Tiết sữa non khi mang thai là hiện tượng gì?

Sữa non là loại sữa được mẹ tiết ra đầu tiên sau khi sinh. Sữa non chứa thành phần dinh dưỡng cực kỳ cao và chứ nhiều kháng thể – Protein miễn dịch trong cơ thể chống lại vi khuẩn, vi rút khi cơ thể bị nhiễm. Tác dụng của sữa non còn giúp tăng trưởng và hỗ trợ sức khỏe cho trẻ sơ sinh. Đồng thời tăng cường miễn dịch, và cải thiện các bệnh lý về đường ruột trong suốt cuộc đời. Vậy mẹ tiết sữa non khi mang thai như thế nào? Hãy cùng Bác sĩ Trần Thế Minh tìm hiểu qua bài viết này nhé!

Tiết sữa non khi mang thai là hiện tượng gì?

Sữa non thường sẽ có màu hơi vàng hoặc hơi vàng cam. Bởi vì sữa có chứa hàm lượng beta-carotene cao. Nếu mẹ nào đã từng sinh con, có thể nhận thấy được sữa non có tính chất đặc hơn sữa mẹ. Vì thế mà sữa non cũng chứa hàm lượng dinh dưỡng cao hơn sữa mẹ.

Đôi khi, máu trong ống dẫn sữa có thể rỉ một ít vào sữa non. Vì thế sữa sẽ có thể có màu đỏ, hồng, nâu, hoặc màu gỉ. Nó không xảy ra ở hầu hết phụ nữ mà chỉ trên một vài người. Mẹ cứ yên tâm vì lượng máu này rỉ rất ít. Vì thế không ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và con. Tuy nhiên, nếu mẹ vẫn chưa phần nào an tâm, vẫn nên hỏi ý kiến bác sỹ khi thấy dịch sữa có tiết ra máu hoặc quầng, núm vú sẽ có sự thay đổi màu sắc.

Mẹ tiết sữa non khi mang thai như thế nào? Đối với nhiều phụ nữ, thay đổi ở ngực là một trong những dấu hiệu mang thai sớm nhất. Và ngực sẽ tiếp tục thay đổi trong cả quả trình mang thai.

Khi mang thai, nội tiết tố estrogen và progesterone đóng vai trò quan trong trong việc thay đổi các mô ở tuyến vú, và quá trình tạo tiết sữa khi mang thai. Cụ thể estrogen kích thích sự phát triển của các tế bào tuyến vú đồng thời kích thích tiết nội tiết tố prolactin có tác dụng kích thích nở ngực và sản xuất ra sữa. Progesteron sẽ hỗ trợ hình thành và phát triển các tế bào sản xuất sữa trong các tuyến vú.

Sau khi sinh, nồng độ estrogen và progesterone giảm mạnh. Tuy nhiên mức prolactin lại tăng lên, tiếp tục kích thích vú tiết sữa đều đặn.

Sự thay đổi của tuyến vú ở 3 tháng giữa thai kỳ?

Vào tháng thứ 6 của thai kỳ, vú của mẹ đã bắt đầu sản xuất sữa. Mẹ đôi khi sẽ thấy những giọt nước nhỏ hơi đục trắng hoặc có màu vàng nhạt trên núm vú. Đó chính là sữa non, loại sữa đầu tiên mẹ tiết ra khi mang thai. Đồng thời do tuyến vú cần phát triển nhiều, mẹ sẽ thấy da dưới vú nối rõ các mạch máu xanh, đỏ.

Sự thay đổi của tuyến vú ở 3 tháng cuối thai kỳ?

Ở tháng thứ 8 thai kỳ, ngực của mẹ vẫn tiếp tục phát triển và mẹ bắt đầu cảm thấy nặng nề hơn. Trong tháng này, cơ thể sẽ sản xuất nội tiết tố prolactin. Loại nội tiết tố này sẽ chủ yếu kích thích sản xuất sữa ở các tuyến vú. Lúc này, mẹ có thể sẽ bị rò rỉ sữa non từ ngực. Tuy nhiên, mỗi phụ nữ sẽ có cơ địa khác nhau. Vì thế, có những mẹ sẽ không có tình trạng rò rỉ này. Đây không phải đấu hiệu cho thấy rằng mẹ rò rỉ sữa khi mang thai là nhiều sữa hơn so với những mẹ khác.

Đến tháng thứ 10, nhờ sự tăng vượt trội của nội tiết tố estrogen và progesterone, ngực của mẹ đã phát triển đầy đủ để chuẩn bị cho em bé bú. Gần ngày sinh, núm vú sẽ bắt đầu rò rỉ sữa non nhiều hơn.

Một số trường hợp núm vú của phụ nữ bị tụt vào bên trong khi mang thai. Núm vú trông giống như lúm đồng tiền. Mẹ đừng lo lắng chuyện này. Hãy khai báo với bác sỹ quản lý thai nghén của mẹ. Họ sẽ tư vấn cách cho con bú để núm vú trở lại bình thường.

Những thắc mắc thường gặp

Chúng ta đều đã biết đặc điểm của sữa non, song vẫn có một số trường hợp đặc biệt khiến mẹ bầu lo lắng.

Sữa non trong như nước có phải là dấu hiệu bất thường?

Bình thường, sữa non sẽ có màu trắng đục, màu cam, màu vàng hoặc màu vàng nhạt. Tuy nhiên, một số mẹ bầu lại tiết sữa non có màu trong suốt, hoặc trong như nước. Đây không phải là hiện tượng đáng lo ngại, song nó cũng phản ánh cơ thể mẹ bầu đang bị thiếu chất. Mẹ nên đến các cơ sở y tế để khám và chẩn đoán chính xác.

Dấu hiệu tiết sữa non là gì?

Các mẹ có thể dễ dàng nhận biết mình có đang tiết sữa non hay không bằng cách quan sát cơ thể:

• Đầu ti có những đốm trắng nhỏ li ti, trông giống như mụn.
• Ngực căng cứng, đau.
• Cảm giác ngứa ngáy khó chịu.

Khi có những dấu hiệu này, 1-2 tuần sau mẹ sẽ bắt đầu tiết sữa non khi mang thai.

Ra sữa non một bên có làm sao không?

Cơ chế khiến mẹ bầu tiết sữa non khi mang thai là do hormone chịu trách nhiệm sản xuất sữa sau khi sinh em bé, tên là prolactin, bắt đầu hoạt động. Thường là trong tam cá nguyệt thứ ba, hormone này sẽ hoạt động nhiều nhất. Cơ thể của mẹ bầu sẽ thích ứng dần dần với những sự thay đổi trong quá trình mang thai, bao gồm cả việc sản xuất sữa. Chính vì vậy, một số trường hợp tiết sữa non khi mang thai chỉ xuất hiện ở một bên vú. Hiện tượng này hoàn toàn bình thường và mẹ bầu không cần quá lo lắng.

Xem thêm: Galactorrhea (Hội chứng đa tiết sữa) là gì? Câu trả lời từ bác sĩ

Có sữa non có phải có thai không?

Nhiều chị em phụ nữ nhận thấy ngực có tiết chất lỏng màu trắng nên nghi ngờ đấy là sữa non và cũng là dấu hiệu có thai. Kỳ thực, hiện tượng tiết sữa non khi mang thai chỉ xảy ra ở những tháng cuối thai kỳ; mà cụ thể là sau tháng thứ 7. Chính vì vậy, việc tiết dịch màu trắng có thể là dịch của tuyến vú.

Đây là dấu hiệu của việc sắp đến kỳ kinh nguyệt hoặc tác dụng phụ của các loại thuốc: ngừa thai, an thần, chống trầm cảm 3 vòng, thuốc hạ huyết áp reserpine làm ức chế thụ thế dopamine. Nếu dịch của tuyến vú có màu bất thường, lẫn máu,… bạn nên đi bệnh viện để tìm ra nguyên nhân chính xác.

Việc nặn ra sữa non có an toàn không?

Lượng sữa non nhiều hay ít sẽ phụ thuộc vào cơ địa của từng người và nhiều yếu tố khác. Chính vì vậy, các mẹ bầu không được tự ý nặn ra sữa non hoặc vệ sinh vú không đúng cách. Điều này sẽ gây kích thích tử cung chuyển dạ sớm, sinh non và nhiều nguy hiểm khác.

Sữa non khi mang thai được chăm sóc như thế nào?

Trong vài ngày đầu tiên sau sinh, ngực của mẹ sẽ tiết sữa non. Vài ngày sau, sữa non sẽ thay đổi thành sữa mẹ bình thường và ngực mẹ cũng cảm thấy no tròn hơn.

Ngực vừa mới lúc sinh có thể trở nên to và nặng, Thậm chí đỏ ửng, sưng đau và cứng cho dù mẹ có cho con bú hay không. Tuy nhiên, nếu mẹ không kích thích vú nhờ việc cho con mút núm vú, ngực của mẹ có thể bị căng cứng hơn. Sữa không tiết ra được bị ứ lại làm tăng nguy cơ cao phát triển thành viêm vú. Để giảm bớt căng thẳng, mẹ có thể áp dụng:

• Lấy tay mát xa vú, và vắt một ít sữa cho vào bình.
• Khi cho con bú, lấy khăn lạnh nén lên vú để giảm đi sự khó chịu cho mẹ.
• Sử dụng dụng cụ vắt sữa hoặc áo ngực hỗ trợ.

Sữa non có hàm lượng dinh dưỡng như thế nào?

• Sữa non tuy lượng ít nhưng lại chứa dinh dưỡng cực kỳ cao và đậm đặc. Nó được xem như siêu thực phẩm rất cần thiết cho em bé ở những ngày đầu đời. Sữa non còn giúp hỗ trợ và bảo vệ sức khỏe cho trẻ sơ sinh, giúp bé chống lại vi khuẩn xâm nhập và giảm tối thiểu bệnh tật mắc phải.
• Chứa hàm lượng protein cao hơn, ít chất béo và đường hơn so với sữa mẹ chuyển tiếp sau đó. Vì thế sữa non dễ tiêu hóa hơn, phù hợp cho bé ở những ngày đầu chào đời.
• Chứa nhiều kháng thể và các thành phần miễn dịch khác. Vì thế, người ta còn ví sữa non có tác dụng như là thuốc chủng ngừa đầu tiên của em bé. Đặc biệt, hàm lượng cao immunoglobulin A có trong sữa non còn giúp bảo vệ đường tiêu hóa của em bé. Điều này giúp em bé chống lại viêm đường ruột, rối loạn tiêu hóa.
• Còn là thuốc nhuận tràng tự nhiên, giúp kích thích đường ruột và tống nhanh phân su ra khỏi đường ruột.

Cho em bé bú sữa non đã đủ chưa?

Mặc dù mẹ chỉ tạo ra một ít lượng sữa non sau khi sinh. Mẹ vẫn nên cho bé bú thường xuyên nhất có thể trong giai đoạn này. Dạ dày của trẻ sơ sinh rất nhỏ. Trên thực tế, một ít sữa non thôi đã đủ tất cả những gì em bé cần trong vài ngày đầu. Mẹ không cần phải và không nên đợi cho đến khi sữa chuyển thành sữa mẹ thông thường mới bắt đầu cho bé bú.

Hiện tượng tiết sữa non khi mang thai kéo dài trong bao lâu?

Giai đoạn sữa non kéo dài khoảng từ 2 đến 5 ngày và chuyển tiếp thành sữa mẹ thông thường. Khi chuyển tiếp, mẹ sẽ thấy sự gia tăng lớn về lượng sữa mẹ, phù hợp cho dạ dày của em bé ở những ngày sau. Tuy nhiên, sữa non không mất hẳn mà vẫn còn trộn một ít chung với sữa mẹ. Vì vậy tuy không được gọi là giai đoạn sữa non, nhưng sữa non vẫn tiếp tục được trộn lẫn trong sữa mẹ trong khoảng 6 tuần. Nhiều mẹ bầu lầm tưởng lúc này sữa non trong như nước nhưng thực tế không phải như vậy.

Mẹ có nên bổ sung sữa công thức cho trẻ sơ sinh những ngày đầu?

Mẹ có thể nghĩ rằng em bé nhận không đủ sữa mẹ trong vài ngày đầu đời. Bởi vì lượng sữa non chỉ tiết ra một ít mỗi ngày. Nếu đây là lần đầu mẹ mang thai, mẹ sẽ rất lo lắng sợ con mình bị đói. Trên thực tế, em bé không cần một lượng sữa nhiều hơn. Bởi vì dạ dày trẻ mới sinh rất nhỏ. Bên cạnh đó hàm lượng dinh dưỡng ở sữa non lại cực kỳ cao. Vì thế, nếu em bé khỏe mạnh và sinh đủ tháng, bé thật sự không cần thiết để bổ sung sữa bột (sữa công thức) trong giai đoạn sữa non.

Nếu em bé khỏe mạnh và sinh đủ tháng, bé thật sự không cần thiết để bổ sung sữa công thức trong giai đoạn sữa non. Trong trường hợp nếu em bé sinh non tháng hơn. Và buồng vú chậm trễ sản xuất sữa mẹ hoặc trường hợp em bé có những vấn đề sức khỏe khác. Hãy tham khảo ý kiến bác sỹ. Bác sỹ sẽ tư vấn cho mẹ liệu có cần bổ sung thêm bất kỳ loại sữa nào khác hay không.

Sữa non là sữa mẹ đầu tiên, và là nền tảng hỗ trợ sức khỏe cho con yêu của mẹ. Bằng cách cho con bú càng sớm càng tốt sau khi sinh; và cho con bú thường xuyên trong giai đoạn sữa non. Điều này còn giúp mẹ sản xuất nguồn sữa về sau tốt hơn.

Xem thêm: Cho trẻ bú mẹ đúng cách và hiệu quả: Bé có thể bú mẹ đến khi nào?