Hội chứng buồng trứng đa nang: Một thủ phạm gây vô sinh hiếm muộn

Bạn đọc thân mến, hội chứng buồng trứng đa nang là một hội chứng hay gặp ở nữ giới đang trong độ tuổi sinh sản. Đây là hội chứng được đặc trưng bởi sự mất cân bằng hormone gây nên rối loạn nội tiết tố. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể gây vô sinh ở nữ giới. Vì vậy, nắm rõ dấu hiệu nhận biết buồng trứng đa nang sớm sẽ giúp phòng tránh và điều trị căn bệnh này một cách hiệu quả.

Hội chứng buồng trứng đa nang là gì?

Vào năm 1721, bác sĩ người Ý, ông Antonio Vallisneri, lần đầu tiên mô tả các triệu chứng của hội chứng buồng trứng đa nang.

Thật vậy, hội chứng buồng trứng đa nang là một vấn đề liên quan đền rối loạn cân bằng nồng độ hormone. Nó ảnh hưởng đến phụ nữ trong độ tuổi sinh sản, khoảng từ 15 đến 44. Theo một nghiên cứu, khoảng 2,2 – 26,7% phụ nữ trong độ tuổi này có hội chứng buồng trứng đa nang.

Hội chứng buồng trứng đa nang là một hội chứng hoặc một nhóm các triệu chứng ảnh hưởng đến buồng trứng và sự rụng trứng. Ba đặc tính của nó là:

• Nang buồng trứng.
• Nồng độ hormone nam androgen cao.
• Chu kì kinh nguyệt không đều hoặc mất kinh nguyệt.

Sơ lược về hội chứng buồng trứng đa nang

Nhiều phụ nữ mắc hội chứng này tuy nhiên không biết điều đó. Trong một nghiên cứu, có tới 70% phụ nữ mắc hội chứng buồng trứng đa nang nhưng không được chẩn đoán.

Hội chứng buồng trứng đa nang ảnh hưởng đến buồng trứng – là cơ quan sinh sản ở nữ giới. Buồng trứng có vai trò sản xuất estrogen và progesterone – hormone điều hòa chu kỳ kinh nguyệt. Buồng trứng cũng sản xuất một lượng nhỏ nội tiết tố nam gọi là androgen.

Hàng tháng, sẽ xuất hiện hiện tượng rụng trứng tại buồng trứng. Sau đó trứng chờ đợi sụ thụ tinh với tinh trùng của nam giới.

Hormone kích thích nang trứng (FSH) và hormone luteinizing (LH) kiểm soát sự rụng trứng. FSH kích thích buồng trứng sản xuất nang trứng (là một túi chứa trứng). Sau đó LH kích hoạt buồng trứng giải phóng trứng trưởng thành.

Tong hội chứng này, người ta quan sát thấy nhiều túi nhỏ chứa đầy chất lỏng phát triển bên trong buồng trứng, có nghĩa là đa nang. Những túi này thực sự là những nang trứng, mỗi túi chứa một quả trứng chưa trưởng thành. Trứng không bao giờ đủ trưởng thành để kích hoạt rụng trứng.

Việc thiếu rụng trứng làm thay đổi nồng độ estrogen, progesterone, FSH và LH. Nồng độ estrogen và progesterone thấp hơn bình thường, trong khi nồng độ androgen cao hơn bình thường. Hormone nam dư thừa làm gián đoạn chu kỳ kinh nguyệt. Vì vậy phụ nữ bị hội chứng buồng trứng đa nang có ít chu kì kinh nguyệt hơn bình thường.

Nguyên nhân của hội chứng buồng trứng đa nang

Cho đến nay, các bác sĩ vẫn không biết chính xác nguyên nhân gây ra hội chứng buồng trứng đa nang. Họ tin rằng nồng độ hormone nam cao ngăn cản buồng trứng sản xuất hormone và tạo trứng bình thường.

Yếu tố gen, tình trạng kháng insulin và phản ứng viêm đều có liên quan đến việc sản xuất androgen dư thừa.

1. Gen

Các nghiên cứu cho thấy hội chứng buồng trứng đa nang có yếu tố di truyền. Các nhà khoa học cho rằng, khả năng nhiều gen – không chỉ một gen – góp phần gây ra hội chứng này.

2. Tình trạng kháng insulin

Có tới 70 phần trăm phụ nữ mắc hội chứng buồng trứng đa nang bị kháng insulin. Nghĩa là các tế bào của họ không thể sử dụng insulin đúng cách.

Insulin là một loại hormone mà tuyến tụy sản xuất để giúp cơ thể sử dụng đường từ thực phẩm để tạo năng lượng.

Khi các tế bào không thể sử dụng insulin đúng cách, nhu cầu insulin của cơ thể tăng lên. Tuyến tụy tạo ra nhiều insulin hơn để bù đắp. Khi đó, nồng độ insulin thêm vào kích hoạt buồng trứng sản xuất nhiều nội tiết tố nam.

Béo phì là một nguyên nhân chính của tình trạng kháng insulin. Cả béo phì và kháng insulin đều có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2.

3. Phản ứng viêm

Phụ nữ bị hội chứng buồng trứng đa nang thường có mức độ viêm trong cơ thể tăng lên. Thừa cân cũng có thể góp phần gây viêm. Các nghiên cứu đã liên kết tình trạng viêm dư thừa với mức độ androgen cao hơn.

Triệu chứng của hội chứng buồng trứng đa nang

Triệu chứng của hội chứng buồng trứng đa nang khá đa dạng và khác nhau giữa mỗi người. Một số phụ nữ bắt đầu thấy triệu chứng xung quanh chu kì đầu tiên của họ. Trong khi đó, một số khác chỉ phát hiện hội chứng này khi họ đã tăng cân rất nhiều hoặc gặp vấn đề khó khăn khi mang thai. Những triệu chứng phổ biến của hội chứng buồng trứng đa nang là:

Chu kì kinh nguyệt không đều

Đây là một trong những dấu hiệu nhận biết buồng trứng đa nang điển hình nhất. Việc thiếu rụng trứng hàng tháng sẽ ngăn chặn niêm mạc tử cung bị bong ra mỗi tháng. Vì vậy, chu kì kinh nguyệt bất thường hoặc không đều. Một số phụ nữ mắc hội chứng này nhận được ít hơn 8 chu kì kinh nguyệt đoạn một năm.

Lượng máu kinh nhiều

Lớp niêm mạc tử cung tích tụ trong một khoảng thời gian dài. Vì vậy, vào chu kì kinh nguyệt sau đó, bạn có thể trải qua một chu kì với số lượng máu mất nhiều hơn bình thường.

Hiện tượng rậm lông

Hơn 70% phụ nữ mắc bệnh này có hiện tượng lông mọc rậm trên mặt và cơ thể – bao gồm cả lưng, bụng và ngực. Nguyên nhân là do hormone nam androgen tiết ra nhiều kích thích lông mọc rậm và dày lên.

Mụn

Nội tiết tố nam androgen tiết ra nhiều hơn khiến tuyến bã nhờn hoạt động mạnh. Vì vậy dẫn đến da dầu hơn bình thường và gây ra mụn trên các khu vực như mặt, ngực và lưng trên.

Tăng cân và tích mỡ ở eo, hông

Có tới 80% phụ nữ mắc hội chứng buồng trứng đa nang bị thừa cân hoặc béo phì. Đặc biệt thường tích mỡ ở bụng và hông.

Hói đầu kiểu nam

Tóc trên da đầu mỏng hơn và rụng nhiều hơn.

Sắc tố da sậm màu

Các mảng da sẫm màu có thể hình thành ở các nếp da trên cơ thể như ở cổ, háng,nach.

Nhức đầu

Những thay đổi nội tiết tố có thể gây ra đau đầu ở một số phụ nữ.

Hội chứng buồng trứng đa nang ảnh hưởng đến cơ thể bạn như thế nào?

Nồng độ androgen cao hơn bình thường có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản và các khía cạnh sức khỏe khác của bạn.

Vô sinh

Để có thai, bạn phải rụng trứng. Những người phụ nữ không rụng trứng thường xuyên sẽ không đủ trứng để thụ tinh được. Vì  vậy, hội chứng buồng trứng đa nang là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây vô sinh ở phụ nữ.

Hội chứng chuyển hóa

Có tới 80% phụ nữ mắc hội chứng này bị thừa cân hoặc béo phì. Cả béo phì và hội chứng buồng trứng đa nang đều làm tăng nguy cơ mắc bệnh:

• Nồng độ đường cao.
• Huyết áp cao.
• Cholesterol HDL thấp (loại cholesterol tốt) và cholesterol LDL cao (loại cholesterol xấu).

Cùng với nhau, những yếu tố này được gọi là hội chứng chuyển hóa. Và chúng làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim, tiểu đường và đột quỵ.

Chứng ngưng thở lúc ngủ

Tình trạng này gây ra sự ngừng thở lặp đi lặp lại trong đêm, làm gián đoạn giấc ngủ.

Ngưng thở khi ngủ phổ biến hơn ở những phụ nữ thừa cân. Đặc biệt nếu họ cũng bị hội chứng buồng trứng đa nang. Nguy cơ ngưng thở khi ngủ cao gấp 5 đến 10 lần ở phụ nữ béo phì mắc hội chứng buồng trứng đa nang so với những người không mắc.

Ung thư nội mạc tử cung

Trong quá trình rụng trứng, niêm mạc tử cung bị bong ra. Nếu bạn không rụng trứng hàng tháng, lớp niêm mạc tử cung có thể tích tụ trong thời gian dài.

Một lớp niêm mạc tử cung dày lên có thể làm tăng nguy cơ ung thư nội mạc tử cung.

Trầm cảm

Cả những thay đổi nội tiết tố và các triệu chứng như rậm lông không mong muốn có thể ảnh hưởng tiêu cực đến cảm xúc của bạn. Nhiều người mắc hội chứng buồng trứng đa nang có thể trải qua trầm cảm và lo âu.

Hội chứng buồng trứng đa nang có mang thai được không?

Bạn biết đó, hội chứng buồng trứng đa nang sẽ làm gián đoạn chu kỳ kinh nguyệt bình thường. Vì thế khiến việc mang thai trở nên khó khăn hơn. Theo một nghiên cứu thống kê cho thấy, có đến khoảng 70 – 80% phụ nữ mắc hội chứng buồng trứng đa nang có vấn đề về khả năng sinh sản.

Tuy nhiên, bạn đọc cũng không nên quá lo lắng. Bởi vì bạn vẫn có khả năng mang thai một cách tự nhiên. Nhiều nghiên cứu thực tế đã cho thấy không phải trường hợp nào mắc bệnh cũng không thể mang thai.

Ngoài ra, hội chứng buồng trứng đa nang có thể làm tăng nguy cơ biến chứng thai kỳ.

Phụ nữ mắc hội chứng buồng trứng đa nang có nguy cơ sinh non cao gấp đôi so với phụ nữ không có hội chứng này. Họ cũng có nguy cơ sảy thai, huyết áp cao và tiểu đường thai kỳ cao hơn so với những người không mắc hội chứng này.

Tuy nhiên, phụ nữ mắc PCOS có thể mang thai bằng phương pháp điều trị sinh sản giúp cải thiện sự rụng trứng. Giảm cân và giảm lượng đường trong máu cũng có thể cải thiện khả năng mang thai và một thai kì khỏe mạnh.

Những thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo không thể thay thế được sự thăm khám và chẩn đoán của bác sĩ.

Tóm lại, hội chứng buồng trứng đa nang là hội chứng đặc trưng bởi sự mất cân bằng nội tiết tố. Trong đó, nồng độ hormone nam androgen ở nữ giới cao bất thường. Vì vậy hội chứng này gây rối loạn chu kì kinh nguyệt của phụ nữ, khiến việc mang thai trở nên khó khăn hơn. Hy vọng bạn đọc cảm thấy thích thú với những thông tin về nguyên nhân, triệu chứng và những ảnh hưởng của hội chứng buồng trứng đa nang. Hãy đồng hành cùng YouMed trong  bài viết tiếp theo để tiếp tục tìm hiểu nhé!

Xem thêm: Điều trị hội chứng buồng trứng đa nang như thế nào?