Dùng thuốc ở người cao tuổi – Những điều cần lưu ý
Nội dung bài viết
Người cao tuổi thường mắc nhiều bệnh lý mạn tính cũng như nhiều vấn đề sức khỏe khác cần sử dụng thuốc kéo dài. Theo thống kê, ở Mỹ, 1 trong 6 người cao tuổi dùng thuốc thường có sai lầm dẫn đến bị phản ứng có hại của thuốc gây rối loạn thể chất và tâm thần, thậm chí bị tử vong. Do đó mà việc dùng thuốc ở người cao tuổi là vấn đề cần được quan tâm đến. Hãy cùng nhau tìm hiểu bài viết dưới đây để có những hiểu biết cơ bản nhằm tránh những tai biến sức khỏe liên quan đến việc dùng thuốc ở người cao tuổi.
1. Tại sao phải cẩn thận khi dùng thuốc cho người cao tuổi
Một vài loại thuốc an toàn khi dùng ở người trẻ khỏe mạnh nhưng lại có thể nguy hiểm khi dùng cho người cao tuổi. Đó là do ở người cao tuổi có những thay đổi lớn về sinh lý trong cơ thể mà làm cho những tác dụng phụ hay những tác dụng không mong muốn của thuốc trở nên dễ gặp phải hơn.
Ví dụ như so với người trẻ tuổi khỏe mạnh thì thời gian thuốc tồn tại trong cơ thể kéo dài hơn. Bên cạnh đó việc sử dụng thuốc ở người cao tuổi dễ nhầm lẫn, dễ quá liều thuốc, quên dùng thuốc cũng có thể dẫn đến những tai biến nghiêm trọng.
Do đó mà thực tế cho thấy tỷ lệ tai biến xảy ra khi dùng thuốc rất thường gặp ở người cao tuổi. Tỷ lệ này cao hơn nhiều so với các lứa tuổi khác.
>>>Có thể bạn quan tâm:
Rối loạn khứu giác là gì? Nguyên nhân do đâu và liệu tình trạng này có nguy hiểm không? Bạn hãy cùng YouMed tìm hiểu qua bài viết “Rối loạn khứu giác: Bệnh lý thường gặp ở người cao tuổi“nhé!
2. Những lưu ý trong quá trình thăm khám và điều trị
Khi đến các cơ sở y tế để thăm khám hay điều trị bệnh ở người lớn tuổi, hãy mang hết những đơn thuốc hoặc những loại thuốc đang sử dụng để thông báo cho bác sĩ điều trị biết. Đảm bảo rằng bác sĩ điều trị biết những loại thuốc nếu có như
- Những loại thuốc được kê toa
- Những nhóm thuốc không cần kê toa, kể cả những loại vitamin hay các thuốc cảm cúm và dị ứng thông thường
- Những sản phẩm thực phẩm chức năng mà người lớn tuổi đang sử dụng tại nhà
Tiếp đến những câu hỏi cần đặt ra cho bác sĩ điều trị trong quá trình thăm khám và điều trị như:
- Liệu tất cả các loại thuốc bạn mang theo có cần thiết phải sử dụng
- Liệu có nguy cơ xuất hiện các tương tác thuốc không mong muốn giữa các loại thuốc đang sử dụng hay không. Tương tác thuốc không mong muốn là những thay đổi tác dụng của thuốc khi dùng chung với một loại thuốc, thức ăn hoặc thực phẩm chức năng khác.
- Nếu có bất cứ triệu chứng nào bất thường trong quá trình sử dụng thuốc cần thông báo cho bác sĩ điều trị biết. Có khả năng đó là do bạn đang dùng thuốc không đúng cách hoặc không đúng liều lượng. Bác sĩ sẽ giúp bạn tìm ra nguyên nhân và cách giải quyết. Có thể cần giảm liều hoặc thậm chí đổi nhóm thuốc khác nếu các triệu chứng đó nghiêm trọng và liên quan đến thuốc đang sử dụng.
- Nếu giá thành của những loại thuốc quá cao, hãy thông báo cho bác sĩ điều trị để tìm ra những nhóm thuốc phù hợp với mục tiêu điều trị và mức chi trả của bệnh nhân.
>>>Xem thêm: “Điểm mặt những căn bệnh người lớn tuổi hay gặp vào mùa lạnh“
3. Tương tác thuốc là gì?
Tương tác thuốc là nguyên nhân thường gặp ở những tai biến khi dùng thuốc. Đôi khi do mục tiêu điều trị bệnh nhân phải dùng nhiều loại thuốc cùng lúc. Đa phần các loại thuốc dùng chung với nhau giúp cho việc điều trị bệnh được hiệu quả. Tuy nhiên một số trường hợp việc dùng chung 2 hoặc nhiều loại thuốc với nhau gây ra những sự thay đổi về tác dụng của thuốc từ có lợi thành có hại cho bệnh nhân. Ở người lớn tuổi do những thay đổi về sinh lý trong cơ thể, thuốc thường tồn tại trong cơ thể kéo dài hơn, nguy cơ tương tác thuốc cũng cao hơn những lứa tuổi khác.
Tương tác thuốc không chỉ gặp phải khi dùng nhiều loại thuốc với nhau mà còn gặp phải giữa thuốc với thức ăn, với thực phẩm chức năng,…
4. Tác dụng không mong muốn của thuốc là gì?
Tác dụng không mong muốn của thuốc có thể gặp phải ở bất cứ độ tuổi nào khi dùng thuốc. Tuy nhiên ở người cao tuổi thì tần suất thường gặp hơn hết. Ví dụ như người cao tuổi có thể cảm thấy buồn ngủ, chóng mặt, buồn nôn với những loại thuốc nhất định hay thậm chí gặp những rối loạn nghiêm trọng hơn do thuốc.
Nếu người cao tuổi cảm thấy những triệu chứng bất thường khi dùng thuốc cần thông báo cho bác sĩ điều trị biết. Có nhiều nguyên nhân có thể xảy ra nhưng cũng có thể chính là do tác dụng không mong muốn của những loại thuốc đang dùng. Bác sĩ điều trị có thể giúp bệnh nhân nhận biết, giảm liều hoặc đổi loại thuốc nếu cần thiết.
5. Dùng thuốc an toàn ở người cao tuổi
Để giảm thiểu tối đa những nguy cơ khi dùng thuốc ở người cao tuổi cần những nắm những lưu ý quan trọng sau:
- Luôn đảm bảo rằng bác sĩ điều trị được thông báo về tất cả các loại thuốc cả thuốc kê toa, thuốc không kê toa và thực phẩm chức năng mà đang sử dụng. Việc thông báo này cần được thực hiện tối thiểu mỗi năm một lần.
- Liệt kê tất cả thông tin về loại thuốc đang dùng về liều lượng, thời gian uống, tác dụng của thuốc. Giữ lại những đơn thuốc, những lời dặn dò sử dụng thuốc của bác sĩ.
- Bất cứ khi nào sử dụng một loại thuốc mới luôn hỏi bác sĩ về những thông tin
- Lý do sử dụng thuốc mới ?
- Những vấn đề có thể gặp phải trong quá trình dùng thuốc ?
- Khi gặp những vấn đề tại nhà xử trí như thế nào ?
- Khi nào cần ngừng dùng thuốc ?
- Có tương tác với các thuốc đang sử dụng hay không ?
- Nếu không dùng thuốc thì như thế nào ?
- Bên cạnh đó khi dùng thuốc mới cần hỏi bác sĩ hay dược sĩ về những loại thức ăn hay thực phẩm chức năng nào có thể có tương tác thuốc hoặc tác dụng không mong muốn.
- Giữ và bảo quản thuốc đúng cách
Trên đây là những thông tin cơ bản về những lưu ý khi dùng thuốc ở người cao tuổi. Hy vọng cung cấp được những thông tin bước đầu giúp người đọc dễ dàng tiếp tục tìm hiểu thêm vấn đề sức khỏe thường gặp này.
Đừng ngại để lại những thắc mắc ở phần bình luận, cũng như chia sẻ bài viết nếu thấy hữu ích. Mong nhận được những phản hồi cũng như đồng hành cùng bạn ở những bài viết kế tiếp.
(*) Bài viết chỉ mang tính tham khảo, vui lòng liên hệ bác sĩ của bạn để có thêm thông tin.
>>>Có thể bạn quan tâm:
Ngày nay, khi chất lượng cuộc sống được nâng cao, dịch vụ y tế được cải thiện, con người có tuổi thọ trung bình cao hơn cho nên các bệnh lý tuổi già cũng được quan tâm nhiều hơn. Sa sút trí tuệ do bệnh Alzheimer là bệnh thường gặp ở người lớn tuổi, ảnh hưởng rất nhiều đến cuộc sống người bệnh. Bài viết “Đãng trí ở người lớn tuổi: Có phải do mắc bệnh Alzheimer?” sẽ cung cấp một số thông tin cơ bản về bệnh.
Bác sĩ Ngô Minh Quân
Nguồn tham khảo / Source
Trang tin y tế YouMed chỉ sử dụng các nguồn tham khảo có độ uy tín cao, các tổ chức y dược, học thuật chính thống, tài liệu từ các cơ quan chính phủ để hỗ trợ các thông tin trong bài viết của chúng tôi. Tìm hiểu về Quy trình biên tập để hiểu rõ hơn cách chúng tôi đảm bảo nội dung luôn chính xác, minh bạch và tin cậy.
Patient education: Taking medicines when you’re older (The Basics) -Written by the doctors and editors at UpToDate -retrieved from UpToDate on: Dec 11, 2019