Đâu là những loại thực phẩm bà bầu không nên ăn?

Mang thai là một trong những giai đoạn quan trọng và nhạy cảm nhất trong cuộc đời của một người phụ nữ. Trong đó, chế độ dinh dưỡng khi mang thai được xem là một yếu tố quan trọng. Các thai phụ phải chú ý đến những gì họ ăn và đảm bảo tránh các thực phẩm và đồ uống có hại. Hãy cùng bác sĩ Huỳnh Thị Như Mỹ tìm hiểu đâu là những thực phẩm bà bầu không nên ăn nhé!

Những thực phẩm bà bầu không nên ăn

1. Các loại cá có hàm lượng thủy ngân cao

Thủy ngân là một nguyên tố tự nhiên được tìm thấy trong không khí, nước và thực phẩm. Trong đó, các loại cá được xem là động vật phổ biến có chứa thủy ngân trong cơ thể.¹ Tùy vào các yếu tố như chủng loại, kích thước, vị trí, môi trường sống và vòng đời mà mỗi loại cá sẽ có hàm lượng thủy ngân khác nhau.²

Những loại cá có hàm lượng thủy ngân cao mà mẹ bầu cần tránh:²

• Cá mập.
• Cá đuối.
• Cá kiếm.
• Cá chẽm.
• Cá tuyết.
• Cá ngừ (đặc biệt là cá ngừ albacore).

Phụ nữ mang thai nên ăn 2-3 khẩu phần cá mỗi tuần để tốt cho sức khỏe của bản thân và thai nhi. Tuy nhiên, việc hấp thụ cá có hàm lượng thủy ngân cao trong thời gian dài có thể gây tích tụ thủy ngân trong máu người mẹ. Điều này sẽ gây hại đến sự phát triển của thai nhi trong bụng.²

Bên cạnh đó, mẹ bầu vẫn có thể tiêu thụ một số loại cá có hàm lượng thủy ngân thấp như:³

• Cá hồi.
• Cá rô phi.
• Cá ngừ (loại đóng hộp).
• Các loại cá da trơn.

2. Thủy hải sản ăn sống hoặc chưa được nấu chín

Thủy sản sống, đặc biệt là động vật có vỏ, có thể gây ra một số bệnh nhiễm trùng. Chúng có thể là virus, vi khuẩn hoặc ký sinh trùng, chẳng hạn như norovirus, Vibrio, Salmonella và Listeria.¹

Một số trong những bệnh nhiễm trùng này chỉ ảnh hưởng đến người mẹ, khiến họ mất nước và yếu sức. Các bệnh nhiễm trùng khác có thể được truyền sang thai nhi với các hậu quả nghiêm trọng. Thậm chí có thể gây tử vong cho thai nhi.¹

Trên thực tế, phụ nữ mang thai có khả năng bị nhiễm Listeria cao gấp 20 lần so với dân số nói chung.⁴ Vi khuẩn này có thể được tìm thấy trong đất và nước hoặc thực vật bị ô nhiễm. Cá sống có thể bị nhiễm vi khuẩn này trong quá trình chế biến, bao gồm hun khói hoặc sấy khô.

Khi vào cơ thể người mẹ, Listeria sẽ lây nhiễm cho thai nhi thông qua nhau thai, ngay cả khi người mẹ không có dấu hiệu bị bệnh. Điều này có thể dẫn đến sinh non, sảy thai; thai chết lưu hoặc các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng khác.⁵ Do đó, phụ nữ mang thai nên tránh cá sống và động vật có vỏ, hoặc các món Sashimi.

3. Thịt sống, chưa nấu chín, hoặc chế biến sẵn

Ăn thịt chưa nấu chín hoặc thịt sống làm tăng nguy cơ nhiễm một số vi khuẩn hoặc ký sinh trùng. Chúng bao gồm Toxoplasma, E.coli, Listeria và Salmonella. Vi khuẩn có thể đe dọa sức khỏe của thai nhi, có thể dẫn đến thai chết lưu hoặc các bệnh thần kinh nghiêm trọng, bao gồm khuyết tật trí tuệ, mù lòa và động kinh. Hầu hết các vi khuẩn được tìm thấy trên bề mặt của toàn bộ miếng thịt. Các vi khuẩn khác có thể tồn tại bên trong các sợi cơ.¹

Bên cạnh đó, mẹ bầu cũng cần tránh các loại thịt chế biến sẵn như thịt nguội (gà tây, giăm bông, thịt ba chỉ, thịt gà, thịt bò nướng, prosciutto và pepperoni), xúc xích, thịt xông khói. Bởi chúng có thể chứa vi khuẩn Listeria khi ăn trực tiếp mà không qua sơ chế lại. Để đảm bảo an toàn, bạn nên nấu chín một lần nữa các loại thịt này trước khi ăn.⁶

4. Trứng sống

Theo CDC, bên trong những quả trứng thông thường có chứa một loại vi trùng tên là Salmonella.⁷  Vi khuẩn này có thể truyền từ mẹ sang con trong thời kỳ mang thai.

Em bé bị nhiễm vi khuẩn Salmonella có thể có các triệu chứng như sốt và tiêu chảy khi mới sinh. Trẻ sinh ra bị nhiễm vi khuẩn Salmonella cũng có thể bị nhiễm trùng huyết (nhiễm trùng máu) hoặc viêm màng não.⁸

Do đó, trong quá trình mang thai, mẹ bầu không nên ăn trứng sống, trứng chần hoặc chưa được làm chín kỹ lưỡng.

5. Nội tạng động vật

Thịt nội tạng được xem là nguồn dinh dưỡng tuyệt vời. Chúng chứa các loại chất như: sắt, vitamin B12, vitamin A, kẽm, selen và đồng – tất cả đều tốt cho bạn và em bé. Tuy nhiên, tiêu thụ quá nhiều vitamin A có nguồn gốc động vật (vitamin A đã được tạo sẵn) không sẽ không tốt đối với sức khỏe mẹ bầu. Điều này có thể dẫn đến dị tật bẩm sinh và sảy thai. Do đó, bà bầu không nên ăn nội tạng động vật nhiều hơn một lần một tuần.¹

6. Các loại rau mầm sống

Rau mầm hoặc một số loại rau sống như cỏ linh lăng, cỏ ba lá, củ cải và giá đỗ, có thể chứa vi khuẩn Salmonella. Bởi lẽ, môi trường ẩm ướt để những loại thực vật này sinh trưởng và phát triển có chứa nhiều loại vi khuẩn gây hại. Chính vì lẽ đó, mẹ bầu khi ăn những loại rau mầm này cần rửa thật sạch và nấu chín.¹

7. Trái cây chưa được rửa kỹ

Bề mặt của trái cây và rau quả chưa rửa hoặc chưa gọt vỏ có thể bị nhiễm một số vi khuẩn và ký sinh trùng. Chúng bao gồm Toxoplasma, E. coli, Salmonella và Listeria, có thể bắt nguồn từ đất hoặc do quá trình xử lý.¹

Đặc biệt vi khuẩn Toxoplasma có thể gây biến chứng sau sinh cho trẻ như: tổn thương mắt, mù lòa, thiểu năng trí tuệ hoặc kém phát triển. Vì vậy, mẹ bầu cần rửa sạch rau củ quả trước khi chế biến hoặc tiêu thụ.

8. Sữa, phô mai và nước ép trái cây chưa tiệt trùng

Tương tự như trên, những loại sữa, phô mai hoặc nước ép chưa được tiệt trùng có thể chứa chứa một loạt vi khuẩn có hại, bao gồm Listeria, Salmonella, E. coli và Campylobacter.¹ Do đó trong quá trình mang thai, phụ nữ cần sử dụng các sản phẩm đã thanh trùng hoặc tiệt trùng. Đặc biệt đối với các loại phô mai, mẹ bầu cần tránh những loại sau:¹⁰

• Brie.
• Camembert .
• Chevre.
• Gorgonzola.
• Phô mai xanh (Danish blue).

9. Đồ ăn vặt đóng gói sẵn

Những loại đồ ăn vặt đóng gói sẵn nói riêng và các loại đồ ăn vặt nói chung thường chứa ít chất dinh dưỡng nhưng lại nhiều calo, đường, phụ gia và chất béo bổ sung. Những chất này đều có nguy cơ gây tiểu đường thai kỳ hoặc bệnh tim mạch và khiến trẻ bị thừa cân.¹

Những thức uống mà mẹ bầu nên tránh

1. Rượu

Phụ nữ mang thai, kể cả người có kế hoạch mang thai hoặc đang cho con bú nên tránh uống rượu hoàn toàn. Lý do là vì nó làm tăng nguy cơ sảy thai và thai chết lưu. Ngay cả một lượng nhỏ cũng có thể tác động tiêu cực đến sự phát triển trí não của bé.¹

Xem thêm: Uống rượu khi mang thai ảnh hưởng như thế nào đến thai nhi và sự phát triển của trẻ nhỏ?

2. Caffeine

Caffeine chủ yếu được tìm thấy trong cà phê, trà, nước ngọt và ca cao. Thai phụ có thể uống caffeine, nhưng không quá 200mg mỗi ngày.¹¹

3. Nước tăng lực

Nước tăng lực không được khuyến khích trong thai kỳ vì chúng có thể chứa hàm lượng caffeine cao và các thành phần có hại cho mẹ bầu khác.¹⁰

Những thực phẩm bà bầu không nên ăn đa số là các loại đồ tươi sống, chưa qua chế biến hoặc nấu chín kỹ càng. Chính vì vậy, mẹ bầu cần thực hiện vệ sinh an toàn thực phẩm và chú ý vào hàm lượng dinh dưỡng. Thai phụ cũng có thể tham vấn ý kiến từ chuyên gia dinh dưỡng để lựa chọn thực phẩm hợp lý và an toàn.