Máng bảo vệ miệng: Vật dụng cần thiết cho mọi người

Máng bảo vệ miệng đóng vai trò như một tấm đệm ngăn các tác động đột ngột gây gãy vỡ răng, tổn thương môi, má, lưỡi, hàm. Máng thường che phủ các răng hàm trên. Đây là cách để bảo vệ mô mềm vùng miệng mặt. Thường răng sẽ bị tổn thương nhiều hơn. Nhưng với máng bảo vệ miệng, các răng sẽ được neo lại và giảm lực tác động hơn.

Khi nào chúng ta cần mang máng bảo vệ miệng?

Khi nói đến việc bảo vệ răng miệng thì máng bảo vệ răng là một dụng cụ vô cùng cần thiết khi tham gia thể thao. Thậm chí có thể sử dụng từ khi còn bé.

Khi tham gia các môn thể thao có va chạm, tiếp xúc (ví dụ: boxing) hoặc các vận động không tiếp xúc (ví dụ: thể dục dụng cụ, trượt băng), bạn đều có nguy cơ cao gặp phải các chấn thương vùng miệng. Do vậy chúng ta cần phải mang máng bảo vệ trong các hoạt động này.

Thông thường máng chỉ bao phủ răng trên. Tuy nhiên, nếu bạn mang mắc cài hoặc các khí cụ cố định khác ở hàm dưới, nha sĩ sẽ làm máng bảo vệ cho cả hàm dưới. Việc lựa chọn máng bảo vệ miệng cho từng trường hợp sẽ được nha sĩ quyết định. Một máng bảo vệ hiệu quả phải thoải mái, chống nước, bền và dễ làm sạch, không hạn chế hoạt động thở, phát âm.

Nếu bạn có nghiến răng vào ban đêm, sẽ có một máng bảo vệ đặc biệt trong nha khoa được gọi là “máng nhai”. Máng này giúp ngăn ngừa sự phá hủy mô răng do nghiến.

Những ai cần mang máng bảo vệ miệng?

Máng bảo vệ miệng có thể sử dụng bởi bất cứ ai, người lớn hay trẻ nhỏ. Miễn là bạn cần nó để tham gia vào các hoạt động thể thao như: đá bóng, boxing, bóng rổ,… và cả những môn thể thao không tiếp xúc khác (leo núi, trượt băng,..v.v..)

Người lớn và trẻ nhỏ nếu có nghiến răng, cũng đều có thể sử dụng loại máng này.

Xem thêm: Mất răng ảnh hưởng như thế nào đến cuộc sống của chúng ta?

Các loại máng bảo vệ miệng

Máng bảo vệ miệng có thể được thiết kế riêng theo miệng của mỗi người bởi nha sĩ. Tuy nhiên, nếu không thể làm máng cá nhân, bạn có thể sử dụng loại máng làm sẵn hoặc máng ngâm nước và cắn. Các loại này có thể mua được ở những cửa hàng chuyên bán. Chúng ta cùng tìm hiểu về các loại máng bảo vệ răng này nhé!

1. Máng làm sẵn

Máng bảo vệ làm sẵn được bán rộng rãi trên thị trường và gồm nhiều loại đa dạng với giá cả phải chăng. Hầu như chúng ta có thể tìm thấy ở các cửa hàng thuốc hoặc vật liệu nha khoa. Máng được chia thành các kích cỡ: nhỏ, lớn, trung bình; thích hợp một cách tương đối với răng. Hầu hết chỉ có loại che phủ răng trên.

Máng loại này thường rẻ, dễ tìm, nhưng có một số nhược điểm. Vì kích cỡ giới hạn, nên chúng thường không thoải mái và có thể không phù hợp khít sát với răng bạn. Do vậy, có thể bạn sẽ gặp khó khăn khi nói chuyện lúc mang máng.

2. Máng ngâm nước

Giống như máng làm sẵn, máng ngâm nước cũng được bán rộng rãi và tương đối rẻ. Thay vì chia thành nhiều kích cỡ, máng chỉ có 1 loại và được thay đổi cho phù hợp với răng của bạn. Khi sử dụng loại máng này, bạn cần ngâm hoặc đun nó trong nước nóng cho đến khi mềm ra. Sau đó đặt vào vị trí các răng trước rồi cắn chặt lại. Tốt nhất bạn nên làm theo hướng dẫn của nhà sản xuất để đảm bảo máng phù hợp với răng của mình.

3. Máng cá nhân

Bạn cũng có thể sử dụng loại máng cá nhân được làm bởi nha sĩ. Để làm máng này, bạn cần lấy dấu răng và đúc ra máng riêng đặc biệt cho cấu trúc răng miệng của mình. Máng cá nhân khít sát hơn so với loại máng ngâm nước. Do đó, khi sử dụng loại máng này, bạn sẽ cảm thấy thoải mái hơn và khó rơi ra khi sử dụng lúc ngủ.

Đối với những người nghiến răng, ngáy hay mắc chứng ngưng thở khi ngủ, máng bảo vệ cá nhân là lựa chọn tốt nhất. Tuy nhiên giá thành của nó khá cao hơn so với các loại kia.

Các loại máng được sử dụng trong những trường hợp nào?

Có nhiều loại máng tương tự nhau, mỗi loại có các chức năng khác nhau.

1. Chơi thể thao

Các môn thể thao và hoạt động có thể gây chấn thương hàm mặt. Việc mang máng bảo vệ sẽ giúp bạn tránh được chấn thương môi má lưỡi răng. Một số môn thể thao sau bạn cần lưu ý mang máng bảo vệ khi tham gia:

• Đá bóng.
• Boxing.
• Bóng rổ.
• Khúc côn cầu.
• Thể dục dụng cụ.
• Trượt ván.
• Đi xe đạp.
• Bóng chuyền.
• Bóng ném.
• Đấu vật.

Trong hầu hết các trường hợp trên, bạn chỉ cần sử dụng loại máng làm sẵn hoặc máng ngâm nước là đủ để bảo vệ khi chơi thể thao. Máng cá nhân chỉ nên dùng khi bạn cần mang nó thường xuyên để luyện tập.

Với giá cả mềm hơn, máng ngâm nước có độ khít sát tốt. Do đó, đây là lựa chọn tốt cho bạn khi chơi thể thao.

2. Nghiến răng

Nghiến răng hay siết chặt răng đều là những rối loạn vận động có thể gây ra nhiều vấn đề. Những người nghiến răng có thể bị đau răng, đau hàm, tổn thương nướu. Kết quả đều dẫn đến phá hủy răng.

Mang máng bảo vệ răng khi ngủ giúp các răng hàm trên và dưới không tiếp xúc trực tiếp với nhau. Do đó, chúng không bị phá hủy bởi lực nghiến hay siết chặt.

Ở hầu hết các trường hợp, nha sĩ sẽ thiết kế máng cá nhân để bảo vệ răng cho bạn, Máng làm sẵn cứng nên khó giữ trong miệng và không thoải mái. Do đó, rất khó để mang khi ngủ. Trong khi đó loại máng ngâm nước khít sát hơn, nhưng lại dễ mòn và yếu nếu sử dụng thường xuyên.

Nếu bạn không chắc chắn về việc sử dụng máng cho nghiến răng, bạn có thể thử trước bằng máng ngâm nước trong một vài đêm. Nếu cảm thấy nó thực sự có ích, bạn có thể xin ý kiến nha sĩ về việc làm máng cá nhân.

3. Chứng ngưng thở khi ngủ

Ngưng thở khi ngủ là một rối loạn trầm trọng liên quan đến giấc ngủ. Rối loạn này khiến người mắc ngưng thở tạm thời trong lúc ngủ. Điều này ngăn não của bạn nhận đủ oxy. Ngoài ra có thể gây nguy cơ đột quỵ hay các bệnh tim mạch khác. Nó cũng gây trầm trọng tình trạng ngáy và khiến bạn thấy chao đảo vào sáng hôm sau. Một vài người mắc chứng ngưng thở phải sử dụng máy CPAP. Đây là máy giúp duy trì đường thở khi ngủ. Tuy nhiên nếu tình trạng nhẹ hơn, thì việc sử dụng máng cá nhân cũng có tác dụng tương tự.

Thay vì che phủ răng của bạn, máng dành cho người ngưng thở khi ngủ hoạt động bằng cách đẩy hàm dưới và giữ lưỡi ra trước. Vì vậy máng giúp đường thở luôn mở. Một số loại có dây đeo quanh đầu và cằm giúp điều chỉnh vị trí hàm dưới.

Trong trường hợp này, bạn không thể dùng loại máng có sẵn hay máng ngâm nước. Vì chúng không thể giúp ích gì cho hoạt động thở của bạn.

4. Ngủ ngáy

Máng bảo vệ miệng cũng giúp giảm chứng ngáy, gây ra bởi sự rung động của các mô mềm ở đường hô hấp trên. Nó hoạt động tương tự như máng dành cho người ngưng thở khi ngủ. Cả hai loại này đều hoạt động bằng cách đẩy hàm dưới ra để duy trì đường thở.

Bạn có thể tìm thấy các máng chống ngáy bán rất nhiều trên thị trường. Tuy nhiên chưa có nghiên cứu nào chứng nhận hiệu quả thực sự của chúng.

Nếu việc ngáy gây ảnh hưởng đến cuộc sống của bạn, có thể tham khảo nha sĩ về các loại máng bảo vệ miệng. Nha sĩ có thể làm một máng riêng cho bạn hoặc giới thiệu bạn đến các chuyên gia về ngáy để điều trị thêm.

5. Bảo vệ ở người mang mắc cài

Một máng bảo vệ khít sát rất quan trọng đối với người mang mắc cài hoặc đang gắn cung cố định. Va đập bất ngờ có thể làm hỏng niềng răng và các khí cụ. Máng bảo vệ cũng tạo hàng rào ngăn mắc và môi má. Do đó tránh được tổn thương nướu và má.

Hãy xin ý kiến nha sĩ về việc lựa chọn loại máng bảo vệ miệng thích hợp. Hầu như một số máng chỉ bao phủ răng trên, nhưng thường nha sĩ sẽ đề nghị bạn sử dụng máng cho cả răng dưới khi mang mắc cài.

Nếu bạn đang sử dụng máng duy trì hay các khí cụ tháo lắp khác, thì không nên dùng chúng khi chơi thể thao.

Cách chăm sóc và thay thế máng bảo vệ miệng

Nha sĩ sẽ nói cho bạn biết khi nào là cần thiết để thay mới máng bảo vệ. Tuy nhiên thời điểm chắc chắn bạn phải thay là khi máng đã mòn, bị phá hủy hoặc không còn vừa nữa. Đối với trẻ em và thiếu niên, cần thay máng thường xuyên hơn. Lý do vì miệng của các em luôn có sự phát triển và thay đổi liên tục khiến máng không còn phù hợp. Sau khi sử dụng xong, bạn phải luôn đảm bảo máng được sạch và khô ráo.

Tham khảo thêm bài viết: Phòng bệnh răng miệng để có sức khỏe toàn diện

Sau đây là một số lưu ý về việc sử dụng máng bảo vệ miệng:

• Rửa sạch trước và sau khi sử dụng. Có thể dùng bàn chải chà sạch.
• Thường xuyên vệ sinh máng bảo vệ với nước lạnh và xà phòng, rồi rửa sạch sẽ.
• Khi tái khám nha sĩ, phải mang theo máng để đánh giá lại. Nha sĩ cũng sẽ giúp bạn làm sạch hoàn toàn máng.
• Bảo quản và vận chuyển máng bảo vệ trong hộp chứa có lỗ thông hơi để có thể làm khô và giữ cho vi khuẩn không phát triển.
• Không bao giờ để máng bảo vệ trực tiếp dưới ánh nắng mặt trời hoặc ngâm trong nước nóng . Nhiệt có thể làm biến dạng máng.
• Thường xuyên kiểm tra sự khít sát và các dấu hiệu mòn để thay mới.
• Một số thú cưng có thể coi máng bảo vệ như đồ chơi để gặm. Do đó bạn nên lưu ý phải cất giữ ở những nơi chúng không thể lấy được.

Cho dù bạn chơi thể thao hay đang có các vấn đề: ngáy, ngưng thở, mang mắc cài, máng bảo vệ đều có thể giúp bạn bảo vệ răng miệng tốt nhất và hỗ trợ cho việc điều trị. Nếu bạn đang phân vân về việc lựa chọn loại máng bảo vệ, hãy xin ý kiến của nha sĩ. Họ sẽ giúp bạn lựa chọn loại máng phù hợp nhất với tình trạng và nhu cầu của bạn.