Chăm sóc răng miệng cho trẻ em

Một trong những bệnh răng miệng thường gặp ở trẻ là sâu răng. Sâu răng có thể do nhiều nguyên nhân. Trong đó, điều quan trọng là nhiều cha mẹ chưa thật sự quan tâm đến việc chăm sóc răng miệng cho trẻ. Sâu răng ở trẻ không chỉ tác động đến chức năng tiêu hóa mà về lâu dài sẽ gây ra những vấn đề răng miệng và thẩm mỹ khi trẻ trưởng thành.

1. Tại sao chăm sóc răng miệng cho trẻ em quan trọng?

Sâu răng có thể gây ra nhiều vấn đề rắc rối cho trẻ. Nếu dạy trẻ về tầm quan trọng của việc chăm sóc răng miệng đúng cách ngay từ nhỏ, bạn có thể giúp ngăn ngừa sâu răng, mất răng và giảm đau cho trẻ.

Răng sữa giúp trẻ nhai thức ăn, nói rõ ràng và tạo khoảng trống cho răng vĩnh viễn mọc sau này. Nếu mất răng sữa sớm sẽ khiến trẻ thiếu tự tin khi giao tiếp vì hàm răng xấu hoặc nghiêm trọng hơn nếu viêm tủy răng xảy ra. Đây là bệnh cảnh nhiễm trùng nặng sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe toàn thân của trẻ.

2. Làm thế nào để chăm sóc răng miệng cho trẻ em?

Đưa trẻ đến khám nha sĩ thường xuyên bắt đầu từ 12 tháng. Điều này sẽ giúp bạn có cơ hội tìm hiểu nhiều thông tin bổ ích về sức khỏe răng miệng của trẻ cũng như có một nơi đáng tin cậy để liên lạc nếu xảy ra bất cứ vấn đề gì về răng miệng như chấn thương miệng.

Trẻ có thể bị sâu răng do ăn uống thực phẩm nhiều đường như bánh kẹo, sữa, nước trái cây… và có thói quen ngậm thức ăn trong miệng trong thời gian dài. Vì thế, bạn không nên cho trẻ bú sữa bình, nước trái cây hoặc đồ uống ngọt khác trong lúc đi dạo hoặc lúc nằm trước khi ngủ, nhất là trẻ có thói quen bú bình vào ban đêm. Một số trẻ có sở thích cắn móng tay hoặc mút ngón tay. Việc này cũng góp phần gây sâu răng cho trẻ.

>> Một số thực phẩm không tốt cho răng và trẻ không nên ăn quá nhiều những thực phẩm này. Tìm hiểu qua bài viết: Thực phẩm gây hại cho răng của bạn, đó là gì?

Bạn có thể bắt đầu việc làm sạch răng miệng cho trẻ và dạy trẻ đánh răng ngay khi trẻ có hàm răng đầu tiên.

• Trong khoảng 6 tháng đầu sau sinh, bạn có thể lau nướu và lưỡi của trẻ bằng khăn ướt hoặc gạc mềm. Khi răng bắt đầu mọc, hãy sử dụng bàn chải đánh răng có sợi lông mềm cho trẻ.
• Bạn có thể chọn nhiều kích cỡ bàn chải đánh răng phù hợp với tuổi của trẻ. Thay bàn chải đánh răng mới sau mỗi 3 tháng hoặc sớm hơn nếu bạn thấy lông bàn chải bị tưa.
• Sử dụng kem đánh răng có chứa fluoride, đó là chất giúp củng cố men răng và giúp ngăn ngừa sâu răng cho trẻ. Đối với trẻ nhỏ dưới 3 tuổi, chỉ cần cho trẻ một ít kem đánh răng. Đối với trẻ từ 3 đến 6 tuổi, hãy cho một lượng nhỏ bằng hạt đậu lên bàn chải đánh răng và đánh răng cho trẻ sau mỗi bữa ăn và trước khi đi ngủ. Nếu trẻ nuốt kem đánh răng, lượng nhỏ này sẽ không làm trẻ đau. Khi bắt đầu đánh răng, không phải trẻ nào cũng thích. Vậy nên bạn hãy tạo không khí như một trò chơi và cùng đánh răng với trẻ để giúp con hình thành thói quen đánh răng mỗi ngày.
• Chọn kem đánh răng có hương vị fluoride mà trẻ thích như vị dâu. Nhiều loại kem đánh răng dành cho người lớn có thể gây kích ứng miệng trẻ.
• Một khi tất cả các răng mọc sát nhau, hãy dạy trẻ cách xỉa răng với chỉ nha khoa.
• Khi đến 7 tuổi, trẻ có thể bắt đầu tự đánh răng. Bạn nên giám sát trẻ mỗi khi đánh răng và dùng chỉ nha khoa cho đến khi bé được 10 tuổi để đảm bảo trẻ lấy đúng lượng kem đánh răng cần thiết hoặc không nuốt kem đánh răng.

3. Khi nào nên đưa trẻ đến nha sĩ?

Trẻ có thể bị sâu răng ngay khi chiếc răng đầu tiên bắt đầu mọc. Điều quan trọng là phải khám nha sĩ trong khoảng thời gian trẻ vẫn còn có răng sữa. Mặc dù trẻ sẽ mất răng sữa, nhưng việc chăm sóc răng sữa tốt sẽ hình thành thói quen tự vệ sinh răng miệng để bảo vệ răng vĩnh viễn khi chúng mọc lên lúc bé được 5 đến 6 tuổi.

Ngoài lịch khám răng định kỳ mỗi 6 tháng, bạn nên đưa trẻ đến khám nha sĩ:

• Nếu răng trên và dưới không khớp với nhau khi nhai một cách chính xác.
• Ngay khi bạn hoặc trẻ nhận thấy có vấn đề với răng hoặc nướu.
• Nếu có những đốm đen trong hố hoặc rãnh tự nhiên của răng.
• Nếu trẻ dưới 9 tuổi uống thuốc có thể làm ố răng như tetracycline, antihistamin.

Có rất nhiều nguyên nhân khiến răng trẻ bị tổn thương làm ảnh hưởng đến sự phát triển của răng vĩnh viễn sau này. Vậy nên, việc chăm sóc răng miệng cho trẻ em ngay từ nhỏ rất quan trọng. Cần có sự phối hợp thật tốt giữa cha mẹ, trẻ nhỏ và cả những bác sĩ nha khoa.

Bác sĩ Huỳnh Nguyễn Uyên Tâm