Y học thường thức: Điều trị thuốc sau nhồi máu não

Nhồi máu não là một dạng tai biến mạch máu não thường gặp và để lại nhiều di chứng từ nhẹ đến nặng nề. Phục hồi sau tai biến mạch máu não là quá trình lâu dài. Người bệnh cần kiên nhẫn tiếp tục điều trị bằng thuốc để ngăn ngừa các tình trạng tai biến mạch máu não quay lại. 

Tác dụng của thuốc với điều trị sau nhồi máu não

Ở những bệnh nhân nhồi máu não, việc tiếp tục điều trị thuốc sẽ ngăn ngừa các tai biến mạch máu não có thể xảy ra trong tương lai. Các bác sĩ của bạn có thể chỉ định những loại thuốc tương tự như trong bệnh lý thiếu máu não thoáng qua (transient ischemic attack – TIA). Những bệnh nhân bị thiếu máu não thoáng qua có nguy cơ rất cao dẫn đến tình trạng tai biến mạch máu não. Do đó, việc điều trị bằng thuốc ngăn ngừa tai biến mạch máu não rất quan trọng với họ.

Thuốc ngăn ngừa tai biến mạch máu não hoạt động như thế nào?

Một vài trường hợp tai biến mạch máu não xảy ra khi những mạch máu nhỏ trong não bị tắc nghẽn. Tình trạng này có thể là hậu quả của các tổn thương lâu dài ở bệnh nhân tăng huyết áp.

Một số khác lại có thể xảy ra tai biến mạch máu não khi có cục máu đông di chuyển từ tim hoặc các tĩnh mạch đến làm tắc nghẽn các mạch máu ở não. Những cục máu đông này tương tự với những cục máu đông giúp cầm máu khi bạn bị các vết thương chảy máu ngoài da. Chúng bao gồm một tập hợp của các protein và tế bào máu được kết dính với nhau.

Các thuốc điều trị có thể giúp ngăn ngừa tai biến mạch máu não bằng việc giảm thiểu tình trạng tổn thương mạch máu cũng như giảm hình thành các cục máu đông.

Những loại thuốc nào là cần thiết?

Những bệnh nhân tai biến mạch máu não hoặc thiếu máu não thoáng qua cần dùng từ 3 loại thuốc trở lên. Tuy nhiều loại thuốc khác nhau được dùng nhưng mỗi loại lại đóng những vai trò không giống nhau trong việc điều trị.

• Các thuốc ngăn hình thành cục máu đông hoặc làm “loãng” bớt máu giúp giảm nguy cơ hình thành cục máu đông.
• Các thuốc giúp kiểm soát huyết áp, qua đó ngăn ngừa việc tổn thương các mạch máu bởi tăng huyết áp. Những thuốc này cũng có tác dụng giúp cho não bộ được cung cấp đủ lượng máu cần thiết.
• Những thuốc nhóm STATIN có tác dụng làm giảm lượng cholesterol của máu, đặc biệt là giảm thành phần LDL cholesterol các tác dụng không tốt. Chúng cũng giúp cho các động mạch giảm bớt tổn thương, nhờ đó mà giảm bớt nguy cơ hình thành các cục máu đông.

Ngoài ra, bệnh nhân còn cần dùng thêm một số thuốc để kiểm soát các bệnh lý kèm theo như đái tháo đường và các bệnh lý liên quan khác mà người bệnh mắc phải.

Bất kể là loại thuốc nào được bác sĩ chỉ định thì việc dùng thuốc đúng liều lượng và thời gian là luôn cần thiết. Nếu các thuốc điều trị dẫn đến những triệu chứng không mong muốn, bạn cần ngưng sử dụng và thông báo đến cho bác sĩ.

Nhóm thuốc chống đông

Khi các cục máu đông được hình thành bên trong tim hoặc lòng các mạch máu, chúng có thể di chuyển đến các động mạch ở não và làm tắc dòng máu chảy bên trong. Các thuốc chống đông có thể giúp ngăn ngừa hiện tượng trên xảy ra. Những thuốc này đặc biệt quan trọng ở các bệnh nhân có tình trạng rung nhĩ. Những bệnh nhân rung nhĩ có nguy cơ rất cao hình thành cục máu đông.

Nhóm thuốc kiểm soát huyết áp

Tăng huyết áp làm tổn thương thành các mạch máu. Những sự tổn thương này có thể là nguyên nhân gây tắc nghẽn các mạch máu nhỏ ở não. Ngoài ra, đây cũng là nguyên nhân hình thành các cục máu đông. Các thuốc kiểm soát huyết áp giúp giảm huyết áp, qua đó ngăn ngừa cả hai hiện tượng ở trên.

Có nhiều loại thuốc kiểm soát huyết áp khác nhau. Một số bệnh nhân cần nhiều hơn một loại thuốc hạ áp để đạt được hiệu quả điều trị. Những thuốc hạ áp chính bao gồm có :

• Ức chế men chuyển – ức chế thụ thể.
• Chẹn kênh calcium.
• Lợi tiểu.

Statin

Bệnh nhân nhồi máu não thường có những mảng xơ vữa bên trong lòng mạch máu. Những mảng xơ vữa này thường là cholesterol. Statin làm giảm lượng cholesterol, từ đó giảm bớt nguy cơ hình thành các mảng xơ vữa. Ngoài ra, statin còn giúp các mảng xơ vữa nhỏ đi. Nguy cơ các mảng xơ vữa này bong tróc ra làm tắc các mạch máu cũng giảm.

11 mẹo dùng thuốc đúng cách sau điều trị nhồi máu não

1. Dùng thuốc đúng hướng dẫn của bác sĩ.
2. Sử dụng các hộp thuốc có dán nhãn để phân loại các loại thuốc khác nhau (thuốc hằng ngày/hằng tuần…).
3. Sử dụng các công cụ nhắc nhở việc dùng thuốc như lịch trên điện thoại, các ứng dụng, đồng hồ thông minh hoặc bất cứ thứ gì có tác dụng nhắc nhở việc dùng thuốc.
4. Đọc cẩn thận tên thuốc, chỉ định cũng như các thông tin hướng dẫn sử dụng in trên bìa thuốc.
5. Không nên bỏ liều, tăng liều hoặc sử dụng thêm các thuốc khác một các tự ý mà không thông báo cho bác sĩ trước. Liều lượng thuốc được lựa chọn phụ thuộc vào cân nặng, độ tuổi cũng như các vấn đề sức khỏe kèm theo của từng người bệnh. Tự ý dùng thuốc không đúng hướng dẫn của bác sĩ có thể dẫn đến nguy hiểm cho người bệnh.
6. Cố gắng học thuộc tên gọi các thuốc mình hay sử dụng cũng như đọc thêm và hiểu về cơ chế hoạt động của chúng.
7. Ghi nhớ những điểm khác biệt về hình dáng, màu sắc, kích thước của những loại thuốc khác loại để tránh nhầm lẫn. Khi hết thuốc và mua lại thuốc mới, bạn hãy luôn cố gắng tìm đúng loại thuốc đang sử dụng. Tuy nhiên, một loại thuốc mới có cùng hoạt chất và liều lượng với thuốc cũ thì cũng có thể thay thế. Nếu bạn cảm thấy không an tâm với loại thuốc mới, hãy đến gặp các bác sĩ để được tư vấn thêm.
8. Thông báo đến bác sĩ ngay khi xuất hiện các triệu chứng bất thường trong quá trình sử dụng thuốc.
9. Nếu giá thành mỗi đơn thuốc quá cao, hãy thông báo cho bác sĩ biết. Thông thường, luôn có cách để giảm bớt chi phí của đơn thuốc phù hợp cho mỗi bệnh nhân.
10. Mỗi lần tái khám, luôn cố gắng mang toàn bộ các thuốc đang sử dụng đến cho bác sĩ kiểm tra. Nếu không thể thì bạn cần cố gắng mang theo các đơn thuốc đang sử dụng.
11. Luôn thông báo cho bác sĩ biết trước khi bạn sử dụng thêm các thuốc khác, ví dụ như thuốc cảm, thuốc dị ứng, thuốc hạ sốt… Các thực phẩm chức năng và thuốc không kê đơn khác cũng tương tự. Tương tác giữa các thuốc luôn có thể xảy ra và ảnh hưởng đến tác dụng của thuốc bạn đang điều trị.

Thông qua bài viết, hy vọng YouMed đã cung cấp cho bạn những thông tin cần thiết về việc điều trị bằng thuốc sau nhồi máu não. Để ngăn ngừa những nguy cơ có thể xảy ra, bạn nên dùng đúng các loại thuốc được bác sĩ kê và báo ngay nếu có bất kỳ điều gì không ổn.