Tinh trùng ít là gì? Nguyên nhân, cách điều trị và phòng ngừa

Tinh trùng ít là nguyên nhân gây vô sinh thường gặp ở nam giới. Nguyên nhân gây bệnh rất đa dạng. Trong đó có thể kể đến những bất thường về cấu trúc giải phẫu, rối loạn hormone sinh dục, khiếm khuyết di truyền và suy giảm khả năng tình dục do tâm lý hoặc sinh lý. Vậy tinh trùng ít là gì? Mời bạn đọc cùng tìm qua hiểu bài viết dưới đây của Bác sĩ Phan Văn Giáo.

Tinh trùng ít là gì?

Tinh trùng ít là tình trạng số lượng tinh trùng trong tinh dịch khi xuất tinh ít hơn bình thường. Số lượng tinh trùng bình thường dao động từ 15 – 200 triệu con/ml tinh dịch. Tinh trùng được xem là ít khi số lượng tinh trùng thấp hơn 15 triệu con/ml tinh dịch.¹

Ít tinh trùng làm giảm tỷ lệ thụ thai thành công. Tuy nhiên, nhiều trường hợp nam giới mắc chứng tinh trùng ít vẫn có thể có con.

Triệu chứng thường gặp của tình trạng tinh trùng ít

Dấu hiệu chính của tinh trùng ít là giảm khả năng thụ thai. Một số trường hợp có thể không có triệu chứng rõ ràng nào khác.

Nếu nguyên nhân bệnh do vấn đề tiềm ẩn, nó có thể gây ra một số triệu chứng. Những vấn đề tiềm ẩn, ví dụ như mất cân bằng nội tiết tố, giãn tĩnh mạch tinh hoàn, bất thường số lượng và cấu trúc nhiễm sắc thể. Các triệu chứng mà người bệnh có thể gặp có bao gồm:

• Các vấn đề với chức năng tình dục: giảm ham muốn tình dục hoặc khó duy trì sự cương cứng (rối loạn cương dương).
• Đau, sưng hoặc nổi cục ở tinh hoàn.
• Rụng tóc do bất thường nhiễm sắc thể hoặc hormone.
  

Các yếu tố nguy cơ dẫn đến tinh trùng ít

Một số yếu tố nguy cơ có liên quan đến số lượng tinh trùng ít.

• Hút thuốc lá.
• Uống rượu.
• Thừa cân.
• Bị trầm cảm hoặc căng thẳng nghiêm trọng.
• Có tiền sử bệnh nhiễm trùng.
• Tiếp xúc với chất độc.
• Làm việc trong môi trường khiến nhiệt độ tinh hoàn tăng.
• Chấn thương tinh hoàn.
• Rối loạn khả năng sinh sản hoặc gia đình có người bị rối loạn khả năng sinh sản.
• Đang được điều trị bệnh ung thư, đặc biệt là sử dụng tia xạ.
• Tiền sử thắt ống dẫn tinh hoặc phẫu thuật vùng bụng hoặc vùng chậu lớn.

Xem thêm để tìm hiểu kỹ hơn: Tại sao tinh trùng ra ít?

Những phương pháp điều trị tinh trùng ít

Với những tiến bộ trong ngành y khoa, tinh trùng ít không phải là bệnh không thể chữa trị. Điều quan trọng là bệnh nhân cần được phát hiện và điều trị sớm.Từ đó, khả năng điều trị thành công tăng cao hơn. Một số phương pháp điều trị số lượng tinh trùng ít bao gồm:²

Phẫu thuật

Trong một số bệnh lý như giãn tĩnh mạch tinh hoàn, tắc ống dẫn tinh, bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật. Phẫu thuật sẽ giúp cải thiện tình trạng bệnh, có thể phục hồi lại chức năng sản xuất tinh trùng. Từ đó chất lượng tinh trùng được cải thiện, tăng cơ hội thụ thai.

Điều trị nhiễm trùng

Đối với các bệnh nhiễm trùng đường tiết niệu hay cơ quan sinh dục nam, bác sĩ sẽ chỉ định thuốc kháng sinh. Kháng sinh có thể điều trị một số bệnh nhiễm trùng nhưng không phải tất cả. Hơn nữa, việc sử dụng kháng sinh cũng cần nhiều lưu ý. Do đó, bệnh nhân không nên tự ý sử dụng kháng sinh tại nhà.

Điều trị vấn đề quan hệ tình dục

Tư vấn về các vấn đề sinh sản và quan hệ tình dục hiện nay khá phổ biến. Phương pháp tư vấn có thể giúp cải thiện khả năng sinh sản đối với một số tình trạng bệnh. Ví dụ như rối loạn cương dương hoặc xuất tinh sớm. Ngoài ra, tham vấn có thể kết hợp với điều trị bằng thuốc.

Các liệu pháp thay thế hormone và thuốc

Nếu nguyên nhân khiến nam giới bị giảm khả năng sinh sản có liên quan đến hormone thì bác sĩ sẽ cân nhắc sử dụng liệu pháp hormone thay thế. Nguyên nhân liên quan đến hormone có thể là sự tăng quá cao hoặc giảm quá thấp lượng hormone trong cơ thể. Hoặc do cách cơ thể chúng ta sử dụng các hormone đó chưa hiệu quả.

Công nghệ hỗ trợ sinh sản (ART)

ART là các phương pháp điều trị liên quan đến việc xử lý trứng hoặc phôi bên ngoài cơ thể. Các phương pháp này thường kết hợp với thuốc hỗ trợ sinh sản để tăng tỷ lệ thành công.

ART là các thủ thuật xâm lấn, tốn kém và có thể có tác dụng phụ. Đối với người có vấn đề về khả năng sinh sản, ART là phương pháp tốt nhất để có con.

Một số kỹ thuật ART phổ biến hiện nay:

• Thụ tinh trong ống nghiệm (IVF): Trứng và tinh trùng sẽ được thụ tinh trong phòng thí nghiệm. Sau thụ tinh, các phôi tạo thành và phát triển sẽ được chuyển vào tử cung của phụ nữ.
• Tiêm tinh trùng vào bào tương (ICSI): Chỉ một tinh trùng duy nhất được tiêm trực tiếp vào bào tương trứng. Sau khi thụ tinh, phôi cũng được chuyển vào tử cung như phương pháp IVF.
• Mang thai hộ: Một người phụ nữ khác mang phôi thai của bạn cho đến khi đủ tháng và sinh con. Phương pháp này đã được cho phép tại Việt Nam theo Luật Hôn Nhân và Gia Đình, số 52/2014/QH13 được Quốc hội thông qua ngày 19/06/2014.³

Một số trường hợp hiếm hoi, các vấn đề sinh sản của nam giới điều trị không hiệu quả. Trong trường hợp này, bạn và bạn đời của bạn có thể cân nhắc sử dụng tinh trùng của người hiến tặng hoặc nhận con nuôi.

Cách phòng ngừa tinh trùng ít

Để nâng cao chất lượng sinh sản, bạn nên tránh các yếu tố có thể ảnh hưởng đến số lượng và chất lượng tinh trùng. Ví dụ như:

Hạn chế hút thuốc, sử dụng rượu, bia.

Hỏi ý kiến bác sĩ về:

• Tinh trùng ít nên ăn gì?
• Những loại thuốc giúp cải thiện chất lượng tinh trùng?

Duy trì cân nặng hợp lý.

Hạn chế căng thẳng.

Hạn chế tiếp xúc với thuốc trừ sâu, kim loại nặng và các chất độc khác.

Ngoài ra, bạn sẽ có thể phòng ngừa bệnh này bằng cách áp dụng các biện pháp sau:

• Đối với những cặp vợ chồng mong muốn có con, nên tăng tần suất quan hệ tình dục. Quan hệ tình dục mỗi ngày hoặc cách ngày để tăng cơ hội thụ thai. Nên bắt đầu ít nhất bốn ngày trước rụng trứng.
• Quan hệ gần ngày rụng trứng. Phụ nữ có thể mang thai vào thời kỳ rụng trứng. Do đó, nếu tinh trùng có mặt trong tử cung từ lúc trứng rụng thì cơ hội thụ thai sẽ tăng.
• Tránh các chất bôi trơn. Một số sản phẩm như Astroglide hay K-Y jelly, có thể làm giảm chức năng của tinh trùng. Nam giới nên tham khảo ý kiến bác sĩ về các chất bôi trơn an toàn.

Kết luận

Ít tinh trùng là một tình trạng thường gặp ở nam giới và vẫn còn là một vấn đề khá nhạy cảm. Nhiều người vẫn từ chối đi khám bệnh khi gặp các vấn đề này. Việc điều trị bệnh thành công còn phụ thuộc nhiều vào nguyên nhân và thời điểm phát hiện bệnh. Do đó, nếu bạn có bất thường nào về sinh lý cũng như việc chậm có con, hãy nói chuyện với bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn chi tiết.