Hội chứng hangover: Nguyên nhân, chẩn đoán & điều trị

Bạn uống quá nhiều rượu và trở nên mệt mỏi vào ngày hôm sau. Hay chỉ cần uống lượng ít thức uống có cồn cũng đủ làm bạn sẽ có một ngày tồi tệ vào ngày hôm sau. Vậy có thể bạn đang mắc hội chứng Hangover sau uống rượu. Bài viết dưới đây của Bác sĩ Đào Thị Thu Hương sẽ giúp bạn trước khi tham dự các bữa tiệc.

1.    Hangover là gì?

Hangover là hội chứng gồm các triệu chứng khó chịu xuất hiện sau khi uống quá nhiều rượu. Ngoài cảm thấy khó chịu, thường xuyên nôn nao cũng như khó tập trung trong công việc là những dấu hiệu thường gặp.

Khi bạn uống càng nhiều rượu, bạn càng có nhiều khả năng cảm thấy nôn nao vào ngày hôm sau. Nhưng không thể biết được rõ ràng rằng bạn uống bao nhiêu rượu sẽ trải qua cảm giác này. Lượng rượu uống vào rất thay đổi, phụ thuộc vào từng cá nhân riêng biệt.

Hầu hết các triệu chứng sẽ tự biến mất, mặc dù chúng có thể kéo dài đến 24 giờ.

2.    Nguyên nhân

Hangovers là do uống quá nhiều rượu. Một thức uống có cồn là đủ để gây nôn nao cho một số người. Trong khi những người khác có thể uống nhiều rượu và hoàn toàn không hề trải qua tình trạng này.

Các yếu tố tác động đến hội chứng hangover

• Rượu khiến cơ thể bạn tiết ra nhiều nước tiểu. Cụ thể là, đi tiểu nhiều hơn bình thường có thể dẫn đến mất nước. Với biểu hiện là khát nước, chóng mặt.
• Rượu kích hoạt phản ứng viêm từ hệ thống miễn dịch của bạn. Hệ thống miễn dịch của bạn có thể kích hoạt một số tác nhân và thường gây ra các triệu chứng. Chẳng hạn như không thể tập trung, các vấn đề về trí nhớ, giảm sự thèm ăn và mất hứng thú trong các hoạt động thông thường.
• Rượu kích thích niêm mạc dạ dày của bạn. Rượu làm tăng sản xuất axit dạ dày và trì hoãn việc làm rỗng dạ dày. Bất kỳ yếu tố nào trong số này có thể gây đau bụng, buồn nôn hoặc nôn.
• Rượu có thể làm cho lượng đường trong máu của bạn giảm. Nếu lượng đường trong máu của bạn xuống quá thấp, bạn có thể cảm thấy mệt mỏi, yếu đuối, run rẩy, rối loạn tri giác và thậm chí co giật.
• Rượu làm cho các mạch máu của bạn dãn rộng, có thể dẫn đến đau đầu.
• Rượu có thể khiến bạn buồn ngủ. Nhưng nó ngăn chặn các giai đoạn sâu hơn của giấc ngủ và thường gây ra sự thức giấc vào giữa đêm. Điều này có thể khiến bạn lảo đảo và mệt mỏi.

Các loại rượu

Đồ uống có cồn chứa các thành phần có phần giống nhau, tạo ra nhiều loại đồ uống có cồn với hương vị đặc trưng và có thể góp phần vào hangovers. Một số loại rượu thường được sử dụng như rượu mạnh và rượu bourbon, rượu vodka và gin.

Các loại rượu khác nhau thì có khả năng gây nôn nao khác nhau. Nhưng uống quá nhiều bất kỳ loại rượu nào cũng có thể khiến bạn cảm thấy tồi tệ vào sáng hôm sau.

3.    Triệu chứng hangover

Các triệu chứng nôn nao (hangover) thường bắt đầu khi nồng độ cồn trong máu của bạn giảm đáng kể và ở mức gần hoặc bằng không. Các triệu chứng này thường biểu hiện đầy đủ vào buổi sáng sau một đêm uống nhiều rượu. Tùy thuộc vào bạn đã uống loại nào và lượng bao nhiêu, mà bạn có thể nhận thấy:

• Mệt mỏi và yếu.
• Khát nước nhiều và khô miệng.
• Nhức đầu và đau cơ.
• Buồn nôn, nôn hoặc đau dạ dày.
• Khó ngủ hoặc mất ngủ.
• Nhạy cảm quá mức với ánh sáng và âm thanh.
• Chóng mặt hoặc cảm giác căn phòng quay tròn.
• Run rẩy.
• Giảm khả năng tập trung.
• Rối loạn tâm trạng, chẳng hạn như trầm cảm, lo lắng và cáu kỉnh.
• Tim đập loạn nhịp.

Khi nào bạn nên đi khám bác sĩ

Hội chứng này sẽ tự biến mất sau một đêm uống rượu. Hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ nếu bạn lo lắng rằng uống rượu nhiều, thường xuyên có thể dẫn đến các triệu chứng nghiêm trọng khi cai rượu hoặc nôn nao thường xuyên ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của bạn, bao gồm các mối quan hệ cá nhân hoặc hiệu suất của bạn tại nơi làm việc. Điều trị các vấn đề liên quan đến rượu ngày càng trở nên phổ biến trong xã hội.

Khi nào bạn cần phải gọi cấp cứu

Các dấu hiệu và triệu chứng nghiêm trọng có thể xảy ra khi uống nhiều rượu. Đó có thể là ngộ độc rượu – một trường hợp cấp cứu có thể đe dọa tính mạng. Gọi 115 nếu một người đang uống rượu có dấu hiệu:

• Lú lẫn
• Nôn nhiều
• Co giật
• Thở chậm (dưới tám nhịp thở một phút)
• Thở không đều (khoảng cách hơn 10 giây giữa các nhịp thở)
• Da nhợt nhạt
• Nhiệt độ cơ thể thấp (hạ thân nhiệt)
• Khó đánh giá tình trạng ý thức
• Bất tỉnh.

Một người bất tỉnh là người có nguy cơ tử vong. Nếu bạn nghi ngờ rằng ai đó bị ngộ độc rượu – ngay cả khi bạn không thấy các dấu hiệu và triệu chứng kinh điển – hãy tìm kiếm sự chăm sóc y tế ngay lập tức.

Các yếu tố nguy cơ

Bất cứ ai uống rượu đều có thể bị nôn nao, nhưng một số người dễ bị nôn nao hơn những người khác. Một biến thể di truyền ảnh hưởng đến cách chuyển hóa rượu có thể khiến một số người đỏ bừng mặt, đổ mồ hôi hoặc bị bệnh sau khi uống ngay cả một lượng nhỏ rượu.

Các yếu tố có thể khiến nôn nao nhiều khả năng hoặc nghiêm trọng bao gồm:

• Uống khi bụng đói. Không có thức ăn trong dạ dày sẽ tăng tốc độ hấp thụ rượu của cơ thể.
• Sử dụng các loại thuốc khác, chẳng hạn như nicotine, cùng với rượu. Hút thuốc kết hợp với uống rượu dường như làm tăng khả năng mệt mỏi vào ngày hôm sau.
• Không ngủ ngon hoặc đủ lâu sau khi uống rượu. Một số nhà nghiên cứu tin rằng một số triệu chứng nôn nao thường là do, hoặc một phần, do chu kỳ giấc ngủ kém chất lượng và ngắn thường diễn ra sau một đêm uống rượu.
• Có tiền sử gia đình nghiện rượu. Có người thân có tiền sử nghiện rượu có thể gợi ý một vấn đề di truyền với cách cơ thể bạn xử lý rượu.

Biến chứng

Khi bạn bị nôn nao, bạn có thể gặp vấn đề với:

• Trí nhớ.
• Sự tập trung.
• Khéo léo.

Không có gì đáng ngạc nhiên, những rối loạn trên làm tăng nguy cơ của bạn về một số vấn đề ở trường hoặc nơi làm việc, chẳng hạn như:

• Vắng học hay nghỉ làm.
• Khó hoàn thành công việc.
• Xung đột với người xung quanh.
• Ngủ gục ở trường hoặc trong công việc.
• Gặp chấn thương tại nơi làm việc.

4.    Điều trị

Thời gian là cách duy nhất chắc chắn giúp bạn thoát khỏi cảm giác nôn nao (hangover). Trong thời gian này, đây là một vài điều bạn có thể làm để giúp bản thân cảm thấy tốt hơn:

• Uống thêm nước khi uống rượu. Nhâm nhi nước hoặc nước ép trái cây để ngăn ngừa mất nước. Chống lại mọi cám dỗ để giảm triệu chứng nôn nao của bạn. Sử dụng thêm rượu chỉ khiến bạn cảm thấy tồi tệ hơn.
• Có một bữa ăn nhẹ. Thực phẩm nhạt, như bánh mì nướng và bánh quy giòn, có thể làm tăng lượng đường trong máu và có thể giúp ích cho dạ dày của bạn.
• Dùng thuốc giảm đau. Một liều tiêu chuẩn của thuốc giảm đau có thể làm giảm cơn đau đầu của bạn. Nhưng aspirin có thể gây kích ứng dạ dày của bạn. Và nếu bạn thường xuyên uống rượu quá mức, acetaminophen có thể gây tổn thương gan nghiêm trọng ngay cả ở liều trước đây được cho là an toàn.
• Quay trở lại giường. Nếu bạn ngủ đủ lâu, cơn nôn nao của bạn có thể biến mất khi bạn thức dậy.

5.    Phòng ngừa

Mặc dù có nhiều loại thuốc khác nhau có tác dụng ngăn ngừa nôn nao, tuy nhiên cách duy nhất được bảo đảm để ngăn chặn tình trạng nôn nao là tránh uống rượu. Nếu bạn chọn uống, hãy uống cách điều độ.

Sử dụng rượu vừa phải cho người lớn khỏe mạnh có nghĩa là tối đa một ly mỗi ngày đối với phụ nữ ở mọi lứa tuổi và nam giới trên 65 tuổi và tối đa hai ly mỗi ngày đối với nam giới từ 65 tuổi trở xuống để tránh mắc phải triệu chứng hangover.

Những yếu tố giúp giảm nguy cơ mắc Hangover

Càng uống ít rượu, bạn càng ít có khả năng bị nôn nao. Dưới đây là một số điều có thể giúp bạn:

• Ăn trước và trong khi uống. Vì rượu được hấp thụ nhanh hơn nếu dạ dày của bạn trống rỗng. Cho nên, ăn một thứ gì đó trước khi uống rượu và trong thời gian bạn uống có thể giúp bạn.
• Chọn cẩn thận. Hãy chọn loại rượu có nồng độ cồn thấp để tránh sử dụng quá nhiều rượu.
• Nhâm nhi nước giữa các đồ uống. Uống một ly nước đầy sau mỗi lần uống rượu sẽ giúp bạn giữ nước. Nó cũng sẽ giúp bạn uống ít rượu hơn.
• Biết giới hạn của bạn và uống có chừng mực. Quyết định trước thời hạn bạn sẽ có bao nhiêu đồ uống – và tuân theo nó. Đừng để người khác ép bạn khi uống tới giới hạn.
• Chậm lại. Tránh uống nhiều hơn một ly rượu trong một giờ. Ngừng uống hoàn toàn khi bạn đạt đến giới hạn của mình (hoặc trước đó).

Sử dụng rượu nhiều hay ít không là yếu tố quyết định đến việc bạn có mắc hội chứng Hangover hay không. Và cũng không có điều trị đặc hiệu cho hội chứng này. Vì vậy, hãy áp dụng những yếu tố YouMed đã nêu ở trên. Tuy nhiên, cách tốt nhất là không uống rượu khi không cần thiết sẽ giúp bạn không trải qua những khó chịu này.