Polyp dạ dày có nguy hiểm không?

Polyp dạ dày là một khối tăng sinh tế bào hình thành trên lớp niêm mạc dạ dày. Tuy hiếm gặp và đôi khi không gây triệu chứng . Sự xuất hiện polyp có thể liên quan đến các bệnh lý ở dạ dày. Ngoài ra, có một tỷ lệ nhỏ các polyp có thể hóa ung thư. Vậy những loại polyp nào thì nguy hiểm? Cần chẩn đoán, điều trị và theo dõi sau điều trị polyp dạ dày ra sao? Bài viết sau đây sẽ cung cấp cho bạn những thông tin bổ ích về tình trạng polyp dạ dày này. Mời bạn cùng tìm hiểu nhé.

Polyp dạ dày là gì?

Polyp dạ dày – hay polyp bao tử – là khối tế bào hình thành trên lớp niêm mạc lót bên lòng dạ dày. Những khối polyp này thì hiếm gặp và thường không gây ra bất kì triệu chứng nào. Chúng thường được phát hiện ngẫu nhiên qua nội soi thực quản – dạ dày vì một bệnh lý khác.

Hầu hết polyp dạ dày không tiến triển thành ung thư. Tuy vậy, có vài tuýp polyp nhất định có thể làm tăng nguy cơ ung thư dạ dày. Điều trị và theo dõi polyp dạ dày cũng tùy thuộc vào tuýp polyp, bản chất và kích thước của chúng.

Triệu chứng của polyp dạ dày

Polyp dạ dày thường không gây triệu chứng hay dấu hiệu gì. Rất nhiều người không hề biết mình có polyp dạ dày cho đến khi vô tình phát hiện chúng qua nội soi.

Đôi khi, một khối Polyp lớn nhanh quá dẫn đến bị loét bề mặt và chảy máu. Khi đó chúng có thể gây triệu chứng chảy máu tiêu hóa. Vì chảy máu lượng ít nên người bệnh thường chỉ đi tiêu phân đen hay tiêu máu ẩn trong phân. Hiếm gặp hơn nữa, khối Polyp to quá chiếm chỗ trong dạ dày gây tắc môn vị (môn vị là phần cuối của dạ dày, nối dạ dày với tá tràng). Khi đó bệnh nhân sẽ có cảm giác óc ách, nặng bụng và ăn không tiêu.

Triệu chứng và dấu hiệu của polyp có thể là:

• Đau khi khám hay ấn ở vùng bụng, nhất là vùng dạ dày.
• Nôn ói.
• Đi tiêu phân đen như bã cà phê.
• Thiếu máu mạn. Do polyp chảy máu rỉ rả kéo dài mà không được phát hiện.

Nguyên nhân của polyp dạ dày là gì?

Sự hình thành của polyp là hậu quả của sự phản ứng quá mức của dạ dày trước những yếu tố phá hủy. Những nguyên nhân thường gặp của polyp dạ dày là:

• Viêm dạ dày mạn tính. Tình trạng viêm dạ dày mạn tính thường liên quan đến sự hình thành polyp tăng sản và u tế bào tuyến (adenoma). Những polyp dạng này hầu như không phát triển thành ung thư, nguy cơ hóa ác chỉ tăng lên với khối polyp lớn hơn 1 xăng-ti-met. Ngược lại, u tế bào tuyến là loại u có tiềm năng phát triển thành ung thư nhất. Khá may mắn, đây là loại ít gặp nhất. Vì lí do này, u tế bào tuyến thường được cắt bỏ.
• Đa polyp tuyến gia đình. Hội chứng đa polyp tuyến gia đình thì hiếm gặp. Hội chứng di truyền này gây ra nhiều polyp tế bào tuyến đáy ở niêm mạc dạ dày. Những polyp tuyến đáy này có thể phát triển thành u tế bào tuyến, sau đó hóa ác. Do đó, những polyp này cũng nên được cắt bỏ.
• Sử dụng thường xuyên thuốc dạ dày. Polyp tế bào tuyến đáy thường xảy ra ở những người sử dụng thuốc ức chế bơm proton (PPI) để giảm acid dạ dày (ví dụ như Omeprazole, Pantoloc, Nexium,..). Những polyp loại này thường có kích thước nhỏ và không đáng ngại lắm. Những polyp tế bào tuyến đáy có kích thước hơn lớn 1 xăng-ti-mét có thể tăng nguy cơ ung thư. Nếu polyp xuất hiện do dùng thuốc PPI, bác sĩ có thể gợi ý ngưng thuốc và/hoặc cắt bỏ polyp.

Các yếu tố nguy cơ

Ngoài ra, những yếu tố sau cũng làm tăng nguy cơ phát triển polyp dạ dày bao gồm:

• Tuổi. Polyp dạ dày thường xuất hiện từ độ tuổi trung niên đến người già. Nếu polyp xuất hiện ở người trẻ (dưới 40 tuổi), nên nghĩ đến các bệnh polyp di truyền.
• Nhiễm trùng dạ dày. Nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori (vi khuẩn Hp) thường gây ra viêm dạ dày mạn, có thể dẫn đến sự hình thành polyp tăng sản hay u tế bào tuyến.
• Tiền căn đa polyp gia đình. Nếu trực hệ gia đình (bố mẹ, anh chị em ruột và con ruột) có bệnh đa polyp, người đó cũng nên được tầm soát bệnh.

Bác sĩ làm gì để chẩn đoán polyp dạ dày?

Những xét nghiệm thường được dùng để chẩn đoán polyp dạ dày bao gồm:

• Nội soi thực quản – dạ dày. Bác sĩ sẽ dùng 1 ống nhỏ và mềm có đầu là camera đưa từ miệng qua thực quản đến dạ dày và 1 phần tá tràng. Hình ảnh dạ dày từ camera sẽ được chiếu lên màn hình để quan sát. Nội soi thực quản – dạ dày giúp đánh giá tình trạng viêm, loét dạ dày và các khối bất thường như polyp hay khối u trong dạ dày.
• Lấy mẫu sinh thiết. Nếu có phát hiện tổn thương như polyp, bác sĩ có thể sẽ cắt cả khối polyp qua nội soi hoặc lấy vài mẫu mô của tổn thương. Mẫu mô này sẽ được gởi đi làm giải phẫu bệnh. Giải phẫu bệnh là phân tích xem bản chất tế bào và mô học của tổn thương là gì, có tổn thương tân sinh hay dị sản liên quan đến ung thư không.
• Xét nghiệm vi khuẩn Helicobacter pylori (Hp). Có loại polyp liên quan đến nhiễm Hp, xét nghiệm tìm vi khuẩn Hp là cần thiết. Nếu có nhiễm Hp, bệnh nhân sẽ cần phải điều trị tiệt trừ bằng kháng sinh.

Điều trị và theo dõi polyp dạ dày ra sao?

Điều trị polyp thường có 3 phần: cắt bỏ khối polyp, điều trị tiệt trừ Hp và theo dõi sau đó.

Điều trị nhiễm trùng Helicobacter pylori

Nếu nguyên nhân gây ra polyp là viêm dạ dày mạn do nhiễm Hp, bác sĩ sẽ yêu cầu điều trị tiệt trừ Hp với kháng sinh. Điều trị Hp có thể khiến những polyp tăng sản giảm kích thước rồi biến mất cũng như ngăn ngừa polyp tái phát.

Điều trị và theo dõi polyp

Điều trị hay theo dõi polyp như thế nào phù thuộc vào loại polyp là gì và khả năng hóa ung thư của polyp đó có cao không. Dưới đây là những loại polyp thường gặp, nguyên nhân, điều trị và theo dõi:

Polyp tăng sản

Thường liên quan đến viêm dạ dày do vi khuẩn Hp.

• Kích thước dưới 0.5 cm: Có thể theo dõi mà không cần cắt bỏ. Điều trị tiệt trừ Hp.
• Kích thước từ 0.5 cm: Cắt bỏ qua ngả nội soi và điều trị Hp.

Nội soi lại thường sau 6 tháng để kiểm tra tình trạng nhiễm Hp. Những polyp này thường không tái phát và hiếm khi hóa ung thư.

Polyp tế bào tuyến đáy

Hay gặp ở những bệnh nhân sử dụng thuốc PPI để giảm acid dạ dày. Thường xuất hiện ở độ tuổi 40.

• Những polyp lớn hơn 1cm, bị loét bề mặt hoặc ở vùng hang vị nên được cắt bỏ và làm sinh thiết. Nếu kết quả có tân sinh hay dị sản (những tổn thương gợi ý có thể hóa ung thư), cần phải nội soi kiểm tra ít nhất mỗi năm một lần hay gần hơn theo chỉ định của bác sĩ. Nếu không, có thể tạm thời yên tâm và không cần kiểm tra quá thường xuyên.
• Ở bệnh nhân sử dụng PPI: Nếu sử dụng PPI gây ra đa polyp rải rác (nhiều hơn 20 khối) và/hoặc có khối polyp > 1 xăng-ti-mét: Tìm nguyên nhân khác gây tình trạng tăng acid dạ dày quá mức. Giảm liều PPI hoặc đổi thuốc khác.

Đa Polyp tuyến liên quan gia đình

Hiếm gặp, thường di truyền.

Những dấu hiệu gợi ý bệnh polyp di truyền như:

• Phát hiện polyp trước tuổi 40;
• Đa polyp: có hơn 20 polyp;
• Polyp ở vùng hang vị;
• Đồng thời có polyp ở tá tràng hay những vị trí khác trên đường tiêu hóa.

Những bệnh nhân này nên được nội soi toàn bộ đường tiêu hóa để kiểm tra. Nếu đã chẩn đoán đa polyp tiêu hóa, những người trực hệ (bố mẹ, anh chị em ruột và con ruột) cũng nên được tầm soát bệnh.

U tế bào tuyến (Adenoma)

Thường liên quan đến viêm teo dạ dày hay viêm dạ dày mạn. Những u tế bào tuyến này là loại có khả năng tiến triển thành ung thư nhất, do đó chúng cần được cắt bỏ kèm theo điều trị tiệt trừ Hp nếu có. Sau cắt bỏ u tế bào tuyến, nên theo dõi bằng cách nội soi dạ dày mỗi năm một lần.

Polyp dạ dày là bệnh lý không thường gặp nhưng có thể gây nhiều lo lắng cho người bệnh. Polyp dạ dày thường liên quan đến viêm dạ dày mãn tính, đặc biệt là do vi khuẩn Helicobacter pylori. Do đó, điều trị polyp dạ dày cần chú ý đến điều trị viêm dạ dày và tiệt trừ Hp.

Những polyp có kích thước lớn, polyp dạng tuyến hay u tế bào tuyến có tiềm năng hóa ác đều cần được loại bỏ. Theo dõi bằng nội soi dạ dày theo hướng dẫn của bác sĩ để tầm soát polyp tái phát và giúp phát hiện sớm những tổn thương tiền ung thư.

Xem thêm: Polyp dạ dày và những điều cần biết trước khi khám