Adrenaline nội sinh trong cơ thể người có vai trò như thế nào?
Nội dung bài viết
Adrenaline nội sinh là một trong những hóa chất rất quan trọng đối với cơ thể người. Có thể nói hầu như mọi phản ứng xảy ra trong cơ thể sống đều có mặt của hóa chất này. Vậy chất nội sinh này tiết ra từ đâu? Cơ chế tác dụng của nó trong cơ thể như thế nào? Qua bài viết sau đây, Bác sĩ Vũ Thành Đô sẽ cung cấp những thông tin chi tiết về hóa chất này để bạn đọc tham khảo.
Adrenaline nội sinh là gì?
Adrenaline nội sinh còn có tên gọi khác là Epinephrine. Đây là một hormone được tuyến thượng thận bài tiết vào trong cơ thể. Adrenaline được giải phóng vào máu và có vai trò như các chất trung gian hóa học. Đồng thời, nó giúp truyền tải xung thần kinh cho nhiều cơ quan khác nhau trong cơ thể.
Gọi là Adrenaline nội sinh vì nó được sinh ra trong cơ thể người. Khác với Adrenaline nhân tạo, được tổng hợp và sản xuất thành một loại thuốc điều trị. Cả Adrenaline trong cơ thể và Adrenaline tổng hợp đều có cấu tạo và tác dụng hóa học tương tự nhau.
Vai trò và tác dụng của Adrenaline nội sinh
Tác dụng
Adrenaline có vai trò như một hormone, được tuyến thượng thận tổng hợp và phóng thích vào máu. Hormone Adrenaline kết hợp với hormon Noradrenaline (hay Norepinephrine) có tác dụng:
- Tăng lượng oxy cung cấp cho mô não và mô cơ.
- Làm giãn đồng tử.
- Tăng nhịp tim, tăng cung lượng tim.
- Giãn khí phế quản và đường thở.
- Giảm nhu động của các cơ quan trong hệ tiêu hóa. Nhất là nhu động dạ dày và ruột.
- Co cơ vòng bàng quang.
- Co mạch, tăng huyết áp.
Cơ chế phóng thích và vai trò
Adrenaline trong cơ thể sẽ tăng tiết khi con người có cảm xúc sợ hãi, giận dữ hoặc đam mê thích thú. Sự tăng tiết Adrenaline giúp cơ thể chống lại những phản ứng nguy hiểm, có hại đến cơ thể. Quá trình này xảy ra khá nhanh, trong vòng từ 2 đến 3 phút sau khi xuất hiện cảm xúc.
Khi Adrenaline được phóng thích nó vào cơ thể, nó sẽ liên kết với các thụ thể Adrenergic. Đồng thời gây ra những thay đổi về mặt chuyển hóa, chẳng hạn như:
- Ức chế sự bài tiết insulin và kích thích tiết hormon glucagon của tuyến tụy nội tiết. Từ đó sẽ gây tăng đường huyết.
- Tăng nồng độ axit béo trong cơ thể.
- Sự sản xuất năng lượng trong tế bào sẽ tăng lên khi có sự tăng tiết Adrenaline.
Sự liên quan giữa hormon Adrenaline và Testosteron
Nói chung cả 2 loại hormone Adrenaline và Testosterone đều là những hormon nội sinh. Đồng thời, hai loại hormone này rất cần thiết đối với nam giới. Adrenaline giúp cơ thể phản ứng tốt với stress. Trong khi Testosterone có vai trò tăng cường sự nam tính cho phái mạnh.
Tuy nhiên, hai hormone nói trên không có liên quan mật thiết gì với nhau, không kết hợp cùng nhau trong các phản ứng của cơ thể. Nói chi tiết hơn, hormone Testosterone có tác dụng cải thiện sức mạnh của cơ bắp. Trong khi hormone Adrenalin lại có công dụng làm tăng sức co bóp của cơ.
Tiến sĩ Thibodeau cho rằng, hormone Testosterone là một hormone steroid. Nó có tác dụng lâu dài đến sự phát triển cũng như chức năng sinh lý. Trong khi hormone adrenalin lại có tác động ngắn hạn. Chính vì vậy, không có sự kết hợp liên quan giữa hai loại hormone này.
Sự điều hòa bài tiết Adrenaline nội sinh
Hormon Adrenaline và Noradrenaline được gọi chung là Catecholamine, được tủy thượng thận bài tiết vào máu. Hầu hết những tác động sinh lý trên sự bài tiết hormon của tủy thượng thận đều thông qua hệ thần kinh.
Trong những điều kiện cơ bản, sự bài tiết hormon Catecholamin rất thấp. Sự bài tiết hai loại hormon này tăng lên khi những hoạt động giao cảm được kích thích. Chẳng hạn như cơ thể bị stress, hạ đường huyết, gặp lạnh, hạ huyết áp,…
Ở người bình thường, tủy thượng thận bài tiết Adrenaline nội sinh với tốc độ 0,2 g/kg/phút. Bài tiết Noradrenaline với tốc độ 0,05 g/kg/phút. Vì vậy, huyết áp sẽ được duy trì ở mức bình thường. Nồng độ Adrenaline trong máu là 170-520 pmol/l. Trong khi Noradrenaline là 0,3-28 nmol/l ở người Việt Nam trưởng thành trong độ tuổi 18 đến 22 tuổi.
Một số vấn đề sức khỏe cần lưu ý
Hậu quả của sự tăng tiết Adrenaline thường xuyên trong cơ thể
Mọi sự căng thẳng hoặc dâng trào cảm xúc đều gây tăng tiết Adrenaline nội sinh. Chẳng hạn như buồn vì thất tình, mất mát người thân, mất việc làm. Hoặc sợ hãi, say mê, thích thú tột độ,… Ngoài ra, cảm giác lạnh, tiếng ồn, bi quan,… cũng làm tăng tiết Adrenaline.
Các chuyên gia y tế cho rằng sự tăng tiết Adrenaline thường xuyên trong cơ thể sẽ gây ra những hệ lụy nhất định. Bao gồm:
- Tăng nhịp tim thường xuyên dẫn đến tăng nguy cơ suy tim, rối loạn nhịp tim.
- Rối loạn dung nạp đường huyết.
- Suy tuyến thượng thận.
- Rối loạn chuyển hóa các chất protein, glucid, lipid trong cơ thể.
- Hệ thần kinh luôn ở trạng thái bị kích thích bởi sự tăng tiết Adrenaline nội sinh. Vì vậy, con người rất dễ bị suy nhược thần kinh, đau đầu, mệt mỏi,…
- Sức đề kháng của cơ thể bị suy giảm, dễ mắc các bệnh lý nhiễm trùng.
Cách để giữ ổn định
- Để giữ ổn định nồng độ Adrenaline trong cơ thể thì chúng ta nên:
- Chơi thể thao, bơi lội, nghe nhạc để thư giãn tinh thần, hạn chế stress.
- Tập ngồi thiền, hạn chế bật tivi, radio, điện thoại,… quá lớn.
- Suy nghĩ lạc quan hơn, cười nhiều hơn.
Hy vọng qua bài viết này, bạn đọc sẽ hiểu rõ hơn về Adrenaline nội sinh. Cũng như những tác dụng của Adrenaline đối với cơ thể. Từ đó, các bạn sẽ biết cách ổn định, thăng bằng Adrenaline. Với mục đích sau cùng là hạn chế những hậu quả của việc tăng tiết Adrenaline thường xuyên gây ra.
Nguồn tham khảo / Source
Trang tin y tế YouMed chỉ sử dụng các nguồn tham khảo có độ uy tín cao, các tổ chức y dược, học thuật chính thống, tài liệu từ các cơ quan chính phủ để hỗ trợ các thông tin trong bài viết của chúng tôi. Tìm hiểu về Quy trình biên tập để hiểu rõ hơn cách chúng tôi đảm bảo nội dung luôn chính xác, minh bạch và tin cậy.
-
Adrenalinehttps://www.yourhormones.info/hormones/adrenaline/
Ngày tham khảo: 18/08/2020
-
What is Adrenaline?https://www.hormone.org/your-health-and-hormones/glands-and-hormones-a-to-z/hormones/adrenaline
Ngày tham khảo: 18/08/2020
-
Adrenaline Rush: Everything You Should Knowhttps://www.healthline.com/health/adrenaline-rush
Ngày tham khảo: 18/08/2020