Dậy thì muộn ở nam và nỗi lo của bậc phụ huynh

Hiện nay, tỷ lệ dậy thì muộn ở trẻ em ngày một tăng cao. Với các bé trai, phụ huynh thường lo lắng hơn do đây là giai đoạn quan trọng nhất trong quá trình phát triển của con. Để phòng tránh vấn đề này, việc hiểu rõ về những nguyên nhân và biểu hiện là vô cùng cần thiết. Hãy cùng các Bác sĩ Phan Văn Giáo tìm hiểu về tình trạng dậy thì muộn ở nam qua bài viết dưới đây.

Dậy thì muộn là gì?

Dậy thì muộn được định nghĩa là giai đoạn dậy thì xảy ra muộn hơn so với bạn bè đồng trang lứa. Thông thường, cơ thể của bé trai sẽ phát triển trong độ tuổi từ 9 đến 15. Đây là lúc con bắt đầu có những sự thay đổi đặc trưng cho giới tính. Lượng hormone nam testosterone được tiết ra nhiều hơn khiến con có cơ bắp và tinh hoàn.

Nếu bé trai đã trên 15, 16 tuổi nhưng vẫn chưa có những biểu hiện của tuổi dậy thì, bé có thể đã mắc chứng dậy thì muộn.

Biểu hiện dậy thì muộn ở nam

Ba mẹ có thể nhận biết dấu hiệu dậy thì của con bằng cách theo dõi:

• Tinh hoàn lớn dần.
• Dương vật phát triển, một số trẻ sẽ có hiện tượng phóng tinh lần đầu.
• Lông mu xuất hiện.
• Chiều cao và cân nặng tăng nhanh.
• Vai rộng hơn và cơ bắp bắt đầu phát triển.
• Thanh quản rộng ra khiến giọng nói trở nên trầm và đục hơn.
• Có thể có ria mép hoặc râu.

Nếu trẻ đã trên 14 tuổi nhưng vẫn không có các biểu hiện trên, ba mẹ nên đưa bé đến gặp bác sĩ. Con sẽ được tiến hành một số xét nghiệm để đánh giá kích thước tinh hoàn và dương vật. Nếu kết quả cho thấy 2 bộ phận này không có sự phát triển, bé trai sẽ được chẩn đoán dậy thì muộn.

Theo các bác sĩ, một số trường hợp dậy thì muộn ở nam nhưng vẫn có thể phát triển đuổi kịp bạn bè khi đến tuổi trưởng thành. Nguyên nhân là do giai đoạn dậy thì của con đến chậm hơn các bạn. Song chiều cao của các bé trai này vẫn tương tự như người bình thường.

Nguyên nhân dậy thì muộn ở nam

Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến dậy thì muộn ở nam, bao gồm:

Yếu tố di truyền

70% các trường hợp dậy thì muộn là do di truyền. Nếu bé trai sinh ra trong gia đình có người thân mắc chứng dậy thì muộn, bé có khả năng cao gặp phải tình trạng tương tự. Tuy nhiên trường hợp này không cần điều trị do bé vẫn sẽ tăng trưởng bình thường khi đủ 18 tuổi.

Chế độ dinh dưỡng không hợp lý

Chế độ dinh dưỡng mất cân bằng cũng góp phần làm các bé trai chậm lớn. Một số thanh thiếu niên còn mắc hội chứng rối loạn ăn uống. Cơ thể không được cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết sẽ không thể phát triển đúng cách.

Thiếu hormone

Các bé trai có thể bị thiếu hormone luteinizing (LH) hoặc hormone kích thích nang trứng (FSH). Bé trai nếu thiếu 2 hormone này thường có dương vật nhỏ bất thường khi sinh ra.

Mắc bệnh mạn tính

Các bệnh mạn tính như viêm đại tràng, thiếu máu hồng cầu liềm hoặc xơ nang thường dẫn đến kết quả dậy thì muộn ở nam.

Vấn đề ở tinh hoàn

Một số trẻ có thể bị các khiếm khuyết ở tinh hoàn, tinh hoàn quá nhỏ hoặc từng trải qua phẫu thuật tinh hoàn. Các trường hợp trên đều gây dậy thì muộn ở nam giới.

Hội chứng Klinefelter

Hội chứng Klinefelter khiến bé trai sinh ra có thêm 1 nhiễm sắc thể X (kiểu gen là XXY thay vì XY). Tình trạng này thường cản trở quá trình phát triển sinh dục của các bé.

Ngoài ra, sự rối loạn ở các tuyến yên, tuyến giáp – các tuyến đóng vai trò sản xuất hormone cho cơ thể cũng là yếu tố dẫn đến sự chậm lớn ở các bé trai.

Ảnh hưởng của dậy thì muộn với bé trai

Dậy thì muộn ở nam là nỗi lo của rất nhiều bậc phụ huynh. Vấn đề này không chỉ tác động xấu đến tâm lý con trẻ mà còn tiềm ẩn rất nhiều biến chứng về sau.

Bé trai dậy thì muộn thường có vóc dáng thấp bé hơn so với bạn bè đồng trang lứa. Ngoài ra, các bộ phận sinh dục cũng chậm lớn hơn so với mọi người. Đây là nguyên nhân chính khiến con tự ti, mặc cảm về bản thân. Một số trẻ co thể không muốn giao tiếp và dần tách khỏi tập thể.

Dậy thì muộn cũng có thể cản trở khả năng sinh sản của nam giới. Do hệ thống nội tiết không được kích hoạt, các vấn đề liên quan tới cơ quan sinh dục cũng bị tác động đáng kể. Tinh hoàn hoặc dương vật teo nhỏ gây khó khăn cho quá trình sinh tinh. Do đó, cánh mày râu có thể bị vô sinh nếu không được điều trị đúng cách.

Cách điều trị dậy thì muộn ở nam

Để quá trình điều trị diễn ra hiệu quả, ba mẹ cần đưa con đến phòng khám để được xác định nguyên nhân cụ thể. Nếu bé dậy thì muộn do thể trạng, phụ huynh không cần lo lắng do bé sẽ phát triển bình thường khi trưởng thành. Nếu bé dậy thì muộn do rối loạn nội tiết tố, bác sĩ sẽ chỉ định các phương pháp sau:

• Bổ sung testosterone bằng cách tiêm trực tiếp, dùng miếng dán hoặc gel bôi. Liều lượng sẽ được tăng dần theo thời gian và tiếp tục bổ sung khi nam giới trưởng thành.
• Dùng thuốc tiêm giúp trẻ tăng chiều cao, tăng cân và kích thích dương vật, lông mu phát triển.
• Nên kết hợp với trị liệu tâm lý. Gia đình cần chú ý theo dõi sức khỏe tinh thần của con. Nếu thấy con có dấu hiệu tự ti, mặc cảm, ba mẹ nên động viên con nhiều hơn. Phụ huynh cần giải thích cho con hiểu dậy thì muộn ở nam là tình trạng bình thường. Đồng thời, bạn nên khuyến khích con nên tuân theo hướng dẫn điều trị của bác sĩ. Nếu gặp bất kì khó khăn nào, bạn hãy nhanh chóng liên hệ bác sĩ để được hỗ trợ.

Dậy thì muộn ở nam hay dậy thì muộn ở nữ là nỗi lo chung của rất nhiều bậc phụ huynh. Tuy tình trạng này không ảnh hưởng quá nhiều đến sức khỏe nhưng vẫn nên liên hệ phòng khám để được tư vấn liệu trình điều trị phù hợp. Ngoài ra, gia đình cần phối hợp với bác sĩ để động viên con vượt qua các trở ngại về tâm lý trong giai đoạn này.