Triệu chứng hạ canxi máu: Dấu hiệu không thể bỏ qua

Canxi là khoáng chất thiết yếu cho hoạt động co cơ, đông cầm máu, dẫn truyền thần kinh của cơ thể. Người bị hạ canxi sẽ có nồng độ canxi trong máu thấp hơn giới hạn cho phép. Hạ canxi nhẹ có thể không gây triệu chứng gì. Nhưng nếu tình trạng nghiêm trọng có thể đe dọa tính mạng. Bài viết dưới đây đề cập đến vấn đề triệu chứng hạ canxi máu. Cùng ThS.BS Vũ Thành Đô tìm hiểu để không bỏ qua các dấu hiệu này.

Hạ canxi máu là gì?

Trước khi tìm hiểu triệu chứng hạ canxi máu, chúng ta cần tìm hiểu hạ canxi máu là gì.

Hạ canxi máu khi nồng độ canxi trong huyết tương thấp hơn giới hạn cho phép. Cụ thể hơn, hạ canxi máu được định nghĩa là nồng độ canxi trong máu toàn phần  ≤ 8.8 mg/dl (2.2 mmol/l). Hạ canxi có thể gây ra triệu chứng ở cả trẻ em và người lớn. Nhưng đôi khi cũng không có triệu chứng gì.

• Dấu hiệu ở trẻ thiếu canxi là trẻ còi xương, chậm phát triển chiều cao, hay khóc đêm, đổ mồ hôi trộm.
• Hạ canxi ở người lớn có thể dẫn đến loãng xương, thoái hóa cột sống.

Nguyên nhân hạ canxi máu

Phụ nữ mãn kinh

Phụ nữ cần nhu cầu canxi cao hơn nam giới, đặc biệt là từ tuổi trung niên. Việc đáp ứng nhu cầu canxi hết sức quan trọng khi phụ nữ đến tuổi mãn kinh.

Trong thời kỳ mãn kinh, sự suy giảm hormone estrogen khiến xương của phụ nữ mỏng đi nhanh hơn và làm giảm lượng canxi. Nếu không được bổ sung canxi đầy đủ, phụ nữ có nguy cơ loãng xương ở giai đoạn này.

Rối loạn hormone tuyến cận giáp

Suy tuyến cận giáp cũng có thể gây ra hạ canxi. Tình trạng này khiến cơ thể không sản xuất đủ hormone tuyến cận giáp –  hormone kiểm soát lượng canxi máu.

Các nguyên nhân khác

Một số nguyên nhân của tình trạng hạ canxi là:

• Suy dinh dưỡng: cơ thể không nhận đủ chất dinh dưỡng cũng như không thể hấp thụ các vitamin và khoáng chất cần thiết từ thực phẩm.
• Thiếu hụt lượng vitamin D, khiến việc hấp thụ canxi khó khăn hơn.
• Do thuốc, chẳng hạn như phenytoin, phenobarbital, rifampin, corticosteroid và các loại thuốc được sử dụng để điều trị tăng canxi máu.
• Viêm tụy cấp.
• Tăng phosphat huyết.
• Sốc nhiễm trùng.
• Suy thận.

Sự thiếu hụt canxi có thể không tạo ra các triệu chứng ngay. Vì cơ thể sẽ duy trì mức canxi bằng cách lấy canxi từ xương. Vì vậy khi hạ canxi trong thời gian dài có thể gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng.

Triệu chứng hạ canxi máu bạn cần biết

Triệu chứng hạ canxi máu ở cơ

Người bị hạ canxi có thể gặp các triệu chứng ở như:

• Đau cơ, chuột rút và co thắt cơ.
• Đau ở đùi và cánh tay khi đi bộ hoặc di chuyển.
• Tê và ngứa ran ở bàn tay, cánh tay, bàn chân và chân, cũng như vùng quanh miệng.

Những triệu chứng này có thể xảy ra và biến mất sau đó. Một số triệu chứng nghiêm trọng hơn như:

• Co giật.
• Loạn nhịp tim.
• Có thể dẫn đến tử vong.

Mệt mỏi, uể oải

Thiếu hụt canxi có thể dẫn đến tình trạng mệt mỏi. Từ đó dẫn đến thiếu năng lượng hoặc có thể là mất ngủ. Mệt mỏi do sự thiếu hụt canxi cũng có thể dẫn đến choáng váng, chóng mặt. Đặc trưng bởi sự thiếu tập trung, hay quên và lú lẫn.

Các triệu chứng hạ canxi máu ở móng và da

Sự thiếu hụt canxi kéo dài có thể gây ra:

• Da khô.
• Móng tay khô, dễ gãy hoặc giòn.
• Tóc xơ, thưa, dễ rụng, có thể gây rụng tóc từng mảng.
• Các bệnh lý về da như: chàm, viêm da, vảy nến. Các bệnh lý này có thể dẫn đến ngứa hoặc các mảng xơ cứng.

Loãng xương

Xương là nơi dự trữ nhiều lượng canxi. Xương cũng là cơ quan đòi hỏi hàm lượng canxi cao để duy trì sự chắc khỏe. Khi lượng canxi thấp, cơ thể có thể lấy canxi trực tiếp từ xương. Từ đó làm xương trở nên giòn và dễ bị thương. Theo thời gian, tình trạng này có thể gây ra chứng loãng xương, giảm mật độ khoáng chất trong xương. Điều đáng nói là bệnh loãng xương và các biến chứng khác của sự thiếu hụt canxi có thể cần nhiều năm mới phát triển.

Các vấn đề nha khoa

Khi cơ thể thiếu canxi, cơ thể cũng có thể lấy canxi từ các nguồn như răng. Điều này có thể dẫn đến các vấn đề về răng miệng, bao gồm:

• Sâu răng.
• Răng giòn.
• Nướu bị kích thích.
• Chân răng yếu

Ngoài ra, sự thiếu hụt canxi ở trẻ sơ sinh có thể làm giảm sự phát triển của răng.

Làm thế nào để phòng ngừa triệu chứng hạ canxi?

Bạn có thể phòng ngừa các triệu chứng hạ canxi máu bằng cách bổ sung canxi vào chế độ ăn uống hàng ngày. Chẳng hạn như:

Bổ sung vitamin D cho cơ thể

Vitamin D có vai trò quan trọng trong việc hấp thụ canxi vào máu. Để tăng lượng canxi, bạn có thể bổ sung thực phẩm giàu vitamin D vào chế độ ăn hàng ngày. Ví dụ như các thực phẩm:

• Cá hồi, cá ngừ.
• Nước cam.
• Thực phẩm từ trứng.
• Thực phẩm từ sữa.

Ánh nắng mặt trời là nguồn vitamin D dồi dào cho cơ thể. Vì vậy việc tiếp xúc thường xuyên với ánh nắng mặt trời cũng có thể giúp tăng cường vitamin D.

Thay đổi lối sống

Ngoài việc duy trì mức canxi và vitamin D, bạn cũng có thể thay đổi lối sống để tăng cường sức khỏe của xương. Chẳng hạn là:

• Duy trì trọng lượng cơ thể khỏe mạnh.
• Tập thể dục thường xuyên, nhưng ở mức độ vừa phải.
• Hạn chế sử dụng thuốc lá và uống rượu, bia.

Trên đây là bài viết về triệu chứng hạ canxi máu của ThS.BS Vũ Thành Đô. Bài viết cũng đề cập đến một số vấn đề khác như nguyên nhân và cách phòng ngừa tình trạng này. Hy vọng qua bài viết trên, bạn đã có thêm kiến thức về vấn đề này. Lưu ý rằng khi nhận thấy bệnh nhân có dấu hiệu hạ canxi máu cấp, cần đưa họ đến bệnh viện ngay để được điều trị kịp thời.