Mất kinh nguyệt: Nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị

Mất kinh nguyệt có lẽ là một trong những vấn đề gây đau đầu cho không ít chị em phụ nữ. Đôi lúc nữ giới sẽ ngại ngần, khó thổ lộ vì vậy mà việc chẩn đoán và điều trị bị chậm trễ. Vậy chính xác thì mất kinh nguyệt là gì, biểu hiện như thế nào? Đâu là nguyên nhân của hiện tượng này và điều trị ra sao? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết sau đây của Bác sĩ Lê Dương Linh nhé!

Mất kinh nguyệt

Mất kinh nguyệt hay còn gọi là vô kinh. Đây là tình trạng không có kinh nguyệt ở nữ giới. Có thể hiểu rằng mất kinh nguyệt là bao hàm cả tình trạng mất một hoặc nhiều kỳ kinh. 

Theo đó, tình trạng này được chia thành 2 dạng chính bao gồm:

• Mất kinh nguyệt nguyên phát: Trường hợp người chưa có kinh dù đã 15 tuổi trở lên và đã có các dấu hiệu dậy thì khác nhưng chưa có kinh, được gọi là mất kinh nguyệt nguyên phát.
• Mất kinh nguyệt thứ phát: Đây là tình trạng người đã từng có kinh nhưng bị mất 3 kỳ kinh liên tiếp. Theo đó, mất kinh nguyệt có thể tạm thời hay kéo dài liên tục. Một số rất ít trường hợp có thể vô kinh vĩnh viễn. 

Để chẩn đoán và phân loại chính xác tình trạng mất kinh, bác sĩ sẽ tiến hành hỏi bệnh, thăm khám và làm một số xét nghiệm cần thiết. 

Biểu hiện mất kinh nguyệt

Biểu hiện chính

Khá nhiều chị em phụ nữ nhầm lẫn tình trạng kinh nguyệt không đều với vô kinh. Nhầm lẫn này dễ sinh ra bất an và tự ý điều trị không đúng cách. Điều quan trọng nhất là tự theo dõi tính chất chu kỳ kinh nguyệt của bản thân. Bên cạnh đó biết được những thay đổi trên cơ thể khi bước vào tuổi dậy thì cũng rất quan trọng. Điều này sẽ góp phần giúp bác sĩ chẩn đoán chính xác tình trạng bệnh.

Biểu hiện chủ yếu của mất kinh nguyệt là sự vắng mặt của một hay nhiều kỳ kinh. Cần lưu ý rằng hành kinh không đơn thuần là ra máu âm đạo. Vậy nên tình trạng vô kinh cũng không có nghĩa là không ra máu âm đạo. Nhiều trường hợp ra máu âm đạo với những tính chất khác. Nhưng do chu chu kỳ kinh vẫn bình thường nhưng nữ giới không nhận ra. Sự chủ quan này dễ dẫn đến nhận biết chậm trễ tình trạng mất kinh nguyệt. Hãy lưu ý khi một lần hành kinh đột ngột có các tính chất sau:

• Thời gian hành kinh đổi khác.
• Lượng máu ra thay đổi đáng kể. Cách so sánh trực quan nhất là số băng vệ sinh cần dùng.
• Tính chất máu: màu sắc, đặc hay loãng, thay đổi…
• Các triệu chứng kèm theo khi hành kinh: Đau bụng, đau lưng, tức ngực…

Để tăng độ chính xác, cần so sánh với nhiều kỳ kinh trước đó. Nếu nhiều tiêu chí đổi khác, rất có thể lần ra máu này không phải là một lần hành kinh bình thường. 

Biểu hiện kèm theo

Ngoài ra, chị em có thể gặp các triệu chứng khác tùy theo nguyên nhân gây vô kinh, thường gặp là:

• Râu và lông cơ thể phát triển.
• Núm vú tiết dịch bất thường.
• Rụng tóc.
• Đau đầu, mệt mỏi, suy giảm thị lực.
• Mụn trứng cá nhiều và khó trị dứt điểm.

Nguyên nhân dẫn đến mất kinh nguyệt

Có nhiều nguyên nhân khác nhau có thể dẫn đến tình trạng mất kinh nguyệt. Sau đây là những nguyên nhân phổ biến:

Thai kỳ

Mang thai là nguyên nhân gây vô kinh thường gặp nhất đối với nữ giới trước tuổi mãn kinh. Với những người đang có sinh hoạt tình dục gần đây, đột nhiên trễ kinh là dấu hiệu báo đậu thai có giá trị.

Lúc này, bạn hãy chờ một vài ngày để xem đó là một kỳ kinh đến trễ hay thật sự mất kinh. Đôi khi nữ giới có thể nhầm lẫn kỳ hành kinh bình thường với tình trạng máu báo thai. Hãy so sánh các tính chất ra máu với những lần hành kinh trước để nhận biết. Nếu nghi ngờ, bạn có thể dùng que thử thai để xác nhận. 

Căng thẳng và các vấn đề tâm lý khác

Khác với suy nghĩ của nhiều người, vấn đề tâm lý thực sự có tác động đến chu kỳ kinh nguyệt. Căng thẳng và lo âu có thể thay đổi thời gian hành kinh cùng các triệu chứng kèm theo. Một số trường hợp có thể gây mất kinh nguyệt. 

Các vấn đề về dinh dưỡng và cân nặng

Suy dinh dưỡng hay mất cân bằng dinh dưỡng ảnh hưởng đáng kể đến chu kỳ kinh nguyệt. Chế độ ăn kiêng cực đoan hoặc ăn chay không đúng cách kéo dài có thể gây vô kinh. Đây là tình trạng thường gặp khi ép cân không đúng cách hay chứng biếng ăn, rối loạn ăn uống.

Vấn đề này cũng thường xuyên đi cùng với rối loạn cảm xúc và căng thẳng kéo dài. Vì vậy tác động xấu đến kinh nguyệt càng lớn hơn. Ngược lại, tình trạng thừa cân béo phì cũng có thể ảnh hưởng tiêu cực đến tần suất và tính chất của chu kỳ kinh nguyệt.

Sử dụng thuốc tránh thai

Thuốc tránh thai với các nội tiết tố sẽ thay đổi những tính chất trong chu kỳ kinh nguyệt. Tình trạng này thường không đáng lo ngại. Khi ngừng sử dụng, hầu hết chị em phụ nữ sẽ hành kinh lại như cũ. 

Mãn kinh

Khi bước vào tuổi mãn kinh, những lần hành kinh sẽ dần thay đổi về thời gian và tính chất ra máu. Các kỳ kinh thưa dần cho đến khi mất hẳn. Thời kỳ mãn kinh vốn là một phần tất yếu của quá trình lão hóa. Thông thường phụ nữ sẽ bước vào thời kỳ mãn kinh trong độ tuổi từ 45 – 55. Có những trường hợp đặc biệt, mãn kinh sớm trước 40 tuổi có thể báo hiệu một vấn đề sức khỏe tiềm ẩn khác. 

Hội chứng buồng trứng đa nang

Đây là nguyên nhân bệnh lý phổ biến nhất gây ra tình trạng thưa kinh hoặc mất kinh nguyệt. Người mắc hội chứng này có nguy cơ vô sinh cũng như mắc các bệnh lý khác kèm theo.

Hãy liên hệ cơ sở y tế nếu bạn có tình trạng rối loạn kinh nguyệt, đặc biệt là thưa kinh hay mất kinh kéo dài để được chẩn đoán và điều trị đúng cách. 

Điều trị mất kinh nguyệt như thế nào?

Các phương pháp điều trị mất kinh nguyệt sẽ thay đổi tùy thuộc vào nguyên nhân và thể trạng người bệnh. Hầu hết các trường hợp kinh nguyệt sẽ trở lại bình thường khi nguyên nhân được điều trị dứt điểm. 

Với đa số các trường hợp, hóc môn nội tiết có thể được chỉ định trong điều trị, giúp khôi phục lại chu kỳ kinh bình thường. Trường hợp có khối u hay tắc nghẽn ống dẫn trứng bác sĩ có thể cân nhắc phẫu thuật điều trị.

Ngoài ra, thay đổi thói quen sống theo hướng tích cực cũng là một biện pháp hiệu quả để duy trì những kì kinh khỏe mạnh. Cụ thể, bạn nên cân bằng chế độ dinh dưỡng và vận động, tránh lo âu căng thẳng. Tuân thủ quá trình điều trị các bệnh mạn tính cũng sẽ góp phần ngăn ngừa rối loạn kinh nguyệt nói chung và mất kinh nguyệt nói riêng.

Có khá nhiều nguyên nhân gây mất kinh nguyệt, từ lành tính cho đến bệnh lý. Triệu chứng thường đa dạng và thay đổi tùy theo từng nguyên nhân cụ thế. Hầu hết các trường hợp đều có thể được điều trị hiệu quả. Vì thế, bạn cần theo dõi kỹ những lần hành kinh và các thay đổi của cơ thể để mau chóng nhận biết và can thiệp kịp thời.