Châm cứu chữa đau vai gáy có thật sự hiệu quả?

Châm cứu chữa đau vai gáy là phương pháp điều trị thông qua ứng dụng y lý Y học cổ truyền. Đây là phương pháp dùng kim tác động vào huyệt giúp người bệnh giảm đau, tê, nặng mỏi. Cùng YouMed tìm hiểu thêm về vấn đề này qua bài viết này nhé.

Tổng quan về chứng đau vai gáy

Chứng đau vai gáy là gì?

Đau vai gáy là một triệu chứng thường gặp trong hoạt động sống hằng ngày. Là hậu quả của tình trạng cơ vùng vai gáy co cứng. Nếu nặng, có thể làm hạn chế các động tác vận động cột sống cổ làm ảnh hưởng đến sinh hoạt và làm việc. Hệ thống cơ xương khớp bất thường là nguyên nhân chính gây nên chứng đau vai gáy.

Triệu chứng chính ủa bệnh là đau vùng cổ lan vai, cánh tay, bàn tay. Theo Y học cổ truyền, các biểu hiện trên thuộc phạm vi chứng kiên bối thống. Đây là một trong những chứng bệnh được ghi nhận từ sớm trong các tài liệu y học cổ truyền.

Nguyên nhân gây đau vai gáy

Nguyên nhân thường gặp nhất của hội chứng đau vai gáy là thoái hoá cột sống cổ, thứ hai là thoát vị đĩa đệm cột sống cổ. Một số nguyên nhân khác ít gặp hơn như chấn thương; khối u đỉnh phổi, cột sống; nhiễm trùng, loãng xương, viêm cột sống… Ngoài ra, căng cơ vùng cổ cấp tính cũng là một trong những nguyên nhân gây đau vai gáy đột ngột, đặc biệt sau một hoạt động nặng, tăng cường cơ vùng cổ vai.

Theo Y học cổ truyền, các nguyên nhân gây nên chứng kiên bối thống bao gồm thời tiết thay đổi, lao động quá sức, mang vác nặng, sai tư thế, chấn thương, các bệnh lý lâu ngày. Các nguyên nhân gây bệnh sẽ làm khí huyết vận hành không thông mà gây nên đau.

Triệu chứng của đau vai gáy

Chứng đau vai gáy do căng cơ thường xuất hiện vào buổi sáng, khi ngủ dậy, sau khi lao động nặng hoặc bị nhiễm lạnh.

Chứng đau vai gáy do thoái hoá cột sống hay thoát vị đĩa đệm thì tuỳ mức độ và giai đoạn bệnh mà biểu hiện nặng nhẹ khác nhau.

• Tại cột sống cổ: Đau vùng cổ gáy, hạn chế vận động cổ.
• Triệu chứng chèn ép rễ thần kinh. Đau cổ lan xuống vai, cánh tay, bàn tay theo chi phối thần kinh bị ảnh hưởng. Rối loạn vận động và cảm giác có thể xuất hiện kèm theo.
• Trường hợp có chèn ép tuỷ cổ: Có thể gây tê bì, mất khéo léo bàn tay, đi lại khó khăn, liệt tứ chi, teo cơ tứ chí, rối loạn tiểu tiện.

Ngoài ra, có thể xuất hiện các triệu chứng do tổn thương chèn ép động mạch cột sống nền như đau đầu vùng chẩm, chóng mặt, ù tai, mờ mắt, giảm thị lực thoáng qua…

Tác dụng của châm cứu chữa đau vai gáy

Châm cứu tác động trực tiếp lên huyệt vị bằng kim châm, giúp tăng cường lưu thông khí huyết, giải quyết tắc nghẽn. Từ đó, có tác dụng điều trị các triệu chứng đau, tê bì trong chứng đau vai gáy.

Nhiều nghiên cứu khoa học báo cáo những tác dụng tích cực của châm cứu trong điều trị chứng đau vai gáy:

• Phân tích tổng hợp về hiệu quả giảm đau của châm cứu trong điều trị đau cổ gáy mạn tính. Bài báo được đăng trên Cochrane 2016, 2017 cho thấy: Châm cứu giúp giảm đau tương tự như thuốc giảm đau thông thường và tốt hơn có ý nghĩa thống kê so với điều trị giả châm.
• Châm cứu an toàn, không gây nguy hiểm nghiêm trọng cho người bệnh. Một số ít ghi nhân bầm tím da sau châm
• Cấy chỉ, điện châm, hào châm đều giúp giảm đau tốt và cải thiện vận động cột sống cổ.

Cách châm cứu chữa đau vai gáy

Chỉ định và chống chỉ định

Châm cứu được chỉ định cho hầu hết các bệnh nhân đau vai gáy với triệu chứng đau tại cột sống, đau hoặc tê bì lan tay hoặc chân thông thường.

Châm cứu không được khuyến cáo cho các bệnh có các chỉ định can thiệp ngoại khoa. Cụ thể như sau:

• Điều trị nội khoa thất bại sau 5 – 8 tuần. Điều trị nội khoa bao gồm điều trị thuốc, châm cứu, vật lý trị liệu,…
• Gây chèn ép thần kinh cấp tính với các triệu chứng yếu cơ, teo cơ, rối loạn tiêu tiểu, bí tiểu,…
• Thoát vị đĩa đệm gây rách bao xơ, thoát vị di trú.

Các phương huyệt thường sử dụng trong châm cứu chữa đau vai gáy

Theo Y học cổ truyền, bệnh có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra. Tùy vào từng thể bệnh mà bác sĩ sẽ sử dụng những phương huyệt khác nhau. Công thức huyệt chung thường dùng trong châm cứu chữa đau vai gáy.

• Giáp tích vùng cổ – A thị huyệt: huyệt tại nơi đau. Các huyệt này có tác dụng hành khí hoạt huyết tại chỗ, giúp giảm đau. Khí huyết thông giúp nuôi dưỡng cân mạch, xương cốt.
• Liệt khuyết: huyệt đặc hiệu điều trị vùng cổ gáy. Vị trí huyệt Liệt khuyết ở phía ngoài cạnh cổ tay, từ cổ tay lên 1,5 thốn.
• Hậu khê: huyệt đặc hiệu điều trị vùng cổ gáy. Vị trí huyệt Hậu khê ở lõm phía sau khớp xương ngón và bàn của ngón thứ 5, nơi tiếp giáp gan tay – mu tay.
• Lạc chẩm: huyệt đặc hiệu điều trị vẹo cổ gáy. Vị trí huyệt ở mu bàn tay, giữa đốt xương bàn ngón 2 – 3. Sau khớp bàn ngón 0,5 thốn.

Tuỳ theo triệu chứng tại chỗ có thể châm thêm các huyệt Kiên tĩnh, Kiên ngưng, Tý nhu, Khúc trì, Kiên trung du, Bỉnh phong, Thiên tông, Kiên trinh…

Kỹ thuật châm cứu chữa đau vai gáy

Tùy theo tình trạng bệnh bác sĩ sẽ thực hiện các kỹ thuật bổ tả khác nhau. Số lượng huyệt tùy vào tình trạng của mỗi người. Người bệnh được sát trùng da vùng huyệt trước khi châm và sau khi rút kim. Bác sĩ sẽ dùng kim nhỏ châm nhanh qua da vào huyệt. Kim được kích thích cho đến khi người bệnh thấy căng, tức, nặng vừa phải, không đau vùng châm.

Lưu ý khi lựa chọn châm cứu chữa đau vai gáy

Châm cứu cần thực hiện ở những đơn vị uy tín, đảm bảo đúng thủ thuật bởi các bác sĩ, y sĩ có kinh nghiệm.

Người bệnh cần tuân theo lộ trình châm đầy đủ, không nên bỏ giữa chừng khi chưa đạt mong muốn. Hiệu quả của châm cứu diễn ra từ từ. Điều này đòi hỏi bệnh nhân phải kiên trì theo liệu trình. Trong quá trình điều trị, người bệnh cần hạn chế các vận động quá sức, cúi ngửa thẳng người, đúng tư thế.

Kết quả từ các nghiên cứu cho thấy, châm cứu với các phương pháp: Điện châm, hào châm, ôn châm, cấy chỉ… đều mang lại kết quả điều trị tốt cho người bệnh. Giúp giảm liều thuốc giảm đau, hạn chế tác dụng phụ do dùng thuốc.

Những phương pháp kết hợp cùng châm cứu chữa đau vai gáy

Một số các phương thức điều trị khác thuộc nhóm điều trị không dùng thuốc được kết hợp với châm cứu chữa bệnh như:

• Xoa bóp giúp điều hoà khí huyết tại chỗ, đả thông kinh mạch giúp giảm đau.
• Vật lý trị liệu giúp giảm đau.
• Kéo cột sống cổ bằng máy giúp giảm áp lực lên cột sống, giúp giảm đau, duy trì tầm vận động
• Các bài tập cho cột sống

Châm cứu là phương pháp chữa đau vai gáy hiệu quả, không tác dụng phụ. Tuy nhiên cần được thực hiện tại các cơ sở uy tín. Hi vọng qua bài viết này, YouMed đã cung cấp cho bạn thông tin hữu ích.