

• Do Phế khí và vệ khí hư, hợp với phong hàn (viêm xoang dị ứng).
• Do phong nhiệt + nhiệt độc (viêm xoang cấp và mạn).
• Hải Thượng Lãn Ông trong tập “Y Trung Quan Miện” đã đưa ra nhận xét. Ông cho rằng: “Bệnh Tỵ Uyên là trách ở Tỳ, mũi không ngửi được mùi thơm thối là trách ở Thận. Vì Tỳ chủ đờm dãi, Tỳ hư không vận hóa được mà tràn lên trên. Thận là gốc của khí, Phế khí về tàng ở Thận, Thận hư không tàng được khí, làm ủng tắc ở trên…”.

 Các thể lâm sàng và triệu chứng của bệnh viêm xoang theo y học cổ truyền

Trên lâm sàng bệnh lý này thường gặp các triệu chứng sau.

• Bệnh nhân có các biểu hiện: nhức đầu hắc hơi nhiều, lúc thay đổi thời tiết thường bị nhiều hơn.
• Bệnh nhân có các triệu chứng: sốt, sợ lanh, đầu đau, ngạt mũi, chảy nước mũi vàng, có mủ, xoang hàm và xoang trán đau.
• Hoặc tình trạng bệnh kéo dài, xoang hàm và trán ấn đau, chảy nước mũi có mùi hôi thối, nhức đầu thường xuyên, khứu giác giảm.

Đông y chia làm các thể:

• Phong hàn thấp phạm Phế
• Phong thấp nhiệt phạm Phế
• Tỳ Vị thấp nhiệt
• Can đởm uất nhiệt
• Phế khí hư
• Tỳ khí hư
• Phế âm hư

Tác dụng của châm cứu trong điều trị viêm xoang

Châm cứu chữa viêm xoang có hiệu quả rất tốt trong việc làm giảm các triệu chứng của viêm mũi xoang (chảy nước mũi, sưng nề mũi, nghẹt mũi, giảm khứu giác, hắt hơi, đau các xoang).

Ngoài ra khi bệnh nhân có điều trị tây y kết hợp thì châm cứu chữa viêm xoang góp phần làm giảm việc dùng thuốc trên người bệnh.

Cách châm cứu chữa viêm xoang

Dựa theo biểu hiện lâm sàng của bệnh lý viêm mũi xoang, y học cổ truyền xếp thành bảy hội chứng bệnh chủ yếu. Phác đồ điều trị cũng dựa trên chẩn đoán của từng bệnh nhân, thể bệnh và thể trạng cá nhân người bệnh. Dưới đây là điều trị của từng thể bệnh.

Phong hàn thấp phạm phế

Tả: Phong trì, Phong môn, Liệt khuyết, Phong long, Bách hội.

Bổ/Tả: Đại chùy.

Ngoài ra, có thể áp dụng phối hợp linh hoạt các phương huyệt khác như:

• Sơ phong giải biểu phương (Thái ất thần châm cứu): Bách hội, Đại chùy, Phong trì, Khúc trì, Hợp cốc. Công dụng: Sơ phong giải biểu, điều hòa dinh vệ.
• Thương hàn vô hãn phương (Châm cứu giấp ất kinh): Phong trì, Thiên trụ, Thương dương, Quan xung, Dịch môn. Công dụng: phát hãn giải biểu.
• Cứu hàn nhiệt phương (Châm cứu giáp ất kinh): Đại chùy, Trường cường, Kiên ngung, Kinh môn, Dương phụ, Hiệp khê, Thừa sơn, Côn lôn, Thiên đột, Đại lăng, Ngoại quan, Khí xung, Tam lý, Xung dương, Bách hội. Công dụng: Khử phong tán hàn, giảm nhiệt cầm ho.
• Ngưu tế thông hãn phương (Loại kinh đồ đực).
• Khai tỵ khiếu phương (Châm cứu đại hành).

Phong thấp nhiệt phạm phế

Pháp trị: khu phong thanh nhiệt, trừ thấp.

Bổ: Bách hội, Phong trì, Phong môn, Khúc trì, Hợp cốc, Thái uyên, Xích trạch, Liệt khuyết, Phong long.

Bổ/ Tả: Đại chùy.

Tỳ vị thấp nhiệt

Tả: Công tôn, Túc tam lý, Khúc trì, Hợp cốc, Nội đình.

Bổ: Khí hải, Thái bạch, Phong long, Trung quản.

Can đởm uất nhiệt

Tả: Thái xung, Thần môn, Lãi câu, Huyền chung, Hợp cốc, Khúc trì, Phong long.

Tỳ khí hư

Bổ: Chương môn, Tỳ du, Thái bạch, Phong long, Đại đô, Thiếu phủ, Khí hải, Cao hoang.

Bình: Túc tam lý.

Tả: Âm lăng tuyền.

Phế khí hư

Bổ, cứu ấm: Trung phủ, Phế du, Thái uyên, Thiên lịch, Thái bạch, Khí hải, Cao hoang, Tỳ du, Đại chùy.

Phế âm hư

Bổ: Trung phủ, Phế du, Thái Uyên, Thiên lịch, Thái bạch, Tam âm giao.

Châm cứu chữa viêm xoang có thật sự hiệu quả?

Nhiều công trình nghiên cứu chứng minh châm cứu có hiệu quả tốt trong việc làm giảm các triệu chứng của viêm mũi xoang (chảy nước mũi, sưng nề mũi, nghẹt mũi, giảm khứu giác, hắt hơi, đau các xoang). Một số công trình tiêu biểu như:

• Năm 2018, Adam, Daniela và cộng sự chứng minh rằng thể châm các huyệt sau đây giúp giảm việc dùng thuốc trên người bệnh viêm mũi dị ứng. Châm bốn huyệt Hợp cốc, Khúc trì, Nghinh hương, Ấn đường và ít nhất ba trong các huyệt Tỵ thông, Phong trì, Thái xung, Liệt khuyết, Túc tam lý, Tam âm giao, Ế phong, Phế du tùy thuộc vào tình trạng từng người bệnh.
• Cũng trong năm 2018, một nghiên cứu của Jiaoping Mi và cộng sự chứng minh rằng khi châm vào huyệt “bướm khẩu cái” (gần huyệt Hạ quan), châm vào hố chân bướm khoảng 5cm, kích thích đến hạch bướm khẩu cái, vê 3-5 lần/giây, người bệnh có cảm giác tê răng hàm trên, giúp cải thiện các triệu chứng của viêm mũi và cải thiện chất lượng cuộc sống ở bệnh nhân bị viêm mũi dị ứng.
• Các nghiên cứu của Lin Y.F và cộng sự năm 2017 và nghiên cứu Ding D.M và cộng sự năm 2016 cho thấy tác dụng của phương pháp cứu trên bệnh nhân viêm mũi dị ứng.

Lưu ý khi lựa chọn châm cứu chữa viêm xoang

Người bệnh được chẩn đoán viêm xoang nếu muốn lựa chọn phương pháp điều trị châm cứu chữa viêm xoang có thể đến các bệnh viện Y học cổ truyền hoặc các cơ sở có uy tín để được thăm khám và điều trị.

Những phương pháp đông y khác chữa viêm xoang

Ngoài châm cứu chữa viêm xoang, y học cổ truyền còn có các phương pháp điều trị khác đối với bệnh lý này.

• Với các thể bệnh dùng các bài thuốc phù hợp.
• Kết hợp bấm huyệt hỗ trợ chữa các triệu chứng của viêm xoang.
• Có thể kết hợp với thực dưỡng, tập dưỡng sinh để nâng cao thể trạng…

Xem thêm: Bấm huyệt chữa viêm xoang và những thông tin bạn cần biết

Châm cứu chữa bệnh là một phương pháp hiệu quả và thường xuyên được sử dụng trên lâm sàng để điều trị cho các bệnh nhân được chẩn đoán viêm xoang, giúp kiểm soát các triệu chứng, cải thiện tình trạng khó chịu của bệnh nhân. Người bệnh được chẩn đoán viêm xoang nếu muốn lựa chọn phương pháp điều trị này có thể đến các bệnh viện Y học cổ truyền hoặc các cơ sở có uy tín để được thăm khám và điều trị. Hy vọng bài viết trên đây sẽ mang lại cho các bạn những thông tin hữu ích về châm cứu chữa viêm xoang.