Hội chứng loét trực tràng đơn độc: dấu hiệu, nguyên nhân, chẩn đoán và điều trị

Hội chứng loét trực tràng đơn độc là tình trạng có một hoặc nhiều vết loét ở trực tràng. Trực tràng là đoạn nối với phần cuối đại tràng và đưa phân ra ngoài. Hội chứng loét trực tràng đơn độc là một rối loạn hiếm gặp xảy ra ở người bị táo bón mạn tính và chưa được hiểu rõ. Làm thế nào để chẩn đoán và điều trị hội chứng này? Hãy theo dõi bài viết dưới đây để có được những thông tin hữu ích nhất.

1. Dấu hiệu nhận biết loét trực tràng đơn độc là gì?

Một số dấu hiệu đáng chú ý của hội chứng loét trực tràng đơn độc bao gồm:

• Táo bón
• Chảy máu trực tràng
• Căng trực tràng khi đi tiêu
• Đau hoặc cảm thấy căng đầy vùng chậu
• Cảm giác đi tiêu không hết
• Tiêu phân nhầy
• Tiêu không tự chủ
• Đau trực tràng

Tuy nhiên, một số trường hợp có thể không có triệu chứng gì.

2. Nguyên nhân gây ra Hội chứng này là gì?

Nguyên nhân gây loét trực tràng chưa rõ, có thể do căng thẳng hoặc chấn thương trực tràng.

Các tình trạng gây chấn thương trực tràng bao gồm:

• Táo bón hoặc phân cứng đi qua trực tràng
• Căng trực tràng khi đi tiêu
• Sa trực tràng
• Cơ sàn chậu co thắt làm giảm lưu lượng máu đến trực tràng
• Dùng tay hoặc vật dụng để móc phân ra
• Lồng ruột

Sa trực tràng

3. Chẩn đoán Hội chứng loét trực tràng đơn độc bằng cách nào?

Các xét nghiệm chẩn đoán bao gồm:

• Nội soi đại tràng sigma. Ống nội soi được đưa vào trực tràng và một phần đại tràng. Nếu có tổn thương có thể cần sinh thiết mẫu mô trực tràng.
• Siêu âm. Sử dụng sóng âm để khảo sát hình ảnh trực tràng. Giúp phân biệt hội chứng loét trực tràng đơn độc với các bệnh lý khác.
• Các xét nghiệm hình ảnh học khác.
  • Chụp trực tràng khi đi tiêu. Bơm thuốc cản quang vào trực tràng. Sau đó chụp X-quang khi đi tiêu để khảo sát sa trực tràng hoặc các bất thường về cơ.
  • Chụp MRI trực tràng. Dựng hình ảnh 3D của trực tràng bằng MRI.

Nội soi đại tràng

4. Điều trị Hội chứng loét trực tràng đơn độc như thế nào?

Điều trị phụ thuộc vào mức độ của bệnh. Triệu chứng nhẹ có thể điều trị bằng thay đổi lối sống. Triệu chứng nặng có thể cần đến thuốc hoặc phẫu thuật.

• Thay đổi chế độ ăn. Ăn nhiều chất xơ.
• Liệu pháp hành vi. Giúp làm giãn các cơ chậu khi đi tiêu bằng các phương pháp giúp kiểm soát co thắt hậu môn hoặc cơ sàn chậu khi đi tiêu.
• Thuốc. Các thuốc như steroid, thuốc xổ sulfasalazine và onabotulinumtoxinA (Botox) có thể làm giảm triệu chứng loét trực tràng. Tuy nhiên, điều thị thuốc không hiệu quả với mọi trường hợp và một số thuốc còn cần nghiên cứu thêm.

Phẫu thuật điều trị hội chứng loét trực tràng đơn độc bao gồm:

• Phẫu thuật sa trực tràng. Cố định trực tràng ở vị trí giải phẫu bình thường.
• Cắt trực tràng. Nếu triệu chứng nặng không điều trị được bằng các phương pháp khác, có thể cần phải cắt trực tràng và đặt hậu môn tạm.

Lối sống

• Ăn nhiều chất xơ. Chất xơ giúp đẩy các chất trong ruột ra dễ hơn. Thực phẩm chứa nhiều chất xơ nhất là trái cây, rau, ngũ cốc nguyên cám. Nên ăn trái cây và rau củ còn nguyên vỏ, ăn trái cây thay vì uống nước ép.
• Dùng thuốc nhuận tràng hay thuốc làm mềm phân. Chẳng hạn như vỏ hạt mã đề và calcium polycarbophil, giúp hấp thụ dịch ruột và làm phân chắc hơn, kích thích ruột đẩy phân ra. Tuy nhiên, thuốc cần uống với nước để tránh bị tắc nghẽn phân. Thuốc làm mềm phân, như docusate, giúp phân dễ thoát ra ngoài hơn.
• Uống nước thường xuyên. Uống đủ nước giúp phân mềm và dễ đi tiêu hơn. Nước mận có thể có ích vì có tác dụng nhuận tràng tự nhiên.

Hội chứng loét trực tràng đơn độc có thể có nhiều hơn một vết loét ở trực tràng, gây căng và chảy máu trực tràng. Bệnh có thể cải thiện bằng thay đổi lối sống như ăn nhiều chất xơ và uống nhiều nước. Một vài trường hợp cần đến phẫu thuật khi triệu chứng nặng không cải thiện. Nếu bạn có các triệu chứng của loét trực tràng, hãy liên hệ với bác sĩ để được khám và điều trị hiệu quả nhất.

Bác sĩ Nguyễn Văn Huấn