Chữa đau dây thần kinh liên sườn bằng phương pháp châm cứu
Nội dung bài viết
Đau dây thần kinh liên sườn nằm trong nhóm bệnh lý các dây thần kinh ngoại vi và chiếm khoảng 0.49% bệnh lý thần kinh. Nó khiến cho người bệnh cảm thấy đau và rối loạn cảm giác ở vùng tương ứng với dây thần kinh liên sườn bị tổn thương. Châm cứu chữa đau dây thần kinh liên sườn và một phương pháp vô cùng hiệu quả, giúp cải thiện các triệu chứng của người bệnh. Nếu mọi người muốn hiểu rõ hơn về phương pháp này hãy cùng xem qua bài viết dưới đây của bác sĩ Nguyễn Thị Huyền nhé.
Tổng quan về căn bệnh đau dây thần kinh liên sườn
Bệnh cảnh đau dây thần kinh liên sườn xuất hiện khi dây thần kinh liên sườn bị tổn thương như trong viêm nhiễm, chèn ép. Trên lâm sàng bệnh nhân có triệu chứng khác nhau tùy vào mức độ, số lượng dây thần kinh liên sườn bị tổn thương. Bệnh đau dây thần kinh liên sườn điển hình là các cơn đau nhói từng đợt hoặc kéo dài dọc theo đường đi của thần kinh. Các triệu chứng đau tăng khi ấn vào, ho, hít thở sâu.
Trước khi tìm hiểu cách châm cứu chữa đau dây thần kinh liên sườn, hãy cùng điểm qua triệu chứng và nguyên nhân gây bệnh.
Triệu chứng
Theo Y học cổ truyền, đau dây thần kinh liên sườn được chia làm các thể tùy thuộc vào các biểu hiện bệnh lý mà bệnh nhân có. Các thể bệnh cũng như triệu chứng cụ thể trong các thể bệnh đó như sau.
Thể phong hàn
Bệnh nhân có thể có các triệu chứng sau: đau liên sườn dọc theo đường đi của dây thần kinh, đau nhất ở vùng rễ sau lưng, đường nách giữa, sau ức đòn. Toàn thân bệnh nhân biểu hiện sợ lạnh, rêu lưỡi trắng mỏng, mạch phù.
Can khí uất kết
Bệnh nhân có thể có các triệu chứng sau: đau vùng hạ sườn, điểm đau không cố định; thậm chí đau như bó chặt vùng ngực sườn xuyên ra lưng và vai, đau tăng khi tình chí kích động. Tinh thần bệnh nhân uất ức hay cáu gắt, cảm giác bí bách trong ngực, hay thở dài, ợ hơi, bụng chướng không muốn ăn. Toàn thân bệnh nhân biểu hiện lưỡi rêu mỏng, mạch huyền hoặc huyền sác.
Can uất hóa hỏa
Bệnh nhân có thể có các triệu chứng sau: vùng sườn cảm giác nóng rát, đau. Kem theo đó là tình chí không yên, dễ cáu, đầu đau mặt đỏ, tai ù, tâm phiền mất ngủ, ợ chua, miệng đắng mà khô, đại tiện nóng rát. Toàn thân bệnh nhân biểu hiện chất lưỡi đỏ, rêu vàng, mạch huyền sác.
Tà uất thiếu dương
Bệnh nhân có thể có các triệu chứng sau: ngực sườn chướng, đau, hàn nhiệt vãng lai, đau đầu chóng mặt, miệng đắng họng khô, ăn kém, tâm phiền buồn nôn. Toàn thân bệnh nhân biểu hiện rêu lưỡi trắng mỏng hoặc vàng mỏng hơi bẩn, mạch huyền sác.
Huyết ứ
Bệnh nhân có thể có các triệu chứng sau: vùng mạng sườn đau như kim châm, đau cố định, đau tăng về đêm, có thể có vết sang thương. Toàn thân bệnh nhân biểu hiện lưỡi tím hoặc có điểm ứ huyết, mạch trầm sáp hoặc huyền sáp.
Can đởm thấp nhiệt
Bệnh nhân có thể có các triệu chứng sau: sườn đau miệng đắng, ngực bụng đầy chướng, ăn kém. Toàn thân bệnh nhân biểu hiện tiểu tiện ngắn đỏ, lưỡi đỏ, rêu vàng bẩn, mạch hoạt sác.
Nguyên nhân
Theo Y học hiện đại
Bệnh lý đau dây thần kinh liên sườn gây ra do các nhóm nguyên nhân sau: Đau dây thần kinh liên sườn tiên phát do lạnh hoặc do vận động sai tư thế hoặc quá tầm. Bệnh do thoái hóa cột sống, lao cột sống hoặc ung thư cột sống, bệnh lý tủy sống. Đau dây thần kinh liên sườn còn do chấn thương cột sống, zona thần kinh liên sườn.
Theo Y học cổ truyền
Bệnh lý đau dây thần kinh liên sườn thuộc phạm vi chứng Hiếp thống. Tình trạng này xảy ra có thể do các nguyên nhân sau:
- Do bệnh nhân cảm phải phong hàn tà gây trở ngại kinh lạc.
- Do tình chí của bệnh nhân bị kích thích hoặc no đói thất thường ảnh hưởng đến sơ tiết can khí gây can khí uất kết gây khí uất, khí trệ.
- Do bệnh nhân có tình trạng can khí uất kết lâu ngày hóa hỏa hoặc tà uất thiếu dương ảnh hưởng đến sự sơ tiết của can.
- Do tình trạng sang chấn hoặc khí trệ lâu ngày dẫn đến huyết ứ gây ra đau.
- Trên bệnh nhân có tình trạng thấp nhiệt ở trung tiêu ôn kết lại làm can đởm sơ tiết mất điều đạt gây ra đau.
Tác dụng của châm cứu trong điều trị đau dây thần kinh liên sườn
Hiện nay đã có rất nhiều công trình nghiên cứu chứng minh vai trò tác dụng của châm cứu chữa đau dây thần kinh liên sườn. Các kết quả đưa ra đều ủng hộ cho việc châm cứu chữa đau dây thần kinh liên sườn là có lợi. Nó làm giảm các triệu chứng đau và giúp cho bệnh nhân hạn chế dùng các thuốc giảm đau nếu như có điều trị Tây y kết hợp.
Cách châm cứu chữa đau dây thần kinh liên sườn
Tùy theo tình trạng của bệnh nhân, quá trình thăm khám và chẩn đoán mà bác sĩ sẽ đưa ra các phác đồ điều trị phù hợp.
Thể phong hàn
Châm hoặc cứu: châm tả các huyệt sau đây.
- Tại chỗ: A thị vùng rễ thần kinh bị tổn thương, Hoa đà giáp tích vùng liên sườn bị đau, Chương môn (LR.13), Kỳ môn (LR.14), Thiên trì (PC.1), Đại bao (SP.21), Can du (BL.18), Đởm du (BL.19).
- Toàn thân: Nội quan (PC.6), Khúc trạch (PC.3), Ngoại quan (TE.5), Chi câu (TE.6), Hành gian (LR.2), Dương lăng tuyền (GB.34).
Kỹ thuật châm: ôn điện châm, ôn châm, điện châm, điện mãng châm.
Liệu trình châm cứu chữa đau dây thần kinh liên sườn này từ 15 đến 20 ngày. Lưu kim trong khoảng từ 20 – 30 phút.
Can khí uất kết
Lựa chọn châm tả các huyệt giống thể Phong hàn.
Kỹ thuật châm: Sử dụng các kỹ thuật điện châm, điện mãng châm.
Can uất hóa hỏa
Châm tả các huyệt:
- Tại chỗ: lựa chọn châm phác đồ huyệt giống thể Phong hàn.
- Toàn thân: Nội quan (PC.6), Khúc trạch (PC.3), Ngoại quan (TE.5), Chi câu (TE.6), Huyết hải (SP.10), Thái xung (LR.3), Hành gian (LR.2), Dương lăng tuyền (GB.34).
Kỹ thuật châm: Sử dụng các kỹ thuật điện châm, điện mãng châm.
Tà uất thiếu dương
Châm tả các huyệt
- Tại chỗ: lựa chọn phác đồ huyệt giống thể Phong hàn.
- Toàn thân: Nội quan (PC.6), Khúc trạch (PC.3), Ngoại quan (TE.5), Chi câu (TE.6), Hành gian (LR.2), Túc tam lý (ST.36), Phong long (SP.40).
Kỹ thuật châm: Sử dụng các kỹ thuật điện châm, điện mãng châm.
Huyết ứ
Châm tả các huyệt
- Tại chỗ: lựa chọn châm phác đồ huyệt giống thể Phong hàn
- Toàn thân: Nội quan (PC.6), Khúc trạch (PC.3), Ngoại quan (TE.5), Chi câu (TE.6), Thái xung (LR.3), Hành gian (LR.2), Huyết hải (SP.10), Cách du (BL.17).
Kỹ thuật châm: Sử dụng các kỹ thuật điện châm, điện mãng châm.
Can đởm thấp nhiệt
Châm tả các huyệt
- Tại chỗ: lựa chọn phác đồ huyệt châm giống thể Phong hàn.
- Toàn thân: lựa chọn phác đồ huyệt châm giống thể Tà uất thiếu dương.
Kỹ thuật châm: Sử dụng các kỹ thuật điện châm, điện mãng châm.
Lưu ý khi lựa chọn châm cứu chữa đau dây thần kinh liên sườn
Người bệnh được chẩn đoán đau dây thần kinh liên sườn có nhu cầu điều trị bằng Y học cổ truyền hãy đến khám ở các bệnh viện và cơ sở y tế uy tín.
Ngoài ra người bệnh cũng có thể kết hợp điều trị Tây y trong quá trình châm cứu chữa đau dây thần kinh liên sườn với các nguyên tắc sau:
Điều trị nguyên nhân
Tùy theo nguyên nhân gây bệnh trên bệnh nhân mà điều trị theo phác đồ của Y học hiện đại.
- Do thoái hóa cột sống: Thuốc điều trị thoái hóa khớp theo cơ chế bệnh sinh.
- Do vi rút (zona): Thuốc kháng vi rút.
Điều trị triệu chứng
Điều trị dùng thuốc
- Thuốc giảm đau: chọn một trong các thuốc theo bậc thang giảm đau của Tổ chức Y tế Thế giới. Tùy theo tình trạng đau mà điều chỉnh liều thuốc cho phù hợp.
- Chống viêm không steroid (NSAIDs): không được phối hợp hai loại thuốc trong nhóm.
- Thuốc giãn cơ.
- Trường hợp đau có nguồn gốc thần kinh có thể kết hợp với một trong các thuốc giảm đau thần kinh.
- Kết hợp thuốc an thần, thuốc ức chế trầm cảm khi cần thiết.
Điều trị không dùng thuốc
- Chiếu đèn hồng ngoại, đắp parafin giúp giãn cơ, giảm đau.
- Điện xung, điện phân, siêu âm giúp tăng tuần hoàn máu, hỗ trợ giảm đau.
Những phương pháp Đông y khác chữa đau dây thần kinh liên sườn
Ngoài châm cứu chữa đau dây thần kinh liên sườn ra trong đông y còn có các phương pháp như:
- Với các thể bệnh dùng các bài thuốc phù hợp.
- Xoa bóp, bấm huyệt chữa đau dây thần kinh tọa.
- Có thể kết hợp với thủy châm, nhĩ châm…
Châm cứu là một phương pháp hiệu quả và thường xuyên được sử dụng trên lâm sàng. Mục đích điều trị cho các bệnh nhân được chẩn đoán đau dây thần kinh liên sườn. Nó giúp kiểm soát cơn đau, cải thiện hạn chế vận động; tình trạng đau nhức, rối loạn cảm giác của bệnh nhân. Người bệnh được chẩn đoán đau dây thần kinh liên sườn; nếu muốn lựa chọn phương pháp điều trị này có thể đến các bệnh viện Y học cổ truyền hoặc các cơ sở có uy tín để được thăm khám và điều trị. Hy vọng bài viết trên đây sẽ mang lại cho bạn những thông tin hữu ích về châm cứu trong điều trị đau dây thần kinh liên sườn.
Nguồn tham khảo / Source
Trang tin y tế YouMed chỉ sử dụng các nguồn tham khảo có độ uy tín cao, các tổ chức y dược, học thuật chính thống, tài liệu từ các cơ quan chính phủ để hỗ trợ các thông tin trong bài viết của chúng tôi. Tìm hiểu về Quy trình biên tập để hiểu rõ hơn cách chúng tôi đảm bảo nội dung luôn chính xác, minh bạch và tin cậy.
- Giáo trình Nội khoa Bệnh học y học cổ truyền, Trường Đại học y dược Huế
- Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị bệnh theo y học cổ truyền, kết hợp y học cổ truyền và y học hiện đại, 2020