Bài tập cải thiện suy giảm nhận thức người cao tuổi – Bài 1: Nhìn hình và gọi tên

Nhìn hình và gọi tên đồ dùng nhà bếp

Giới thiệu

Hoạt động này mời ông bà dừng lại vài phút để quan sát một bức ảnh về nhà bếp gia đình — nơi chứa rất nhiều đồ dùng thân quen. Khi nhìn kỹ từng chi tiết và gọi tên những vật dụng vốn gắn liền với thói quen nấu ăn hàng ngày, trí não được kích thích một cách nhẹ nhàng. Việc lặp lại tên gọi, mô tả công dụng và liên hệ với trải nghiệm cá nhân không chỉ rèn khả năng gọi tên mà còn giúp gợi lại ký ức, mang về cảm giác an toàn, quen thuộc.

Mục đích

• Rèn kỹ năng quan sát và chú ý chi tiết.
• Kích hoạt vùng ngôn ngữ (gọi tên, mô tả) và trí nhớ ngắn hạn.
• Tạo cảm xúc tích cực thông qua liên hệ với trải nghiệm bếp núc quen thuộc.

Hướng dẫn 

• Ngồi thoải mái trước màn hình có in hình nhà bếp.

• Nói to (hoặc thầm nếu thích) tên 5 đồ dùng ông bà thấy trong hình.

• Sau khi gọi tên xong, trả lời thêm: “Trong những đồ đó, tôi dùng vật nào nhiều nhất trong ngày?” và nói vài câu ngắn giải thích.

• Nếu muốn tăng thử thách, cố gắng gọi 7–10 đồ dùng hoặc mô tả ngắn chức năng của từng vật (ví dụ: “cái chảo để chiên”).

Nhìn hình và gọi tên vật dụng phòng khách

Giới thiệu

Phòng khách thường là không gian sum họp, chứa nhiều đồ đạc quen thuộc. Việc quan sát và gọi tên những vật dụng trong phòng khách giúp kích hoạt các vùng não liên quan đến thị giác, ngôn ngữ và trí nhớ hành vi — những kỹ năng thiết yếu để duy trì độc lập hàng ngày. Hoạt động đơn giản này phù hợp để thực hiện mỗi ngày, bất cứ lúc nào rảnh rỗi.

Mục đích

• Củng cố khả năng nhận diện đồ vật và từ vựng sinh hoạt.
• Rèn tập trung và chú ý quan sát.
• Kích hoạt trí nhớ ngôn ngữ ngắn hạn thông qua lặp lại và mô tả.

Hướng dẫn 

• Mở ảnh phòng khách trên màn hình lên trước mặt.

• Nhìn thật kỹ, đếm và nói to 5 vật dụng mà ông bà thấy.

• Sau đó, trả lời: “Trong số đó, vật nào ông/bà dùng nhiều nhất?” và nói ngắn về lý do.

• Muốn nâng độ khó: mô tả thêm vị trí của đồ (ví dụ: “tivi ở trên kệ góc phải”) hoặc nói ra đồ nào là đồ mới/đồ cũ trong phòng.

Nhìn hình và gọi tên các loại thức ăn

Giới thiệu

Thức ăn là đề tài dễ gợi ký ức và cảm xúc. Khi nhìn hình các món ăn quen thuộc (cơm, canh, rau, trái cây), việc gọi tên và liên hệ với thói quen ăn uống giúp kích hoạt trí nhớ dài hạn, vốn từ vựng và khả năng mô tả. Bài tập này vừa thực hành ngôn ngữ vừa giúp người cao tuổi nhớ lại thói quen ăn uống — điều quan trọng cho dinh dưỡng và sức khỏe hàng ngày.

Mục đích

• Mở rộng vốn từ về thực phẩm và món ăn.
• Rèn trí nhớ ngắn hạn và khả năng kể lại trải nghiệm.
• Kích hoạt cảm xúc tích cực khi liên hệ với bữa ăn quen thuộc.

Hướng dẫn

• Nhìn vào bức ảnh có nhiều món ăn hoặc các loại thực phẩm.

• Nói to 5 loại thức ăn ông bà nhìn thấy.

• Trả lời tiếp: “Ông/bà thường ăn rau nào nhất trong những loại rau này?” và mô tả 1–2 câu (ví dụ: “Tôi thích canh cải vì nó nhẹ, dễ nuốt”).
• Mở rộng: kể cách nấu đơn giản 1 món ăn dựa trên thức căn có trong hình nếu muốn luyện ngôn ngữ dài hơn.

Trên đây là bài tập 1: Nhìn hình và gọi tên, hy vọng thông qua bài viết mà YouMed mang lại, quý độc giả trang bị cho mình những kỹ năng bổ ích trong việc cải thiện suy giảm nhận thức người cao tuổi.