Bấm huyệt chữa viêm họng hạt có hiệu quả như thế nào?

Ngày nay, tình trạng viêm họng hạt dần xuất hiện phổ biến ở nhiều độ tuổi và gây ảnh hưởng nhiều đến sinh hoạt của người bệnh. Bên cạnh hướng điều trị theo Y học hiện đại, Y học cổ truyền đã góp phần bổ sung các phương pháp hỗ trợ khác; với mục đích giảm sự khó chịu này. Trong đó, bấm huyệt chữa viêm họng hạt mang đến nhiều ưu điểm và lợi ích. Sau đây, mời quý độc giả cùng bác sĩ Y học cổ truyền Phạm Lê Phương Mai tìm hiểu về liệu pháp này qua bài viết dưới đây nhé.

Bệnh viêm họng hạt là gì?

Khái niệm

Theo tây y, viêm họng hạt là bệnh hô hấp mãn tính, có thể gặp ở nhiều trường hợp khác nhau. Đặc trưng bởi tình trạng viêm nhiễm kéo dài, liên tục, khiến niêm mạc bị sung huyết và xuất tiết. Điều này làm các lympho bào phải làm việc liên tục nhằm tiêu diệt các tác nhân có hại. Từ đó, chúng sẽ phình to và hình thành các hạt màu đỏ hoặc hồng ở thành sau họng.¹

Ngoài ra, đông y mô tả khái niệm viêm họng hạt hay viêm họng mạn tính trong chứng “Hầu tý”.²

Nguyên nhân thường gặp

Theo tây y:

• Sử dụng đồ uống có cồn, ăn đồ cay, béo, ngọt… lâu dài.
• Biến chứng của bệnh lý hô hấp như viêm họng cấp, viêm amidan…¹
• Vi khuẩn, virus, môi trường sống nhiều khói bụi ô nhiễm, hút thuốc lá thường xuyên…
• Ảnh hưởng của việc nghẹt mũi mạn tính, phải thở bằng miệng kéo dài, nhất là khi trời lạnh…³

Theo đông y:

• Do đàm nhiệt lâu ngày tích tụ sẽ làm rối loạn chức năng tạng Phế, đặc biệt là Phế âm.⁴
• Hoặc bệnh kéo dài gây nội thương tạng phủ bên trong cơ thể; dẫn đến Phế âm hư và Vị âm hư, từ đó mà hư hỏa bốc lên.³

Triệu chứng thường gặp

Bệnh sẽ gây ra các cảm giác khó chịu vùng họng như ngứa, nóng rát, khô khát, nuốt khó, niêm mạc họng đỏ, vướng đàm tăng lên khi nuốt, ho về đêm hay khi trời lạnh… Làm ảnh hưởng đến ăn uống và giao tiếp hằng ngày.³

Xem thêm: Kha tử: Giải pháp cho người bệnh viêm họng mạn tính

Bấm huyệt chữa viêm họng hạt có hiệu quả?

Như vậy, trong điều trị bệnh, bên cạnh việc loại bỏ nguyên nhân, thầy thuốc sẽ cân nhắc các liệu pháp hỗ trợ triệu chứng gây khó chịu. Một trong những phương pháp đáp ứng được yêu cầu này chính là bấm huyệt chữa viêm họng hạt. Quả thực, không thể phủ nhận hiệu quả mà thao tác này đem lại như:

• Giải phóng tắc nghẽn và khí huyết uất trệ tích tụ ở kinh mạch, cơ thể, nhất là vùng hầu họng, tạng Phế… Từ đó, cảm giác khó chịu như đau, nóng rát… sẽ giảm thiểu.
• Bổ ích khí huyết, kích thích lưu thông tuần hoàn nuôi dưỡng, tăng khả năng phục hồi tổn thương…
• Ổn định hô hấp, tăng thông khí của Phế, lợi yết hầu, dịu họng, loãng đờm, thư giãn cơ vùng hầu họng…
• Cân bằng âm dương và rối loạn tạng phủ, dưỡng âm, thanh nhiệt,…

Cách bấm huyệt chữa viêm họng hạt

Chỉ định – Chống chỉ định

Hầu hết các trường hợp viêm họng hạt đều có thể cân nhắc sử dụng kỹ thuật này nhằm giảm triệu chứng bệnh.

Tuy nhiên, vài đối tượng không nên được chỉ định phương pháp này như:

• Viêm họng có biến chứng như nhiễm khuẩn hô hấp,… Hoặc đang có các triệu chứng nặng cần phải cấp cứu ngay như sốt cao, khó thở, tri giác không tỉnh táo…
• Nếu vị trí tiến hành thủ thuật có vết thương hở, lở loét, bệnh da liễu… cũng nên tránh.

Quy trình điều trị trong bao lâu?

Mỗi ngày, thủ thuật bấm huyệt chữa viêm họng hạt nên được thực hiện trong 30 phút. Lần lượt thao tác ngón tay tại từng huyệt đạo đến khi ấm lên khoảng 2 phút/vị trí. Liệu trình điều trị sẽ được thầy thuốc cân nhắc tùy theo tình trạng bệnh lý, cho đến khi các triệu chứng ổn định.

Thông thường, thầy thuốc sẽ ưu tiên lựa chọn các huyệt sau: Thiên đột, Xích trạch, Thái uyên, Túc tam lý, Tam âm giao…⁴

• Thiên đột: Xác định tại phần lõm xuống, ngay bờ trên của xương ức.
• Xích trạch: Xác định ở nếp gấp khuỷu tay, bờ ngoài tấm gân cơ nhị đầu.
• Thái uyên: Nằm ngay trên nếp gấp cổ tay, tại rãnh động mạch quay.
• Túc tam lý: Lấy bờ dưới ngoài của khớp gối đo xuống 3 thốn, cách mào chày 1 thốn. Đặc biệt khi ấn đúng, người bệnh sẽ cảm thấy tê tức lan dọc xuống dưới bàn chân.
• Tam âm giao: Từ đỉnh mắt cá trong đo thẳng lên 3 thốn, nằm ở bờ sau trong xương chày.

Nếu đối tượng có các triệu chứng khó chịu khác thì gia thêm các huyệt sau đây:

• Sốt, nóng trong người: Hợp cốc, Đại chùy, Khúc trì…
• Giảm đau họng, lợi yết hầu: Thiên dung, Liêm tuyền…
• Dưỡng âm, bổ Phế: Phế du, Tam âm giao…

Một số lưu ý khi bấm huyệt chữa viêm họng hạt

Dù có nhiều ưu điểm nhưng bấm huyệt chỉ hỗ trợ giảm các triệu chứng; cũng như cần có thời gian để phát huy tác dụng tối đa. Vì vậy, việc kết hợp thêm các phương pháp khác ở cả đông và tây y sẽ mang đến kết quả mong đợi nhanh hơn. Đặc biệt, thầy thuốc sẽ lưu ý khai thác nguyên nhân bệnh để chọn lựa phác đồ phù hợp.

Ngoài ra, trong quá trình tiến hành, không nên xác định sai huyệt hoặc dùng lực quá thô bạo. Điều này, sẽ gây ra rủi ro như tình trạng nặng thêm, tổn thương da, cơ, bầm tím… Do đó, việc hướng dẫn kỹ thuật từ các y bác sĩ cho người bệnh là rất cần thiết; nhất là khi thực hiện tại nhà. Luôn theo dõi sát sao phản ứng của người bệnh, nếu có dấu hiệu bất thường phải điều chỉnh kỹ thuật hoặc ngừng ngay.

Viêm họng dễ tái phát hoặc ảnh hưởng sức khỏe với thời gian kéo dài. Vì vậy cốt lõi để phòng ngừa và điều trị chính là xây dựng sức đề kháng vững chắc. Điều này được thực hiện thông qua chế độ dinh dưỡng lành mạnh và thói quen sinh hoạt hợp lý.

Những phương pháp đông y khác điều trị viêm họng hạt

Châm cứu và xoa bóp

Trong thực tế, thao tác xoa bóp thường được kết hợp cùng lúc với bấm huyệt chữa viêm họng hạt. Các động tác xoa, xát, miết… kèm day ấn huyệt nhẹ nhàng, linh hoạt vừa đơn giản vừa đem đến hiệu quả điều trị cao. Các dấu hiệu bệnh lý từ đó cũng được giảm thiểu một cách đáng kể.

Bên cạnh đó, nhiều tài liệu đã chứng minh được công dụng của châm cứu đối với viêm họng. Kỹ thuật này cũng giúp kích thích huyệt đạo và đem đến những lợi ích tương tự như bấm huyệt. Thế nhưng, trị liệu này dùng kim châm để xâm lấn qua da, đòi hỏi phải do người có chuyên môn tiến hành.

Xem thêm: Châm cứu có đau không và câu trả lời từ bác sĩ

Dược liệu

Xung quanh chúng ta có nhiều loại thảo dược thiên nhiên với công dụng giảm ho, đau rát họng, sát khuẩn, dịu cổ họng… phải kể đến như:

• Mật ong và chanh.
• Gừng tươi.
• Rau tần dày lá.
• Bạc hà.
• Hoặc các bài thuốc đông y như Sa sâm mạch đông thang…⁵

Hy vọng qua bài viết trên, bạn đã có thêm nhiều thông tin bổ ích về cách bấm huyệt chữa viêm họng hạt. Có thể thấy, để điều trị tận gốc nguyên nhân và đạt hiệu quả điều trị viêm họng cao hơn; thầy thuốc thường sẽ kết hợp nhiều phương pháp đông – tây y khác nhau. Dù vậy không thể phủ nhận những lợi ích mà bấm huyệt chữa viêm họng hạt mang lại đối với bệnh lý này. Song, bạn cũng cần lưu ý lựa chọn những cơ sở chữa trị bằng phương pháp đông y uy tín để đạt được hiệu quả điều trị tốt nhất nhé.