Hội chứng De Quervain (Viêm bao gân dạng duỗi ngón cái): Bạn đã biết gì?

Đau vùng cổ tay là một triệu chứng rất thường gặp trong sinh hoạt hàng ngày. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến đau vùng cổ tay. Trong đó có hội chứng De Quervain, hay còn gọi là viêm bao gân cơ dạng dài và duỗi ngắn ngón tay cái. Cơn đau do hội chứng này có thể gây nên những khó khăn trong công việc, sinh hoạt hàng ngày. Tình trạng này kéo dài sẽ gây giảm chất lượng cuộc sống của bạn. Việc trang bị những kiến thức cơ bản về nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị hội chứng De Quervain là vô cùng quan trọng. Vì vậy, hãy cùng Youmed tìm hiểu những thông tin đó trong bài viết sau đây nhé!

1. Hội chứng De Quervain (Viêm bao gân dạng dài, duỗi ngắn ngón cái) là gì?

Các bạn biết không, con người chính là loài động vật bậc cao. Bàn tay của con người có những hoạt động rất tinh vi, như: cầm, nắm…Một phần là nhờ vào sự linh hoạt, uyển chuyển của các ngón tay. Các cơ vùng bàn tay của chúng ta rất tinh tế. Mỗi cơ đảm nhận những vai trò riêng của nó.

Ngón tay cái là một ngón tay rất đặc biệt. Tại đây có nhiều gân, cơ giúp ngón tay cái hoạt động. Ở phía mặt ngoài ngón tay cái, có hai gân cơ: gân cơ dạng dài và duỗi ngắn được bọc chung vào một bao gân. Chức năng của chúng lần lượt là giúp dạng ngón cái và duỗi ngón cái.

Hội chứng De Quervain là tình trạng đau ảnh hưởng đến gân dạng duỗi ngón cái ở vùng cổ tay. Tình trạng đau thường xuất hiện khi bạn xoay cổ tay, nắm bất cứ vật gì hoặc khi bạn làm một nắm đấm.

Hội chứng De Quervain là một trong những hội chứng viêm bao gân khá phổ biến, đặc biệt đối với nữ giới nhất là các chị em nội trợ (rửa chén bát, là quần áo, bồng bế con lâu dài). Ngoài ra, các nhân viên văn phòng, có thể có cả phụ nữ mang thai, hay người cao tuổi… cũng có thể bị hội chứng này.

2. Nguyên nhân của hội chứng De Quervain là gì?

Những động tác lặp lại nhiều lần của cổ tay và ngón cái sẽ là điều kiện thuận lợi để tiến triển tổn thương này. Ví dụ như cầm, nắm, xoay, vặn…

Gân là nhưng cấu trúc như những sợi dây. Chúng bám từ cơ đến xương. Khi bạn cầm, nắm, siết chặt, vặn… bất cứ thứ gì trong tay, gân thường trượt một cách trơn tru trong bao gân hoạt dịch của chúng. Việc lặp đi lặp lại một chuyển động nào đó trong thời gian dài có thể kích thích bao gân. Điều này dẫn đến bao gân bị dày lên và sưng lên. Tình trạng này sẽ làm hạn chế các chuyển động của gân trong bao gân.

Các nguyên nhân khác có thể gây nên hội chứng De Quervain là:

• Chấn thương trực tiếp cổ tay hoặc gân; mô sẹo có thể hạn chế hoạt động của gân
• Viêm khớp, chẳng hạn như viêm khớp dạng thấp

>> Viêm khớp dạng thấp là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây nên hội chứng De Quervain. Tìm hiểu ngay Viêm khớp dạng thấp là gì?

3. Yếu tố nguy cơ bị hội chứng De Quervain

Những yếu tố có thể dẫn đến viêm bao gân dạng duỗi ngón cái là:

• Tuổi: Độ tuổi từ 30-50 dường như có tần suất bị hội chứng này cao hơn những nhóm tuổi khác.
• Giới: Tình trạng này phổ biến nhiều hơn ở phụ nữ
• Phụ nữ mang thai: Hội chứng này có thể liên quan đến tình trạng mang thai.
• Người chăm sóc em bé: Việc bạn nâng em bé lặp đi lặp lại sẽ cần sử dụng ngón cái như đòn bẩy để nâng bé lên. Điều này cũng có thể liên quan đến viêm bao gân dạng duỗi ngón cái.
• Nhưng công việc hoặc sở thích liên quan đến những chuyển động lặp lại của cổ tay và bàn tay

4. Triệu chứng của hội chứng De Quervain là gì?

Những triệu chứng thường gặp của viêm bao gân dạng duỗi ngón cái có thể là:

• Đau gần nền của ngón tay cái, vùng cổ tay
• Sưng gần nền của ngón tay cái, vùng cổ tay
• Vận động ngón tay cái và cổ tay khó khăn khi bạn làm những việc liên quan cầm, nắm…
• Có thể nghe tiếng lục cục vùng ngón tay cái khi chuyển động.
• Khởi đầu, có thể chỉ là các biểu hiện khó chịu của ngón cái, ngay vị trí cổ tay, có thể là đau.
• Nếu không được điều trị, triệu chứng đau có thể lan lên cẳng tay và lan xuống ngón cái

5. Chẩn đoán hội chứng De Quervain (Viêm bao gân dạng duỗi ngón tay cái) bằng cách nào?

Vào buổi khám đầu tiên, bác sĩ của bạn sẽ hỏi bạn một số câu hỏi về bệnh. Ví dụ như:

• Những triệu chứng mà bạn đã và đang trải qua
• Những triệu chứng này xuất hiện khi nào?
• Những động tác nào làm cơn đau trầm trọng hơn?
• Công việc hiện tại của bạn
• Thói quen sử dụng bàn tay của bạn như thế nào?
• Bạn đã uống thuốc hay điều trị gì chưa?
• Gần đây bạn có chấn thương nào cùng tay của bạn không?

Bác sĩ của bạn cũng sẽ khám cổ tay, ngón tay cái của bạn. Thăm dò vị trí đau của bạn, và kiểm tra tầm hoạt động của chúng có bị giới hạn không.

Finklestein test là nghiệm pháp có độ đặc hiệu cao khi chẩn đoán tổn thương này. Nghiệm pháp này được thực hiện bằng cách yêu cầu bạn nắm ngón cái trong lòng bàn tay, sau đó nắm các ngón còn lại ôm lấy ngón cái. Sau đó, nghiêng cổ tay về phía ngón tay út. Nếu triệu chứng đau lan dọc theo ngón cái là dấu hiệu dương tính của nghiệm pháp.

Chẩn đoán hội chứng De Quervain thường dựa vào các triệu chứng lâm sàng. Những xét nghiệm hình ảnh học, như chụp X – quang thường không cần để chẩn đoán hội chứng này. Mục đích chụp X-quang thường chỉ là giúp loại trừ những nguyên nhân khác mà thôi.

6. Điều trị hội chứng De Quervain (Viêm bao gân dạng duỗi ngón tay cái) như thế nào?

Mục đích của điều trị hội chứng De Quervain bao gồm:

• Giảm quá trình viêm, giảm đau
• Duy trì, bảo tổn được những chuyển động của ngón cái, cổ tay
• Ngăn ngừa sự tái phát bệnh

Điều trị bao gồm điều trị không phẫu thuật và điều trị phẫu thuật

7. Điều trị không phẫu thuật

7.1. Thuốc

Bác sĩ của bạn có thể kê một số thuốc giảm viêm và thuốc không cần toa trong thời gian ngắn để giảm đau.

Một số thuốc hay gặp như:

• Ibuprofen
• Acetaminophen
• Naproxen sodium

Bác sĩ cũng có thể cho bạn tiêm corticosteroid vào vùng bao gân để giảm sưng. Đây là biện pháp hiệu quả hơn trong việc làm giảm những cơn đau trầm trọng. Tuy nhiên, cần cân nhắc kĩ lưỡng trước khi sử dụng phương pháp tiêm này.

7.2. Vật lí trị liệu

Điều trị khởi đầu cho viêm bao gân dạng duỗi ngón cái có thể bao gồm:

• Nên ngừng lại tất cả các động tác gây đau.
• Bất động ngón cái và cổ tay. Bằng cách giữ thẳng chúng với nẹp. Nẹp này cho phép bàn tay bạn nghỉ ngơi, tạo thuận lợi để cải thiện các triệu chứng viêm.
• Tránh những hoạt động lặp đi lặp lại ngón cái nhiều nhất có thể
• Chườm đá lên vùng bị sưng đau. Mục đích để giảm viêm, giảm đau. Lưu ý không chườm đá trực tiếp lên da, do có thể gây bỏng da. Hãy bọc đá trong khăn ẩm. Chườm lên da 3 lần/ngày, mỗi lần 20 phút.

Bạn cũng có thể gặp các chuyên gia vật lí trị liệu để điều trị. Họ sẽ hỏi bạn cách bạn sử dụng cổ tay, ngón tay hàng ngày. Từ đó họ sẽ hướng dẫn bạn cách điều chỉnh để giảm áp lực lên cổ tay. Bạn cũng được hướng dẫn một số bài tập cho cổ tay, bàn tay, cánh tay để làm mạnh cơ, giảm đau, giảm kích thích gân.

8. Phẫu thuật

Nếu tất cả các biện pháp trên không hiệu quả, bạn có thể cần đến can thiệp phẫu thuật. Bác sĩ có thể sẽ loại bỏ tất cả tổ chức xơ bên trong, tạo ra nhiều khoảng trống để gân di chuyển. Mục tiêu của phẫu thuật là tạo ra nhiều không gian hơn cho gân hoạt động để gân không bị cọ xát, khó khăn khi di chuyển nữa. Phẫu thuật này có thể thực hiện dưới gây mê toàn thân hoặc tại chỗ.

Sau phẫu thuật, bạn cũng cần được lên kế hoạch tiếp tục điều trị. Nhà vật lí trị liệu sẽ hướng dẫn bạn nghỉ ngơi, sử dụng tay đúng cách. Bạn cũng được hướng dẫn tập luyện để làm mạnh cơ vùng tay đúng cách.

9. Hội chứng De Quervain bao lâu thì lành?

Thời gian lành bệnh phụ thuộc vào mức độ tổn thương và cơ địa mỗi người. Không có một con số thời gian nào là hằng định.

Tuy nhiên, nếu bạn được điều trị sớm, các triệu chứng có thể được cải thiện trong 4-6 tuần. Nếu hội chứng này bắt đầu lúc bạn mang thai, các triệu chứng dường như được cải thiện khoảng cuối thai kì hoặc lúc cho con bú.

Lưu ý, những con số thời gian này chỉ mang tính chất tham khảo.

10. Một số lưu ý

• Hãy tạo phong cách sống và thói quen tốt cho bản thân để giúp ngăn ngừa hội chứng này.
• Không nên hoạt động tay quá nhiều trong thời gian điều trị;
• Sử dụng thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ;
• Báo ngay cho bác sĩ biết nếu tình trạng bệnh không thuyên giảm;
• Sau khi hết bệnh, không nên tiếp tục các công việc cần đến lực của tay quá nhiều, vì bệnh có nguy cơ tái phát.

Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn phương pháp hỗ trợ điều trị tốt nhất.

Tóm lại, hội chứng De Quervain là tình trạng viêm bao gân rất thường gặp. Đặc biệt tần suất khá cao ở chị em nội trợ. Triệu chứng nổi bật của hội chứng này đau vùng ngón tay cái, cổ tay. Mức độ đau phụ thuộc vào tình trạng của mỗi cá nhân. Điều trị hội chứng này bằng phương pháp không phẫu thuật hoặc không phẫu thuật. Tỉ lệ điều trị thành công khá cao. Hy vọng bài viết cung cấp được những thông tin hữu ích về nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị hội chứng De Quervain. Đừng ngại để lại những thắc mắc ở phần bình luận, cũng như chia sẻ bài viết nếu thấy hữu ích. Mong nhận được những phản hồi cũng như đồng hành cùng bạn ở những bài viết kế tiếp. Youmed luôn sẵn sàng hỗ trợ bạn!

Bác sĩ Nguyễn Thanh Xuân