9 sai lầm khi sử dụng thuốc nhỏ mắt

Thuốc nhỏ mắt là một trong những loại thuốc được tìm thấy tại hầu hết các tủ thuốc gia đình với  nhiều công dụng khác nhau. Nhưng liệu bạn có biết sử dụng thuốc đúng cách? Nếu thuốc dùng không đúng hoặc lạm dụng có thể gây rủi ro cho mắt. Hãy cùng YouMed tìm hiểu về một số sai lầm khi sử dụng thuốc nhỏ mắt thường gặp qua bài viết sau nhé!

1. Dùng chung thuốc nhỏ mắt với người khác

Tương tự như những đồ dùng cá nhân, không nên dùng chung thuốc nhỏ mắt với người khác. Bạn nên biết, vi khuẩn, bụi bẩn và mầm bệnh có thể lây giữa người với người. Vì vậy, bạn hãy tránh việc dùng chung thuốc với người khác để không phải mắc những bệnh không đáng có.

2. Không chú ý đến thời hạn sử dụng của thuốc

Một trong những sai lầm khi sử dụng thuốc nhỏ mắt là không phân biệt được hạn sử dụng kể từ ngày sản xuất và hạn dùng sau khi mở nắp. Một thuốc khi chưa mở nắp có hạn sử dụng có thể lên đến 2 năm từ ngày sản xuất. Tuy nhiên, sau khi mở nắp thì hầu hết thuốc chỉ còn được dùng trong 15 đến 30 ngày để đảm bảo vô trùng. Bạn nên ghi trên lọ ngày mở nắp. Bạn không sử dụng thuốc sau thời hạn cho phép vì có thể gây hại cho mắt. Nếu không rõ thời gian, bạn có thể hỏi bác sĩ, dược sĩ hoặc xem trên nhãn thuốc.

3. Sử dụng thuốc nhỏ mắt không theo chỉ định

Theo các bác sĩ nhãn khoa, việc sử dụng thuốc nhỏ mắt bừa bãi là rất nguy hiểm. Đặc biệt, những thuốc co mạch hoặc corticoid có thể gây tăng nhãn áp, đục thủy tinh thể, giảm thị lực…khi dùng không đúng chỉ định. Ngoài ra, nhầm lẫn khi dùng thuốc nhỏ mắt có thể xảy ra do khó phân biệt với các loại thuốc khác. Điều này có thể gây hại cho mắt, thậm chí là bị bỏng. Một số mẹo để tránh nhầm lẫn như:

• Để tất cả các dung dịch dạng lọ ở cách xa nhau, kể cả thuốc nhỏ tai, keo dán, sơn móng tay,…
• Nên để lọ thuốc vào trong hộp có sẵn của chúng.
• Biết tên và màu nắp, kiểm tra trước khi nhỏ thuốc.
• Dùng thuốc nhỏ mắt và nhỏ tai vào các thời điểm khác nhau.
• Vứt bỏ thuốc còn sót lại khi bạn ngừng sử dụng.

Để những lọ nhìn giống nhau cách xa nhau tránh nhầm lẫn, dùng sai chỉ định

4. Không lưu ý về thời gian nhỏ thuốc mắt

Một sai lầm khi sử dụng thuốc nhỏ mắt là dùng thuốc bất kể thời điểm hoặc chỉ dùng khi mắt thấy khó chịu. Điều này chỉ hợp lý khi bạn được bác sĩ hoặc nhà sản xuất hướng dẫn như vậy. Tùy theo tính chất thuốc và tình trạng bệnh mà khoảng cách giữa những lần dùng thuốc sẽ khác nhau. Thời gian giữa hai lần nhỏ của một số thuốc điều trị tăng nhãn áp có thể lên đến 24 giờ. Ngoài ra, giữa các loại thuốc nhỏ mắt khác nhau, khoảng cách giữa các lần nhỏ cần ít nhất 15 đến 30 phút.

5. Tùy ý sử dụng thuốc nhỏ mắt

Một số người khi thấy những dấu hiệu bất thường ở mắt như ngứa, cộm, đỏ… thì tự mua thuốc nhỏ mắt về điều trị. Tuy nhiên, các bác sĩ chuyên khoa đều khuyên rằng bạn không nên tự ý dùng thuốc. Nếu không may gặp phải các bệnh nặng như đau mắt đỏ, giảm thị lực,.. mà không điều trị kịp thời có thể ảnh hưởng xấu đến mắt. Hãy đến khám bác sĩ chuyên khoa để được theo dõi và kiểm soát sử dụng thuốc hiệu quả và an toàn.

6. Nhỏ thuốc sai cách

Nhỏ thuốc sai cách có thể làm thuốc giảm hiệu quả, nguy hiểm hơn là ảnh hưởng xấu đến mắt. Một số lưu ý bạn cần biết để tránh các sai lầm khi sử dụng thuốc nhỏ mắt:

• Bạn hãy tháo kính áp tròng trước khi nhỏ thuốc và chỉ mang lại sau khi nhỏ ít nhất 20 phút. Kính có thể cản trở sự phân bố và hấp thu thuốc, làm giảm hiệu quả thuốc.
• Tránh để miệng lọ thuốc chạm vào mắt và lông mi; nên để lọ cách mắt khoảng 1 inch khi nhỏ mắt.
• Rửa sạch tay trước khi nhỏ mắt để tránh bụi và vi khuẩn từ tay rơi vào mắt hoặc vào lọ thuốc.
• Không nên giữ lại lọ thuốc đã dùng sau khi khỏi bệnh.
• Không rửa ống thuốc
• Không sử dụng thuốc đã bị đổi màu hoặc kết tủa.
• Nhỏ thuốc vào giữa mắt.
• Không chớp mắt mạnh sau khi nhỏ; nên nhắm mắt nhẹ trong vài giây hoặc chớp mắt như bình thường.
• Ấn nhẹ ngón tay vào tuyến lệ bên hông sống mũi sau khi nhỏ thuốc để tránh thuốc theo hệ thống nước mắt hấp thu nhanh vào máu, giúp giảm tác dụng phụ tiềm ẩn.

7. Nhỏ nhiều loại thuốc cùng lúc

Nếu bạn sử dụng nhiều loại thuốc nhỏ mắt, cần tránh trộn lẫn hoặc dùng đồng thời. Hãy dùng vào các thời điểm khác nhau trong ngày hoặc đợi ít nhất 15 đến 30 phút giữa các lần nhỏ thuốc. Không nên nhỏ đồng thời  nhiều loại vì có thể gây tương tác hoặc giảm hiệu quả điều trị do mắt không đủ chứa cùng lúc nhiều loại thuốc.

8. Sử dụng nhiều hơn 2 giọt 1 lần

Một sai lầm khi sử dụng thuốc nhỏ mắt là nhỏ nhiều giọt cùng một lúc vì nghĩ rằng sẽ tăng hiệu quả. Thực tế, mắt ta chỉ có thể chứa một giọt một lúc. Việc nhỏ nhiều chỉ làm giọt thuốc trước đó chưa kịp hấp thu và chảy ra ngoài. Điều này gây lãng phí chứ không hề tăng tác dụng. Nếu bạn được hướng dẫn là nhỏ nhiều hơn hai giọt, hãy nhỏ từng giọt và đợi vài phút mới nhỏ giọt tiếp theo.

9. Lạm dụng thuốc

Đã có nhiều nghiên cứu về thói quen mua thuốc nhỏ mắt ở nhà thuốc mà không cần kê đơn bác sĩ, kể cả các chế phẩm thuốc kháng sinh, corticoid. Nguyên nhân lạm dụng thuốc có thể là do khả năng giảm triệu chứng bệnh nhanh chóng và ít gây tác dụng toàn thân. Các bác sĩ Nhãn khoa cho biết việc bán thuốc nhỏ mắt steroid không được kiểm soát đã gây ra nhiều hệ lụy. Nhiều bệnh nhân đã bị đục thủy tinh thể, mờ mắt, thậm chí mù lòa. Bạn không nên sử dụng các loại thuốc nhỏ mắt mà không có sự hướng dẫn của bác sĩ.

Thuốc nhỏ mắt có rất nhiều loại với rất nhiều công dụng. Điều quan trọng là sử dụng thuốc đúng cách để tránh các sai lầm khi sử dụng thuốc nhỏ mắt. Bạn hãy nhớ nhỏ từng giọt vào mắt; không chạm đầu lọ vào mắt hoặc lông mi; luôn dùng thuốc theo chỉ dẫn; không sử dụng thuốc quá thời gian cho phép. Hãy đến gặp bác sĩ Nhãn khoa nếu bạn có bất cứ vấn đề gì về mắt để đảm bảo an toàn và hiệu quả bạn nhé!

DS. Trần Vân Thy