Vì sao châm cứu lại có thể chữa được vô sinh?

Hiện nay, tỉ lệ vô sinh ở nam và nữ giới không ngừng tăng lên do nhiều nguyên nhân khác nhau. Nhiều người lựa chọn Đông y như một biện pháp cứu cánh để điều trị tình trạng vô sinh. Một trong những phương pháp được dùng và nhiều nghiên cứu đã chứng minh hiệu quả trong điều trị vô sinh là châm cứu. Vậy châm cứu có thực sự hiệu quả hay không. Hãy cùng YouMed tìm hiểu các vấn đề liên quan đến châm cứu chữa vô sinh qua bài viết dưới đây nhé.

Tổng quan về vô sinh

Vô sinh là gì?

Vô sinh là tình trạng cặp vợ chồng không có thai sau 1 năm chung sống, giao hợp bình thường, không sử dụng các biện pháp tránh thai nào. Đối với trường hợp người vợ trên 35 tuổi thì thời gian này chỉ 6 tháng được đánh giá là vô sinh.

Phân loại

• Vô sinh nguyên phát: là tình trạng vô sinh ở cặp vợ chồng mà người vợ chưa có thai lần nào.
• Vô sinh thứ phát: là tình trạng vô sinh ở cặp vợ chồng mà người vợ đã từng có thai trước đó.

Tỷ lệ vô sinh

• Vô sinh nam chiếm 40%: nguyên nhân do người chồng, người vợ hoàn toàn bình thường
• Vô sinh nữ chiếm 40%: hoàn toàn do người vợ, người chồng hoàn toàn bình thường.
• Vô sinh do cả nam và nữ chiếm khoảng 10%.
• Vô sinh không rõ nguyên nhân chiếm khoảng 10%.

Nguyên nhân dẫn đến vô sinh

Vô sinh nam

Do bất thường về số lượng và hình dạng tinh trùng chiếm trên 90% vô sinh nam. Chia 2 nhóm nguyên nhân:

Vô sinh tiên phát:

• Tinh hoàn ẩn hay tinh hoàn lạc chỗ. Đây là tình trạng tinh hoàn không nằm trong bìu mà nằm ở ổ bụng. Điều này gây teo tinh hoàn do tác dụng của nhiệt độ.
• Đột biến về gen.
• Giãn tĩnh mạch thừng tinh.
• Viêm tinh hoàn.
• U tinh hoàn.

Vô sinh thứ phát:

• Trục nội tiết vùng hạ đồi – tuyến yên – tinh hoàn.
• Rối loạn quá trình xuất tinh.
• Xuất tinh sớm.

Đây là tình trạng xuất tinh không theo ý muốn, không đạt được khoái cảm của 2 bên, làm ảnh hưởng tới thụ tinh.

• Không xuất tinh.

Hay gặp ở người có tiền sử sử dụng dùng chất kích thích, hoặc thủ dâm trong thời gian dài. Điều này gây không đạt được ngưỡng khoái cảm khi giao hợp.

• Xuất tinh ngược dòng (xuất tinh vào bàng quang).

Vô sinh do nữ

Nguyên nhân do vòi tử cung:

• Viêm nhiễm đường sinh dục
• Bệnh lây qua đường tình dục.
• Tiền sử có phẫu thuật vùng chậu và vòi tử cung trước đây.
• Bất thường bẩm sinh vòi tử cung hoặc do quá trình triệt sản.

Nguyên nhân tại tử cung:

• U tử cung (U xơ tử cung, lạc tuyến trong cơ tử cung).
• Viêm dính buồng tử cung.
• Bất thường bẩm sinh (dị dạng tử cung, tử cung có vách ngăn, không có tử cung…)

Nguyên nhân do cổ tử cung:

• Chất nhầy kém.
• Kháng thể kháng tinh trùng.
• Tổn thương cổ tử cung do can thiệp thủ thuật (khoét chóp, đốt điện…).
• Cổ tử cung ngắn.

Nguyên nhân do lạc nội mạc tử cung.

Cơ chế tác dụng của châm cứu trong điều trị vô sinh

Châm cứu chữa bệnh vô sinh sẽ kích thích tăng tiết beta-endorphin. Sự thay đổi này ảnh hưởng trục hạ đồi – tuyến yên – tuyến thượng thận. Từ đó, làm thay đổi sự phóng thích hormon GnRH và sự chế tiết hormon sinh dục của tuyến yên.

Châm cứu còn làm giảm co thắt tử cung, ức chế giao cảm. Do đó giúp tăng lượng máu đến tử cung và buồng trứng. Khi châm sẽ tác động đến huyệt vị trên cơ thể giúp kích thích máu lưu thông một cách tự nhiên. Thực hiện châm cứu thường xuyên giúp lượng máu tới tử cung duy trì ở ngưỡng ổn định. Điều này có lợi cho việc làm tổ của phôi về sau.

Nhiều công trình nghiên cứu cho thấy châm cứu có hiệu quả làm tăng tỷ lệ có thai trên bệnh nhân làm thụ tinh trong ống nghiệm.

Châm cứu giúp cải thiện tình trạng kinh nguyệt và rụng trứng ở phụ nữ bị buồng trứng đa nang. Đây cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến vô sinh ở nữ.

Châm cứu giúp giải tỏa stress. Điều này thực sự có ý nghĩa tích cực đối với các cặp vợ chồng vô sinh. Theo các chuyên gia, stress ảnh hưởng trực tiếp đến việc sản sinh tinh trùng ở nam cũng như thời điểm rụng trứng của nữ. Chính vì vậy, châm cứu chữa vô sinh về cơ bản giúp cơ thể thư giãn. Đồng thời giúp việc thụ thai diễn ra thuận lợi hơn.

Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng châm cứu giúp tăng số lượng tinh trùng sau vài tuần. Đặc biệt, tỷ lệ bệnh nhân cải thiện chất lượng tinh trùng sau điều trị khá cao, đạt khoảng 80%.

Chỉ định của châm cứu chữa vô sinh

• Châm cứu chữa vô sinh được ứng dụng trong trường hợp vô sinh ở nam và nữ, nhằm hỗ trợ cho việc sinh sản.
• Hỗ trợ trước và sau quá trình chuyển phôi. Giúp tỷ lệ cấy chuyển phôi thành công hơn.

Chống chỉ định châm cứu chữa vô sinh

Không nên áp dụng trên những đối tượng sợ kim. Điều này gây ra tâm lý lo sợ làm ảnh hưởng đến quá trình thụ thai.

Người mắc bệnh khó đông máu.

Đối với bệnh nhân có tình trạng máu khó đông, không nên châm. Bất cứ sự tác động nào đến mạch máu cũng có khả năng khiến máu khó cầm. Vì lý do này, hiện nay tại các cơ sở y tế, người có bệnh lý máu khó đông sẽ bị chống chỉ định với phương pháp châm cứu chữa vô sinh.

Vùng da châm cứu bị viêm nhiễm hoặc có tồn thương không nên châm. Vì có thể thúc đẩy tình trạng nhiễm trùng nặng thêm.

Công thức huyệt thường sử dụng trong điều trị vô sinh

Dưới đây là công thức huyệt thường sử dụng trước và sau khi chuyển phôi. Châm cứu chữa vô sinh giúp quá trình chuyển phôi thành công cao hơn.

Các huyệt thường dùng trước khi chuyển phôi:

Nhĩ châm huyệt thần môn, huyệt tử cung. Bình châm huyết hải, thạch môn, quan nguyên hai bên.

Công thức huyệt dùng sau chuyển phôi:

Bình châm các huyệt Tam âm giao, túc tam lý, thái xung hai bên.

Lưu ý khi thực hiện châm cứu chữa vô sinh

Không phải tất cả các trường hợp châm cứu đều đem lại hiệu quả tích cực trong điều trị vô sinh. Hiệu quả này còn phụ thuộc vào bản thân người bị vô sinh, tay nghề của bác sĩ. Do đó, cần lựa chọn bác sĩ có nhiều năm kinh nghiệm, có chứng chỉ hành nghề rõ ràng. Đồng thời, việc lựa chọn cơ sở y tế uy tín cũng góp phần đưa đến thành công của trị liệu.

Ngoài ra, người bệnh cần có chế độ dinh dưỡng hợp lý trong quá trình điều trị. Đồng thời, cần thay đổi lối sống như: hạn chế rượu bia, hút thuốc lá… mà có thể ảnh hưởng đến quá trình thụ thai.

Khi thấy hiện tượng hoa mắt, chóng mặt, vã mồ hôi… cần báo ngay cho bác sĩ để xử trí kịp thời.

Nhiệm vụ của người bệnh cần hợp tác với bác sĩ, thả lỏng cơ thể, bảo vệ sức khỏe trong quá trình thực hiện cũng như thời gian thụ thai về sau.

Những phương pháp đông y khác chữa vô sinh

• Đối với y học cổ truyền, vô sinh cũng được chia làm hai loại: vô sinh nam và vô sinh nữ.
• Vô sinh nam thuộc phạm vi các chứng như “bất dục”, “vô tử”, “tuyệt dục”…
• Vô sinh nữ thuộc phạm vi chứng như “bất dựng”, “toàn vô tử”, “đoạn tự”, “chủng tử”…

Để điều trị vô sinh, nguyên tắc chung của đông y là phải đảm bảo tính toàn diện. Bên cạnh sử dụng châm cứu đã được chứng minh có tính hiệu quả. Còn có các phương pháp không dùng thuốc khác: xoa bóp, bấm huyệt, tập luyện khí công dưỡng sinh, tâm lý liệu pháp… cũng hỗ trơ điều trị bệnh. Tuy nhiên, việc dùng thuốc vẫn giữ một vai trò hết sức quan trọng. Dựa trên chứng trạng và thể bệnh cụ thể mà thầy thuốc tiến hành lựa chọn các vị thuốc và bài thuốc phù hợp với cơ địa bệnh nhân.

Đối với bệnh lý vô sinh, đông y cũng có bề dày kinh nghiệm dựa trên hệ thống cơ sở lý luận chặt chẽ và vững chắc. Nhiều công trình nghiên cứu thực hiện cho thấy việc dùng bài thuốc cũng như châm cứu, bấm huyệt đạt kết quả đáng khích lệ trong điều trị. Do đó, niềm tin vào Đông y cũng được khẳng định hơn.

Vô sinh là vấn đề gây nhiều lo lắng ở các cặp vợ chồng hiện nay. Châm cứu bước đầu cho thấy có hiệu quả trong điều trị vô sinh. Tuy nhiên, vẫn cần có nhiều công trình nghiên cứu hơn nữa để khẳng định điều này. Hy vọng bài viết đã cung cấp cái nhìn khác hơn của đông y trong việc điều trị vô sinh.