YouMed

Các tác hại khi lạm dụng thuốc kháng sinh

Dược sĩ NGUYỄN NGỌC CẨM TIÊN
Tác giả: Dược sĩ Nguyễn Ngọc Cẩm Tiên
Chuyên khoa: Dược

Thuốc kháng sinh là gì? Với sự thiếu hiểu biết và sử dụng thuốc một cách bừa bãi đã gây ra tình trạng lạm dụng thuốc. Vậy hậu quả khôn lường mà lạm dụng thuốc gây ra là gì? Hãy cùng YouMed theo dõi bài viết dưới đây nhé!

1. Kháng sinh là gì?

Kháng sinh là gì
Kháng sinh là gì

Trước tiên, cần định nghĩa dễ hiểu: kháng sinh là một nhóm thuốc đặc biệt vì việc sử dụng chúng không chỉ ảnh hưởng đến người bệnh mà còn ảnh hưởng đến cộng đồng. Do vấn đề cấp bách nhất nhất hiện nay chính là sự lan tràn các chủng vi khuẩn kháng kháng sinh. Và chúng đặc biệt ảnh hưởng đến hiệu quả điều trị và sức khỏe người bệnh.

Cụ thể để định nghĩa kháng sinh, có thể hiểu

  • Kháng sinh là những chất kháng khuẩn được tạo ra bởi các chủng vi sinh vật bao gồm vi khuẩn, nấm, Actinomycetes). Chúng có tác dụng ức chế sự phát triển của các vi sinh vật khác.

2. Tình trạng lạm dụng thuốc kháng sinh đang diễn ra phổ biến

  • Thuốc kháng sinh đóng vai trò quan trọng trong việc kéo dài tuổi thọ ở người bệnh. Thuốc kháng sinh nói riêng đã mở đường cho những tiến bộ lớn trong điều trị ung thư, cấy ghép nội tạng và phẫu thuật, thay đổi hoàn toàn phạm vi của y học hiện đại.
  • Ngoài ra, mỗi khi một loại thuốc kháng sinh mới được đưa vào, rất nhanh chóng xảy ra tình trạng kháng thuốc đối với loại thuốc kháng sinh đó. Đây là tình trạng vô cùng nguy hiểm khi hiệu quả của kháng sinh trên bệnh nhiễm giảm mạnh
  • Không những vậy, tình trạng kháng thuốc kháng sinh ảnh hưởng đến mọi quốc gia. Điều này là vì nhiễm trùng không tôn trọng ranh giới quốc tế hoặc biên giới.

2.2. Nguyên nhân

  • Xuất phát từ người bệnh nhân
    + Với suy nghĩ sai lầm, mắc bệnh thì dùng kháng sinh. Không những vậy, việc mua kháng sinh ở Việt Nam còn khá dễ dàng.
    + Do đó, khuynh hướng tự mua thuốc, tự chữa bệnh ngày càng phổ biến. Và đây là lý do dễ lạm dụng kháng sinh.
  • Do bác sĩ
    + Trong thực tế hằng ngày, việc sử dụng kháng sinh cũng rộng rãi.
    + Một cách lạm dụng kháng sinh là khi chưa biết rõ vi khuẩn gây bệnh lại kê kháng sinh điều trị bệnh cho bệnh nhân.
  • Ngoài ra, việc sử dụng thuốc, việc bán thuốc ở nước ta cũng chưa thật chặt chẽ theo quy định nên vẫn xảy ra tình trạng lạm dụng thuốc trong điều trị. 
  • Do đó, để hạn chế lạm dụng kháng sinh, trước hết các bác sĩ phải có trách nhiệm và nêu cao vai trò của người thầy thuốc để hạn chế việc lạm dụng kháng sinh mới mong có tác dụng.

3. Tác hại khó lường khi lạm dụng kháng sinh

Tình trạng kháng kháng sinh
Tình trạng kháng kháng sinh
  • Đầu tiên, gây tốn kém, lãng phí
    + Dùng kháng sinh khi chưa cần thiết.
    + Ngoài ra, nếu dùng kháng sinh mạnh, thường rất đắt tiền, đã gây ra sự lãng phí và tốn kém vô ích.
  • Hiệu quả điều trị bệnh không như mong đợi
    + Việc tự dùng thuốc kháng sinh chữa bệnh hoặc chữa bệnh theo đơn thuốc của người khác… Vì thế, khiến cho bệnh không khỏi. Điều này là do điều trj không đúng bệnh.
    + Ngoài ra, người bệnh có thể chịu đừng nhiều biến chứng… Từ đó, khiến cho việc chữa trị bệnh sẽ kéo dài hơn, tốn kém hơn do phải dùng các loại thuốc đắt tiền hơn.
  • Tác dụng phụ do thuốc
    + Bên cạnh tác dụng chữa bệnh thuốc có thể gây ra các tác dụng phụ không mong muốn cho người dùng.
    + Do đó, việc tuỳ tiện dùng kháng sinh không những không khỏi bệnh mà còn gây ra nhiều tác dụng phụ khác.
    + Không những vậy, việc dùng kháng sinh tùy tiện ngoài việc giết chết những vi khuẩn gây bệnh. Kháng sinh còn tiêu diệt cả những vi khuẩn có lợi cho cơ thể
  • Gây tình trạng lờn thuốc
    + Việc dùng thuốc kháng sinh bừa bãi có nguy cơ dẫn đến cơ thể người bệnh phát sinh những loại vi khuẩn đề kháng kháng sinh. Từ đó sẽ sản sinh ra chủng loại vi khuẩn thế hệ sau có mức độ đề kháng cả với loại kháng sinh cực mạnh
    + Do đó, khi bị bệnh nặng sẽ không có loại kháng sinh tốt hơn để dùng. Thậm chí người bệnh sẽ tử vong bởi những nhiễm khuẩn thông thường…

>> Xem thêm: Lưu ý quan trọng khi dùng kháng sinh cho trẻ sơ sinh

Vì vậy, để tránh những hậu quả trên và dùng thuốc được an toàn, hiệu quả khi có bệnh, người bệnh cần đi khám để được dùng đúng thuốc. Khi được kê đơn dùng kháng sinh, người bệnh cần tuân thủ chỉ định của bác sĩ, dùng hết liều được kê, kể cả khi đã cảm thấy khỏe và không được chia sẻ kháng sinh với người khác.

Đặt khám tiện lợi cùng YouMed

+25 Bệnh viện
+700 Bác sĩ
+89 Phòng khám
Đặt khám không chờ đợi

Đặt khám
không chờ đợi

Nhắn tin với bác sĩ

Nhắn tin
với bác sĩ

Gọi video với bác sĩ

Gọi video
với bác sĩ

Mua sản phẩm y tế giá tốt

Mua sản phẩm
y tế giá tốt

Lưu trữ hồ sơ y tế

Lưu trữ
hồ sơ y tế

Đọc tin y tế chính thống

Đọc tin y tế
chính thống

Tải ứng dụng YouMed

Nguồn tham khảo / Source

Trang tin y tế YouMed chỉ sử dụng các nguồn tham khảo có độ uy tín cao, các tổ chức y dược, học thuật chính thống, tài liệu từ các cơ quan chính phủ để hỗ trợ các thông tin trong bài viết của chúng tôi. Tìm hiểu về Quy trình biên tập để hiểu rõ hơn cách chúng tôi đảm bảo nội dung luôn chính xác, minh bạch và tin cậy.

  1. http://kiemsoatbenhtatphutho.gov.vn/Chuyen-muc-tin/Chi-tiet-tin/tabid/92/t/hau-qua-cua-viec-lam-dung-thuoc-khang-sinh/title/6890/ctitle/18/language/vi-VN/Default.aspx?AspxAutoDetectCookieSupport=1
  2. https://kcb.vn/wp-content/uploads/2015/06/H%C6%B0%E1%BB%9Bng-d%E1%BA%ABn-s%E1%BB%AD-d%E1%BB%A5ng-kh%C3%A1ng-sinh-C%E1%BA%ADp-nh%E1%BA%ADt-l%E1%BA%A7n-cu%E1%BB%91i-khi-in-09.01.2015.pdf
  3. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4240113/
  4. https://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/consumer-health/in-depth/antibiotics/art-20045720

Chia sẻ thông tin hữu ích này cho mọi người