Bướu tuyến giáp ác tính và những sự thật bạn cần biết

Bướu tuyến giáp ác tính là một bệnh lý tại tuyến giáp. Đây là một tuyến nội tiết nằm ở cổ bao gồm hai thuỳ trái phải gắn kết với nhau ở giữa cổ. Mặc dù đây là căn bệnh nguy hiểm song vẫn có phương pháp điều trị. Hãy cùng tìm hiểu về bướu tuyến giáp ác tính qua bài viết dưới đây của Bác sĩ Phan Văn Giáo.

Bướu tuyến giáp là gì?

Bướu tuyến giáp là sự tăng sinh kích thước của tuyến giáp, có thể biểu hiện bằng hai nhóm triệu chứng sau:

• Triệu chứng cường giáp: dễ mệt, hồi hộp, đánh trống ngực,… do nồng độ hormone giáp tăng cao trong máu.
• Triệu chứng nhược giáp: thường lơ đãng, kém linh hoạt, da khô,… do nồng độ hormone giáp giảm thấp trong máu.

Ngày nay, người bệnh có bướu giáp thường xu hướng xuất hiện những triệu chứng cường giáp hơn là nhược giáp. Khi đó, hormone giáp tăng cao trong máu.

Chẩn đoán u bướu tuyến giáp

Việc chẩn đoán u bướu tuyến giáp được thực hiện tại phòng khám của bác sĩ khi người bệnh đến thăm khám. Bác sĩ sẽ chẩn đoán bệnh khi nhìn thấy tuyến giáp to hay khám thấy có nốt ở vùng tuyến giáp kết hợp với một số xét nghiệm. Những xét nghiệm bướu tuyến giáp ác tính như:

Xét nghiệm hormone giáp trong máu

Phương pháp này giúp xác định lượng hormone của tuyến giáp và tuyến yên giúp tìm ra bệnh lý giáp.

• Nếu nhược giáp, mức độ hormone giáp sẽ thấp trong khi hormone kích thích tuyến giáp tuyến giáp hoạt động (TSH) sẽ tăng cao để cố gắng kích thích tuyến giáp tăng sản xuất hormone nhiều hơn.
• Ngược lại, trong cường giáp, hormone tuyến giáp sẽ cao và TSH thấp.

  

Xét nghiệm kháng thể bất thường

Xét nghiệm này giúp tìm ra nguyên nhân của bệnh lý tuyến giáp như TRab, TSI trong máu.

Siêu âm tuyến giáp

Siêu âm tuyến giáp đo đạc kích thước tuyến giáp, tìm nốt có thể có trong tuyến giáp và cho thấy hình ảnh tình trạng mạch máu trong tuyến giáp. Bên cạnh đó còn hỗ trợ làm sinh thiết.

Xạ hình tuyến giáp

Đây là phương pháp dùng chất phóng xạ tiêm vào tĩnh mạch cẳng tay. Sau đó người bệnh được chụp chiếu để nhìn thấy hình ảnh tuyến giáp trên màn hình vi tính sau một thời gian khi tuyến giáp đã bắt xạ đầy đủ.

Sinh thiết bằng kim dưới hướng dẫn của siêu âm

Sinh thiết giúp chẩn đoán chính xác và chân thật nhất tình trạng bệnh của tuyến giáp. Sinh thiết được thực hiện bởi bác sĩ chuyên khoa nội tiết khi khám thấy tuyến giáp có nốt hay nghi ngờ bướu tuyến giáp ác tính.

Chẩn đoán bướu tuyến giáp ác tính như thế nào?

Chẩn đoán bướu ác tuyến giáp chỉ được kết luận thông qua kết quả sinh thiết mô học cho một trong những kết quả sau đây.

• Ung thư tuyến giáp dạng tủy.
• Ung thư tuyến giáp dạng nhú.
• Ung thư tuyến giáp dạng nang.
• Ung thư tuyến giáp tế bào Hurthle.
• Ung thư tuyến giáp biệt hoá kém.
• Ung thư tuyến giáp không biệt hoá.

Tỉ lệ mắc bướu tuyến giáp ác tính

Bướu tuyến giáp ác tính là căn bệnh phổ biến. Nó đứng thứ 5 trong danh sách những bệnh thường gặp ở nữ giới. Bướu tuyến giáp ác tính cũng có thể xảy ra  ở nam giới, nhất là những người có cơ địa đặc biệt như:

• Có kèm những bệnh lý tuyến giáp khác như viêm giáp, các loại bướu giáp khác.
• Tiền căn gia đình có người bị ung thư tuyến giáp – nguy cơ càng cao nếu quan hệ càng gần gũi.
• Thường xuyên thường tiếp với tia xạ, chất phóng xạ thời trẻ.
• Béo phì.
• Bệnh to đầu chi.
• Mắc bệnh đa polyp tuyến gia đình.

95% người mắc ung thư tuyến giáp dạng nang, nhú, tế bào Hurthle và ung thư tuyến giáp kém biệt hoá. Trong số này có 80-85% là ung thư tuyến giáp dạng nhú với độ tuổi mắc trung bình là 45 tuổi.

Bướu tuyến giáp ác tính có nguy hiểm không?

Mức độ ảnh hưởng của bướu tuyến giáp ác tính đến sức khỏe của người bệnh còn phụ thuộc vào 3 yếu tố: trước, trong và sau khi điều trị. Nhìn chung, mức độ nghiêm trọng của bệnh liên quan đến các chỉ số sau đây:

• Tuổi tác: Người bệnh càng lớn tuổi thì tỷ lệ tử vong cao hơn. Song tỷ lệ mắc bệnh này ở người trẻ tuổi lại cao hơn người ở độ tuổi trung niên.
• Giới tính: nam giới khi mắc bệnh thường ít nghiêm trọng hơn nữ.
• Kích thước khối bướu: khối bướu > 5cm tiên lượng kém hơn so với khối bướu < 5cm.
• Tình trạng di căn hạch: vị trí hạch, số lượng, kích thước hạch di căn càng lớn, tiên lượng càng xấu.
• Tình trạng di căn xa: thường gặp ở giai đoạn cuối của bệnh.
• Ung thư tuyến giáp biệt hoá kém thường nặng hơn so với các loại còn lại.

Ngoài ra, bướu tuyến giáp ác tính còn có thể gây ra các triệu chứng do rối loạn hormone giáp.

• Cường giáp có thể làm tim đập nhanh, sốt, lú lẫn, suy tim,…
• Nhược giáp gây hạ thân nhiệt, giảm vận động linh hoạt, sợ lạnh, kém tiếp xúc,…
• Nghiêm trọng hơn, bệnh có thể gây ra cơn bão giáp hoặc suy giáp cấp gây một loạt các triệu chứng rối loạn nhiều cơ quan trong cơ thể.

Điều trị bướu tuyến giáp ác tính

Bác sĩ sẽ tùy vào mức độ bướu tuyến giáp của người bệnh để lựa chọn phương pháp điều trị tối ưu cho bệnh nhân. Nhìn chung điều trị bướu tuyến giáp ác tính có các cách sau đây:

Phẫu thuật cắt tuyến giáp

Phẫu thuật cắt tuyến giáp là một trong những lựa chọn tối ưu trong điều trị bướu ác tuyến giáp. Một số các phương pháp mổ được lựa chọn là:

• Mổ cắt hoàn toàn tuyến giáp kèm nạo hạch khi có hạch di căn hoặc ung thư giai đoạn cuối.
• Mổ cắt hoàn toàn tuyến giáp không nạo hạch nếu ung thư không phải giai đoạn cuối, không có di căn và khối u ≥ 4cm.
• Mổ cắt tuyến giáp một phần ung thư không phải giai đoạn cuối, không có di căn và có  một khối u đơn độc < 1cm.

  

Xạ trị

Xạ trị bướu tuyến giáp ác tính bằng iodine loại bỏ những mô bệnh còn sót sau mổ. Xạ trị giúp giảm tỷ lệ tử vong và tái phát, và còn giúp điều trị các trường hợp di căn.

Xạ trị có hai hình thức:

• Xạ trong – đưa chất phóng xạ vào trong cơ thể bằng đường ăn uống. Thuốc xạ theo máu đi khắp các cơ quan để tiêu diệt tế bào ung thư.
• Xạ ngoài – sử dụng máy bắn chùm tia xạ chiếu lên khối u để loại bỏ chúng.

Hóa trị và liệu pháp điều trị trúng đích

Bằng thuốc gây độc tế bào được đưa vào cơ thể thường dùng cho bệnh nhân rất nặng giai đoạn cuối.

Sau điều trị, người bệnh cần tái khám theo dõi định kỳ để tầm soát các biến chứng sau mổ theo chỉ định bác sĩ. Đồng thời, bệnh nhân sẽ được tư vấn rõ ràng về kết quả cũng như khả năng tái phát bệnh trong tương lai.

Trên đây là những thông tin bạn cần biết về bướu tuyến giáp ác tính. Bệnh tuy nguy hiểm và gây nhiều hậu quả nghiêm trọng, song bệnh vẫn có thể điều trị nếu được phát hiện kịp thời. Khi thấy những dấu hiệu bất thường trên cơ thể, bạn cần gặp ngay bác sĩ để được tư vấn hợp lý.